Mikrobiologia - II rok Towaroznawstwo i Dietetyka
zestala w 18-20°C, przy czym ogrzewana kilkukrotnie do 100°C traci własności żelujące. Jako czynnik zestalający pożywkę dodaje się w ilości 12-15%.
Inne czynniki zestalające są stosowane rzadko, należą tu m.in. żel krzemionkowy (do pożywek mineralnych dla autotrofów), jaja i surowica krwi (w badaniach specjalnych).
RODZAJE POŻYWEK
Kryteria podziału pożywek:
A) skład chemiczny i pochodzenie składników,
B) zawartość składników,
C) cel hodowli (zastosowanie i funkcja podłoża),
D) konsystencja.
1. Podział w zależności od składu podłoża
Naturalne - przygotowane wprost z surowca roślinnego lub zwierzęcego, w sposób zapewniający jego jałowość, np. mleko, serwatka, mięso, bulion, brzeczka, owoce i warzywa itp. Do tej grupy zalicza się także podłoża przygotowane z wyciągów naturalnych, w których surowiec zatracił już swoje cechy zewnętrzne (wyciągi i ekstrakty, stanowiące podstawę przygotowania podłoża, np. bulion zwykły, brzeczka słodowa). Syntetyczne - wykonane z dokładnie określonych związków1 chemicznych, o znanym składzie jakościowym i ilościowym. Należą tu podłoża mineralne dla autotrofów .
Pólsyntetyczne - to podłoża syntetyczne z dodatkiem wyciągów z tkanek roślinnych lub zwierzęcych, np. mleko z lakmusem, agar ziemniaczany z tiamina.
2. Ze względu na zawartość składników rozróżnia się podłoża
Podstawowe (zwykle) - stanowią bazę do przygotowania innych pożywek, np. bulion zwykły, brzeczka. Wzbogacone - to podłoża podstawowe wzbogacone dodatkowymi składnikami odżywczymi np. bulion odżywczy, bulion tryptofanowy, agar z krwią itp. Podłoża wzbogacone umożliwiają wzrost większości drobnoustrojów.
3. Zc w zględu na zastosowanie podłoża dzielimy na:
Ogólne - stwarzają warunki do wzrostu większości drobnoustrojów, najczęściej są to podłoża na wyciągach naturalnych, np. bulion odżywczy dla bakterii czy brzeczka słodowa dla grzybów.
Wybiórcze - umożliwiają wzrost określonych grup, podczas gdy wzrost niepożądanych drobnoustrojów zostaje zahamowany na stale lub częściej okresowo. Przygotowuje się je dodając do pożywki składnik eliminujący daną grupę drobnoustrojów lub usuwając z podłoża składnik odżywczy niezbędny do wzrostu niepożądanej grupy drobnoustrojów.
4. Biorąc pod uwagę funkcję, jaka ma pełnić pożywka wyróżnia sie:
Namnażające lub namnażająco-wybiórcze - stosujemy wówczas, gdy liczba drobnoustrojów w badanej próbie jest niew ielka lub poszukiwany drobnoustrój występuje z inną mikroflorą tow arzyszącą. Są to zwykle
9