614373235

Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego - Metodyka ekspertyzy-uwagi ogólne

W sytuacjach zaistnienia wątpliwości co do treści opinii, sąd zazwyczaj wzywa biegłego na rozprawę w celu ich wyjaśnienia, bądź też zleca wydanie opinii uzupełniającej temu samemu lub innemu biegłemu. W przypadku opinii informatycznych dość często spotykaną sytuacją jest uzupełnianie pytań przez organ procesowy (wnioski o wydanie kolejnych opinii) nie na skutek niepełności czy niejasności opinii, ale w wyniku zapoznania się organu z opinią i powzięcia kolejnych pytań wymagających odpowiedzi. Taki „ite-racyjny" tryb pracy biegłego jest niekiedy nawet wskazany, często bowiem nie da się rozsądnie zadać pytań nie znając wyników jakichś (początkowych) badań. Natomiast rezygnacja z usług jednego biegłego i powołanie innego do udzielenia odpowiedzi na te same pytania może świadczyć o negatywnej ocenie opinii przez organ procesowy-⁴².

Warto przy okazji zwrócić uwagę, że przedwczesne uznanie przez sąd opinii za niepełną czy niejasną może stać się przyczyną późniejszych problemów, może bowiem okazać się, iż kolejna opinia jest dla sądu jeszcze trudniejsza do przyjęcia, a opinia pierwotna została zdyskredytowana niesłusznie²⁴³, co skutkuje niemożliwością jej wykorzystania. Można wymienić kilka przykładowych sytuacji²⁴⁴, które nie skutkują powstaniem możliwości automatycznego uznania opinii za niepełną czy niejasną:

²⁴²    W opisywanych w tej monografii dwóch przypadkach: malarza oskarżonego o wytwarzanie pornografii dziecięcej (zob. rozdział 5.1) oraz osoby oskarżonej o czyn z artykułu 267 § 1 KK przy okazji prowadzenia ataku SQL-injection (zob. rozdział 4.3) sąd, po zapoznaniu się z opinią biegłego (w pierwszym przypadku seksuologa, a w drugim - informatyka) zdecydował się na powołanie kolejnych biegłych, wnioski z opinii których były sprzeczne z wnioskami biegłych powołanych pierwotnie i na których to wnioskach sąd ostatecznie się oparł.

²⁴³    Por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 5 września 2012 r. (II AKa 155/12): „Sposób procedowania jest trudny do zaakceptowania, leżeli sąd ocenił, iż opinia biegłego (...) jest niepełna lub niejasna winien sformułować pytania pod adresem biegłego i zakreślić czas biegłemu do udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytania".

²⁴⁴    W zasadzie wiedza taka potrzebna jest bardziej sędziom niż biegłym, jakkolwiek z negatywną oceną opinii wiąże się zazwyczaj również obniżenie wynagrodzenia biegłego, a więc również z punktu widzenia biegłego warto wiedzieć, jakie mogą być przesłanki ewentualnego zażalenia na postanowienie dotyczące oceny wykonanej opinii i wynagrodzenia za nią.

107