512 Nancy K. Miller
twierdzenie żeńskiej aktywności i ambicji. Na „niegdysiejszym g o b e I in i e”, pisze Finch, Arachne
Gdy dzieli Trud [...) była też Sławiona,
'l Bohaterami jej są splecione Imion a.
Nigdy już Żeńskie imię Chwały tej nie chciwe,
Zatem pańszczyznę słusznie mamy dziś w podziwie63.
Tutaj interesuje mnie nie tyle lament, ile umieszczanie podpisu: „wkoło Arachne uplata pas wąski z gałązek bluszczu, przetkanych kwiatami” - tym sposobem, jak pamiętamy, Arachne wykończyła swoje przedstawienie. Ten wers po łacinie kończy się słowem intertextos. Wpisując na nowo „splecione I m i o n a”, kobieta poetka rozpoznaje podpis owej żeńskiej prekursorki i przywracają do jej tekstu.
Dziwne jednak, że Finch nie wydaje się pamiętać zawartości przedstawień, które przyniosły Arachne sławę tkaczki. Jednak Pamela Wbite Hadas pamięta, w wierszu za-tytulowanym Arachne; tak samo jak pamięta o powodach swego protestu:
Moje rzemiosło wije
fabułę wstecz
poza autoportret: gąszcz wzniosłości gwałtu: wszystkich ich użyje ucząc klęski.
Wygrałam,
tracę głowę
od ciosu,
wiesza mnie
na nici mojej64.
Pamiętając Arachne jedynie jako pająka czy tylko z perspektywy niebezpieczeństw, jakie tkwią w jej sieci, zachowujemy archetyp i jeszcze raz, z Ateną, rozdzieramy podmiot jej historii: po to, by nie doczytać. Cełern nadczytania, lektury szukającej podpisu, jest dotknięcie palcem - figuratywni© - tego miejsca wytworu, gdzie zaznaczyło się przywiązanie pąjęczycy do jej sieci. Oznacza to też, oczywiście, bliższe podejście do
03 A. Finch, A Description of One of the Pieces ofTapestry at Long-Heat, [w:j S. Gilbert, S. Gubar, Madwoman, op. cii., s. 525.
64 P. White Hadas, Designing Women, New York 1.979, s. 20-21.
l)
Arachnologie: kobieca, tekst i krytyka
amej sztuki pająka: w końcu materia! arachnologii pozwoli nam może odrzucić i przekształcić samą tę opozycję podmiotu i tekstu, pająka i sieci.
To posunięcie zatem, odkrywające wyobrażenia z gobelinu Arachne - niczym złote i srebrne kwiatki na hafcie Indiany i sielankowy pejzaż z akwareli Laury - ma na celu nie tylko wycofanie tych tekstów z niezróżnicowania estetycznego uniwersalizmu, lecz także utożsamienie aktu owej lektury z otwarciem podmiotowości i n n e j poetyki, poetyki przynależnej ciałom mającym gender, które zapewne żyły w historii.
[1986]
Przekład Krystyna Mosińska, Krzysztof Mosiński