Scan 110328 0071

72

5. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW

czynił użytek z uniwersalności, identyfikacji i katharsis. Rola altruisty czy kogoś, kto pomaga innym, to również coś nowego dla takiego pacjenta.

Kiedy już uczestnictwo w grupie nabierze wartości i odrzucającemu pomoc cierpiętnikowi zacznie zależeć na tym, jaki wywiera wpływ na innych, można mu pomóc rozpoznać jego charakterystyczny wzorzec relacji oraz to, jak wzorzec ten oddziałuje na pozostałych uczestników grupy. Można go zachęcić, by wypróbował nowe sposoby informowania grupy o swoich potrzebach, nowe sposoby zwracania się do współuczestników albo rozmawiania z nimi zamiast mówienia nie słuchając. Uczestnicy grupy mogą dostarczyć informacji zwrotnych na temat tego, jaki sposób komunikowania się zbliża ich do cierpiętnika, a jaki oddala.

Erie Berne uważał, że wzorzec odrzucającego pomoc cierpiętnika jest najbardziej rozpowszechnioną ze wszystkich gier rozgrywanych w grupach towarzyskich i psychoterapeutycznych, i nazwał ją „Dlaczego ty nie... tak, ale" (5). Tego rodzaju opisowe etykietki, stosowane w tonie zabawy i życzliwości, czynią cały proces bardziej przejrzystym i dostępnym dla uczestników grupy. Kiedy już potrafią zidentyfikować proces „tak, ale", mogą zaoferować konkretne, użyteczne, interpersonalne informacje zwrotne, ilekroć się pojawi.

PACJENT Z OSOBOWOŚCIĄ Z POGRANICZA

Psychoterapeuci grupowi z dwóch powodów zainteresowali się ostatnio pacjentami z osobowością z pogranicza. Po pierwsze, osoby takie trudno zdia-gnozować podczas jednej sesji wstępnej i dlatego wielu klinicystów mimo woli wprowadza je do grup terapeutycznych złożonych z pacjentów o wyższym poziomie integracji ego. Gdy pacjent z osobowością z pogranicza znajdzie się już w grupie, stanowi dla niej poważne wyzwanie: prymitywny afekt i tendencja do wysoce zniekształconego postrzegania rzeczywistości wywierają znaczny wpływ na przebieg terapii grupowej.

Po drugie, zdaniem wielu psychoterapeutów, terapia grupowa jest leczeniem z wyboru dla pacjentów z osobowością z pogranicza, zwłaszcza jeśli jest powiązana z terapią indywidualną. Ponadto z badań wynika, że pacjenci z tym rozpoznaniem wysoce sobie cenią terapię grupową - często znacznie bardziej niż indywidualną (2).

ZALETY LECZENIA PACJENTÓW Z OSOBOWOŚCIĄ Z POGRANICZA W GRUPIE TERAPEUTYCZNEJ

Jedną z wielkich zalet psychoterapii grupowej w przypadku pacjentów z osobowością z pogranicza jest to, że w grupie, w nieustannym strumieniu in-