Drzewo życia7
opowieść wyraźnie ukazującą podobieństwa tych istot do innych demonów:
Pewnej księżycowej nocy przyszły boginki do studni i prały tam swojemi piersiami łachy. Wtedy przyszedł Kuba Wytol i stanął sobie pod jodłą, co rosła podle tej studzienki. Stał tak, stoi i wreszcie rzucił kamieniem na boginkę. Ta obeźra-ła się poza siebie, a skoro nie uźrała nikogo, rzekła do księżyca, bo myślała, że to ją pewnikiem księżyc uderzył:—Ej, świecilibyście, nie bilibyście 1.
Wspomnieć przynajmniej trzeba o innych jeszcze stworach. Z dusz zmarłych dzieci powstają ptakopo-dobne latawce, poterczuki, światła, świeczniki, świetliki latające nocami podczas deszczów i burz. Podobnie jak inne demony, napadają one położnice, małe dzieci i porywają niemowlęta. Świetliki, w których ludność wiejska upatrywała w końcu także pokutujące dusze nieuczciwych geometrów, przebywają na bagnach i zwodzą swym światłem ludzi w wodę, bagniska, topieliska.
[...] chodzi taki duch, co tylko pokazuje rękę z palcami rozłożonymi; każdy palec mu się świeci, a każdy inną barwą światła. Ten duch chodzi po polach i drogach, i jak człowiek idzie to palcem świeconcym miga na niego i woła:—Pódź, pódź. Potem prowadzi go po bagnach, kępach, potokach a jak sie ma ku ranu, zaklaśnię w ręce, zaśmieje się i ucieknie. Ten duch nazywa się świecnik. (Okolice Suchej)2.
Już z przytoczonych cytatów można się zorientować, że istnieje cały szereg wątków pojawiających się przemiennie u różnych demonów wodnych i skłaniających do przypuszczenia, iż tworzą one swego rodzaju rodzinę istot nadprzyrodzonych. Nierzadko zresztą spotykamy próby ustalenia między nimi związków pokre-
110
S. Udziela, op. cit., s. 424.
19 S. Gonet: Wierzenia ludowe ze Suchej. „Lud” 1910 t. 16, s. 88.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Drzewo życia 9 Nietrudno zorientować się po tych wszystkich uwagach, że w zakres naszych zainteresow
Drzewo życia3 gom modyfikacyjnym. Musiał on zostać przystosowany do ogólnego schematu wierzeń ludow
Drzewo życia9 jedynie na początku, przed stworzeniem. Powrót do lego stanu oznaczać będzie koniec ś
Drzewo życia8 ni, w której od początku świata była pogrążona wraz ze słońcem, księżycem, gwiazdami,
Drzewo życia2 się, że podobne rozróżnienie ma miejsce także w innych wypadkach. Rozpocznijmy od ide
Drzewo życia1 nowiły granicę między przestrzenią ludzką i sakralną. Do niedawna jeszcze spotkać był
Drzewo życia2 po niebie i bijąc go kijami zmuszali do wypuszczenia wody. Pośród cech upodabniającyc
Drzewo życia8 Zasada zróżnicowania rzeczywistości Powoli zbliżamy się do ostatecznego określenia za
Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 3 przedostawanie się tych czynników do innych pomieszcze
Drzewo życia5 że mimo to ukazuje się ona jako względnie spójny system, a nie luźny zbiór wierzeń i
Drzewo życia4 ludów słowiańskich jeszcze w początku XX wieku, to bez względu na pochodzenie, musiał
Drzewo życia4 Przypisanie diabłom kulawości ukazuje się jako nieuchronna konieczność, gdyż nie tylk
Drzewo życia4 Walka ze smokiem Sw. Jerzy jest jedną z tych postaci przeniesionych przez religię chr
Drzewo życia5 Legendę o św. Jerzym można więc urżnąć za jedsso z odbić” dawnego mitu. Podobieństwo
Drzewo życia9 Niektóre z tych wątków, podkreślając pokrewieństwo boga piorunowładnego z bóstwem nie
Drzewo życia9 Drzewo i góra kosmiczna Zespół wierzeń o górze i drzewie kosmicznym należał do tych t
Drzewo życia7 potrzeb; dążenie do ich zaspokojenia skłaniało ludzi do reprodukowania tych, a nie in
Drzewo życia4 ’ Ten ostatni wątek występuje również w opowieściach o ludziach wynoszących skarby z
Drzewo życia9 liśmy okazję widzieć tę stronę ich natury; jeszcze wyraźniej ukaże się ona podczas om
więcej podobnych podstron