Mikrobiologia - II rok Towaroznawstwo i Dietetyka
Ćwiczenie 5
I. Enterobacteriaceae - PAŁECZKI JELITOWE
Do tej rodziny należy wiele drobnoustrojów mających znaczenie w mikrobiologii i analizie produktów żywnościowych. Wiele ich rodzajów' powoduje u człowieka zaburzenia przewodu pokarmowego i dlatego znajomość ich jest bardzo ważna z punktu widzenia higieny żywności. Są to zdecydowanie chorobotwórcze pałeczki durowe i duru rzekomego (Salmonella) oraz czerwonki (Shigella), a ponadto względnie chorobotwórcze pałeczki okrężnicy (Escherichia coli) i odmieńca (Proteus vulgaris), inne stanowią normalną mikroflorę przewodu pokarmowego, mogą być chorobotwórcze.
Zasady podziału tej grupy opierają się na zdolnościach wytwarzania indolu i H2S, rozkładania cukrów i alkoholi, rozrzedzania żelatyny i zużywania cytrynianu jako źródła węgla.
Cechy charakterystyczne:
- morfologicznie są to pałeczki średniej wielkości (0,3-1,0 x l,0-6,0pm),
- gramujemne,
- ruchliwe, okolorzęse lub nieruchliwe (Klebsiella, Shigella),
- nieprzetrwalnikujace,
- tlenowce względne (lub względne beztlenowce),
- mezofile, niehalofilne
- fermentują glukozę z wytworzeniem kwasu pirogronowego i gazu lub tylko kwasu,
- redukują azotany do azotynów', niektóre do azotu.
Wyróżnia się kilka rodzajów: Escherichia, Salmonella, Proteus, Shigella, Yersinia, Serratia, Klebsiella, Enterobacter.
II. Acetobacteraceae - BAKTERIE OCTOWE
Fermentacja octowa jest to tzw. pseudofermentacja, ponieważ zachodzi w warunkach tlenowych.
CH3CH2OH + O — CHjCOOH + H20 + Q'
Cechy charakterystyczne:
- krótkie pałeczki,
- wy stępują pojedynczo, po dwie lub w łańcuszkach,
- mają skłonność do przechodzenia w postacie nieprawidłowe (inwolucyjne) pod wpływem silnego zakwaszenia środowiska lub w wyniku hodowli w temp. wyższej niż optymalna,
- wiele gatunków' wytwarza otoczki śluzowe,
- nie wytwarzają przetrwalników',
- są gramujemne,
- są typowymi tlenowcami,
- są mezofilami o optymalnej temperaturze wzrostu 25-35°C,
- najkorzystniejsze pH dla ich rozwoju to 4-6,5,
- giną w; temp. 55°C w ciągu 15 minut.
1