CCF20091012036

42 Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku

prudencja już pretenduje do rangi uniwersalnej myśli prawniczej, natomiast bioetyka, podobnie jak tradycyjna jurysprudencja, ciągle jeszcze nie może wyjść ponad poziom wielu skłóconych i sprzecznych ze sobą nurtów.⁶⁶

Regulacje prawne wymagają uzgodnienia różnych ocen i opinii, ponieważ powinny wyrażać jakiś przynajmniej względnie jednolity pogląd. Od łat 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i krajach Europy tworzone są w tym celu zespoły ekspertów zwane komitetami albo radami bioetycznymi. Należy do nich „formułowanie opinii w sprawie podstawowych dylematów etycznych, prawnych i społecznych, wyłaniających się w związku z postępem nauk biologiczno-medycznych oraz rozwojem technologii".⁶⁷ Takie zespoły działają również przy organizacjach międzynarodowych, jak UNESCO i Wspólnotowe Komisje Europejskie, swoje opinie wyrażając m.in. w Konwencji bioetycznej i Deklaracji o ochronie genomu ludzkiego. Mając na celu odzwierciedlenie pluralizmu światopoglądowego społeczeństw, złożone są z ekspertów nauk biologicznych, medycznych, filozoficznych, teologicznych, etycznych, prawnych i socjologicznych. Na wniosek określonej instytucji opracowują opinie lub rekomendacje i krzewią wiedzę dotyczącą aktualnie spornych tematów bioetycznych. Takie opinie i rekomendacje są wręcz niezbędne prawodawcom i stosującym prawo, ale nie mają dla nich wiążącego charakteru. Są one różnie usytuowane przy strukturach władzy danego państwa, wszędzie jednak działają na zasadzie całkowitej niezależności. Do kwestii spornych należy sposób powoływania członków takich zespołów, zobowiązanych do szybkiego ujawniania wyników swoich prac, nie zawsze spotykających się z aprobatą wszystkich ugrupowań społeczeństw pluralistycznych.

⁶⁶    Por. R. Tokarczyk, Global Meaning Values and Norms of Biojurisprudence, [w:] Values and Norms in the Age of Globalization, Hrsg. Ewa Czernicka-Schupp, „Dia-Logos", Bd./Vol. 9, Peter Lang, Frankfurt am Mein, Berlin, Bern, Bruxelles, New York, Oxford, Wien 2006, s. 397-413; Por. również B. Bennett, G. F. Tomossy (Editor), Globalization And Health: Challenges for Health Law and Bioethics, Springer Verlag 2006.

⁶⁷    E. Zielińska, Rady bioetyczne i ich rola w rozwiązywaniu dylematów bioetyki, „Prawo i Medycyna" 1999, vol. 1, nr 4. Por. również wydanie specjalne tego pisma naukowego z 2004 roku w całości poświęcone komisjom albo radom bioetycznym.