CCF20091012016

CCF20091012016



22 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku

witalizmy zwalczane są od XX wieku przez neopozytywizm redukujący filozofię do logicznej analizy języka na podstawie doświadczenia.22

Naturalizm to nazwa pochodząca od łacińskiego słowa naturalis - naturalny, wrodzony, przyrodzony. Nazwa ta, zamiennie używana z nazwą bio-logizm, uznaje zachowania za dobre, słuszne i sprawiedliwe, gdy bronią życia, utwierdzają życie i dążą do zachowania długiego i dobrego życia gatunku ludzkiego. W naturalizmie - w odróżnieniu od witalizmu - podkreślenie naczelnej wartości życiajna jednocześnie na celu normatywną ochronę jego zachowywania. Herbert Spencer, jako jeden z głównych wyrazicieli naturalizmu, za główne kryteria dobra, słuszności i sprawiedliwości przyjmował egoistyczne zachowywanie własnego życia ludzkiego. Utożsamianie to uzasadnił treściami zaczerpniętymi z biologizmu, ewolucjonizmu, hedo-nizmu, relatywizmu, utylitaryzmu, przy jednoczesnym odrzuceniu absolutyzmu i ascetyzmu. W myśli Fryderyka Nietzschego postawa żywiołowej pełni życia - dionizyjska - została przeciwstawiona postawie apollińskiej -chorobliwych zwyrodnień ascetycznych idealistów. Naturalizm włączył do grona swoich przedstawicieli J. M. Guyau, Hobbesa, Helvetiusa, Rousseau i innych. Korzystał także z wcześniejszych poglądów - epikureizmu, stoicyz-mu, cyników, cyrenaików. Zarówno witalizm, jak i naturalizm zbyt jednostronnie jednak ujmują życie człowieka; dostrzegają głównie życie biologiczne człowieka, bez dostatecznego doceniania jego życia duchowego i życia społecznego.

Najbliższa współczesnym poglądom ochrony życia jest etyka czci dla wszelkiego życia, krzewiona przez Alberta Schweitzera. Według niego tylko taka etyka jest etyką pełną, głęboką, wrażliwą, dojrzałą, poważną. Wyjaśniał on:

[...] etyka czci dla życia, wymagająca dobroci dla wszystkich istot żywych, odpowiada naturalnej wrażliwości myślącego człowieka. Przez etyczne zachowanie wobec wszelkiego stworzenia wchodzimy w duchowy kontakt z wszechświatem [...]. Przez cześć dla życia stajemy się religijni w sposób naturalny, głęboki i żywy [...]. Elementarnym, uświadamianym w każdym momencie istnienia faktem jest ten oto: jestem życiem, które chce żyć, pośród życia, które chce żyć [...]. Istotą dobra jest: utrzymywać życie, sprzyjać życiu, pomagać życiu, rozwinąć swe najwyższe wartości. Istotą zła jest unicestwiać życie, szkodzić życiu, hamować rozwój życia. Podstawową zasadą etyczną jest zatem cześć dla życia. Wszystko - co istocie żyjącej świadczą jako dobro, jest w ostatecznym rachunku pomocą, jakiej udzielam dla jej zachowania i polepszenia egzystencji. W tym, co najważniejsze, cześć dla życia nakazuje to samo co etyczna zasada miłości. Z tą różnicą, że cześć dla życia zawiera w sobie uzasadnienie nakazu miłości i żąda współczucia dla każdego stworzenia.23

22    Por. Słownik etyczny, pod redakcją Stanisława Jedynaka. Tam też zwięzłe omówienie poglądów głównych przedstawicieli witalizmu, zwłaszcza J. M. Guyau.

23    A. Schweitzer, Przemówienie wygłoszone w 1952 roku w Academic des Sciences Morales et Politicjues w Paryżu, [w:] I. Lazari-Pawłowska, Schweitzer, przełożył K. Krzemień, Warszawa 1976, s. 226 i n.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CCF20091012005 10 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku W dotychczasowej jurysprudencji,
CCF20091012007 12 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku i moralne oceny i wartości. Dzięk
CCF20091012009 14 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku „życie jest jak jeden wielki teat
CCF20091012011 16 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku realizowana tylko poprzez ruchy c
CCF20091012013 18 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku nu psychicznego człowieka bywa in
CCF20091012014 20 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku gijnego i etycznego, wreszcie uło
CCF20091012018 24 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku cznej. Dotychczasowe poszukiwania
CCF20091012020 26 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku wie zrozumiałej dla każdego zasad
CCF20091012022 28 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku mu wartość. Według nich logiczne
CCF20091012024 30 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku roślin podporządkowane jest życiu
CCF20091012026 32 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku lenników ekocentryzmu. Olśnienia
CCF20091012028 34 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku eksperymentami i niepewnymi oraz
CCF20091012030 36 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku wyrasta z rozbieżności poglądów d
CCF20091012032 38 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku opisowych - „powinien" z „je
CCF20091012034 40 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku zasobów. Analogia polega na anali
CCF20091012036 42 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku prudencja już pretenduje do rangi
CCF20091012038 44 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku Nazwa „jurysprudencja" w kon
CCF20091012040 46 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku z trzech możliwości: istnieje i m
CCF20091012042 48 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku jego strony - racjonalne i emocjo

więcej podobnych podstron