filozofia egzamin4

214

PLATON I ODKRYCIE TEGO CO PONADZMy,

„Sokrates: Czy więc, wyborny chłopcze, umiejętność układania nie była przez nas ganiona bardziej prostacko niż przystoi? q ***$», mogłaby nam powiedzieć: «Co wy, znakomici mężowie, zaiste za br ^ prawicie? Ja bowiem wcale nikogo, kto nie zna prawdy, nie popy_cw*^V tego, aby się uczył wymowy, przeciwnie, jeśli ktoś szuka u mnie r"? ' ten może się brać do mnie dopiero, gdy już poznał prawdę. To jcd^'^U' odważam się twierdzić, że beze mnie temu, kto zna prawdę, nie wcale łatwiej przekonywać umiejętniej*.

Fajdros: Czyż nie mówi słusznie, gdy tak mówi?

Sokrates: Tak, przynajmniej jeśli przesłanki, które za nią prze^ ją, świadczą, że ona istnieje jako umiejętność. Jak mi się bowiem słyszałem pewne napastliwe i przeciwne jej wypowiedzi, że jest że nie jest umiejętnością, lecz pozbawionym pomysłowości wdro^jfe^ w nawyk. Powiada Lakoriczyk, że prawdziwej umiejętności przetną nia, która by nie miała nic wspólnego z prawdą, ani nie ma, ani też ^ w przyszłości nie będzie"¹².

Ażeby dojść do prawdy, trzeba — naturalnie - po pierwsze, pm. swoić sobie naukę o ideach i dialektykę (zarówno jej część wstępu jącą, która od wielości prowadzi do jednego, jak i jej część zstępu. jącą, która uczy dzielić idee według właściwych im podziałów)¹³. p₀ drugie, trzeba będzie poznać duszę, ponieważ to do duszy jest skierowana sztuka przekonywania¹⁴. Tylko znając naturę rzeczy i natury duszy ludzkiej można będzie zbudować prawdziwą sztukę retoryki to znaczy prawdziwą sztukę przekonywania za pomocą mów.

Po tym wszystkim, na co dotąd zwróciliśmy uwagę, staje się oczywiste, że «drugie żeglowanie» wraz z odkryciem wymiaru metafizycznego dokonało przewrotu w całym duchowym świecie Greka, który przed Platonem w poecie i retorze widział swoich nauczycieli życia i cnoty.

12

Fajdros, 260 d-e; L. Regner.