DSCF6126 (2)

48 Zadania centrów logistycznych w realizacji usług logistycznych

Najważniejszą zaletą rozczłonkowanej struktury centrum logistycznego jest fakt umiejscowienia monobloków na obrzeżach aglomeracji miejskiej oraz na jej terenie^ Centrum korzysta wówczas z infrastruktury miejskiej. Dużym minusem takiej sytuacji są wysokie koszty wyspecjalizowanego transportu wewnętrznego, który obsług guje podstawową działalność przedstawianego przedsiębiorstwa.

Ze względu na funkcje pełnione przez centra logistyczne można wyróżnić trzy ich rodzaje¹:

1) centra logistyczne miejsko-przemysłowe, tworzące publiczną infraslruktS] kraju dla zharmonizowanej obsługi aglomeracji; idea budowy tego typu cen-trów ma za zadanie zmniejszenie ruchu w centrum miast przy jednocześni zachowaniu takiego samego poziomu dostaw; centrami logistycznymi^ także punkty obsługi handlu międzynarodowego; funkcję taką pełnią centra logistyczne zlokalizowane przede wszystkim w portach morskich i lotniczych;

2) centra logistyczne obsługi własnej, zaspokajające potrzeby własne podmiotótf gospodarczych;

3) centra, a konkretni operatorzy logistyczni jako miejsce świadczenia usług] w ramach—tzw. 3PL i 4PL.

Koncepcje logistyczne w zakresie zdefiniowania operatorów IogistycznyjJ można przedstawić w poniższy sposób².

First Party Logistics (1PL): przedsiębiorstwa wykonują usługi logistyczni korzystając ze swoich zasobów. Głównymi działaniami są magazynowanieitrans^ port i przemieszczanie wewnątrz przedsiębiorstwa.

Second Party Logistics (2PL): podstawowe działania logistyczne są również w tymi przypadku fundamentem koncepcji biznesu. Jakkolwiek są one wykonywane przez] zewnętrznych dostawców przy wykorzystaniu zasobów własnych przedsiębiorstw®

Third Party Logistics (3PL): zewnętrzni dostawcy logistyczni mają w swojej ofercie szeroki zakres możliwych działań (usługi z wartością dodaną, zarządzani informacją itp.) oraz korzystają ze swoich zasobów.

Fourth Party Logistics (4PL): zewnętrzny dostawca logistyczny wykonują wszystkie działania w zakresie zarządzania łańcuchem dostaw w imieniu swojego;! klienta. W tym przypadku dostawca nie korzysta ze swoich własnych zasobów (np. floty samochodowej, magazynów), ale wykorzystuje różne, niezależne, współprac® jące z nim przedsiębiorstwa logistyczne.

Granice między poszczególnymi definicjami operatorów logistycznychflsą płynne. Najczęściej występującą definicją jest dotycząca 3PL. Coraz częściej stosuje się również definicje 4PL ze względu na rosnące możliwości różnych przedsięj

biorstw wraz ze zmieniającymi się kluczowymi kompetencjami oraz coraz większą kompleksowością procesów logistycznych. Ta kompleksowość wymusza odpowiednie eksperckie zarządzanie zarówno operatorami logistycznymi w grupie 3PL, jak i 4PL oraz przedsiębiorstwami współpracującymi.

Dostawcy usług logistycznych w szczególny sposób współpracują z przedsiębiorstwami internetowymi. Dostawcy oferują usługi logistyczne przedsiębiorstwom tradycyjnym i internetowym, aby mogły one wykorzystać ich aktywa w dostawach tzw. ostatniej mili³. Dostawy te polegają na dostarczeniu do drzwi klienta zakupionych produktów. W dobie rozwoju handlu internetowego dostawcy usług logistycznych współpracują z centrami logistycznymi. Celem działania operatorów 3PL i 4PL powinna być logistyczna precyzja⁴.

Kolejne kryterium podziału centrów logistycznych wyznacza rodzaj obsługiwanych towarów. Zgodnie z tym kryterium wyróżniamy: centra uniwersalne, branżowe i specjalistyczne.

Centra uniwersalne posiadają wszystkie dostępne asortymenty towarów oraz świadczą pełny zakres usług. Dzięki nim istnieje opcja przechowywania zapasów w dowolnej ilości i postaci. Przedsiębiorca może korzystać z dowolnych usług logistycznych oraz dokonywać przewozów w wybrany sposób.

Centra branżowe oferują wybrane asortymenty towarów i usług. Centra te przechowują tylko i wyłącznie zapasy wybranych towarów z konkretnej branży. Najczęściej działanie takie jest wynikiem skumulowania wskazanego typu produkcji na wybranym obszarze, a nie narzuconych przez centra ograniczeń czy podjętych wcześniej decyzji.

Centra specjalistyczne charakteryzuje specyfika działalności z uwagi na wymagania dotyczące przechowywania towarów (np. leków) lub świadczenia usług. Specyfika tego rodzaju centrum może być efektem przechowywania zarówno wybranych rodzajów towarów, często niebezpiecznych, jak i niezbędnych specjalnych udoskonaleń w ramach zwykłych działań. Przykładem mogą być towary farmaceutyczne, które podczas takich procesów, jak transport czy magazynowanie, wymagają bezwzględnego przestrzegania przepisów ochrony towaru oraz zachowania szczególnej ostrożności w czasie fizycznego kontaktu z tym towarem w celu bezszkodo-wego dostarczenia towaru⁵.

Istotnym kryterium podziału centrów logistycznych jest dostępność transportowa. Zgodnie z tym kryterium wyróżnia się: centra intermodalne i nieintermodalne.

Centra intermodalne z uwagi na posiadanie terminala kontenerowego tworzą płaszczyznę do korzystania z różnych środków transportowych. Umożliwiają ope-

W. Paprocki, J. Piericgud, Rozwój centrów logistycznych w Polsce, „Eurologistics”, nr 5/2003^ «. 52-57.

^w P. Ehraer, S. Heng, E. Heymann, Logistics in Germany. A growth sector facing turbulenl limes,; November 27,2008, Deutsche Bank AG, DB Research, D-60262 Frankfurt am Main, Germany, s. 2.

E. Rabinovich, A.M. Knemeyer, Ch. M. Mayer, Why do internet commercefirms incorporate logistics service providers in their distribution channels. The role of transaction costs and network strength, „Journal of Operations Management”, 25 (2007), s. 661.

J. P.M. Wouters, Cust o mer senrice strategy options: A multiple case study in a B2B setting, „Indus-trial Marketing Management”, 33 (2004), s. 587.

1. Fechncr. Centra logistyczne i ich rola w sieciach logistycznych, w: Logistyka, red. D. Kispcrska--Moroń, S. Krzyżaniak, Biblioteka Logistyka, Poznań 2009, s. 293.