Hajduk, Pomoc i opieka 8

na jest wymieniona norma i respektowanie jej wprowadza się do kryteriów pomiaru uspołeczniania ucznia.

Różne są sposoby motywowania ludzi do takich zachowań, szczególnie, gdy dobro udostępnia jednostka a jest ono niepodzielne i bezzwrotne np. gdy uczeń dzieli się śniadaniem z innymi uczniami, lub gdy przechodzień daje kwestującemu pieniądze. Ten sposób dzielenia się dobrami wywołuje opór ofiarodawcy motywowany przekonaniem: biorca dóbr zawinił temu,, że pożądanego dobra nie posiada. Osłabianie tego oporu dokonuje się w różnoraki sposób, przy wykorzystaniu różnych argumentów. Skuteczność każdego ma jedną miarę: wspomaganie innych przez dzielenie się posiadanymi dobrami.

Niektóre argumenty osadzone są na założeniu, że wszelkie dobra są dziełem stwórcy, a ludzie są jedynie ich użytkownikami. Podział dóbr dokonywany przez ludzi jest zmianąproporcji dóbr, którymi dysponująposzczególne kategorie ich użytkowników. Stąd wprowadza się maksymę: nie ten bogaty, kto posiada, ale ten, kto się dzieli dobrami.

Dzielenie się dobrami własnymi jest realizacjązasady sprawiedliwości, wszak każdy z urodzenia ma prawo do korzystania z tego, co pozostawiła tradycja, prawo do opieki lekarskiej, nauki szkolnej. Kto zgromadził dobra w większym wymiarze niż inni, ten ma obowiązek zredukowania dysproporcji, którą sam wytworzył. Z tym sposobem argumentacji łączy się inny a mianowicie osłabianie przekonania, że gromadzenia, dóbr dokonywano z naruszeniem norm moralnych lub norm prawnych. Oddanie części dóbr jest próbą zmazania skazy moralnej. Ten rodzaj argumentów opiera się na prawdopodobieństwie psychologicznym. Kariera Wielu ludzi bogatych zawiera takie decyzje, które naruszały normy moralne i dlatego okazały się efektywne ekonomicznie. Łatwo taką wiedzę uogólnić na zachowanie każdego, kto szybko się bogaci. Łatwo też pogląd uczynić wiarygodnym i prawomocnym fundamentem oczekiwań odnośnie do dystrybucji dóbr posiadanych jedynie przez niewielką liczbę ludzi. Stosowanie tego argumentu uznać można za rodzaj moralnego oskarżania posiadaczy dóbr. Oczekiwanie od posiadających aby dzielili się dobrami własnymi oparte jest na założeniu, że każdy, kto jest członkiem grupy etnicznej, zawodowej, wyznaniowej ma moralne prawo być wspomagany przez innych członków grupy swojej. Z tego prawa nie korzystają ludzie spoza danej grupy. Solidarność grupowa pomaga przetrwać grupie* uzyskać przewagę we współzawodnictwie z innymi grupami. Ten rodzaj argumentów rzadko formułowany będzie wprost, wszak obecnie prymat ma.dóbro jednostki w konflikcie z dobrem grup, chyba, że realizując postulat ochrony dobra grupy powiększa się szansę obrony dobra każdego z j ej członków.

Oczekujący od posiadających oddawania części dóbr posiadanych stosują argument sprawdzalny, empiryczny, mianowicie, że takie zachowanie przynosi rozgłos lub uznanie u innych ludzi, nie tylko korzystających z dóbr im danych. Pożytek z dzielenia się dobrami, rozgłos, uznanie może być zwrotnie użytecznym, będzie pomagać dawcy w powiększaniu dobra, którym dzieli się z innymi. Omawiany argument uwzględnia racjonalizm ekonomiczny jakim może kierować się adresat normy: „należy dzielić się posiadanymi dobrami z nieposiadającym , dóbr”. Jak skuteczny jest ten argument należy sprawdzać empiryczne, szczególnie gdy chcemy wykorzystać go w procesie wychowania szkolnego, podobnie jak zasięg skutecznego, praktycznego stosowania argumentu o wpływ hojności na prestiż, szacunek, uznanie. Dzielenie się dobrami wymiernymi (rzecz, pieniądze) może dokonywać się, gdy jeden partner tej relacji:

a) posiada te dobra i uznaje, że z części własności rezygnuje aby inni realizowali niezbywalne potrzeby, które w inny sposób nie są możliwe do zaspokojenia,

b) gromadzi takie dobra ż intencją przekazania ich potrzebującym, np. piosenkarz organizuje koncert, a zebrane w ten sposób pieniądze przekazuje powodzianom, poszkodowanym przez żywioł natury, pisze książkę, np. autobiografię, a uzyskane wpływy pieniężne przekazuje takiej kategorii ludzi lub tworzy inne dzieło z taką intencją, kolekcjoner zaspokaja snobistyczne potrzeby, np. kupuje pióro prezydenta, którym podpisał konstytucję, a pieniądze za nie przekazane są na pomoc chorym,

c) podejmuje indywidualną lub zespołową działalność zmierzającą do uzyskania środków pieniężnych (kwestowanie, darowizny) i w ten sposób uzyskane pieniądze wykorzystuje na zaspokajanie niezbywalnych potrzeb innych ludzi.

Trzeci sposób wspomagania innych w zaspokajaniu niezbywalnych potrzeb zyskuj e w Polsce pełną legitymizację przez liczbę osób biorących udział w kwestowaniu, udział mediów wspomagających realizację przedsięwzięć, wsparcie duchowieństwa, niektórych polityków np. prezydenta. Czy również hojnie zachowaliby się Polacy, gdyby kwestowanie mogło wspomagać budowę kliniki, laboratorium badań nad nowymi lekami, środkami żywności czy fabryki produkującej nowoczesne środki łączności, autostrady, szkołę dla wybitnie uzdolnionej młodzieży? Czy wówczas uznaliby, żę takie inwestycje nie zaspokajają niezbywalnych potrzeb żadnych kategorii Polaków i nie ma racji oczywistych, aby podobne pomysły wspomagać przez działania praktyczne? Gotowość młodych Polaków do kwestowania manifestowana 9 stycznia 2001 roku nie osłabia chyba silnej tendencji, odnotowanej przez badających współczesne społeczeństwo, mianowicie do uwalniania się przez jednostkę od odpowiedzialności i przenoszenia jej na grupy, na społe-