8857686354

Stosunki rosyjsko-ukrainskie w latach 1991-2002

Współpraca wojskowa

W pierwszych latach niepodległości Ukraina biorąc pod uwagę niedawne zależności i sojusze nie podejmowała współpracy wojskowej z Rosją. Broniąc swojej niezależności, mimo nacisku Moskwy, nie zgłosiła akcesu do Układu Taszkienckiego, który narzucał stworzenie wspólnego systemu obrony państw WNP.

Pierwsze kontakty wojskowe datują się dopiero od czasu, gdy Ukraina przystąpiła do układu NPT i przekazała arsenał jądrowy na terytorium Rosji. Wówczas współpraca wojskowa polegała przede wszystkim na pomocy technicznej udzielonej przez Rosjan.

Wkrótce okazało się, że wcześniejsze dążenia Ukrainy do zachowania niezależnej polityki obronnej nie mogą być realizowane. Rosja bowiem od początku dążyła do utrzymania Ukrainy w swej strefie kontroli strategicznej. 23 grudnia 1998 r. zostało ratyfikowane przez rosyjski parlament porozumienie w sprawie formalnego powrotu Ukrainy do systemu wspólnej obrony powietrznej i anty rakietowej. Porozumienie zakłada finansowanie przez Rosję eksploatacji dwóch stacji wczesnego ostrzegania - pod Mukaczowem na Zakarpaciu oraz w rejonie Sewastopola (Ukraina ma utrzymywać ich załogi). Odtąd datuje się pogłębienie więzi wojskowych między oboma krajami. Nie należy też zapominać, że Ukraina otoczona jest rosyjskimi bazami wojskowymi, które znajdują się w jej najbliższym strategicznym sąsiedztwie: na Białorusi, w Rosji, na Kaukazie Południowym (Armenia, Gruzja), w Nadniestrzu i na Krymie.

W czerwcu 2000 r. siły Floty Czarnomorskiej i Wojenno-Morskie Siły Zbrojne Ukrainy wzięły udział we wspólnych manewrach na Morzu Czarnym, które obserwowali prezydenci Putin i Kuczma. Pod koniec 2000 r. Minister Obrony Ukrainy Ołeksandr Kuźmuk spotkał się z Ministrem Obrony Federacji Rosyjskiej Igorem Siergiejewem. Podpisane zostały listy intencyjne o konieczności szybkiego rozwiązania spornych kwestii w sferze współpracy wojskowej i ustalono kalendarz kolejnych spotkań.

Dalszej intensyfikacji kontaktów miały służyć ćwiczenia lotnicze z użyciem ciężkich bombowców dalekiego zasięgu. Wyrazem wojskowego poparcia dla Moskwy stał się także negatywny stosunek rządu Ukrainy do proponowanej przez USA zmiany układu ABM z 1972 r. i utworzeniu nowej tarczy obronnej.