Mikrobiologia - II rok Towaroznawstwo i Dietetyka
Ćwiczenie 1
I. PODSTAWOWE POJĘCIA
1. Sterylizacja, wyjaławianie
Sterylizacja - zabicie i usunięcie wszystkich drobnoustrojów, zarówno form wegetatywnych, jak i przetrwalnych. Wszystkie mikrobiologiczne badania wykonywane są w warunkach jałowych, dlatego sterylizacji poddaje się szkło laboratoryjne, pożywki, na których hodujemy drobnoustroje, a także pomieszczenia badawcze.
2. Metody sterylizacji:
A) TERMICZNE,
a) sterylizacja na sucho (suchym gorącem)
- wyżarzanie - wyjaław ianie ezy w płomieniu palnika, przed i po posiewie drobnoustrojów,
- opalanie - wyjaławianie glaszczek, bagietek szklanych, moździerzy, przez zanurzenie w alkoholu i opalenie płomieniem palnika,
- wyjaławianie w suszarce - szafka metalowa ogrzewana elektrycznie, zaopatrzona w termometr i termoregulator, służy do sterylizacji szklą laboratoryjnego (odpowiednio umytego) w temperaturze 150°C przez 2 h lub 170°C przez 1 h,
b) sterylizacja na mokro (mokrym gorącem)
- gotowanie - temperatura 100°C, nie zabija form przetrwany ch, dlatego dodaje się 2% węglan sodu i gotuje przez 10 minut, na ogół niszczy to większość przetrwalników,
- sterylizacja w aparacie Kocha metodą tyndalizacji (frakcjonowania) - sterylizuje się w nim pożywki poprzez ogrzewanie ich w parze bieżącej o temperaturze 100°C przez okres 30 minut, 3-krotnie w odstępach 24 h, jednokrotne zastosowanie aparatu nie prowadzi do sterylności, ponieważ zabiciu ulegają jedynie formy wegetatywne, ponowne zastosowanie aparatu powoduje ich zabicie, proces ten powtarza się 3 razy, aby na pewno zabić wszystkie formy i uzyskać sterylność,
- sterylizacja w autoklawie - stosuje się przy jałowieniu pożywek, które mogą być sterylizowane w temperaturze powyżej 100°C, w parze nasyconej i pod zwiększonym ciśnieniem, parametry', które są stosowane to nadciśnienie 1 Atm, temperatura 121-123°C i czas jałow ienia 15-40 minut.
B) MECHANICZNE (FILTROWANIE),
Pożywki płynne, które nie mogą być poddawane działaniu wysokiej temperatury ze względu na skład chemiczny, sterylizuje się poprzez filtrowanie. Zestaw do sączenia składa się z kolby próżniowej z bocznym tubusem, podłączenia do pompy próżniowej i filtru.
Rodzaje filtrów :
- Berkefelda (ziemia okrzemkowa, B),
- Chamberlanda (nie glazurowana porcelana, A),