DSCF6125 (2)

46 Zadania centrów logistycznych w realizacji usług logistycznych

cd. tabl. 1.5

Kryterium	Podział	Charakterystyka i wymiar zadaniowy
Pełnione funkcje	Mięjsko- -przemysłowe	Realizują zadania z reguły w obszarach poza miastem, odciążając ruch miejski
	Obsługi własnej	Przedsiębiorstwa z uwagi na własne, duże zapotrzebowanie na usługi logistyczne tworzą centra skoncentrowane na obsłudze jednego przedsiębiorstwa
	Operatorzy logistyczni	Świadczą usługi w ramach tzw. 3PL (Third Party Logisfics) i tzw. 4PL (Fourth Party Logistics)
Rodzaj obsługiwanych towarów	Uniwersalne	Udostępniają możliwości gromadzenia zapasów bez ograniczeń 1 co do natury i postaci fizycznej
	Branżowe	Ograniczają rodzaj gromadzonych zapasów do określonych asortymentów i często wynika to z koncentracji określonego • rodzaju produkcji w jego otoczeniu
	Specjalistyczne	Specjalizacja może wynikać ze specyfiki produktów lub wymaganych dodatkowych uprawnień w zakresie normalnych czynności operacyjnych. Na przykład produkty farmaceutyczne i chemiczne wymagają zastosowania określonych procedur związanych z zapewnieniem odpowiednich warunków ich przechowywania i przewożenia' j
Dostępność transportowa	Intennodalne	Przez wykorzystanie terminali kontenerowych dają możliwości wykorzystania różnych rodzajów transportu; preferowany -rodzaj centrum logistycznego
	Nicintermodalne	Monotransportowc lub z dostępnością transportu drogowego 1 oraz transportu kolejowego w postaci bocznic i ramp przeładunkowych przy budynkach magazynowych. Możliwe są również rozwiązania polegające na współpracy j mono transportowego centrum logistycznego z najbliższymi | terminalami kontenerowymi
Własność	Publiczno- -prywatne	Centra logistyczne inicjowane przez sektor publiczny, którego -1 wkładem inwestycyjnym są z reguły nieruchomości i decyzje ; administracyjne jednostki samorządowej, wpływające na obniżenie kosztów eksploatacyjnych oraz działania w otoczeniu inwestycji, polegające na rozwoju infrastruktury^ drogowej itp. Sektor prywatny uczestniczy w inwestycji kapitałowo i w okresie późniejszym zarządza nią
	Prywatne	Budowane na zasadach komercyjnych i najczęściej przez jednego inwestora
	Publiczne	Stanowią własność sektora publicznego

Źródło: Opracowanie na podstawie I. Fecfaner. Zasady klasyfikacji centrów logistycznych wynikające z analizy Ich funkcjonowania, „Logistyka", 4/2008, s. 18; L. Mindur, Centra logistyczne, w: Technologie transportowe XXI w, red. L. Mindur. II £ PIB. Warszawa-Radom 2008, s. 365.

Regionalne centra logistyczne mogą pełnić rolę stymulatora rozwoju dla całego regionu, na którym funkcjonują. Umożliwiają one współpracę przedsiębiorstw w zakresie około 80 km, czyli jest kilkakrotnie mniejsze od międzynarodowego:; Powierzchnia takiego centrum mieści się w granicach od 20 do 50 ha, co pozwala na dobre

rozplanowanie terenu oraz budowę lub rozbudowę infrastruktury techniczną. Niewielki teren wymusza ograniczenia w postaci oferowania tylko niektórych rozwiązań logistycznych- Oba wymienione rodzaje centrów logistycznych przyczyniają się do wzrostu znaczenia łańcuchów dostaw oraz propagowania idei strategicznego planowania przestrzennego zarówno w aglomeracji miejskiej, jak i poza nią. Często rozwój tego rodzaju centrum jest ściśle powiązany z rozwojem miasta i popytem na usługi logistyczne⁹'.

Trzecią grupą są lokalne centra logistyczne, obejmujące swym zasięgiem niewielki obszar i pełniące bardziej funkcję dystrybutora ładunków w skali lokalnej.

Ostatnią grupą są branżowe centra logistyczne, świadczące usługi dla firm z określonej branży lub pojedynczego dużego przedsiębiorstwa. Ich rolą jest pełna obsługa logistyczna przedsiębiorstw korzystających z ich usług. Powierzchnia tego typu centrum, skala działania oraz ilość oferowanych usług logistycznych są determinowane przez liczbę podmiotów korzystających z jego możliwości.

Każde z wyżej wymienionych rodzajów centrów logistycznych unowocześnia swoje funkcjonowanie przez zastosowanie systemów informatycznych oraz monitoring. Pozwala to na lepsze pełnienie roli koordynatora działań logistycznych dla różnych przedsiębiorstw i wypracowywanie jednolitych standardów.

Kolejnym kryterium podziału jest integralność przestrzenna centrów logistycznych. Ze względu na to kryterium można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje centrów logistycznych⁹²:

1)    skupione (ZCL) — budowane w zwartym układzie organizacyjno-funkcjonalnym, z reguły w dużym oddaleniu od aglomeracji miejskiej, przy czym

spełnione powinny być cztery warunki:

—    zapewniony jest dostęp do co najmniej dwóch rodzajów transportu,

—    stosowane są techniki obsługi ładunku konwencjonalnego i transportu intermodalnego,

—- operacje na ładunkach wykraczają poza czynności przeładunku,

—    jednostki biznesowe wykonujące czynności obsługi załadunków są jednocześnie ogniwami w zintegrowanym łańcuchu dostaw;

2)    rozproszone (RCL) charakteryzują się tym, że:

—    musi istnieć połączenie w zakresie przepływu informacji, pozwalające na centralne zarządzanie za pomocą odpowiednio przygotowanych sieci informatycznych,

—    poszczególne funkcje RCL są rozczłonkowane (w postaci monobloków) poza przeładunkami intermodalnymi (transport szynowy/transport drogowy),

—    obsługa strumienia materiałów przepływających między poszczególnymi monoblokami odbywa się z wykorzystaniem wyspecjalizowanego transportu wewnętrznego.

⁹¹J. Szołtysek, Logistyczne aspekty zarządzania przepływami osób i ładunków w miastach, Wydaw nictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2005, s. 134.

⁹² G. Szyszka, Metodyka oceny..., ]w., s. 382.