Hajduk, Pomoc i opieka 1

Rozdział 2 .

Wyznaczniki gotowości do pomagania

1. Psychologia o gotowości człowieka do pomagania innym

Psychologia od kilku dziesięcioleci dostarcza wiedzy o gotowości ludzi dopomagania innym. Wiedza ta jest bogata, empirycznie sprawdzona, nierzadko eksperymentalnie, co. wzbudza zaufanie do jej rzetelności. Do samej dyscypliny nauki adresowane są też wątpliwości (M. Malewski, 1998, s. 177). Potrzebę gromadzenia wiedzy o uwarunkowaniach gotowości człowieka do pomagania innym można uzasadnić odwołując się do skutków wzajemnego wpływu ludzi na siebie.

„Cokolwiek człowiek czyni, czy to wykonując swe profesjonalne zadanie, czy układając swe stosunki emocjonalne, uczestnicząc w życiu rodzinnym czy kontaktując się z sąsiadami, kolegami, przyjaciółmi, uczestnicząc w działalności społecznej lub politycznej, musi podejmować tysiące decyzji, które mają wpływ na sytuację materialną, emocjonalną, społeczną innych ludzi” (J. Rey-kowski, 1986, s.6).

Psychologia udziela odpowiedzi napytanie jaki criowiek jest, jak się zmienia, ale też czyni próby sformułowania odpowiedzi na pytanie jakim człowiek może być:

„Jednym z istotnych składników koncepcji człowieka przyszłości jest wizja istoty uspołecznionej, tj. takiej, która troszczy się nie tylko o pożytek własny, ale również ma na względzie pożytek cudzy, pożytek wspólny”

(J. Reykowski, 1986, s.19).

Urzeczywistnienie koncepcji człowieka uspołecznionego, w podanym wyżej znaczeniu, wymaga spełnienia wielu warunków. Jednym, zależnym od ludzi nauki, jest dostarczenie wiedzy o społecznych zachowaniach ludzi, o zachowaniach prospołecznych, o możliwości kształtowania gotowości do zachowań pomocnych, bowiem „wiedza taka może okazać się pożyteczna do realistycznego formułowania