Scan 110328 0074

75

PACJENCI PROBLEMOWI

noległa terapia indywidualna u tego samego terapeuty, który prowadzi grupę, bądź u innego. To połączenie różnych form psychoterapii jest najskuteczniejsze, gdy prowadzący grupę i terapeuta indywidualny współpracują ze sobą i gdy terapia indywidualna zorientowana jest na rozumienie kwestii interpersonalnych. Najczęstszą przyczyną niepowodzeń w terapii grupowej pacjentów z osobowością z pogranicza jest pominięcie równoległej terapii indywidualnej (6).

Mimo podejmowanych ostatnio wysiłków zmierzających do precyzji diagnostycznej termin „osobowość z pogranicza" nadal niewiele mówi o rzeczywistym zachowaniu człowieka z krwi i kości. Decyzja, czy pacjenta z taką diagnozą włączyć do grupy, zależy więc raczej od osobowości i cech konkretnej osoby niż od kategorii diagnostycznej samej w sobie. Terapeuta musi ocenić nie tylko tolerancję pacjenta na emocjonalną intensywność terapii grupowej, lecz także tolerancję grupy na wymagania interpersonalne i regresywne tendencje danego pacjenta.

Praca z pacjentem o osobowości z pogranicza pochłania zazwyczaj dużo czasu i energii i nawet najbardziej heterogeniczna grupa może znieść najwyżej jednego lub dwóch uczestników tego rodzaju. Pacjenci wielkościowi, pogardliwi, wrogo nastawieni bądź skrajnie narcystyczni nie mają przed sobą świetlanej przyszłości w grupie terapeutycznej; by odnieść korzyść, muszą też umieć znieść minimum frustracji albo krytyki, nie sięgając po emocjonalny szantaż i bez poważnych acting-outów. Z powyższymi zastrzeżeniami można jednak uznać, że terapia grupowa pacjentów z osobowością z pogranicza często może się zakończyć sukcesem.

PACJENT Z OSTRĄ PSYCHOZĄ

Poważnym wyzwaniem dla terapii grupowej jest ostra psychoza jednego z uczestników. Los takiego pacjenta, reakcja pozostałych uczestników grupy oraz możliwości dostępne terapeucie zależą od dotychczasowej historii grupy oraz od roli, jaką w niej psychotyczny pacjent pełnił. W grupie starszej, okrzepłej i dojrzalszej - zwłaszcza jeśli pacjent pełnił wartościową dla grupy rolę - większe jest prawdopodobieństwo, że w momencie kryzysu uczestnicy będą wspierać tę osobę i podejmą skuteczne działania.

WŁĄCZENIE GRUPY

Gdy pacjent uczestniczący w grupie terapeutycznej staje się psychotyczny, wielu psychiatrów sięga z powrotem po swój model medyczny i symbolicznie zwalnia grupę, interweniując tak, jakby pracowali z pacjentem sami. W efekcie