INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE
348
Praktyka nominacji sędziowskich jest jednak inna. Tylko Wielka Brytu1, I Irlandia mianują osoby posiadające doświadczenie sędziowskie lub sądowe { kaci). Inne państwa mianują profesorów prawa wspólnotowego, międrynarodoł, go lub porównawczego. Jednak najczęściej wybierane są te osoby, które poiitfc istotne zasługi w administracji publicznej czy służbie cywilnej, a równość--posiadają doświadczenie sądowe czy badawcze25. Praktyka mianowania rata ków generalnych jeszcze mniej odpowiada duchowi art, 223.
Zgodnie z postanowieniami Statutu, sędziowie, rzecznicy generalni ontŁ kret ara składają przysięgę jeszcze przed objęciem funkcji. Zobowiązują się u), do wykonywania swoich obowiązków w sposób bezstronny i sumienny orek zachowania tajności24. Te same osoby w trakcie wykonywania urzędu koma z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.
Sędziowie i rzecznicy generalni nie mogą pełnić jakichkolwiek funkcji p» tycznych lub rządowych, szczególnie w swoich państwach. Nie wolno im uh prowadzić działalności zawodowej, nawet wtedy, gdy jest wykonywana baw2 grodzenia25. Trybunał może jednak, na zasadzie wyjątku, wyrazić zgodę ni pchnie funkcji akademickich. Zdarza się to często, a sędziowie zasiadają teł w dzach stowarzyszeń prawniczych czy w radach redakcyjnych czasopism.
Zakończenie funkcji sędziego lub sekretarze generalnego następuje w ram! przypadkach: (l)jzakońKCQiaJkadencji. (2) śmierci. (3) dobrowolnej renac oraz (4) usunięcia ze głanaaaska Dobrowolna rezygnacja następuje w wynik: i.--. danej osoby skierowanego do Przewodniczącego Trybunału i noiyfikossę: Przewodniczącemu Rady Ministrów. Usunięcie ze stanowiska ma miejsce tup1 stawie jednomyślnej decyzji sędziów oraz rzeczników generalnych na podiów oceny, iż dana osoba nie spełnia warunków wymaganych do objęcia stuonfe (niezależność oraz kompetencje merytoryczne) lub nie wykonuje swoich obow ków22.
W wewnętrznej strukturze Trybunału należy wyróżnić cztery rodzaje organó1 Są w (I) Przewodniczący, (2) Sekretarz, (3) posiedzenie plenarne oraz (4)izby h traktacie nicejskim funkcjonować będzie także (S) Wielka Izba. f-i.ftzewodniczącego Trybunału wybierają sami sędziowie w głosowanam nym. Może nim zostać wyłącznie jeden z sędziów. Kadencja Przcwodmaązp trwa tylko trzy lata, ale może on zostać wybrany na kolejną kadencję. Pełni pa2 wszystkim funkcje administracyjne i przewodniczy posiedzeniom plenarnym P
W
fetuje natomiast wyroków jako członek izb. gdzie rozstrzygane są prawie wszyst-kie sprawy .
2. Sekretarza Trybunału równie* wybierają sędziowie w glosowaniu tajnym na kadencję sześcioletnią. Sam Trybunał określa leż jego status oraz kompetencje fan. 224), Rola Sekretarza jest znaczna, zajmuje się on bowiem nie tylko administrowaniem. ale także pełni istotne funkcje prawne: prowadzi księgi sądowe, rozsyła dokumenty sędziom oraz stronom postępowania, kontnsygnuje wszelkie dokumenty Trybunału (w tym wyroki) i w todze zasiada w składzie sądu w jego ustnej fazie postępowania3*.
3. Posiedzenie plenarne, w którym uczestniczą wszyscy sędziowie, powinno być zwoływane często. Jednak, ze względu na znaczą liczbę rozpatrywanych spraw, w praktyce odbywa się rzadko. Trybunał spotyka się i orzeka na sesji plenarnej tylko na wniosek jednego z podmiotów uprzywilejowanych, a więc albo jednego z państw członkowskich, albo jednej z instytucji wspólnotowych. Taki wniosek złożyć może jedynie ten podmiot uprzywilejowany, który jest stroną w danym postępowaniu.
Po traktacie nicejskim posiedzenia plenarne staną się rzadkością ze względu na nieomal podwojenie liczby sędziów. Zgodnie z att 16 Statutu Nicejskiego, posiedzenie plenarne będzie zwoływane jedynie w celu rozpatrywania ważnych spraw kadrowych, czyli dymisjonowania Ombudsmana (art. 195). członka Komisji (art. 216) lub audytora (art. 247), a także w innych sprawach, gdy Trybunał uzna je za niezwykle istotne.
4. Stale izby sądowe są powoływane w celu skrócenia terminów rozpatrywania wnoszonych spraw. Trybunał powołuje izby. w skład których wchodzi trzech lub pięciu sędziów. Mogą one powstawać bądź w celu prowadzenia postępowań przygotowawczych (co zdarza się rzadko), bądź w celu rozpatrywania spraw określonego rodzaju. Na ogól izby trzyosobowe sądzą takie sprawy, w których stan faktyczny jest jasny, a wyrokowanie nie stwarza istotnych problemów prawnych. Natomiast izby pięcioosobowe rozpatrują sprawy skomplikowane zarówno od strony stanu faktycznego, jak i prawnego.
W praktyce rola izb bardzo szybko rośnie. W roku 1979 izby rozpatrzyły zaledwie 30% spraw. Natomiast w latach osiemdziesiątych ferowały już około 70% orzeczeń Trybunału. Na początku lat dziewięćdziesiątych proporcje te przejściowo wyrównały się”, ale w 2000 r. i w 2001 r. izby wydały aż 90% wyroków Trybunału . Taka praktyka ma swoje zalety, ale także i wady. Z jednej strony, powoduje skracanie terminów rozpatrywania spraw, ale, z drogiej strony, zagraża jednolitości
Zob. art 2.8.9 SlatuUi ETS.
u Zob. N. Hunnings, Tht Eumpran Courts. London 1996, s. 53-54; N. Nugęm, Tht G3 mtm and Polilics of ilu Europtan Union. Houndmills-London 1999 (Fouith EdilioeL l W- ’ T. C. Hartley. Tht Foundationi of Europtan Community law: on Imroducilon 10 tht CotUK‘a: and Adminioraitw law of ikr Europtan Community. Oxford 1994. s. 59-60; S. Wcadcrffl, P k2 monl, EC Law: Tht Eirtnllal Guide to the laga! WoiHngs of tht Europtan Cnmnmll/. U2® 1995 (Sccond Edllion), s. 165.
)5An.4:i8Sla|i(iii ETS.
Zob. an. 5.6.8 Stnlutu ETS.
K N. Hunnings. Tht Europem Courts, London 1996. ł 55. a N. Hunnings. The Europem Courts. London 1996, s. 61-63.
n S. WcalhcrilL, P. Bcaumonl, EC Law: The Esseattat Guide to the legat Wnrkin/tt of the Europtan Community, London 1995 (Scccnd Edńion), l 157-158.
w Slalislics of judicinl «ctiviiy ot tht Couit of Jusiicc General eciiułly uf (lic Ćóuii In 2000, htlpyrwww.curia.eu.inl/oiUłUU.index.hun: Steusucs of judieul aciirity of the Coun of Jusiicc. Ceno-rai Bcthriiy of the Couit in 2001. hltpi//curii.eu.im/cn/usi/nOlci.pdf