8857686347

Stosunki rosyjsko-ukrainskie w latach 1991-2002

który zaproponował Ukrainie przystąpienie do konfederacji wraz z Rosją i Białorusią, Kijów bez zastanowienia odrzucił tę propozycję.

Ale chociaż rozejście się polityczne ze ZSRR odbyło się prawie bezboleśnie, to jednak perspektywy zachowania suwerenności nie rysowały się już tak optymistycznie. Rosja bowiem tak naprawdę nigdy nie zrezygnowała ze swej mocarstwowej roli i dążenia do reintegracji przestrzeni postradzieckiej. Było to wyraźne chociażby w sformułowaniu doktryny "bliskiej zagranicy" Kozyriewa, która zaczęła zagrażać bezpośrednio interesom niepodległej Ukrainy. Ponadto ze względów gospodarczych Ukraina połączona z Rosją siecią wzajemnych zależności, nie była w stanie oprzeć się penetracji zarówno gospodarczej, jak i politycznej ze strony Federacji Rosyjskiej.

Ukraina jednak stosując politykę balansowania między Zachodem a Rosją starała się znaleźć kompromis, który pozwoliłby jej zachować niezależność i wypracować długofalową politykę zagraniczną. Nie obawiała się "zagrać" bardzo niebezpiecznym argumentem broni jądrowej, który zdawał się potwierdzać wcześniejsze oskarżenia Rosji pod jej adresem (głoszące, że jest państwem sezonowym, niebezpiecznym dla świata dysponentem broni jądrowej). Na szczęście dzięki korzystnej sytuacji politycznej (zmiana polityki USA wobec Ukrainy) udało się zażegnać niebezpieczeństwo i przekazać arsenał jądrowy na terytorium Rosji, a przy okazji "wytargować" dla siebie zarówno amerykańską pomoc finansową (niezbędną dla rozwoju gospodarczego państwa), jak też gwarancje bezpieczeństwa ze strony Rosji i innych mocarstw. Korzystne było przyjęcie "doktryny Pawłyczki", czyli neutralności państwa, bowiem dzięki temu Ukraina łatwiej mogła odmówić przystąpienia do sojuszów obronnych WNP, zachowując jednocześnie możliwość integrowania się z zachodnimi strukturami obronnymi.

Uważam natomiast, że w omawianym okresie pojawiło się zagrożenie ze strony wewnętrznego aspektu bezpieczeństwa państwa, jakim było powołanie do życia nowej Komunistycznej Partii Ukrainy (w 1993 r. w Doniecku). KPU - partia o charakterze rewizjonistycznym, powstała jako wyraz niezadowolenia z sytuacji ekonomicznej po oderwaniu się Ukrainy od ZSRR, wkrótce stała się najliczniejszym ugrupowaniem nad Dnieprem . W wydanym w grudniu 1997 r. manifeście programowym wezwała do restauracji Związku Radzieckiego oraz utworzenia unii rosyjsko-białorusko-ukraińskiej.

Wzrost wpływów gospodarczych Rosji na Ukrainie

Rozpad wspólnego systemu gospodarczego istniejącego w ramach ZSRR zaburzył funkcjonowanie gospodarek zarówno Federacji Rosyjskiej, jak i Ukrainy (w latach 1992-1993 doszło do poważnego spadku wymiany handlowej między Rosją a Ukrainą). Ukraina stała się

10/19