torycznych komendantowi naczelnemu Legii Akademickiej. Powołano również Naczelną Komendą Legii Akademickiej, podległą MSWojsk., na której czele stanął ppłk dypl. Tadeusz Tomaszewski1 2.
W pracy szkoleniowej szeroko wyzyskiwano fakt, iż wśród studentów liczne grono posiadało wyszkolenie wojskowe i było oficerami bądź podchorążymi rezerwy1011.
Przysposobienie wojskowe podzielono na trzy rodzaje:
- normalne pw, którego uczestnikami byli wszyscy zdolni do służby, nie posiadający przeszkolenia wojskowego oraz szeregowi rezerwy,
- wyższe pw, obejmujące podchorążych i podoficerów rezerwy,
- przysposobienie do wojskowej służby pomocniczej, uczestnikami którego byli studenci o niskiej kategorii zdrowia i studentki3.
W dwudziestoosobowych drużynach studenckich skupiano studentów tego samego roku i uczelni (jeśli było to możliwe wydziału). Tworzono plutony i kompanie (lub w razie niewielkiej liczby szkolonych samodzielne plutony). Dowódcami drużyn i plutonów byli studenci - oficerowie rezerwy. Kompaniami dowodzili oficerowie zawodowi. Zdarzało się jednak, że funkcje te powierzano również oficerom rezerwy - studentom. Możliwość taką, w przypadku braków kadry, dopuszczały wytyczne4.
W przypadku występowania dwu i więcej kompanii na wydziale organizowano batalion5.
Rezerwiści nie pełniący funkcji w Legiach Akademickich tworzyli oddzielne drużyny i plutony, realizowali program szkolenia wyższego przysposobienia wojskowego6.
W działaniach szkoleniowych opierano się na regulaminach wojskowych, instrukcjach i programach MWRiOP i Tymczasowych wytycznych. Ele-mcntcm mającym służyć budzeniu dumy z przynależności do Legii Akademickiej było wprowadzenie umundurowania115.
Zadaniem Legii Akademickiej było przygotowanie inteligencji do wypełniania zadań w waninkach zagrożenia państwa i wojny. Kształtowała proobronne postawy inteligencji, pozwalała zdobyć, a w przypadku rezerwistów utrwalić i rozwinąć, umiejętności i wiedzę niezbędną do realizacji zadań stawianych przez społeczeństwo i państwo tej warstwie społecznej.
Zgodnie z programami i wytycznymi PUWFiPW szkolenie członków Legii Akademickich odbywać się miało w systemie uczelnianym - wykłady w ramach zajęć na uczelni i z wykorzystaniem bazy sportowej i koszar - obejmującym ćwiczenia wojskowe. Komenda Naczelna Legii Akademickiej dysponowała obozem letnim w Lidzbarku, w którym szkolono kadry instruktorskie. Każda z legii uczelnianych organizowała również jeden ośrodek, wykorzystywany do organizowania trzytygodniowych obozów szkoleniowych114.
Pododdziały Legii Akademickiej stały się od 12 września 1938 roku częścią Obrony Narodowej"5.
Przysposobienie wojskowe młodzieży, zarówno męskiej - mającej w przyszłości zasilić szeregi sił zbrojnych, jak i tej, dla której przewidywano inne zadania w razie zagrożenia państwa, stanowiło ważny element systemu przygotowania obronnego społeczeństwa. Niewielkim stosunkowo kosztem przygotowywano tę część społeczeństwa do wypełniania zadać obronnych w państwie.
2. Praca z rezerwistami
Polska w chwili odzyskania niepodległości „odziedziczyła” po armiach zaborczych ponad milion wyszkolonych rezerwistów. W 1939 roku ogólny Mian rezerw wyszkolonych wynosił ok. 50 tys. żołnierzy zawodowych i 2 min szeregowych"6. Istotne stawało się podtrzymywanie zdobytych przez rezerwistów umiejętności oraz zdobywanie przez nich nowej wiedzy w związku z rozwojem techniki i idących za tym zmian w taktyce. Najskuteczniej-
Umundurowanie było takie sanie jak dla podchorążych, wyróżniało je umieszczenie liii pagonach monogramu LA i na lewym rękawie godła uczelni. Rezerwiści występowali W barwach broni, w której odbyli służbę. M. Michalski, op. cit., s, 30.
114 Referat Naczelnego Komendanta..., op. cit.
K. Pindcl, op. cit., s. 93.
"* E. Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939, Warszawa 1974, s. 34.
■
75
Utworzenie I II 1938 Komendy Naczelnej Legii Akademickiej, Dodatek tajny do Dziennika Rozkazów z 3 III 1938 r.. CAW. Zespól akl PUWFiPW. 1.300.69.45.
■“ W uczelniach, na terenie których działały Legie Akademickie, studiowało bądź pracowało ok. 1500 studentów i 3000 podchorążych rezerwy. Referat Naczelnego Komendanta Legii Akademickiej, CAW. Zespół akt GISZ. 1.302.4.1490.
,w Tymczasowe wytyczne i regulamin..., op. cit.
Ibidem, s. 3.
Ibidem, s. 4.
1,3 W założeniach miały to być pododdziały złożone ze studentów - żołnierzy rezerwy reprezentujących podobny poziom wyszkolenia i o zbliżonych specjalnościach. //>/-