380 ZADANIE APOLOGETY KI.
dania, jego w głębio morską, przyczepiła, się materya organi-1
ezna \ Bathybius, ta, podziwienia
g o d n a monera,
jak ją Haecke 1 nazwał,
zrobiła fiasco, sam jej wynalazca
na śmiech ją wystawił. Kolumna dzisiejszej teoryi rozwoju, która wykazała, że Bóg w charakterze Stwórcy jest niepotrzebnym, złamała się i rozpadła w kawałki. Możemy więc jeszcze śmiało wierzyć w Boga, Stwórcę wszech rzeczy1 2.
Ażeby wykazać te pozorne sprzeczności między nauką a objawieniem, trzeba prócz tego zbadać dostatecznie, czy to, co uważamy za prawdę objawioną, tak jak ją pojmujemy, rzeczywiście jest objawionem. Tak np. w historyi stworzenia czytamy, że świat w sześciu dniach powstał, a nauka żąda- całych lat tysięcy na samo uformowanie skorupy ziemskiej. Zjawienie się pierwszego człowieka na ziemi według objawienia nie sięga poza 6000 lat, nauka zaś wykazuje nam, że od 80—100 tysięcy lat już istnieje człowiek na ziemi. Potop według słów pisma św. był ogólny, wyniszczył plemię ludzkie i w nurtach swych wszystkie kraje i ziemie pochłonął, a to wszystko nauka poprostu za kłamstwo uważa
uczonych uważa za ściśle naukowe, to drugi od ścisłości
Tu stoi apologeta przed podwójną kwestyą: czy rezultaty badań naukoAvych niezbite nam przedstawiają fakt a. Odpowiedź na to jest przecząca. Jeden badacz mówi, że od 6—8000 lat istnieje rodzaj ludzki na ziemi, drugi, że jego pobyt od 80.000 lat się datuje. Tego rodzaju różnica zdań w nie-przychylnem przedstawia nam świetle badania naukowe, bo co jeden z
naukowej odsądza, a tern samem wyniki na chwiejnym stoją gruncie. Drugą kwrestyą jest sześć dni Mojżeszowej historyi; czy je uważać mamy za dni astronomiczne, składające się z 24 godzin? Czy wiara posiada chronologią, wykazującą długość istnienia rodzaju ludzkiego? Co tu w tern wszystkiem jest prawdą objawioną, a co mniemaniem dowolnem tłumaczów pisma św.? Tu
de,s
Porównaj : Milne Edwards. Stance a V i nstiiut le lb Octobre 7882. ~ iłencke. Siad im nber das Protoplasma. Berlin 1887.
" Zobacz rozprawę o potopie umieszczona w Brukselskiem Benie Sciences physnpies. 1889.