1

Nihil obstat: Prze³o¿ony Prowincji Polski Po³udniowej Towarzystwa Jezusowego

ks. Krzysztof Dyrek SJ, prowincja³, Kraków, dn. 29 maja 2003 r., l.dz. 107/03.

Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej wed³ug

podrêcznika nr AZ-12-01/1-12 zgodnego z programem nauczania nr AZ-1-01/1.

Recenzenci

Ks. dr Damian Bryl, Ks. dr Józef Kraszewski

Redakcja

Teresa Czarnecka, Ks. W³adys³aw Kubik SJ

Zespó³ autorów

Ks. Krzysztof Biel SJ – Kraków

Ks. Ryszard Lis – Rzeszów

Teresa Czarnecka – Boles³awiec

Agnieszka Myszewska-Dekert – Kraków

Ewa Dybowska – Kraków

Ks. Tadeusz Nosek – Kraków

Anna Duka – Katowice

Edyta Polak – Rzeszów

Ewa Dziaduœ – Przemyœl

Barbara R¹czka – Rzeszów

Beata G³owala – Rzeszów

S. Margarita Sondej OSU – Kraków

S. Justyna Karaœ – Przemyœl

Ks. Józef Stala – Tarnów

Ks. W³adys³aw Kubik SJ – Kraków

Iwona Szymusik – Rzeszów

Barbara Lis-Buczek – Rzeszów

Beata Wawrzkiewicz – Kraków

Projekt ok³adki

Joanna i Piotr Panasiewicz

Projekt ok³adki

Joanna i Piotr Panasiewicz

© Wydawnictwo WAM

•

Ksiê¿a Jezuici, Kraków 2003

© Studio INIGO – CD – 2003

Wznowienie 2010

ISBN 978-83-7318-162-5

WYDAWNICTWO WAM

ul. Kopernika 26 • 31-501 KRAKÓW

tel. [phone] • faks 12 42 95 003

e-mail: [e-mail]

DZIA£ HANDLOWY

tel. [phone] • faks 12 43 03 210

e-mail: [e-mail]

Zapraszamy do naszej KSIÊGARNI INTERNETOWEJ:

http://WydawnictwoWam.pl

tel. [phone]

faks 12 62 93 261

Druk i oprawa:

Drukarnia Wydawnictwa WAM

ul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków

wydawnictwowam.pl

Wszelkie prawa zastrze¿one. Bez pisemnej zgody wydawcy nie mo¿na do podrêcznika tworzyæ

¿adnych materia³ów pomocniczych.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

1

I

KONFERENCJE DLA RODZICÓW ZE WSTÊPEM

DLA KATECHETY

Konferencje zawarte w tym zeszycie przygotowaliœmy z myœl¹ o kate-

chezie parafialnej. Mog¹ z nich korzystaæ katecheci i duszpasterze w cza-

sie spotkañ i nabo¿eñstw paraliturgicznych, a tak¿e potraktowaæ jako ma-

teria³y do homilii. Tematyka zgodna jest z programem przygotowania do

sakramentu pokuty i pojednania oraz Pierwszej Komunii œwiêtej.

Ka¿dy temat (podobnie jak w klasie pierwszej) zawiera dwie czêœci:

Wstêp, czyli uwagi dla katechety oraz Konferencjê dla rodziców, czyli prak-

tyczne wskazówki, co nale¿a³oby przekazaæ rodzicom dzieci przygotowu-

j¹cych siê do przyjêcia sakramentów pojednania i Eucharystii. Oczywiœcie

czêœci stanowi¹ ca³oœæ. Katecheta sam wybiera treœci w zale¿noœci od po-

trzeb.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

2

1. W DRODZE DO NAJLEPSZEGO OJCA PRZEZ SYNA

Wstêp

W Jezusie Bóg objawi³ siê w sposób definitywny i ca³kowity: daj¹c lu-

dziom w darze swego w³asnego Syna, nie ma ju¿ nic, co móg³by sobie zare-

zerwowaæ, ani te¿ nic, co móg³by nam daæ. Zasadnicz¹ pewnoœæ, któr¹ ¿yje

Koœció³, odkrycie rozœwietlaj¹ce ca³y Nowy Testament, stanowi przekona-

nie, ¿e ¿yciem, œmierci¹ i zmartwychwstaniem Jezusa Bóg uczyni³ najwiêk-

szy gest i ¿e dziêki temu cz³owiek mo¿e mieæ do Niego dostêp

1

.

Ka¿dy mo¿e wiêc dotrzeæ do Boga, bêd¹cego najlepszym Ojcem

2

poprzez

Jego Syna Jezusa. Bóg jest w zasiêgu ludzkich mo¿liwoœci, daj¹c nieustan-

nie dowody swojej potêgi, dobroci i mi³oœci, w Osobie Chrystusa ofiaruje

siê ka¿demu, kto tylko chce Go przyj¹æ

3

. Przyjêcie to wymaga jednak ze

strony cz³owieka konkretnego dzia³ania, dawania œwiadectwa obecnoœci

Boga w swoim ¿yciu.

Jezus i Ojciec

Jezus poprzez ca³e swoje ¿ycie ukazuje nam swojego Ojca. Jak¿e mo-

g³oby byæ inaczej, jeœli Bóg sam ukaza³ Go jako swego Syna, i to wybrane-

1

Por. has³o: J. Brière, Bóg, w: S³ownik Teologii Biblijnej, pod. red. X. Leon-Dufour, Poznañ

1990, s. 98.

2

Zob. KKK 239.

3

Por. tam¿e, s. 98.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

3

go, zarówno podczas chrztu jak i przemienienia. Na górze Tabor, podobnie

jak nad Jordanem, rozleg³ siê g³os Ojca: „To jest mój Syn umi³owany, w któ-

rym mam upodobanie, Jego s³uchajcie!”

4

.

Jezus objawia ludziom Ojca (np. £k 10, 22; J 5, 19-47), który Go pos³a³,

aby ka¿dy, kto w Niego uwierzy, mia³ ¿ycie wieczne i to w obfitoœci. Kto

bowiem przyjmuje Jezusa, przyjmuje tak¿e Tego, od którego On wyszed³

(por. Mt 10, 40 ). Nie ma zatem innej drogi do Boga, jak tylko przez Jego

Syna.

W Jezusie zaœ ka¿dy cz³owiek staje siê dzieckiem Boga i mo¿e w ka¿-

dej chwili wo³aæ do Niego: „Abba, Ojcze”. To synostwo cz³owieka jest

mo¿liwe dziêki temu, ¿e Jezus wcieli³ siê w ³onie Maryi Dziewicy, staj¹c

siê tym samym bratem wszystkich ¿yj¹cych

5

.

Ró¿aniec œwiadectwem ¿ycia Jezusa w Ojcu

W kontemplacjê oblicza Chrystusa nie mo¿na wejœæ inaczej, jak s³ucha-

j¹c w Duchu œwiêtym g³osu Ojca, bo „nikt nie zna Syna, tylko Ojciec” (Mt

11, 27) i tylko Ojciec objawia to¿samoœæ Syna (Mt 16, 17)

6

. Lecz, aby móc

przyj¹æ objawienie z wysoka, cz³owiek musi przybraæ postawê s³uchania,

a tylko doœwiadczenie milczenia i modlitwy stwarza odpowiednie pod³o¿e,

na którym mo¿e dojœæ do prawdziwego i adekwatnego poznania Boga przez

Syna.

Ewangelie ukazuj¹ ca³e ¿ycie Jezusa od momentu poczêcia, a¿ do zmar-

twychwstania. W ca³ej tej ziemskiej wêdrówce Jezusa jest obecna tak¿e Jego

Matka, Maryja. Wielkim bogactwem dzisiejszego Koœcio³a jest wiêc dar

modlitwy ró¿añcowej, która w ca³ej swojej treœci jest skrótowym i esencjo-

nalnym przedstawieniem wydarzeñ ewangelicznych, odnosz¹cym siê do

tajemnicy wcielenia i odkupienia ludzi. Zatem, rozwa¿aj¹c w modlitewnym

skupieniu tajemnice ró¿añca (uzupe³nione ostatnio tajemnicami œwiat³a),

cz³owiek pochyla siê nad prawd¹ o Ojcowskiej mi³oœci objawionej w Jego

Synu poprzez Ducha Œwiêtego.

4

Por. Anio³ Pañski z Papie¿em Janem Paw³em II , Kraków1983, s. 396.

5

Tam¿e s. 397.

6

Por. Jan Pawe³ II: List Apostolski Rosarium Virginis Mariae, Kraków 2002.

1. W drodze do najlepszego Ojca przez Syna

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

4

Poprzez ró¿aniec Maryja prowadzi nas do Jezusa

Ta, która powiedzia³a Bogu „tak”, ukazuje ludziom drogê przychodze-

nia do Niego. Powtarzanie s³ów Modlitwy Pañskiej, a tak¿e pozdrowienia

anielskiego i wreszcie doksologii w modlitwie ró¿añcowej, kieruje przecie¿

myœli cz³owieka ku Stwórcy, który pos³a³ swojego Syna i zes³a³ Ducha

Œwiêtego. Dokona³o siê jednak to wszystko dziêki temu, ¿e Maryja przyjê-

³a do swojego ³ona Zbawiciela œwiata, staj¹c siê B³ogos³awion¹ miêdzy

niewiastami. Ka¿da zatem tajemnica ró¿añca jest przepe³niona obecnoœci¹

Maryi. Nie by³oby zwiastowania, a potem wcielenia, gdyby Maryja nie

wyrazi³a zgody na dzia³anie Boga w Jej ¿yciu.

Ró¿aniec jest modlitw¹ prost¹, ale pe³n¹ treœci biblijnych, maj¹c¹ ewan-

geliczny charakter. W niej rozwa¿a siê podstawowe wydarzenia zbawcze od

dziewiczego poczêcia, a¿ po wydarzenia paschalne i ukoronowanie Matki

Bo¿ej. Jest uwielbieniem, a jednoczeœnie b³aganiem zanoszonym do Maryi,

aby wstawia³a siê za grzesznymi ludŸmi w ka¿dej chwili ¿ycia i w godzinie

œmierci

7

.

Klêkaj¹c wspólnie ca³¹ rodzin¹ do modlitwy ró¿añcowej, rodzice uka-

zuj¹, podobnie jak Maryja, na sens i Ÿród³o oraz cel ludzkiego istnienia.

Konferencja dla rodziców

W zesz³ym roku nasze dzieci na katechizacji w szkole i w parafii zapo-

znawa³y siê przede wszystkim z misterium chrztu œwiêtego. Mamy nadzie-

jê, ¿e Pañstwo towarzyszyliœcie im wówczas. Rozwa¿aliœmy wspólnie, czym

jest dar chrztu œwiêtego: w jakich znakach siê wyra¿a, w jak¹ rzeczywistoœæ

nas wprowadza. Odpowiedzi¹ niejako na tê rzeczywistoœæ by³o zag³êbianie

siê w treœæ modlitwy „Ojcze nasz”. Zastanawialiœmy siê tak¿e nad tym: do

czego zobowi¹zaliœmy siê przez chrzest? Jak¹ odpowiedŸ chcemy daæ, ob-

darowuj¹cemu nas przez Syna w Duchu Œwiêtym Ojcu?

Nasza obecnoœæ tutaj i teraz œwiadczy o tym, ¿e chcemy wspólnie pod-

j¹æ siê przygotowania naszych dzieci do przyjêcia sakramentu pokuty i po-

jednania oraz Eucharystii. Pozornie jest oczywiste, dlaczego tu przyszliœmy.

7

Por. Anio³ Pañski z Papie¿em Janem Paw³em II, Kraków 1983, s. 436.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

5

A jednak warto to sobie na pocz¹tku roku na nowo uzmys³owiæ, przemy-

œleæ raz jeszcze.

Jest to decyzja, która wynika z naszego przyjêcia daru Bo¿ego. Tym

darem Bo¿ym jest Ewangelia i Jezus Chrystus, który nam J¹ przyniós³ i da³

siebie samego.

Na co dzieñ ¿yjemy zajêci prac¹, poch³aniaj¹ nas troski, k³opoty, a cza-

sem prze¿ywamy lepsze chwile... Czy wokó³ nas dostrzegamy wiêcej do-

bra, czy z³a? Jedni odpowiedz¹ „z³a”, drudzy odwrotnie. Z niepokojem pa-

trzymy na nasze dzieci. Pragniemy, by zachowa³y uczciwoœæ, dobro w so-

bie, a jednoczeœnie martwimy siê, czy poradz¹ sobie w tej rzeczywistoœci,

w której czêsto przeciwieñstwo uczciwoœci i dobra zdaje siê sprzyjaæ szczê-

œciu i sukcesowi, triumfowaæ. Jesteœmy wiêc tutaj z naszymi dzieæmi. Przy-

szliœmy do Chrystusa, jakbyœmy chcieli powiedzieæ: „Panie, Ty jesteœ z na-

mi w dobrych i z³ych chwilach. Nie opuszczaj i tego dziecka, które przyj¹-

³eœ jako w³asne w chrzcie œwiêtym”.

Po co wiêc przyprowadziliœmy tu nasze dzieci? Kim jest Ten, któremu

je polecamy? Wierzymy, ¿e to On sprawia, i¿ nasze codzienne trudy, nawet

gdy z powodu zmêczenia, trosk i obaw tego nie widzimy – maj¹ sens. To

On nas chcia³ i pokocha³. Zes³a³ swojego Syna i nie zostawi³ sobie niczego.

Przez ludzk¹ drogê Boga, Jego ¿ycie, œmieræ i zmartwychwstanie, Bóg Oj-

ciec sta³ siê dla nas dostêpny. Nie tylko tutaj, w œwi¹tyni, ale wszêdzie. Bóg,

który sta³ siê cz³owiekiem, uœwiêci³ ka¿d¹ ludzk¹ czynnoœæ, potrzebê, pra-

cê, trud i odpoczynek. Ziemska droga Jezusa do Boga, Jego Ojca, uœwiêca

nasze ludzkie ¿ycie.

Poznajemy tê drogê na kartach Ewangelii. Jest to Nowina o najwiêkszej

i tak naprawdê jedynej nadziei cz³owieka, bo siêgaj¹cej poza skoñczone

¿ycie doczesne. Co zrobiæ, aby nie zb³¹dziæ na tej drodze, nie straciæ z oczu

Przewodnika, nie pogubiæ siê w z³udnych nadziejach, które zawodz¹? Trzeba

nam wpatrywaæ siê w Tego, który prowadzi, w Jezusa Chrystusa. S³uchaæ

Jego s³ów uwa¿nie na Mszy œwiêtej i siêgaæ po Pismo Œwiête w domu.

Modliæ siê wspólnie w œwi¹tyni i w rodzinie, a tak¿e modliæ osobiœcie, w sa-

motnoœci. Trzeba otwieraæ siê na potrzeby innych ludzi, bo gdy troszczymy

siê o nich pamiêtaj¹c – opatrujemy rany Chrystusa, Jemu okazujemy mi³oœæ.

I trzeba nam otwieraæ siê na Jezusa, naszego Pana, w sakramentach, w któ-

rych daje siebie, szczególnie w sakramencie Eucharystii i pojednania.

Dzisiaj powiemy sobie krótko o jednej, szczególnej modlitwie, która nieja-

ko „streszcza Ewangeliê” - o ró¿añcu. Dlaczego ta modlitwa jest taka cenna?

1. W drodze do najlepszego Ojca przez Syna

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

6

Myœlimy o dobru naszych dzieci i ju¿ teraz troszczymy siê o to, z kim

siê bawi¹ i ucz¹. Wiemy, ¿e jeœli z kimœ czêsto przebywamy, przyjaŸnimy

siê, rozmawiamy – nabieramy jego cech, zaczynamy u¿ywaæ podobnych

s³ów, naœladowaæ jego gesty, postêpowaæ podobnie jak on. Dlatego pragnie-

my, by nasze dzieci mia³y godnych przyjació³. Podobnie, id¹c drog¹ tajem-

nic ró¿añcowych, wpatruj¹c siê w kolejne wydarzenia ¿ycia, œmierci i zmar-

twychwstania Jezusa, s³uchaj¹c Jego s³ów i podziwiaj¹c Jego czyny – przyj-

mujemy Go niejako „w siebie”, uczymy siê Jego gestów i s³ów, stajemy siê

podobni do Niego, ¿yjemy naprawdê z Nim.

Modlitwa ró¿añcowa nie jest modlitw¹ „do Maryi”. Jest modlitw¹

„z Maryj¹”. Tak jak Ona by³a z Jezusem przez ca³e ¿ycie, tak i my w tej mo-

dlitwie, razem z Jego Mam¹, towarzyszymy Jezusowi od narodzenia a¿ po

œmieræ i zmartwychwstanie. Zachwycamy siê tajemnic¹ Betlejem i k³ania-

my siê Mu przy ¿³óbku. Dziwimy siê s³owom starej Anny i Symeona. Szu-

kamy Jezusa i znajdujemy w œwi¹tyni, by dowiedzieæ siê, ¿e On przyszed³

od Ojca. Z wiar¹ przyjmujemy proroctwo Jana Chrzciciela: „Oto Baranek

Bo¿y, który g³adzi grzechy œwiata”, nasze grzechy. Przyjmujemy objawie-

nie Ojca, który pokazuje umi³owanego Syna podczas chrztu w Jordanie.

Radujemy siê znakiem danym tak¿e nam, w Kanie Galilejskiej. S³uchamy

Jezusa, który naucza: „Nawracajcie siê i wierzcie w Ewangeliê”. Z nadzie-

j¹ i uwielbieniem wpatrujemy siê na górze Tabor w przemienionego Jezu-

sa, który jest naszym Przyjacielem i Panem. Przyjmujemy Jego ofiarê w Wie-

czerniku i na krzy¿u. Czuwamy i modlimy siê w Ogrójcu, który jak¿e czê-

sto jest naszym Ogrójcem niepewnoœci, zw¹tpienia i strachu w obliczu nie-

szczêœæ. Cierpienie Jezusa ma sens, który przewy¿sza wszystko: wyp³ywa

z mi³oœci, mi³oœci¹ zwyciê¿a œmieræ i z³o. Stajemy olœnieni œwiat³em zmar-

twychwstania. Ufamy, ¿e – choæ Chrystus odszed³ do nieba - jest tutaj, dzia³a

przez swojego Ducha. Pan jest nasz¹ Moc¹, On nas pociesza i daje si³y do

dalszej drogi.

To wszystko pokazuje nam Maryja: Ta, która przyjê³a poselstwo Pana,

dzieli³a siê radoœci¹ ze œwiêt¹ El¿biet¹ i jest z Nim w niebie. Jest nasz¹ Mam¹

i Królow¹. Dlatego, jeœli chcemy nasze dzieci doprowadziæ do Boga, mó-

dlmy siê razem z nimi modlitw¹ ró¿añcow¹, zanurzaj¹c nasze nieporadne

s³owa w oczyszczaj¹cym strumieniu Jej nieustannej modlitwy.

Na nastêpnych spotkaniach mamy nadziejê podzieliæ siê rozwa¿aniami

o modlitwie zawierzenia, modlitwie, w której powierzamy Bogu Ojcu na-

sze k³opoty i radoœci. Ta modlitwa jest najlepszym wprowadzeniem do do-

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

7

brego rachunku sumienia i przygotowaniem do przyjêcia sakramentu pokuty

i pojednania. Bêdziemy tak¿e starali siê zrozumieæ, czym jest Msza œwiêta

w naszym ¿yciu.

1. W drodze do najlepszego Ojca przez Syna

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

8

2. POWIERZANIE BOGU RADOŒCI I K£OPOTÓW

Wstêp

Ka¿dy cz³owiek, doros³y i dziecko, podejmuj¹c siê ró¿nych zadañ ¿ycio-

wych powi¹zanych z pewnymi niebezpieczeñstwami, a tak¿e prze¿ywaj¹c

codziennoœæ z jej wszystkimi radoœciami oraz smutkami, odczuwa potrze-

bê oparcia, na które móg³by liczyæ

8

. Tak jak dla ma³ego dziecka pierwszy-

mi osobami, w których ma oparcie, s¹ jego rodzice, opiekunowie, tak dla

chrzeœcijanina t¹ Osob¹ jest Bóg, który w pe³ni objawia siê w swoim Synu.

Zadaniem rodziców jest wiêc doprowadzenie swojego dziecka do tego

momentu, w którym bêdzie chcia³o i czu³o potrzebê powierzania swoich

radoœci i smutków Jezusowi.

Ewangeliczne obrazy szukania pomocy u Jezusa

Gdy Jezus chodzi³ po ziemi wœród ludzi, spotyka³ siê z chorymi, cierpi¹-

cymi, opêtanymi. Przychodzili do Niego z proœb¹, aby ich uwolni³ od tego

ciê¿aru, by mogli normalnie ¿yæ, ¿eby zaradzi³ ich zmartwieniom. Np. ko-

bieta cierpi¹ca na krwotok przybli¿y³a siê do Niego, ¿eby choæ dotkn¹æ Jego

p³aszcza (£k 8, 40-48). Setnik pos³a³ do Niego starszyznê ¿ydowsk¹ z proœ-

b¹ o uzdrowienie swojego s³ugi (£k, 7, 1-10). Tak¿e Maryja zwróci³a siê do

swojego Syna z proœb¹ w Kanie Galilejskiej (J 2, 3.) Tych wszystkich lu-

dzi, o których czytamy w Ewangelii, cechuje wielkie zaufanie do Osoby, od

8

Por. M.F. Lacan OSB, Ufnoœæ, w: S³ownik Teologii Biblijnej, pod. red. X. Leon-Dufour,

Poznañ 1990.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

9

której oczekuj¹ pomocy. Oni wierz¹, ¿e tylko Jezus mo¿e zaradziæ ich u³om-

noœci, s³aboœci. S¹ zarazem otwarci i gotowi na to, by przyj¹æ ³askê prze-

miany ich ¿ycia, by przyj¹æ uzdrowienie.

Jezus oczekuje i pragnie, aby ka¿dy cz³owiek tak¿e i dziœ przychodzi³ do

Niego ze wszystkim, co prze¿ywa – niezale¿nie od tego, czy s¹ to chwile

radoœci, czy te¿ przygnêbienia, niezale¿nie od tego ile ma lat, dziewiêæ, czy

dziewiêædziesi¹t dziewiêæ, czy jest samotny, czy te¿ ¿yje w rodzinie, w ma³-

¿eñstwie.

Modlitwa jako spotkanie i powierzenie Bogu radoœci i trosk

To przychodzenie do Jezusa w ka¿dej chwili ludzkiego ¿ycia dokonuje

siê na modlitwie. Œw. Teresa od Dzieci¹tka Jezus, któr¹ cytuje Katechizm

Koœcio³a Katolickiego, pisa³a: „Modlitwa jest dla mnie wzniesieniem ser-

ca, prostym spojrzeniem ku Niebu, okrzykiem wdziêcznoœci i mi³oœci za-

równo w cierpieniu jak i radoœci”

9

. Modlitwa jest niejako wzniesieniem

duszy do Boga. Podczas niej stoimy przed Jezusem w prawdzie ludzkiej

niemocy, bólu, rozpaczy, a tak¿e w porywie radoœci i szczêœcia. Niezale¿-

nie od tego, jaki by³by jêzyk modlitwy, jakie gesty by jej towarzyszy³y, jest

ona spotkaniem Bo¿ego i ludzkiego pragnienia

10

.

Najpe³niejsz¹ zaœ modlitw¹, wyra¿aj¹c¹ ca³¹ g³êbiê powierzania siê cz³o-

wieka Bogu i doœwiadczania Jego Ojcowskiej Mi³oœci, jest modlitwa Ojcze

nasz, któr¹ pozostawi³ ludziom niejako w testamencie sam Jezus (Mt 6,

9-13). Podstaw¹ jej jest prawda, ¿e Bóg jest Ojcem w niebie, a cz³owiek Jego

dzieckiem. Zatem nieograniczone zaufanie i spontaniczne oddanie Bogu,

ustawiczne obcowanie ze swym Ojcem, szukanie w Nim opieki i pomocy

we wszelkich trudnoœciach i pokusach, winno byæ doœwiadczeniem ka¿de-

go chrzeœcijanina

11

.

Tym bardziej potrzeba, aby rodzice, bêd¹cy autorytetem dla swoich po-

ciech, razem z nimi klêkali do modlitwy, daj¹c œwiadectwo tego, ¿e faktycz-

nie Ojciec Niebieski kocha cz³owieka, ka¿dy mo¿e do Niego bez obawy

przychodziæ i powierzaæ mu swoje ¿ycie.

9

KKK 2559.

10

Por. tam¿e, 2559 – 2562.

11

Por. ks. J. Drozd SDS, Ojcze Nasz. Modlitwa Pañska, Katowice 1983, s.23.

2. Powierzanie Bogu radoœci i k³opotów

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

10

SkutecznoϾ modlitwy

Rodzice pragn¹ dla swojego dziecka wszystkiego tego, co w ich rozu-

mieniu jest najlepsze, pragn¹ dla niego dobra. Jak¿e wiêc Bóg, który jest

najwspanialszym Ojcem, móg³by chcieæ inaczej? Jezus, nawo³uj¹c do wier-

noœci w modlitwie, mówi³: „Proœcie, a bêdzie wam dane” (por. £k 11, 9-11).

Jednak¿e w tej ojcowskiej mi³oœci spe³niania cz³owieczych próœb jest wielka

Bo¿a m¹droœæ. Ziemscy rodzice, kiedy dziecko zwraca siê do nich z jak¹œ

proœb¹, której spe³nienie w ich przekonaniu mog³oby przynieœæ dziecku

skutek przeciwny ich dobru, odmawiaj¹ jej realizacji. Podobnie i Pan Bóg

czasem nie spe³nia ludzkich próœb, wie bowiem, ¿e ich wype³nienie przy-

nios³oby cz³owiekowi szkodê, wbrew temu, co sam prosz¹cy o tym s¹dzi.

Nie znaczy to jednak, ¿e proœby nie zosta³y przez Boga wys³uchane. Poja-

wia siê tutaj kolejne powa¿ne zadanie dla rodziców, polegaj¹ce na ukaza-

niu swoim dzieciom, ¿e mo¿na i powinno siê zwracaæ do Boga jako najlep-

szego Ojca w ka¿dej sytuacji. Bóg pomaga, choæ nie zawsze cz³owiek do-

strzega Jego dzia³anie i nie musi byæ ono zgodne z oczekiwaniami cz³owie-

ka. Zwracanie siê do Boga jest wyrazem ufnoœci, zawierzenia Jemu, a ta

relacja Ojca i dziecka potrzebuje zgody ze strony cz³owieka na to, by wy-

pe³nia³a siê Jego wola. Dlatego ka¿dego dnia s¹ powtarzane s³owa: B¹dŸ

wola Twoja jako w Niebie tak i na ziemi.

Bycie dzieckiem Bo¿ym jest Ÿród³em wszelkiej radoœci i szczêœcia. Po-

jawiaj¹ siê jednak momenty smutku zak³ócaj¹ce relacjê dzieciêctwa. Ich

przyczyn¹ jest grzech. Trzeba zatem, aby doroœli i dzieci czuli potrzebê

przychodzenia do Boga wówczas, kiedy odejd¹ od Ojca, kiedy upadn¹. A jest

to mo¿liwe wtedy, gdy w cz³owieku kryje siê ta wewnêtrzna pewnoœæ, prze-

œwiadczenie i wiara, ¿e Bóg kocha ca³ego cz³owieka, ze wszystkimi jego

problemami, grzechami, radoœciami i pragnie, aby to wszystko Mu powie-

rzy³, tak jak to mia³o miejsce za ¿ycia Jezusa.

Konferencja dla rodziców

Modlitwa

12

jest na pewno wyrazem naszej wiary, czyli naszego zwi¹z-

ku z Bogiem. Bez modlitwy nie ma mowy o „byciu chrzeœcijaninem”. Pod-

12

Patrz: G. Hansemann, Wychowanie religijne, Warszawa 1988.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

11

stawowe znaczenie dla modlitwy dziecka (bo o tym chcemy dzisiaj mówiæ)

ma to, czy modli³o siê w domu rodzinnym. Napomnienia katechety nie po-

mog¹. Dziecko nie ma z³ej woli, ale ¿yje dan¹ chwil¹ a wieczorem zapomi-

na o tym, co by³o rano na katechezie. Tylko wspólna wiara i modlitwa w ro-

dzinie mo¿e pomóc i niejako uzupe³niaæ s³abe jeszcze osobiste zaanga¿o-

wanie dziecka.

We wczesnym dzieciñstwie trudno mówiæ o œwiadomej modlitwie dziec-

ka. Ale gdy s³yszy modlitwê bliskiej osoby, najczêœciej matki, np. przed za-

œniêciem, gdy matka po tej modlitwie czyni gest znaku krzy¿a na czole dziec-

ka – ³¹czy potem modlitwê z czymœ dobrym, z poczuciem bezpieczeñstwa.

Gdy dzieci wyrosn¹ z wieku niemowlêcego, trzeba podj¹æ wspóln¹

modlitwê. W niektórych rodzinach ktoœ z bliskich opiekunów, mama lub tata,

przychodz¹ wieczorem przed snem do pokoju dzieci i modl¹ siê z nimi.

Dobrze jest, gdy rodzina wspólnie modli siê, np. po kolacji, jeszcze przy

stole, gdy¿ póŸniej na ogó³ trudno jest wspólnie siê zebraæ.

Ju¿ dziecko w wieku przedszkolnym i na pierwszym etapie nauki szkol-

nej zdolne jest do medytacji. Byæ mo¿e pamiêtamy, jak czêsto dziecko ogl¹-

da³o obrazki w ulubionej ksi¹¿ce albo prosi³o co wieczór o opowiadanie tej

samej bajki – czasem nawet poprawiaj¹c nas. „Wch³aniaj¹c” jakby w sie-

bie znane obrazy, dziecko wci¹¿ na nowo je odkrywa. Warto wiêc daæ dziec-

ku Bibliê z obrazami, opowiadaæ wydarzenia biblijne i historie z ¿ycia œwiê-

tych. Jest to prawdziwa modlitwa dziecka.

Dziecko modli siê tak¿e przez dzia³anie: gdy zapala œwiecê, przygoto-

wuje miejsce modlitwy przynosz¹c Pismo Œwiête, a wieku szkolnym czy-

taj¹c je, przygotowuj¹c wieniec adwentowy itp. Trzeba jednak zawsze t³u-

maczyæ sens tych dzia³añ, tak by dziecko by³o œwiadome, ¿e dzia³ania te s¹

jego „zwróceniem siê” do Boga.

Równie¿ ustna modlitwa w m³odszych latach ¿ycia jest wa¿na. Doroœli

mog¹ formu³owaæ jej treœæ, a dziecko na wzór litanii mo¿e odpowiadaæ sta-

³ymi wezwaniami. Nie wolno jednak nigdy zmuszaæ dziecka do mówienia

formu³ na pamiêæ, gdy ono nie chce. Modlitwa gotowymi, sta³ymi wzorami

niesie niebezpieczeñstwo bezmyœlnoœci, która prowadzi do nudy. Nale¿y

wiêc zachowaæ odpowiednie proporcje miêdzy ró¿nymi formami modlitwy.

Tak¿e modlitwa przed i po jedzeniu mo¿e byæ spontaniczna, niekoniecznie

z zachowaniem wyuczonej formu³y.

Jeœli chodzi o treœæ modlitw, najczêœciej pope³nianym b³êdem w rodzi-

nach jest stosowanie prawie wy³¹cznie modlitwy proœby. Na dodatek dziecko

2. Powierzanie Bogu radoœci i k³opotów

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

12

uczy siê tej „modlitwy” w magicznej formie i zanosi takie proœby, które

czêsto s¹ jego pragnieniami lub zachciankami, nie autentycznymi potrze-

bami. Dla dziecka m³odszego nie s¹ one szkodliwe, ale ju¿ dziecko w wie-

ku wczesnoszkolnym uwa¿a, ¿e taka modlitwa „nic nie daje” i zostaje w nim

ten fa³szywy obraz „nieskutecznoœci” tak rozumianej, interesownej modli-

twy. Problemem takiej modlitwy nie jest jej jednostronnoœæ – to znaczy brak

obok proœby np. pozdrowienia, podziêkowania, przeproszenia – ale zupe³-

ne niezrozumienie istoty modlitwy b³agalnej. Zapewnienia Jezusa o wys³u-

chaniu zanoszonych modlitw rozumie siê czêsto jako danie cz³owiekowi

pewnego „œrodka” do spe³niania jego w³asnych pragnieñ. Jest to fa³szywe

rozumienie s³ów Jezusa. Powiedzia³ On bowiem tak¿e: „Na modlitwie nie

b¹dŸcie gadatliwi jak poganie. Oni myœl¹, ¿e przez wzgl¹d na swe wielo-

mówstwo bêd¹ wys³uchani. Nie b¹dŸcie podobni do nich. Albowiem wie

Ojciec wasz, czego wam potrzeba, wpierw zanim Go poprosicie” (Mt 6, 7-

8). Mo¿emy Go z ufnoœci¹ prosiæ zgodnie z naszymi pragnieniami, nie za-

pominaj¹c o tym, ¿e Ojciec wie, czego potrzebujemy naprawdê.

Imiê w Biblii oznacza sam¹ Osobê. Prosz¹c wiêc w imiê Jezusa zawsze

bêdziemy wys³uchani, bo taka modlitwa oznacza wolê wype³nienia Jego

nauki i ¿ycia zgodnego z Jego pos³annictwem, którego istot¹ jest wielbie-

nie Boga Ojca i wyzwolenie nas z grzechu, prowadzenie ku dobru. Modli-

twa b³agalna jest wiêc szczerym przedstawianiem, a raczej „oddawaniem”

z ufnoœci¹ Bogu naszych potrzeb, lêków, niepokojów, win i bezradnoœci.

Wierzymy, ¿e Bóg „bierze je w swoje rêce”.

Taka modlitwa osobistej rozmowy z Bogiem jest bardzo wa¿na dla dziec-

ka. Dzieci potrafi¹ z du¿¹ ³atwoœci¹ modliæ siê w formie swobodnej rozmo-

wy z Bogiem. Od pocz¹tku trzeba uczyæ je, by opowiada³y Bogu o tym, co

prze¿ywaj¹, by dzieli³y siê radoœciami i k³opotami, swoimi sukcesami i klê-

skami, tym co siê im nie uda³o. Jedn¹ z najwa¿niejszych potrzeb cz³owieka

jest poczucie, ¿e jest akceptowany, kochany. Mówi¹c Jezusowi o sobie,

dziecko uczy siê, odkrywa, ¿e jest przez Niego przyjmowane takie, jakie jest.

¯e On mo¿e i chce mu pomóc, nawet gdy dziecko pope³ni coœ z³ego. Taka

relacja z Jezusem Chrystusem pomo¿e w przygotowaniu siê do przyjêcia

Jego przebaczenia w sakramencie pojednania.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

13

3. PRZYGOTOWANIE DO RACHUNKU SUMIENIA

Wstêp

„Spowiadaæ siê to przyj¹æ sakrament pokuty. A przyj¹æ sakrament po-

kuty, to spotkaæ Chrystusa i po³¹czyæ siê z nim w tajemnicy Jego œmierci

i Zmartwychwstania”

13

.

Uroczystoœæ pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy œwiêtej poprze-

dza przyst¹pienie dziecka, tak¿e po raz pierwszy, do sakramentu pokuty i po-

jednania. Z tym faktem wi¹¿e siê wiele prze¿yæ i emocji. Doros³y cz³owiek

ma niejednokrotnie problem z wyznaniem swoich grzechów, bo przecie¿ nie

jest ³atwo przyznaæ siê do swoich b³êdów i potkniêæ, mimo i¿ w sakramen-

cie tym spotyka mi³uj¹cego Boga i otrzymuje przebaczenie. Tym bardziej

dziecko mo¿e mieæ pewne opory i dylematy, gdy¿ pierwszy raz w ¿yciu

bêdzie doœwiadczaæ takiego spotkania z Jezusem. Jest wiêc bardzo wa¿ne,

jak dziecko zostanie przygotowane do niego, a nieodzown¹ i niezast¹pion¹

pomoc¹ w tym wzglêdzie jest postawa rodziców i ich osobiste œwiadectwo.

Obraz w przypowieœci o synu marnotrawnym

Znana jest zapewne przypowieœæ o mi³osiernym ojcu. Obrazuje ona po-

stawê Boga, który spotyka siê z cz³owiekiem w sakramencie pojednania.

Spotkanie to jest wiêc relacj¹ osób na p³aszczyŸnie mi³oœci, przebaczenia

i prawdy. Syn marnotrawny opuœci³ swojego ojca, aby szukaæ szczêœcia

13

Michel Quoist , Modlitwa i czyn, Warszawa 1990, s. 356.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

14

w œwiecie. Jednak¿e wszystkie jego plany runê³y w gruzach. Wtedy zasta-

nowi³ siê nad swoim ¿yciem i dokona³ gruntownej refleksji, która dopro-

wadzi³a go do decyzji o powrocie. Zapewne wiele musia³a go ona koszto-

waæ, bo wymaga³a staniêcia w pokorze, ze œwiadomoœci¹, po ludzku rzecz

bior¹c, przegranej. Jakie¿ by³o jego zdziwienie, gdy zobaczy³ na drodze ojca.

Strach i wszelkie obawy minê³y, móg³ wyznaæ swoje winy, bo w osobie ojca

spotka³ siê z przebaczaj¹c¹ mi³oœci¹. Ka¿dy doros³y cz³owiek, a tym bar-

dziej dziecko, tak jak ów syn –z przekonaniem i wiar¹ w mi³oœæ Bo¿¹ – wi-

nien pod¹¿aæ na spotkanie z Jezusem .

Do tego spotkania trzeba siê jednak przysposobiæ, podobnie jak uczyni³

to syn. Tym przygotowaniem jest rachunek sumienia

Rachunek sumienia

Rozrachunku dokonuje siê zazwyczaj po skoñczeniu jakiejœ czynnoœci,

pracy. Rachunek sumienia winien mieæ miejsce w ka¿dym cz³owieku w ci-

szy wieczoru, przed zaœniêciem, po przebytych doœwiadczeniach minione-

go dnia

14

. Bardzo wa¿na jest wówczas atmosfera otoczenia, w którym siê

go czyni. Potrzebne jest wyciszenie, mo¿liwoœæ skupienia, poczucie bezpie-

czeñstwa, akceptacji. Rodzice powinni siê wiêc postaraæ o to, aby dziecko

mia³o wówczas zapewniony spokój, przyjazne miejsce. Wa¿nym jest fakt

ich obecnoœci w pobli¿u, a¿eby dziecko w razie jakiœ w¹tpliwoœci mog³o siê

do nich zwróciæ o pomoc. Istotna jest te¿ wczeœniejsza rozmowa rodziców

z dzieckiem na temat potrzeby, sposobu i wa¿noœci przeprowadzania rachun-

ku sumienia. Mog¹ siê tutaj oprzeæ na w³asnym doœwiadczeniu, wówczas

dziecko bêdzie mog³o mieæ poczucie zrozumienia i wsparcia z ich strony.

Sakrament pojednania

Jest to wyj¹tkowy moment, kiedy cz³owiek po raz pierwszy podchodzi

do kratek konfesjona³u, aby tam powiedzieæ Jezusowi, którego uobecnia

kap³an, wszystkie swoje przewinienia, grzechy. Towarzyszy temu bardzo

du¿e napiêcie emocjonalne (choæ podobnie jest za ka¿dym razem), bo prze-

cie¿ wypowiadane jest to, co cz³owiek Ÿle czyni, co nie pokazuje go w do-

14

Por. Gerard W Huges, Rachunek sumienia - codzienne nawracanie, W drodze (1995) nr 9

(265) s. 106.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

15

brym œwietle. Syn z przypowieœci tak¿e prze¿ywa³ lêk, obawê. Musia³ prze-

cie¿ uznaæ swoj¹ u³omnoœæ i grzesznoœæ. Jednak¿e w spotkaniu z ojcem

doœwiadczy³ uzdrowienia, przebaczenia, uwolnienia i mi³oœci bez granic.

Podobne uczucia towarzysz¹ dziecku i doros³emu po spotkaniu z Jezusem

w sakramencie pojednania. Wa¿ne jest wiêc, aby dziecko wczeœniej widzia³o

najbli¿sze mu osoby przystêpuj¹ce do tego sakramentu, a gdy jest to mo¿li-

we, aby razem w nim uczestniczy³y. Sakrament pokuty jest wyrazem mi³o-

œci Boga do cz³owieka, ma przy tym charakter wspólnotowy, bo przez grzech

oddalamy siê od Boga i tym samym zrywamy wiêzi ³¹cz¹ce nas ze wspó³-

braæmi

15

.

Ojciec czeka³ na syna marnotrawnego, ¿eby mu przebaczyæ, ale trzeba

by³o, aby syn zechcia³ przyjœæ

16

. Podobnie Bóg czeka na ka¿dego cz³owie-

ka, gdy¿ szanuje jego wolnoœæ, ale trzeba, aby ludzie przychodzili do Nie-

go, tym bardziej dzieci, ze wszystkimi troskami, smutkami, z tym co ich

przygniata, boli – i wypowiadali to wszystko z g³êbi serca, maj¹c tê pew-

noœæ, ufnoœæ oraz g³êbokie przeœwiadczenie, ¿e spotykaj¹ siê z najlepszym

Ojcem, który pragnie przytuliæ swoje dzieci do serca.

Kiedy cz³owiek zostaje uwolniony od wszelkiego ciê¿aru, grzechu, prze-

pe³nia go pokój, mi³oœæ i radoœæ maj¹ca swe Ÿród³o w spotkaniu z mi³osier-

nym Ojcem – pozostaje wspólne œwiêtowanie, tak jak to mia³o miejsce

w przypowieœci. Jaki przebieg to rodzinne œwiêtowanie bêdzie mia³o, zale-

¿y w du¿ym stopniu, a raczej przede wszystkim, od rodziców dziecka.

Konferencja dla rodziców

Co jest najwa¿niejsze w przygotowaniu bezpoœrednim do sakramentu

pokuty i pojednania? Wiemy, ¿e najwa¿niejszym warunkiem przyst¹pienia

do spowiedzi jest ¿al za grzechy. Nie chodzi tu tylko o stan uczuciowy, choæ

¿al ³¹czy siê z uczuciem smutku, poczuciem jakiejœ przegranej z powodu

zawodu, jaki sprawiamy Bogu, innym i sobie. W podejœciu do w³asnej winy

chodzi o nasze ogólne nastawienie, o nasz¹ postawê wzglêdem grzechu:

¿a³ujemy, czyli jesteœmy gotowi odwróciæ siê od grzechu, brzydzimy siê nim

i pragniemy wróciæ do Boga.

15

Por. KKK 545

16

Por. M. Quoist, Modlitwa i czyn, dz.cyt. s.358.

3. Przygotowanie do rachunku sumienia

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

16

Byæ mo¿e sami z doœwiadczenia wiemy, jak ró¿nie ludzie podchodz¹ do

swoich grzechów. S¹ tacy, którzy poddaj¹ siê z³ym sk³onnoœciom, przeko-

nani, ¿e to oni sami decyduj¹ o tym, co jest dobre, a co z³e, i nie odnosz¹

swojego postêpowania do relacji z innymi ludŸmi i Bogiem. Wielu uœwia-

damia sobie grzesznoœæ, ale nie daje sobie rady ze sk³onnoœci¹ do grzechu

i popada w rezygnacjê, s¹dz¹c, ¿e nic siê nie da zrobiæ. W pewnym sensie

godz¹ siê z grzechem. I s¹ tacy, którzy nie poddaj¹ siê, zawsze chc¹ na nowo

podj¹æ wysi³ek walki z grzechem, próbê odwracania siê od z³ych sk³onno-

œci. Ci ostatni maj¹ w sobie dyspozycjê do przyst¹pienia do sakramentu po-

kuty. Id¹ po pomoc do Chrystusa. Wiedz¹, ¿e zawsze mog¹ na Niego liczyæ,

¿e On zawsze na nowo ich przyjmie i bêdzie swoj¹ ³ask¹ towarzyszy³ ich

wysi³kom, wspiera³ je. W³aœnie ten podstawowy wybór dobra, gotowoœæ do

ci¹g³ego odwracania siê od z³a, jest gotowoœci¹ do przyst¹pienia do sakra-

mentu pojednania. Podtrzymywaniu tej gotowoœci s³u¿y codzienny rachu-

nek sumienia, wieczorne przemyœlenie dnia i przeproszenie Boga. Do takiej

wieczornej modlitwy z dzieckiem serdecznie Pañstwa namawiamy. Jest to

najlepsze przygotowanie do rachunku sumienia przed spowiedzi¹. Pamiê-

tajmy, ¿e rachunek sumienia jest przede wszystkim modlitw¹. Samo wyli-

czanie grzechów nie stanowi o jego wartoœci.

Przygotowanie do rachunku sumienia jest wiêc procesem. Wielk¹ rolê

w nim odgrywa kszta³towanie postawy cz³owieka, który nie boi siê praw-

dy. Tak¿e prawdy o sobie. Czasem nam doros³ym trudno przyznaæ siê do

pope³nionych przewinieñ. Jednak prawda wyzwala z nich. Prawda ma to do

siebie, ¿e niejako ¿yje w³asnym ¿yciem, ma w sobie moc Bosk¹ i do Boga

zmierza. Nie trzeba jej „podtrzymywaæ” przy ¿yciu, t³umaczyæ siê z niej.

Jezus powiedzia³ o sobie: „Ja jestem drog¹ i prawd¹ i ¿yciem” (J 14, 6b).

K³amstwo natomiast jest czymœ przeciwnym. K³amstwo trzeba karmiæ ko-

lejnymi k³amstwami i oszustwami, by mog³o ¿yæ. K³amstwo jest martwe

samo w sobie. Bez „po¿ywienia”, jakim jest z³o, k³amstwo umiera. Im bar-

dziej zabrniemy w oszustwo, tym trudniej siê od niego wyzwoliæ. Trudniej

siê przyznaæ do prawdy. Cz³owiek przestaje byæ wolny – kieruje siê zamy-

s³em dalszego karmienia k³amstwa, karmienia z³a.

Do rachunku sumienia potrzebna jest postawa ¿ycia w prawdzie. Jest to

„rachunek duszy”, zastanowienie siê nad tym, co jest nieprawd¹, fa³szem

w nas samych. Przyznanie siê do winy jest bolesne. Je¿eli dziecko podej-

muje wysi³ek ¿ycia w prawdzie, odkrywa na nowo ¿yciodajn¹ moc, ¿ycie

w Bogu. Jezus wyzwala nas z zak³amania. Jezus nie jest w sakramencie

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

17

pokuty sêdzi¹ ani katem, nie chce nas poni¿yæ ani ukaraæ. Jest naszym Pa-

nem, ale i najlepszym Przyjacielem, Opiekunem, który w pe³ni nas rozumie

i w pe³ni wybacza nam nasze grzechy. Pomó¿my zatem dzieciom bez lêku

stan¹æ przed konfesjona³em.

Mo¿emy tak¿e pomóc dziecku w przygotowaniu rachunku sumienia

bezpoœrednio przed spowiedzi¹. D¹¿my do tego, by nie by³o to wyliczanie

grzechów, lecz raczej opis tego, w czym poczuwaj¹ siê do winy. Sama spo-

wiedŸ jest wtedy rozmow¹, w której dziecko swoimi s³owami opowie, co

z³ego uczyni³o i jakie dobro zaniedba³o. Ju¿ przed przyst¹pieniem do spo-

wiedzi mo¿na wskazaæ dziecku, jak mo¿e czyniæ pokutê: za lenistwo – mo¿e

wykonaæ szczególnie dok³adnie jak¹œ pracê, np. bardzo starannie odrobiæ

lekcje lub odkurzyæ pokój, za k³ótniê – porozmawiaæ serdecznie z dan¹

osob¹, za sprawienie przykroœci – prosiæ o wybaczenie. Jest to ju¿ próba

zadoœæuczynienia Bogu i bliŸniemu, która wyra¿a postawê nawrócenia.

Warto, by dziecko swoimi s³owami poprosi³o Boga o pomoc w rachun-

ku sumienia. Taka modlitwa jest wyznaniem naszej wiary w to, ¿e On cze-

ka na nas jak kochaj¹cy ojciec na syna marnotrawnego, ¿e chce nas przyj¹æ

i wzi¹æ radoœnie w swoje objêcia, bez wypominania i pretensji. Jest wyra-

¿eniem naszej ufnoœci, ¿e w sakramencie pojednania Bóg przebacza nam

i g³adzi nasze grzechy, puszcza je w niepamiêæ.

3. Przygotowanie do rachunku sumienia

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

18

4. WIARA W OBECNOŒÆ JEZUSA POD POSTACIAMI

CHLEBA I WINA

Wstêp

Spotkanie cz³owieka z Bogiem jest mo¿liwe jedynie wtedy, gdy cz³owiek

potrafi zawierzyæ Bogu. W³aœnie dziêki wierze œw. El¿bieta potrafi³a roz-

poznaæ przebywaj¹cego w ³onie Maryi Jezusa i przyj¹æ jego ³askê. Równie¿

dziêki wierze pasterze i Mêdrcy ujrzeli w ma³ym Dzieciêciu Zbawiciela

œwiata oddaj¹c Mu g³êboki ho³d. Wiara El¿biety, pasterzy oraz Mêdrców

sprawi³a, ¿e ci ludzie spotkali siê z Jezusem Zbawicielem i to spotkanie mia³o

wp³yw na ich ¿ycie. Dzisiaj cz³owiek najpe³niej mo¿e siê spotkaæ z Jezu-

sem w Eucharystii. Warunkiem umo¿liwiaj¹cym to spotkanie jest równie¿

wiara. Dlatego trzeba tê sprawê bardzo uœwiadamiaæ dziecku przygotowu-

j¹cemu siê do pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy œwiêtej i poma-

gaæ mu kszta³towaæ postawê wiary.

Eucharystia jako obecnoϾ Chrystusa

Eucharystia jako Ÿród³o i szczyt ca³ego ¿ycia chrzeœcijañskiego zajmuje

centralne miejsce w historii zbawienia. Jest sakramentalnym prze¿ywaniem

Ostatniej Wieczerzy, œmierci, zmartwychwstania i wniebowst¹pienia Chry-

stusa. To nie tylko pami¹tka, ale przede wszystkim ¿ywa rzeczywistoœæ

zapraszaj¹ca do udzia³u. Nie jest ³atwo cz³owiekowi, a tym bardziej dziec-

ku, poj¹æ wielkoœæ tej tajemnicy. Wymaga ona wiary i to mocnej wiary, która

rodzi siê z bliskoœci bycia z Panem Jezusem

17

.

17

Por. E. Staniek, W trosce o umi³owanie Eucharystii, Kraków 1998, s. 28.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

19

Ojciec Œwiêty Jan Pawe³ II, nauczaj¹c o Eucharystii, okreœla j¹ jako „ta-

jemnicê wiary, przed któr¹ mo¿na jedynie uklêkn¹æ w uwielbieniu, milcze-

niu i podziwie

18

.

Cz³owiek nie mo¿e inaczej uczestniczyæ w tej tajemnicy, jak tylko przez

dog³êbne poznanie Jezusa Chrystusa i otwarcie siê na to, co przekracza jego

zmys³y. Katecheza przychodzi dziecku z pomoc¹, ukazuj¹c Eucharystiê jako

sakrament bliskoœci Boga, który zapragn¹³ wejœæ w historiê cz³owieka.

Rodzice, wspó³pracuj¹c z katechet¹, mog¹ na co dzieñ pomagaæ dziecku

w kszta³towaniu wiary koniecznej do przyjêcia tej tajemnicy.

Kszta³towanie wiary w obecnoœæ Jezusa pod postaciami chleba

i wina

Jezus daj¹c siebie jako duchowy pokarm domaga siê wiary. Powiedzia³

bowiem sam o sobie: „Jam jest chleb ¿ycia. Kto do mnie przychodzi nie

bêdzie ³akn¹³, a kto we mnie wierzy nigdy pragn¹æ nie bêdzie” (J 6, 35).

Wiara polega na tym, ¿e wierzy siê w to, czego siê nie widzi. Dlatego Pan

Jezus powiedzia³ do œw. Tomasza: „B³ogos³awieni [szczêœliwi], którzy nie

widzieli, a uwierzyli” (J 20,29). Katechizm Koœcio³a Katolickiego stwier-

dza, ¿e „Przez wiarê cz³owiek poddaje Bogu ca³kowicie swój rozum i swo-

j¹ wolê. Ca³¹ swoj¹ istot¹ cz³owiek wyra¿a przyzwolenie Bogu Objawicie-

lowi. Pismo Œwiête odpowiedŸ cz³owieka objawiaj¹cemu siê Bogu nazywa

«pos³uszeñstwem wiary»”

19

.

W³aœciwe wprowadzenie w œwiadome i czynne uczestnictwo we Mszy

œwiêtej musi byæ poprzedzone budzeniem i kszta³towaniem wiary w obec-

noœæ Pana Jezusa pod postaciami chleba i wina. Jeœli dziecko uwierzy, ¿e

Pan Jezus prawdziwie jest obecny podczas sprawowania Eucharystii, to nie

bêdzie mia³o wiêkszych trudnoœci, aby w³aœciwie zachowaæ siê na Mszy

œwiêtej i nie bêdzie z niecierpliwoœci¹ oczekiwa³o na wyjœcie z koœcio³a.

Budzenie i rozwijanie wiary nie jest zadaniem ³atwym, ani te¿ nie jest ak-

tem jednorazowym, lecz procesem wymagaj¹cym wysi³ku zarówno od

wychowawców, jak i od samego dziecka. Nale¿y stopniowo wprowadzaæ

dzieci w œwiat znaków widzialnych, aby poprzez nie prowadziæ dziecko do

rzeczywistoœci niewidzialnej – do Jezusa Chrystusa ukrytego w tych zna-

18

Jan Pawe³ II naucza, Cia³o i Krew Chrystusa, wybór: A. Sujka, Kraków 1997, s. 29.

19

KKK 143.

4. Wiara w obecnoœæ Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

20

kach. W tym celu trzeba czêsto rozmawiaæ z dzieckiem o tym, co siê dzie-

je, czego Jezus dokonuje podczas Mszy œwiêtej. Dobrze jest odwo³ywaæ siê

do znanych dziecku tekstów Pisma Œwiêtego przybli¿aj¹cych Ostatni¹ Wie-

czerzê Jezusa z uczniami i uœwiadamiaæ, ¿e Pan Jezus w czasie Mszy œwiê-

tej równie¿ przemienia chleb w swoje Cia³o i wino w swoj¹ Krew. O tej

obecnoœci Jezusa w Eucharystii pisze Ks. J. Grzeœkowiak powo³uj¹c siê na

papie¿a Paw³a VI. Okreœla on Eucharystiê jako dar osoby Jezusa dla cz³o-

wieka. Chleb i wino na skutek przemiany staj¹ siê now¹ rzeczywistoœci¹ –

s¹ wype³nione osobow¹ obecnoœci¹ Jezusa Chrystusa

20

. ObecnoϾ ta, jak ju
wspomniano powy¿ej, jest wielk¹ tajemnic¹, któr¹ mo¿na przyj¹æ tylko

w wierze. W³aœnie postawa rodziców uczestnicz¹cych we Mszy œwiêtej,

nacechowana wiar¹ i czci¹ wobec Jezusa ukrytego pod postaciami chleba

i wina, pomo¿e dziecku rozwijaæ i umacniaæ podobn¹ postawê. Uœwia-

domienie obecnoœci Jezusa pod postaciami chleba i wina pobudza cz³owie-

ka do wiary, dziêkczynienia i uwielbienia.

Wprowadzaj¹c dziecko do pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy

œwiêtej trzeba je uwra¿liwiæ nie tylko na niezbêdnoœæ wiary, ale tak¿e po-

trzebê wdziêcznoœci i uwielbienia Boga za Jego obecnoœæ.

Eucharystia – dziêkczynieniem i uwielbieniem

Ju¿ od II wieku Pami¹tkê Ostatniej Wieczerzy nazywano Eucharysti¹ –

dziêkczynieniem, bo ona w sposób najpe³niejszy wyra¿a mi³oœæ Boga i to

wszystko, co Bóg dla ludzi czyni

21

. Niedzielna Msza œwiêta jest godzin¹

wspólnego dziêkczynienia Bogu za Jego dary i dlatego udzia³ w niej stano-

wi wa¿ny wyk³adnik kultury religijnej cz³owieka i wspólnoty, która gromadzi

siê wokó³ o³tarza

22

.

Papie¿ Jan Pawe³ II stwierdza, ¿e wdziêcznoœæ ma byæ cech¹ charaktery-

styczn¹ ka¿dego chrzeœcijanina. Jej brak w ¿yciu cz³owieka jest czymœ bar-

dzo smutnym, jest swego rodzaju niesprawiedliwoœci¹, zamkniêciem serca

23

.

Najwa¿niejszym powodem do sk³adania Bogu wdziêcznoœci jest Jezus

Chrystus. To radosne dziêkczynienie w sposób szczególny wyra¿a siê pod-

20

Por. J. Grzeœkowiak, Oto wielka tajemnica wiary, Poznañ 1987, s. 143.

21

Por. M. Nowak, ¯yæ Msz¹ Œwiêt¹, Kalwaria Zebrzydowska 1993, s. 102.

22

E. Staniek, Bogactwo i piêkno œwiata ³aski, Kraków 2003, s. 84.

23

Por. Jan Pawe³ II naucza, dz. cyt., s. 98.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

21

czas sprawowania Eucharystii, poprzez któr¹ najpe³niej okazywana jest

wdziêcznoœæ Bogu za Jego obecnoœæ. Wyra¿a j¹ hymn mszalny „Chwa³a na

wysokoœci Bogu”.

Motyw uwielbienia Boga i dziêkczynienia zawarty zosta³ w darach sk³a-

danych podczas Mszy œwiêtej. Jezus do swojej bezkrwawej ofiary u¿y³ chle-

ba i wina – owocu ziemi i pracy ludzkiej. W ten sposób w³¹czy³ w swoj¹

ofiarê pracê ludzk¹, czyni¹c j¹ doskona³ym uwielbieniem Boga. Dziêkczy-

nienie osi¹ga swój szczyt w Modlitwie eucharystycznej. Rozpoczyna j¹

prefacja, w której wyra¿amy wdziêcznoœæ za ca³e dzie³o zbawienia doko-

nuj¹ce siê w Eucharystii.

Trzeba uœwiadamiaæ dzieciom, ¿e Msza œwiêta jest ofiar¹ dziêkczynie-

nia. Uczestnicz¹cy we Mszy œwiêtej ³¹cz¹ siê z ofiar¹ Jezusa przez pracê nad

sob¹ zmierzaj¹c¹ do upodobnienia siê do Jezusa. Troska o to, aby w codzien-

nym ¿yciu naœladowaæ Pana Jezusa, bêdzie najpiêkniejszym dziêkczynie-

niem i uwielbieniem Boga. Ka¿da prefacja w³¹cza w uwielbienie Boga niebo

i ziemiê: cz³owiek niejako u¿ycza swego g³osu ca³emu œwiatu i wys³awia

Stwórcê, œpiewaj¹c: „Œwiêty, Œwiêty, Œwiêty”.

Msza œwiêta jest najdoskonalszym uwielbieniem Boga, bo w niej sam

Jezus Chrystus razem ze zgromadzonym ludem oddaje czeϾ Ojcu. Dobre,

owocne uczestniczenie we Mszy œwiêtej domaga siê zatem mocnej wiary

w obecnoœæ Jezusa pod postaciami chleba i wina oraz œwiadomoœci, ¿e

uczestnicz¹cy we Mszy œwiêtej mog¹ razem z Jezusem dziêkowaæ Bogu za

Jego Mi³oœæ i uwielbiaæ wielkoœæ i œwiêtoœæ Boga. Gdy umiemy dziêkowaæ

Bogu, potrafimy tak¿e okazywaæ wdziêcznoœæ ludziom, a to pog³êbia wza-

jemn¹ mi³oœæ. Jeœli cz³onkowie rodziny umiej¹ sobie nawzajem dziêkowaæ,

ich kultura roœnie i promieniuje daleko poza progi ich domu

24

. Kszta³towa-

nie postawy wiary i wdziêcznoœci jest wa¿nym zadaniem katechety i rodzi-

ców, a zarazem istotnym warunkiem w³aœciwego prze¿ywania Eucharystii.

Konferencja dla rodziców

Wiemy na ogó³, czego potrzebuje nasze dziecko, aby mog³o godnie przy-

j¹æ Komuniê œwiêt¹. Warunkiem jest wiara i wola przyjêcia Komunii,

24

Tam¿e.

4. Wiara w obecnoœæ Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

22

a u dzieci trochê starszych i zdolnych do rozeznania, œwiadomoœæ, ¿e nie po-

pe³ni³y grzechu ciê¿kiego.

Wiara dotyczy podstawowej œwiadomoœci, rozumienia, ¿e pod postaci¹

chleba i wina, w Ciele i Krwi, obecny jest ca³y, ¿ywy, zmartwychwsta³y

Jezus Chrystus. Wola, to pragnienie dziecka, choæ jeszcze na poziomie opar-

tym na uczuciu („bo ja kocham Pana Jezusa”), przyjêcia Chrystusa pod

postaci¹ eucharystyczn¹.

Dziecko przystêpuj¹ce do Komunii œwiêtej ma te¿ wiedzê, ¿e s¹ grze-

chy ciê¿kie i lekkie. Wie, ¿e Komunia œwiêta g³adzi lekkie grzechy, jednak

regularnie trzeba siê z nich spowiadaæ, by nie pogr¹¿y³y nas w zniechêce-

niu i nie oddali³y od Boga. Wa¿ne, by dziecko praktykowa³o wieczorny ra-

chunek sumienia, przeprasza³o Boga za z³e postêpowanie, stara³o siê prze-

prosiæ tych, których skrzywdzi³o albo nies³usznie sprawi³o przykroœæ –

i wyra¿a³o w ten sposób swoj¹ gotowoœæ do ¿ycia blisko Jezusa Chrystusa

i przyjmowania Go w Komunii. Nie mo¿e byæ tak, ¿e dziecko zaraz po Pierw-

szej Komunii œwiêtej przestaje przystêpowaæ do tego sakramentu, przestra-

szone, ¿e pope³ni bluŸnierstwo, bo np. u¿y³o brzydkiego wyrazu albo pod-

stawi³o nogê koledze. Trzeba od pocz¹tku zwracaæ uwagê dziecka na akt

pokuty na pocz¹tku Mszy œwiêtej, by by³o œwiadome, ¿e przez s³owa tej

modlitwy przepraszamy Boga i bliŸnich i prosimy o wybaczenie, którym sam

Jezus obdarza nas w Komunii.

Warunkiem godnego udzia³u w Eucharystii jest wiêc rozumienie i wspó³-

udzia³ w liturgii. Praktyka wykazuje, ¿e dzieci lepiej rozumiej¹ i chêtniej

uczestnicz¹ w liturgii s³owa. Liturgia eucharystii jest dla nich trudniejsza

do zrozumienia, a przede wszystkim do œwiadomego uczestnictwa w niej.

Co mo¿e zrozumieæ dziecko, które w pe³ni uczestniczy w Eucharystii,

a co sprawia mu trudnoœæ?

Trudno zrozumieæ dziecku, ¿e Msza œwiêta jest ofiar¹. Przede wszyst-

kim dlatego, ¿e nie rozumie s³owa „ofiara”, nie ma pojêcia o znaczeniu ofiary

kultycznej. Samo s³owo kojarzy mu siê z wysi³kiem, który wzbudza niechêæ,

a w ka¿dym razie z czymœ ciemnym i mrocznym. Niemniej mo¿na dziecku

t³umaczyæ, ¿e Jezus, obecny pod postaci¹ chleba i wina, w momencie prze-

mienienia jest niejako podniesiony, jak na krzy¿u. Mo¿na i trzeba nawi¹zy-

waæ do Ostatniej Wieczerzy, jako wspólnej uczty po¿egnalnej, która zapo-

wiada mêkê, œmieræ i zmartwychwstanie. Msza œwiêta jest pami¹tk¹, uobec-

nieniem tej Ostatniej Wieczerzy oraz mi³oœci zwyciêskiej okazanej w œmierci

i zmartwychwstaniu. Jezus jest obecny wœród nas.

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

23

£atwiej zrozumieæ i przyj¹æ dziecku Mszê œwiêt¹ jako Eucharystiê, czyli

ucztê dziêkczynn¹, œwiêtowanie zmartwychwstania Pana Jezusa. Œwiêtowa-

nie jest wyrazem radoœci i wdziêcznoœci Bogu za Jego dary: zbawienie,

Komuniê œwiêt¹.

4. Wiara w obecnoœæ Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

24

5. UROCZYSTOŒÆ PIERWSZEGO PE£NEGO

UCZESTNICTWA WE MSZY ŒWIÊTEJ

PRZE¯YWANA W RODZINIE

Wstêp

Uczestniczenie dziecka po raz pierwszy w sposób pe³ny we Mszy œwiê-

tej jest dla ca³ej rodziny, a zw³aszcza dla rodziców, bardzo donios³¹ uroczy-

stoœci¹. Samo dziecko równie¿ powinno prze¿ywaæ to œwiêto jako wyj¹t-

kowe w jego ¿yciu. Tak¿e przyst¹pienie pierwszy raz do spowiedzi, na ogó³

krótko przed dniem Pierwszej Komunii œwiêtej, jest wielkim prze¿yciem,

które trzeba w rodzinie zaznaczyæ.

Dla stworzenia prawdziwie religijnego klimatu prze¿ycia przez dziecko

i jego rodzinê uroczystoœci pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy œwiê-

tej potrzebne jest staranne przygotowanie, które mo¿e przebiegaæ w ró¿ny

sposób. W tej konferencji podam jedn¹ z wielu propozycji. Pragniemy, aby

ona pobudzi³a inicjatywy rodziców do znalezienia jak najlepszych sposo-

bów, aby uroczystoœæ pierwszego pe³nego uczestnictwa dziecka we Mszy

œwiêtej by³a dla niego samego i dla ca³ej rodziny wspania³ym œwiêtowaniem

oddzia³ywuj¹cym na dalsze ¿ycie.

Konferencja dla rodziców

Proponowane w tej konferencji przygotowanie do uroczystoœci Pierw-

szej Komunii œwiêtej w rodzinie (a tak¿e do przyst¹pienia dziecka po raz

pierwszy do spowiedzi) obejmuje kilka etapów.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

25

Tworzenie klimatu religijnego w codziennym ¿yciu rodziny

Zagadnienie zawarte w tym temacie jest bardzo szerokie i nie da siê go

wyczerpaæ w ci¹gu kilku minut. Bêd¹ to znowu pewne sugestie pobudzaj¹-

ce do poszukiwañ innych rozwi¹zañ, mo¿e bardziej owocnych.

Wydaje siê, ¿e bardzo wa¿n¹ rolê odgrywaj¹ rozmowy dotycz¹ce ocze-

kiwanej uroczystoœci. Matka mo¿e np. uœwiadomiæ dziecku, ¿e przyjêcie

Pana Jezusa pod postaciami chleba i wina jest najwiêkszym darem dla cz³o-

wieka. Nie nale¿y w rozmowie z dzieckiem mówiæ skrótami – np. „przyj-

mujemy Jezusa w chlebie i winie”, ale przyjmujemy Pana Jezusa pod po-

staciami chleba i wina. Przy tej okazji mo¿na powiedzieæ dziecku, ¿e ono

ju¿ mia³o udzia³ w tym wielkim darze, kiedy by³o w ³onie Mamusi, wów-

czas, gdy przyjmowa³a ona Komuniê œwiêt¹. I dobrze bêdzie, jeœli rodzice

z dzieckiem podziêkuj¹ Bogu za ten dar.

Bardzo wa¿n¹ rolê w tworzeniu klimatu wiary stanowi wspólna modli-

twa rodzinna, która pomaga dziecku kszta³towaæ w³aœciwy obraz Boga.

Dziecko widz¹c, jak jego rodzice modl¹ siê, prosz¹ Boga, wielbi¹, dziêkuj¹

i przepraszaj¹ – najlepiej poznaje wspania³oœæ oraz mi³oœæ Boga.

Podobn¹ rolê spe³nia wspólna lektura religijna, zw³aszcza Pisma Œwiê-

tego, po³¹czona z wyjaœnieniem i odniesieniem do ¿ycia.

Uczestnictwo we Mszy Œwiêtej

Dziecko, które widzi swoich rodziców uczestnicz¹cych w pe³ni we Mszy

œwiêtej, najlepiej przygotowuje siê do w³asnego uczestnictwa, gdy¿ ze swej

natury pragnie naœladowaæ rodziców. Wa¿n¹ rolê odgrywa w tym wzglêdzie

przygotowanie rodziców i dziecka do udzia³u we Mszy œwiêtej, np. przez za-

poznanie siê z czytaniami mszalnymi, przygotowanie darów w sensie ducho-

wym i materialnym itp. Dobrze jest te¿ po powrocie do domu porozmawiaæ

z dzieckiem na temat czytañ, homilii, œpiewanych pieœni oraz innych gestów

i znaków liturgicznych. Jeœli dziecko chodzi samo na Mszê œwiêt¹ szkoln¹, to

ta troska rodziców o jego uczestnictwo powinna byæ jeszcze wiêksza.

Przygotowanie dziecka do przyjêcia sakramentu pokuty

Przede wszystkim dokonuje siê ono przez uœwiadomienie dziecku wiel-

koœci tego sakramentu i jego istoty, ale o tym mówiliœmy ju¿ na poprzed-

5. Uroczystoœæ pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy œwiêtej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

26

nich spotkaniach. Dziœ zastanowimy siê tylko, jak prze¿yæ ten dzieñ razem

z dzieckiem.

Omawiaj¹c temat prze¿ywania pierwszego pe³nego uczestnictwa we

Mszy œwiêtej trzeba mocno podkreœliæ, ¿e dziecko nie mo¿e byæ pozosta-

wione sobie samemu w przygotowaniu do przyjêcia sakramentu pokuty i po-

jednania. Rodzice winni mu pomagaæ przez codzienn¹ refleksjê nad jego

¿yciem.

Dzieñ przyst¹pienia przez dziecko do spowiedzi powinien byæ dla ca³ej

rodziny œwiêtem. Wskazane jest, aby rodzice i rodzeñstwo równie¿ przyjê-

li ten sakrament. Po powrocie do domu (zwykle s¹ to godziny popo³udnio-

we) dobrze jest zorganizowaæ uroczyst¹ kolacjê (wieczerzê) z akcentem

radoœci i wdziêcznoœci za dar pojednania z Bogiem i z braæmi. Trzeba bo-

wiem przy okazji przyjmowania sakramentu pokuty kszta³towaæ w dziecku

postawê przepraszania za swe przewinienia nie tylko Boga, ale i ludzi,

zw³aszcza najbli¿szych. Równoczeœnie trzeba podkreœlaæ, ¿e pojednanie

zawsze jest Ÿród³em wielkiej radoœci.

Dzieñ przyjêcia Chrystusa podczas Mszy œwiêtej

W tym dniu dziecko winno prze¿ywaæ najwiêksz¹ radoœæ z tego, ¿e Je-

zus, nasz Pan, przychodzi do niego, aby w nim zamieszkaæ. Rodzice musz¹

do³o¿yæ wszelkich starañ, aby nic nie przys³oni³o dziecku tej radoœci.

W zwi¹zku z tym trzeba omówiæ z najbli¿szymi rodzaj prezentów, które

mog¹ dziecku w tym dniu wrêczyæ oraz charakter ca³ej uroczystoœci po

powrocie z Koœcio³a.

Trzeba równie¿ dziecko starannie przygotowywaæ do godnego przyjê-

cia Pana Jezusa pod postaciami chleba i wina. Nale¿y staraæ siê uœwiado-

miæ mu, ¿e Pan Jezus jest najwiêkszym, najpiêkniejszym i najcenniejszym

darem i dlatego ca³a rodzina wspólnie prze¿ywa ten dzieñ w wielkiej rado-

œci. Trzeba zrobiæ wszystko, aby dziecko by³o w centrum ca³ej uroczysto-

œci. Rozmowy winny byæ dla niego zrozumia³e, pobudzaj¹ce do wdziêcz-

noœci Bogu za to, ¿e da³ ludziom Pana Jezusa. Goœcie mog¹ dzieliæ siê wspo-

mnieniami zwi¹zanymi z ich pierwszym pe³nym uczestnictwem we Mszy

œwiêtej.

Jeœli jest organizowane nabo¿eñstwo popo³udniowe starsi winni towa-

rzyszyæ dziecku w tej modlitwie i cieszyæ siê razem z nim otrzymanym

obrazkiem pami¹tkowym. Mo¿na te¿ podkreœliæ, ¿e piêkny wystrój Koœcio³a,

I. Konferencje dla rodziców

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

27

œwi¹teczne stroje dzieci s¹ wyrazem mi³oœci do Pana Jezusa ca³ej rodziny

parafialnej.

By³oby bardzo dobrze, gdyby po odejœciu goœci rodzice porozmawiali

z dzieckiem o tym wszystkim, co siê wydarzy³o w ci¹gu minionego dnia.

Chodzi o to, aby podsumowaæ z dzieckiem jego prze¿ycia i uœwiadomiæ mu,

¿e najpierw w ci¹gu ca³ego bia³ego tygodnia, a póŸniej w ca³ym ¿yciu bê-

dzie mog³o przyjmowaæ Pana Jezusa i ¿yæ z Nim w przyjaŸni. Rodzice mog¹

powiedzieæ dziecku, ¿e przez uczestniczenie w jego uroczystoœci oni sami,

ca³a rodzina i goœcie odnowili swoj¹ mi³oœæ do Pana Jezusa. Chodzi o to,

aby by³o ono œwiadome, ¿e jego radoœæ jest radoœci¹ wszystkich bliskich,

bo Pan Jezus, którego przyjê³o do serca jest najwiêkszym darem Boga dla

wszystkich ludzi.

5. Uroczystoœæ pierwszego pe³nego uczestnictwa we Mszy œwiêtej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

28

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

29

II

PROPOZYCJE SPOTKAÑ KATECHEZY PARAFIALNEJ

Zgodnie z postulatem Programu Nauczania Religii proponujemy, podob-

nie jak w klasie I, osiem scenariuszy spotkañ dla parafialnej katechezy ini-

cjacji w sakrament pokuty i pojednania oraz Eucharystii. Dotycz¹ one tre-

œci, które dzieci poznaj¹ na katechezie szkolnej. W czasie nabo¿eñstwa tre-

œci te bêd¹ mog³y byæ niejako asymilowane przez ca³¹ osobê dziecka.

Uczniowie bêd¹ mieli mo¿liwoœæ doœwiadczenia ich w czasie liturgii s³o-

wa Bo¿ego (Nabo¿eñstwo 1.: „Z Bogiem zaczynamy nowy rok szkolny i ka-

techetyczny”) oraz w czasie adoracji Najœwiêtszego Sakramentu (pozosta-

³e nabo¿eñstwa). Podczas drugiego nabo¿eñstwa dzieci maj¹ otrzymaæ ró-

¿aniec. Mo¿e ono byæ przeprowadzone pod koniec wrzeœnia, tak by dzieci

na nabo¿eñstwa paŸdziernikowe mia³y ju¿ swoje ró¿añce. Podczas kolej-

nych nabo¿eñstw dzieci otrzymaj¹ tak¿e ksi¹¿eczki do modlitwy, œwiece

(najlepiej, by dzieci przynios³y swoje œwiece z chrztu lub otrzyma³y nowe

– na Pierwsz¹ Komuniê œwiêt¹) oraz medaliki z wizerunkiem Matki Bo¿ej.

Pamiêtajmy, ¿e katechezy te daj¹ dziecku mo¿liwoœæ wyznania wiary we

wspólnocie parafialnej, a jest to istotny moment przygotowania do przyjê-

cia sakramentów pokuty i Eucharystii.

Uwaga!

Zaproponowane pieœni mo¿e Katecheta zamieniaæ na inne bardziej zna-

ne w danej parafii.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

30

1. Z BOGIEM ZACZYNAMY NOWY ROK SZKOLNY

I KATECHETYCZNY

Spotkanie po³¹czone z poœwiêceniem podrêczników

Œpiew

1. Jezusa ukrytego mam w Sakramencie czciæ,

Wszystko oddaæ dla Niego, Jego mi³oœci¹ ¿yæ.

On siê nam daje ca³y, z nami zamieszka³ tu;

Dla Jego Boskiej chwa³y ¿ycie poœwiêæmy Mu.

Wiar¹ ukorzyæ trzeba zmys³y i rozum swój,

Bo tu ju¿ nie ma chleba, to Bóg, to Jezus mój!

2. Tu Mu ci¹gle Hosanna œpiewa anielski chór,

A ta czeœæ nieustanna, to dla nas biednych wzór.

Dzieliæ z nami wygnanie Jego rozkosze s¹:

Niech¿e z Nim przebywanie bêdzie radoœci¹ m¹!

On wie, co udrêczenie, On zna, co smutku ³zy;

Powiem Mu swe cierpienie, bo serce z bólu dr¿y.

Wprowadzenie

Minê³y piêkne wakacje. Zapewne ka¿de dziecko mia³o okazjê zobaczyæ

wiele piêknych widoków, koœcio³ów, dzie³ sztuki i innych wspania³ych rze-

czy. Okres wakacji by³ z pewnoœci¹ czasem dobrego odpoczynku, pozna-

nia wielu ludzi i zacieœniania przyjaŸni z najbli¿szymi osobami, a szczegól-

nie z Dobrym Bogiem.

NABO¯EÑSTWO S£OWA BO¯EGO

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

31

W obecnoœci Pana Jezusa w Najœwiêtszym Sakramencie podziêkujmy

Bogu za wszystkie dary, których nam udziela³ podczas minionych wakacji.

Katecheta przygotowuje wczeœniej ilustracje przedstawiaj¹ce ró¿ne dary

Bo¿e. Kilkoro dzieci wylosowuje po jednej ilustracji, nastêpnie wychodz¹

kolejno na œrodek, pokazuj¹, co ilustracja przedstawia i formu³uj¹ modli-

twê dziêkczynn¹, np.:

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za wodê

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za kwiaty.

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za trawê.

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za zwierzêta.

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za chleb.

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za piêkne ³¹ki.

Dziêkujemy Ci, Bo¿e, za s³oñce itp.

Po ka¿dym wezwaniu dzieci œpiewaj¹ refren:

Dziêki, o Panie, sk³adamy dziêki, o Wszechmog¹cy nasz Królu w niebie.

Po wakacjach powróciliœmy znowu do naszej szko³y, aby rozpocz¹æ nowy

rok szkolny i katechetyczny. Cieszymy siê ze spotkania z kole¿ankami i ko-

legami, z naszymi nauczycielami i katechet¹.

Dzisiaj zebraliœmy siê, aby wspólnie przed Panem Jezusem zastanowiæ

siê, jak powinniœmy prze¿yæ ten rok, abyœmy stali siê lepszymi, m¹drzej-

szymi i bardziej radosnymi. Pomoc¹ mog¹ byæ s³owa piosenki, które teraz

zaœpiewamy. Ws³uchajmy siê uwa¿nie w ich treœæ:

Œpiew

Budujemy Koœció³ Bo¿y

miêdzy nami, miêdzy ludŸmi.

Budujemy Koœció³ Bo¿y

na ca³ym œwiecie.

Koœció³ na ziemi jest zacz¹tkiem królestwa Bo¿ego. Pan Jezus opowie-

dzia³ kilka przypowieœci o królestwie Bo¿ym zapisanych w Piœmie Œwiêtym.

Teraz przeczytamy sobie jedn¹ z tych przypowieœci, która bardzo ³¹czy siê

z zaœpiewan¹ przed chwil¹ pieœni¹.

1. Z Bogiem zaczynamy nowy rok szkolny i katechetyczny

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

32

Czytanie Ewangelii:

– Pan z wami.

– I z Duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Mateusza.

– Chwa³a Tobie, Panie.

[Jezus powiedzia³:] „Królestwo niebieskie podobne jest do ziarnka gor-

czycy, które ktoœ wzi¹³ i posia³ na swej roli. Jest ono najmniejsze ze wszyst-

kich nasion, lecz gdy wyroœnie, jest wiêksze ni¿ inne jarzyny i staje siê drze-

wem, tak ¿e ptaki przylatuj¹ z powietrza i gnie¿d¿¹ siê na jego ga³êziach”.

(Mt 13, 31-32).

– Oto S³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie

Koœció³, który jest zapocz¹tkowaniem królestwa Bo¿ego na ziemi – to

rodzina Jezusa. Wszyscy ludzie, którzy wierz¹ Panu Bogu, nale¿¹ do Jego

rodziny Bo¿ej. Wy równie¿ zostaliœcie w³¹czeni w tê rodzinê przez chrzest

œwiêty. S³yszeliœcie, jak Pan Jezus mówi³, ¿e królestwo Bo¿e ma siê rozwi-

jaæ jak ziarnko gorczycy. Zastanówmy siê wspólnie, co wy mo¿ecie zrobiæ

w ci¹gu roku szkolnego, aby przyczyniæ siê do rozwoju królestwa Bo¿ego?

Katecheta zachêca dzieci, aby dawa³y odpowiedzi na postawione pyta-

nia. Przyk³adowe odpowiedzi: dobrze siê uczyæ, byæ pomocnym w domu i dla

ludzi, szanowaæ nauczycieli, kochaæ rodziców itp.

Nastêpnie katecheta zachêca, aby dzieci poprosi³y Boga o pomoc ko-

nieczn¹ do wype³nienia wyra¿onych pragnieñ. Katecheta formu³uje wezwa-

nia, a dzieci modl¹ siê refrenem, np.:

K.: Dobry Bo¿e, prosimy Ciê, udzielaj nam zdolnoœci i chêci do nauki.

Dz.: Prosimy Ciê, wys³uchaj nas.

K.: Dobry Bo¿e, umacniaj nasz¹ wolê, abyœmy potrafili czyniæ dobro

w szkole i na podwórku.

Dz.: Prosimy Ciê, wys³uchaj nas.

K.: Dobry Bo¿e, wlewaj w nasze serca mi³oœæ, abyœmy byli dobrymi dla

rodziców, nauczycieli, kole¿anek, kolegów i wszystkich ludzi.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

33

Dz.: Prosimy Ciê, wys³uchaj nas.

K.: Dobry Bo¿e, udzielaj nam swojego œwiat³a, abyœmy w tym roku szkol-

nym starali siê tak postêpowaæ, aby siê Tobie podobaæ.

Dz.: Prosimy Ciê, wys³uchaj nas.

Œpiew

My jesteœmy na ziemi œwiat³em Twym, (2x)

aby ludzie widzieli dobre czyny w nas

i chwalili Ojca, który w niebie jest.

Do realizacji wyra¿anych przez was postanowieñ s³u¿¹ miêdzy innymi

podrêczniki do nauki religii i innych przedmiotów. Aby te podrêczniki bar-

dziej wam pomaga³y, zostan¹ teraz poœwiêcone i pob³ogos³awione. Dlate-

go wyci¹gnijcie teraz swoje podrêczniki i w wielkim skupieniu proœcie Pana

Boga, aby was pouczy³, jak macie z nich korzystaæ i pomaga³ wam w na-

uce i w zachowaniu.

Nastêpuje poœwiêcenie podrêczników.

Podczas poœwiêcenia lub bezpoœrednio po nim dzieci s³owami pieœni

prosz¹, aby Chrystus by³ ich nauczycielem, drog¹ i ¿yciem.

Œpiew

Naucz nas ¿yæ Twoim ¿yciem Panie,

naucz, ¿e drog¹ jesteœ w³aœnie Ty.

Naucz, ¿e prawdy w Tobie trzeba szukaæ,

bo drog¹, prawd¹, ¿yciem jesteœ Ty.

Nie odbierze nam nikt ju¿ Twej mi³oœci,

gdy jej ducha tchn¹æ zechcia³eœ w nas.

Uweselasz dni naszej m³odoœci,

drogowskazem jesteœ w ka¿dy czas.

Naucz nas ¿yæ…

Refleksja

Podczas dzisiejszego spotkania zrozumieliœmy, ¿e przez naukê w szko-

le, solidne wype³nienie obowi¹zków, przez uczynki mi³oœci Boga i bliŸnie-

1. Z Bogiem zaczynamy nowy rok szkolny i katechetyczny

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

34

go mo¿emy przyczyniaæ siê do rozwoju królestwa Bo¿ego. Przewodnikiem

na tej drodze naszego ¿ycia jest Jezus Chrystus. Jego prosiliœmy w s³owach

pieœni, aby nauczy³ nas ¿yæ tak jak On i wype³niaæ wszystko to, co siê Bogu

podoba.

Teraz Pan Jezus obecny w Najœwiêtszym Sakramencie pod postaci¹ chle-

ba umocni nas swym b³ogos³awieñstwem, byœmy potrafili naœladowaæ Go

w naszym codziennym ¿yciu.

Kap³an udziela b³ogos³awieñstwa Najœwiêtszym Sakramentem.

Œpiew

Jezus jest tu, Jezus jest tu

O, wznieœmy rêce wielbi¹c Jego Imiê

Jezus jest tu.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

35

2. JEZUS POMAGA LUDZIOM POZNAÆ

DOBREGO BOGA

Koniec wrzeœnia – rozdanie dzieciom ró¿añców

Przyszliœmy tutaj, do Boga, który jest blisko nas: uklêknijmy przed Je-

zusem ukrytym w Najœwiêtszym Sakramencie.

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

Wielbiê Ciebie w ka¿dym momencie

o ¯ywy Chlebie nasz, w tym Sakramencie. (x 3)

Wprowadzenie

Nikt z nas nie wie, jak wygl¹da Bóg, poniewa¿ On jest niewidzialny. Mo-

¿emy jednak dowiedzieæ siê o Bogu, kim On jest i jaki jest dla ludzi poznaj¹c

Jezusa Chrystusa – Jego Syna. W Piœmie Œwiêtym czytamy o tym, jak Pan Jezus

¿y³, czego naucza³ i co powiedzia³ nam o swoim Ojcu. Powiedzia³, ¿e Bóg jest

równie¿ naszym Ojcem, który zawsze i wszêdzie jest blisko nas. Choæ nam siê

czasem wydaje, ¿e Pan Bóg przebywa gdzieœ daleko wœród chmur i blasku

gwiazd, to jednak On jest tu¿. Ka¿dego z nas kocha jak Ojciec, mocniej ni¿

wszyscy rodzice na œwiecie zdolni s¹ kochaæ swoje dzieci. Wspiera nas, daje

dobre natchnienia, b³ogos³awi i przebacza, gdy pope³niamy z³o.

Czasami „marzymy” o tym, ¿eby Boga zobaczyæ. Myœlimy, ¿e to rozwi¹za-

³oby wszystkie nasze problemy. Tak samo myœla³ Aposto³ Filip. Jezus powie-

dzia³ mu bardzo wa¿n¹ prawdê o swoim Ojcu, gdy Filip chcia³ Boga zobaczyæ.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

36

Czytanie Ewangelii:

– Pan z wami.

– I z Duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Jana.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„Rzek³ do Niego Filip: «Panie poka¿ nam Ojca, a to nam wystarczy».

Odpowiedzia³ mu Jezus: «Filipie, tak d³ugo jestem z wami, a jeszcze Mnie

nie pozna³eœ? Kto Mnie zobaczy³, zobaczy³ tak¿e i Ojca. Dlaczego wiêc

mówisz: Poka¿ nam Ojca? Czy nie wierzysz, ¿e Ja jestem w Ojcu, a Ojciec

we Mnie?»” (J 14, 8-10).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie

Po wys³uchaniu s³ów z Ewangelii œw. Jana, postaramy siê odpowiedzieæ

na nastêpuj¹ce pytania:

– O co Filip prosi³ Pana Jezusa?

Filip prosi³ Jezusa, aby pokaza³ mu Ojca.

– Co odpowiedzia³ Pan Jezus na proœbê Filipa?

 Pan Jezus odpowiedzia³: „Kto Mnie zobaczy³, zobaczy³ tak¿e i Ojca”.

Pan Jezus w ca³ym swoim ¿yciu na ziemi pragn¹³ ukazaæ ludziom Oso-

bê Boga Ojca. Czêsto mówi³ o Nim w swoim nauczaniu. Uœwiadamia³, ¿e

Pan Bóg jest mi³osierny, to znaczy, ¿e przebacza ludziom wszystkie grze-

chy, ¿e potrafi us³yszeæ i zrozumieæ ka¿dego, kto siê do Niego zwraca –

w ró¿nych miejscach i w wielu jêzykach. Potrafi zwróciæ uwagê na ka¿d¹

osobê z osobna, gdy¿ On nie jest niczym ograniczony: ani czasem, ani prze-

strzeni¹, nie ma pocz¹tku ani koñca, zawsze by³ i zawsze bêdzie. I ten wiel-

ki, nieograniczony, niepojêty Bóg pragnie, abyœmy byli Jego najbli¿szymi

przyjació³mi. Wiele uczyni³, aby zdobyæ sobie nasz¹ przyjaŸñ – stworzy³ nas

i pragnie nas zbawiæ przez swojego Syna. Jak to mo¿liwe?

Myœlê, ¿e choæ trochê to zrozumiemy, gdy pomyœlimy, ¿e my te¿ lubimy

tworzyæ i dzieliæ siê. Pewna dziewczynka u³o¿y³a bardzo weso³¹ piosenkê.

Pragnê³a zaœpiewaæ j¹ mamusi i tatusiowi, babci i dziadkowi, ciociom i wuj-

kom. I wszyscy uœmiechali siê, bo piosenka naprawdê by³a weso³a. W koñ-

cu dziewczynka zaœpiewa³a swoj¹ piosenkê na podwórku i nawet w szkole

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

37

na lekcji. Pani, kole¿anki i koledzy cieszyli siê z piosenki i chêtnie œpiewa-

li j¹ razem z dziewczynk¹.

Pewien ch³opiec narysowa³ wielki i piêkny obraz, na którym widnia³

kolorowy zamek, rycerze, przedziwne stwory zwane elfami, tajemnicze

pojazdy, ci¹gnione przez dzikie bestie, smoki kryj¹ce siê wœród mgie³ i kra-

snoludy miêdzy drzewami bujnego, zielonego lasu. Wszyscy zachwycali siê

barwnym obrazem: rodzice, brat i siostra, ca³a rodzina. Koledzy tak¿e ogl¹-

dali obraz, byli pod jego wra¿eniem, a niektórzy nawet zaczêli malowaæ to,

co ich interesowa³o: statki kosmiczne, planety, mg³awice i chêtnie pokazy-

wali swoje obrazy innym. Dziewczynki z zachwytu zaczê³y czytaæ baœnie

o dziwnych stworach, które narysowa³ kolega.

O czym jest ta historyjka?

O tym, ¿e ka¿dy z nas pragnie podzieliæ siê tym, co robi dobrze. Bo je-

steœmy podobni do Boga. On stworzy³ niebo i ziemiê, zwierzêta i roœliny,

ale tak¿e dŸwiêki i kolory, których u¿yli dziewczynka i ch³opiec. Stworzy³

tak¿e cz³owieka i podzieli³ siê z nim ca³ym œwiatem. Czym podzieli³ siê

z ludŸmi? Dzieci wymieniaj¹ przyk³ady.

A w koñcu Bóg podzieli³ siê tym, co ma najcenniejszego: sob¹ i swoj¹

mi³oœci¹, posy³aj¹c do ludzi swojego Syna, Jezusa Chrystusa.

Œpiew

Ref. Dziêki, o Bo¿e Ojcze, sk³adamy dziêki za mi³oœæ Twoj¹.

1) Ty z mi³oœci Ojcowskiej stworzy³eœ cz³owieka.

Ref. Dziêki, o Bo¿e Ojcze, sk³adamy dziêki za mi³oœæ Twoj¹.

2) Ty z mi³oœci zes³a³eœ nam Syna na ziemiê.

Ref. Dziêki, o Bo¿e Ojcze, sk³adamy dziêki za mi³oœæ Twoj¹.

3) Ty z mi³oœci¹ przygarniesz nas kiedyœ do siebie.

Ref. Dziêki, o Bo¿e Ojcze, sk³adamy dziêki za mi³oœæ Twoj¹.

Ludzie wyra¿aj¹ swoj¹ przyjaŸñ Bogu poprzez modlitwê. Wœród wszyst-

kich znanych modlitw odmawianych w Koœciele i w domu szczególne miej-

sce zajmuje modlitwa ró¿añcowa. Tajemnice tej modlitwy przedstawiaj¹

najwa¿niejsze momenty z ¿ycia Pana Jezusa i Matki Bo¿ej, a tym samym

ukazuj¹ nam, jak bardzo Pan Bóg nas kocha i jak wiele dla nas uczyni³.

Ka¿de z was otrzyma w tej chwili ró¿aniec, który za moment zostanie

uroczyœcie poœwiêcony. Jest on znakiem ³¹cznoœci z wszystkimi dzieæmi

2. Jezus pomaga ludziom poznaæ Dobrego Boga

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

38

Bo¿ymi, które odmawiaj¹ tê modlitwê. Byæ mo¿e s³ysza³yœcie o Madzi,

waszej chorej kole¿ance, która zachêca do odmawiania ró¿añca i tworze-

nia dzieciêcych, podwórkowych kó³ek ró¿añcowych.

Nasz Ojciec Œwiêty Jan Pawe³ II szczególnie umi³owa³ tê modlitwê,

napisa³ specjalny list o ró¿añcu i w ka¿d¹ pierwsz¹ sobotê miesi¹ca poprzez

radio watykañskie odmawia j¹ z ca³ym œwiatem.

Dzieci otrzymuj¹ poœwiêcony ró¿aniec

W zale¿noœci od tego, w jaki sposób bêd¹ rozdawane ró¿añce, ka¿dy

opiekun mo¿e wrêczyæ go swojemu dziecku lub katecheta rozda sam wszyst-

kim dzieciom. W tym czasie œpiewamy pieœñ.

Œpiew

Ref. Jak paciorki ró¿añca przesuwaj¹ siê chwile,

nasze smutki radoœci i blaski,

a Ty Bogu je zanieœ po³¹czone w ró¿aniec

Œwiêta Panno Maryjo pe³na ³aski.

1. My tak¿e mamy ma³e zwiastowania,

my te¿ szukamy Twego Nawiedzenia,

my te¿ Jezusa z dr¿eniem serc szukamy,

w tajemnicach radosnych módl siê za nami.

W naszej obecnoœci przed Najœwiêtszym Sakramentem mieliœmy oka-

zjê doœwiadczyæ wielkiej mi³oœci Boga, która wyra¿a siê najpe³niej w ze-

s³aniu Jezusa Chrystusa na ziemiê. Odmówmy teraz jeden dziesi¹tek ró¿añca

rozwa¿aj¹c tajemnicê narodzenia Pana Jezusa.

Katecheta przypomina dzieciom, jak odmawiaæ ró¿aniec. Mo¿e zapro-

ponowaæ, aby poszczególne dzieci odmawia³y pojedyncze „Zdrowaœ Mary-

jo”. Mo¿na te¿ odmówiæ „Ojcze nasz”, a „Zdrowaœ Maryjo” œpiewaæ. Po

odmówieniu tajemnicy ró¿añca nastêpuje b³ogos³awieñstwo Najœwiêtszym

Sakramentem.

Koñczymy nabo¿eñstwo pieœni¹:

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

39

Œpiew

Zobaczcie jak wielk¹ mi³oœæ Ojciec ofiarowa³ nam. (2x)

Byœmy dzieæmi Boga mogli byæ. (2x)

oraz

Œpiew

Gdy idziemy poprzez œwiat, chwalmy Boga.

W ka¿dym miejscu, w ka¿dy czas chwalmy Boga.

Nie ma w ¿yciu zbêdnych dni,

ka¿da chwila wa¿na jest,

w ka¿dej zobacz Bo¿¹ myœl.

Ref. Bo Bóg naszym Ojcem,

bo Bóg kocha nas.

On szlak nam wyznacza i sam prowadzi nas.

Gdy nam szumi górski las, chwalmy Boga.

Gdy widzimy dobry film, chwalmy Boga.

Gdy przychodz¹ mi³e dni,

to radosne dobro chwal,

które Bóg przeznaczy³ ci.

Ref. Bo Bóg naszym Ojcem...

Gdy cierpienia przyjdzie czas, chwalmy Boga.

Kiedy wszystko z³oœci nas, chwalmy Boga.

Gdy przychodz¹ smutne dni,

przyjmij trudne dobro te¿,

które Bóg wyznaczy³ ci.

Ref. Bo Bóg naszym Ojcem...

2. Jezus pomaga ludziom poznaæ Dobrego Boga

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

40

3. W JEZUSIE DOZNAJEMY DOBROCI BOGA

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakramanet w monstrancji.

Œpiew

1. K³aniam siê Tobie, przedwieczny Bo¿e,

którego niebo obj¹æ nie mo¿e.

Ja proch mizerny, przed Tw¹ mo¿noœci¹,

Z wojskiem Anio³ów klêkam z radoœci¹.

2.Tu Stwórcê swego wiar¹ wyznajê,

kocham serdecznie, pok³on oddajê.

Cieszê siê wielce z twej boskiej chwa³y.

Niech Ci siê k³ania z niebem œwiat ca³y.

Wprowadzenie

Pan Jezus w swoim nauczaniu mówi³ o tym, ¿e mamy mi³owaæ wszyst-

kich ludzi. Wiemy z codziennego ¿ycia, ¿e to jest bardzo trudne. My zwy-

kle mi³ujemy tych, którzy s¹ dla nas dobrzy, sympatyczni, obdarzaj¹ nas

prezentami i zawsze s¹ dla nas mili. Tymczasem Pan Jezus uczy, ¿e trzeba

mi³owaæ równie¿ nieprzyjació³, to znaczy tych ludzi, którzy czasem wyrz¹-

dzaj¹ nam z³o. Nierzadko zdarza siê, ¿e kolega koledze podstawi nogê, ko-

le¿anka kole¿ance zniszczy potrzebn¹ jej rzecz. Zdarza siê tak¿e, ¿e ktoœ nas

ok³amie, powie Ÿle o nas lub wyrz¹dzi nam inn¹ krzywdê. Czujemy wtedy,

¿e trudno jest nam mi³owaæ te osoby. Pan Jezus, mówi¹c o takiej trudnej

mi³oœci, daje za wzór swojego Ojca.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

41

Czytanie Ewangelii:

– Pan z wami.

– I z duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Mateusza.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„A ja wam powiadam: Mi³ujcie waszych nieprzyjació³ i módlcie siê za

tych, którzy was przeœladuj¹; tak bêdziecie synami Ojca waszego, który jest

w niebie; poniewa¿ On sprawia, ¿e s³oñce Jego wschodzi nad z³ymi i nad

dobrymi, i On zsy³a deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych” (Mt 5,

44-45).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie

Przeczytany przed chwil¹ fragment z Ewangelii œw. Mateusza mówi nam,

¿e Pan Bóg jest dobry i dlatego kocha wszystkich ludzi. Powiedzcie mi, które

s³owa mówi¹ nam o tym, ¿e Pan Bóg kocha wszystkich ludzi i jest dla nich

dobry?

Bóg sprawia, ¿e s³oñce wschodzi dla sprawiedliwych i niesprawiedli-

wych, tak samo deszcz spada na wszystkich ludzi.

Teraz pos³uchajcie krótkiego opowiadania.

Kiedyœ na lekcji religii ksi¹dz poprosi³ dzieci, aby narysowa³y Pana Boga.

Jeden z ch³opców narysowa³ starca z d³ug¹ siw¹ brod¹. Zaznaczy³ czarnym

flamastrem Jego czarne brwi. Drugi ch³opiec narysowa³ wysokiego m³ode-

go Jezusa w p³aszczu i sanda³ach, bo takiego widzia³ na obrazku. Pewna

dziewczynka d³ugo myœla³a, ale nie umia³a niczego wymyœliæ. Pokaza³a tylko

ksiêdzu czyst¹ kartkê z napisem „Duch Œwiêty”. Dzieci chcia³y narysowaæ

jak najlepiej, ale na ¿adnym rysunku Bóg nie by³ podobny do Pana Boga,

bo Jego nie mo¿emy narysowaæ, ani namalowaæ, ani wyobraziæ sobie jak

wygl¹da. Kiedy kreœlimy znak krzy¿a œwiêtego mówimy: w Imiê Ojca i Sy-

na, i Ducha Œwiêtego. Wyznajemy, ¿e Bóg jest w trzech Osobach, ale nikt

na ziemi zrozumieæ tego nie potrafi. Mo¿emy tylko dziêkowaæ Bogu za to,

¿e jest dobry i nas kocha. Uczynimy to s³owami pieœni.

3. W Jezusie doznajemy dobroci Boga

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

42

Œpiew

Bóg mnie kocha,

Ja to wiem,

Dlatego radujê siê.

On mnie tuli w ramiona swe.

Bezpiecznie czujê siê.

Na pocz¹tku naszego nabo¿eñstwa uœwiadomiliœmy sobie, ¿e Jezus po-

wiedzia³ nam o tym, ¿e Pan Bóg jest dobry i kocha wszystkich ludzi. Jezus

nie tylko nam powiedzia³ o dobrym Bogu. Gdy przyszed³ na ziemiê i ¿y³

wœród nas, czyni³ samo dobro dla nas i przez Niego poznaliœmy dobroæ Boga

Ojca.

Przypomnijcie sobie, co Pan Jezus czyni³ dla ludzi podczas swojego

¿ycia?

– Przemieni³ wodê w wino, uzdrowi³ wielu chorych, wskrzesi³ zmar³ych,

nakarmi³ chlebem ludzi g³odnych, uciszy³ burzê na morzu, przebacza³ grze-

chy przemieni³ chleb w swoje Cia³o i wino w swoj¹ Krew.

Po wypowiedziach dzieci katecheta zachêca, aby dzieci pieœni¹ wyrazi-

³y Panu Jezusowi swoj¹ ufnoœæ.

Œpiew

Jezus jest nasz¹ si³¹

i nadziej¹ na lepszy dzieñ.

Z Nim nie bêdzie ci nigdy Ÿle,

bo On nie opuœci Ciê.

Jezus by³ dobry dla wszystkich, ale mia³ te¿ swoich przyjació³. Ewange-

lia tak serdecznie wspomina £azarza – brata Marii i Marty – przyjaciela

Jezusa. Jezus by³ stale zajêty, bardzo zapracowany, pomaga³ chorym, kar-

mi³ g³odnych, ca³e godziny spêdza³ na rozmowie z Ojcem. Chocia¿ mia³ tyle

zajêæ, zawsze znalaz³ czas, aby przyjœæ do Betanii, gdzie mieszka³ £azarz

i goœciæ w jego domu. Kiedy siê dowiedzia³, ¿e £azarz umar³, smuci³ siê,

p³aka³, modli³ siê i przywróci³ ¿ycie swemu przyjacielowi.

Pan Jezus jest równie¿ naszym przyjacielem. W chwili ciszy zastanów-

my siê i odpowiedzmy w g³êbi serca na zadane pytania.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

43

– Czy mam czas dla mojego przyjaciela, Jezusa Chrystusa?

– Jak czêsto odwiedzam Go w koœciele?

– Czy rozmawiam z Panem Jezusem jak z przyjacielem o wszystkich

moich radoœciach i troskach?

– Czy dziêkujê Jezusowi, memu Panu i przyjacielowi, za to, ¿e mnie

kocha tak bardzo jak nikt na œwiecie ?

Œpiew

Ref. Jezus jest mym Przyjacielem,

Jezus jest Obroñc¹ mym.

Jezus jest mym Zbawicielem.

Zawsze chcê przebywaæ z Nim.

1. Jezus przez ¿ycie mnie wiedzie,

Daje mi silne swe d³onie.

Kroczy przede mn¹ na przedzie

I drogê wskazuje mi wci¹¿.

Pan Jezus – nasz przyjaciel, pozwala nam w swej mi³oœci doœwiadczyæ

dobroci Boga. My, bêd¹c przyjació³mi Pana Jezusa, powinniœmy siê staraæ

upodabniaæ do Niego i staraæ siê byæ coraz bardziej dobrymi.

Zapewne ka¿de z was pragnie naœladowaæ Jezusa w czynieniu dobra,

poprzez które doœwiadczamy dobroci Pana Boga. Dlatego ka¿de dziecko

otrzyma teraz wyciête z papieru serce i napisze w nim, co jeszcze dzisiaj

dobrego zrobi, aby naœladowaæ dobrego Boga.

Po napisaniu swoich postanowieñ dzieci procesjonalnie podejd¹ do o³-

tarza i na przygotowanej tacy z³o¿¹ swoje serca. W czasie procesji œpiewa-

j¹ pieœñ.

Œpiew

Ref. Mi³ujcie siê wzajemnie,

jak Ja was umi³owa³em.

1. To jest nowe przykazanie,

abyœcie siê wzajemnie mi³owali.

3. W Jezusie doznajemy dobroci Boga

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

44

Ref. Mi³ujcie siê wzajemnie,

jak Ja was umi³owa³em.

2. Nikt nie ma wiêkszej mi³oœci,

jak oddaæ ¿ycie za przyjació³ swoich.

Ref. Mi³ujcie siê wzajemnie,

jak Ja was umi³owa³em.

3. Nie nazywam was s³ugami,

ale przyjació³mi.

Ref. Mi³ujcie siê wzajemnie,

jak Ja was umi³owa³em.

Podczas dzisiejszego nabo¿eñstwa uœwiadomiliœmy sobie, ¿e Pan Bóg

jest dobrym Ojcem kochaj¹cym wszystkich ludzi. Z wielkiej mi³oœci do nas

przys³a³ na ziemiê Swojego Syna Jezusa Chrystusa, który nam ukaza³ do-

broæ Boga Ojca. Pan Jezus przez swoj¹ mêkê, œmieræ i zmartwychwstanie

wybawi³ nas od grzechu i uczyni³ swymi przyjació³mi.

Postanowiliœmy tak¿e staraæ siê upodabniaæ do dobrego Jezusa i ju¿

dzisiaj zobowi¹zaliœmy siê uczyniæ coœ dobrego .

Poproœmy Pana Jezusa, aby pob³ogos³awi³ nasze wysi³ki i pieœni¹ uwiel-

biajmy Go.

Kap³an udziela b³ogos³awieñstwa.

Œpiew

Ref. Jezusowi czeœæ i chwa³a

za mi³oœci cud.

Niech Mu œpiewa ziemia ca³a,

niech Go wielbi lud.

1. On nam wskaza³ nieomyln¹ drogê,

On za owce swoje ¿ycie da³,

On przez œmieræ zwyciê¿y³ œmierci trwogê,

nam nadziejê zmartwychwstania da³.

Ref. Jezusowi czeœæ i chwa³a

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

45

za mi³oœci cud.

Niech Mu œpiewa ziemia ca³a,

niech Go wielbi lud.

2. Wiêc dziêkujmy Jemu z ca³ej duszy,

¿e siê dla nas w ma³ej Hostii skry³.

Niech ta mi³oœæ serca nasze wzruszy,

byœmy Go kochali z wszystkich si³.

Ref. Jezusowi czeœæ i chwa³a...

3. W Jezusie doznajemy dobroci Boga

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

46

4. DOBREMU BOGU POWIERZAM SWOJE RADOŒCI

I K£OPOTY

Dzieci otrzymuj¹ ksi¹¿eczki do nabo¿eñstwa

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

Niechaj bêdzie pochwalony Przenajœwiêtszy Sakrament

teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. 3x

Wprowadzenie

O, jak dobrze jest mieæ kogoœ, komu mo¿na w zupe³noœci zaufaæ. Ale czy

mo¿na ca³kowicie zaufaæ cz³owiekowi? Do pewnego stopnia tak, ale nie

zupe³nie. Cz³owiek jest œmiertelny i nie jest wszechmocny. Choæby chcia³,

nie zawsze mo¿e spe³niæ nasze proœby i oczekiwania. Bóg jest najlitoœciw-

szy i najbardziej kochaj¹cy, a przy tym wszechmocny, dlatego mo¿na mu

w pe³ni zaufaæ.

Ufam Ci, Bo¿e, ¿e mi dopomo¿esz we wszystkich moich trudnoœciach

i przeciwnoœciach. K³opoty, troski, bóle, niepowodzenia – jak równie¿

wszystkie radoœci – Tobie powierzam; nie lêkam siê, bo Ty jesteœ przy mnie.

Ufam, ¿e zaopiekujesz siê moj¹ przysz³oœci¹.

Czytanie Ewangelii

– Pan z wami.

– I z duchem twoim.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

47

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Mateusza.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„PrzyjdŸcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obci¹¿eni jesteœcie, a Ja

was pokrzepiê. WeŸcie moje jarzmo na siebie i uczcie siê ode Mnie, bo je-

stem cichy i pokorny sercem, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Albo-

wiem jarzmo moje jest s³odkie, a moje brzemiê jest lekkie” (Mt 11, 28-30).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie

Pan Jezus, który prowadzi nas do dobrego Boga Ojca, zachêca nas, by-

œmy przychodzili do Niego ze wszystkimi swoimi sprawami – radoœciami

i troskami. On daje si³ê, pokrzepienie i pokój wszystkim tym, którzy siê do

Niego zwracaj¹.

My te¿ mo¿emy siê zwracaæ do Boga ze wszystkimi radoœciami i smut-

kami. Pomyœlcie teraz przez chwilê jakie s¹ wasze radoœci? Przedstawcie je

Bogu w modlitwie swoimi s³owami.

Jeœli dzieci zechc¹ wypowiadaæ kolejno swoje radoœci, to po ka¿dym

wezwaniu dzieci chórem odpowiedz¹: „Dziêkujemy Ci Bo¿e”. Jeœli dzieci

nie potrafi¹ formu³owaæ takich modlitw, to katecheta je wypowiada, a dzieci

powtarzaj¹ wezwanie.

Przyk³adowe wezwania podane przez dzieci klasy II.

Za dobroæ mamy i taty –

Za ca³y piêkny œwiat – 

Za dobrych kolegów i kole¿anki –

Za zdrowie –

Za rodziców i za moje rodzeñstwo –

Za ca³¹ rodzinê –

Za mi³oœæ Jezusa do nas –

Za to, ¿e jesteœmy Dzieæmi Bo¿ymi –

Za nauczycieli i katechetów –

Œpiew

Za ka¿dy dzieñ,

za ka¿dy dzieñ,

4. Dobremu Bogu powierzam swoje radoœci i k³opoty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

48

za nocy mrok,

za nocy mrok,

za radoœæ m¹,

za radoœæ m¹,

szczêœliwy rok,

szczêœliwy rok.

Nawet za chmurne, deszczowe dni,

za wszystko, Panie, dziêkujê Ci.

Nawet za chmurne deszczowe dni,

za wszystko, Panie, dziêkujê Ci.

Podziêkowaliœmy Panu Bogu za wszystkie radoœci, ale w naszym ¿yciu

pojawiaj¹ siê równie¿ troski, k³opoty i problemy. Pan Jezus zachêca nas,

abyœmy te trudne sprawy tak¿e powierzali Panu Bogu. On da³ nam swojego

Syna, który tak wiele cierpia³, aby nas zbawiæ – dlatego rozumie wszystkie

nasze cierpienia i daje nam moc byœmy prze¿ywali je razem z Jezusem.

We wspólnej modlitwie powierzmy Bogu nasze troski!

Tê czêœæ nabo¿eñstwa realizujemy jak wy¿ej. Odpowiedzi dzieci: „Po-

wierzamy Ci Bo¿e”.

Chor¹ mamê powierzam Ci, Panie –

Powierzam ca³¹ moj¹ rodzinê –

Powierzam Ci, Bo¿e, moje kole¿anki –

Powierzam Ci, mojego dziadzia i babciê –

Powierzam Ci, wszystkich ludzi i proszê dla nich o mi³oœæ – 

Powierzam Ci, pokój na œwiecie, aby nie by³o wojny –

Œpiew

Wszystko tobie oddaæ pragnê i dla Ciebie tylko ¿yæ.

Chcê Ciê, Jezu, kochaæ wiernie, dzieckiem Twoim zawsze byæ.

Serce moje weŸ,

niech Tw¹ œpiewa czeœæ,

serce moje, duszê moj¹ , Panie Jezu, weŸ.

Wszystko tobie oddaæ pragnê od najm³odszych moich lat!

Pomó¿, Jezu, by mnie nie zwiód³ pokusami swymi œwiat.

Serce moje weŸ,

niech Tw¹ œpiewa czeœæ...

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

49

Za chwilê zostan¹ poœwiêcone ksi¹¿eczki do nabo¿eñstwa, które ka¿de

z was otrzyma dla w³asnego u¿ytku. S¹ w nich zawarte ró¿ne pieœni i mo-

dlitwy, które mog¹ byæ pomocne w wyra¿aniu tego, co chcielibyœmy powie-

dzieæ Panu Bogu podczas spotkania z Nim w Koœciele, na katechezie i w

domu.

Nastêpuje poœwiêcenie ksi¹¿eczek i wrêczenie ich dzieciom. Podczas

rozdawania ksi¹¿eczek dzieci œpiewaj¹ pieœñ.

Œpiew

Radoœci¹ nasz¹ jesteœ Ty.

Radoœci¹ nasz¹ jesteœ Ty.

O, Panie, Tyœ zgromadzi³ nas.

O, Panie, Tyœ zgromadzi³ nas.

To Ty jednoczysz nas

w mi³oœci Twej.

Po œpiewie wskazane jest, aby katecheta razem z dzieæmi zaœpiewa³ wy-

bran¹ pieœñ albo odmówi³ modlitwê zawart¹ w tej ksi¹¿eczce, któr¹ dzieci

otrzyma³y. Chodzi o to, aby dzieci doœwiadczy³y u¿ytecznoœci tej ksi¹¿eczki.

Po wspólnej modlitwie kap³an udziela b³ogos³awieñstwa Najœwiêtszym

Sakramentem.

Œpiew

1. Wszystkie moje troski i k³opoty

w Twoje rêce sk³adam, Panie mój.

Bardzo cieszê siê, ¿e w³aœnie nas wybra³eœ,

byœmy id¹c nieœli Imiê Twe.

2. Zawsze chcia³em zostaæ aposto³em,

by³o to pragnienie w sercu mym.

Gdy odejdziesz, to napiszemy Ewangeliê,

aby Imiê Twe zna³ ca³y œwiat.

4. Dobremu Bogu powierzam swoje radoœci i k³opoty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

50

5. PRZEPRASZAM DOBREGO BOGA

ZA POPE£NIONE Z£O

Nabo¿eñstwo pokutne

i odnowienie przyrzeczeñ chrztu œwiêtego (ze œwiecami

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

Zbli¿am siê w pokorze i niskoœci swej,

wielbiê Twój majestat, skryty w Hostii tej.

Tobie dziœ w ofierze serce dajê swe.

O utwierdzaj w wierze, Jezu, dzieci Twe.

Wstêp

Pan Bóg kocha cz³owieka, poniewa¿ jest Mi³oœci¹. Nie kocha nas, dla-

tego, ¿e jesteœmy dobrymi czy te¿ mi³ymi ludŸmi. Nikt nigdy nie bêdzie doœæ

dobry, aby sam z siebie zas³ugiwa³ na mi³oœæ doskona³ego Boga. Pan Bóg

kocha nas, chocia¿ my czasami Go lekcewa¿ymy, nie jesteœmy Mu pos³uszni,

pope³niamy grzechy, czynimy z³o. Pan Jezus chce, abyœmy zaprosili Go do

swojego ¿ycia, by On nim kierowa³. Zachêca nas te¿ do tego, aby mówiæ

Mu o swoich grzechach, o tym, ¿e jest nam przykro, jeœli coœ Ÿle zrobimy,

kogoœ skrzywdzimy, a tak¿e abyœmy prosili Go o przebaczenie i szczerze

obiecywali poprawê, staraj¹c siê postêpowaæ tak, jak Jezus nakazuje.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

51

Czytanie Ewangelii

– Pan z wami.

– I z duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego £ukasza.

– Chwa³a Tobie, Panie.

[Jezus] Powiedzia³ te¿:

„Pewien cz³owiek mia³ dwóch synów. M³odszy z nich rzek³ do ojca:

«Ojcze, daj mi czêœæ maj¹tku, która na mnie przypada». Podzieli³ wiêc

maj¹tek miêdzy nich. Nied³ugo potem m³odszy syn, zabrawszy wszystko,

odjecha³ w dalekie strony i tam roztrwoni³ swój maj¹tek, ¿yj¹c rozrzutnie.

A gdy wszystko wyda³, nasta³ ciê¿ki g³ód w owej krainie i on sam zacz¹³

cierpieæ niedostatek. Poszed³ i przysta³ do jednego z obywateli owej krainy,

a ten pos³a³ go na swoje pola, ¿eby pas³ œwinie. Pragn¹³ on nape³niæ swój

¿o³¹dek str¹kami, którymi ¿ywi³y siê œwinie, lecz nikt mu ich nie dawa³.

Wtedy zastanowi³ siê i rzek³: Ilu¿ to najemników mojego ojca ma pod do-

statkiem chleba, a ja tu z g³odu ginê. Zabiorê siê i pójdê do mego ojca i po-

wiem mu: Ojcze zgrzeszy³em przeciw Bogu i wzglêdem ciebie; ju¿ nie je-

stem godzien nazywaæ siê twoim synem: uczyñ miê choæby jednym z na-

jemników. Wybra³ siê wiêc i poszed³ do swojego ojca. A gdy by³ jeszcze

daleko, ujrza³ go jego ojciec i wzruszy³ siê g³êboko; wybieg³ naprzeciw

niego, rzuci³ mu siê na szyjê i uca³owa³ go. A syn rzek³ do niego: «Ojcze

zgrzeszy³em przeciw Bogu i wzglêdem ciebie. Ju¿ nie jestem godzien na-

zywaæ siê twoim synem». Lecz ojciec rzek³ do swoich s³ug: «Przynieœcie

szybko najlepsz¹ szatê i ubierzcie go; dajcie mu te¿ pierœcieñ na rêkê i san-

da³y na nogi! PrzyprowadŸcie utuczone cielê i zabijcie: bêdziemy ucztowaæ

i bawiæ siê, poniewa¿ ten syn mój by³ umar³y, a znów o¿y³; zagin¹³ a odna-

laz³ siê». I zaczêli siê bawiæ” (£k 15, 11-24).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie (w formie rozmowy z dzieæmi).

Co rzek³ m³odszy syn do swojego Ojca ?

Ojcze, daj mi czêœæ maj¹tku, która na mnie przypada.

Co zrobi³ Ojciec ?

Spe³ni³ proœbê swego syna.

Co zrobi³ Syn z otrzymanym maj¹tkiem?

5. Przepraszam dobrego Boga za pope³nione z³o

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

52

Odjecha³ w dalekie strony. ¯y³ rozrzutnie. Straci³ maj¹tek.

Jak siê syn czu³ po stracie maj¹tku ?

By³ g³odny, odczuwa³ smutek, cierpia³ niedostatek.

Co zrobi³ syn w tej sytuacji?

Postanowi³ wróciæ do swego ojca.

Co zamierza³ powiedzieæ ojcu, gdy go spotka?

Zamierza³ przeprosiæ swojego ojca i poprosiæ, aby przyj¹³ go jako na-

jemnika.

Jak wygl¹da³o spotkanie syna z ojcem?

Ojciec wybieg³ naprzeciw syna. Uca³owa³ go.

Syn przeprosi³ ojca podkreœlaj¹c, ¿e zgrzeszy³ przeciw Bogu i swemu ojcu.

Powiedzia³, i¿ nie jest godzien byæ jego synem.

Co zrobi³ ojciec po wyznaniu syna ?

Da³ mu najlepsz¹ szatê, pierœcieñ, sanda³y i wyprawi³ uczê, poniewa¿ siê

bardzo ucieszy³, ¿e syn powróci³ do domu.

Ten dobry ojciec jest obrazem dobrego Boga. Bóg zawsze nas kocha,

serdecznie przyjmuje ka¿dego grzesznika, pragn¹cego do Niego powróciæ.

Jego mi³oœæ jest wiêksza ni¿ nasze grzechy. Dobry Ojciec nadal przebacza

nam grzechy w sakramencie pokuty. Spowiadaæ siê, to nie tylko wyznawaæ

ksiêdzu swe grzechy, ale przede wszystkim uznaæ, ¿e Bóg nas kocha i chce

byœmy zawsze byli Jego dzieæmi.

Do spotkania z Bogiem Ojcem, który przebacza grzechy, trzeba siê sta-

rannie przygotowaæ. Trzeba zastanowiæ siê nad swoim postêpowaniem, tak

jak zrobi³ to syn z przypowieœci, któr¹ s³yszeliœmy przed chwil¹.

Zaœpiewajmy teraz pieœñ, która jeszcze raz przybli¿y nam historiê syna

powracaj¹cego do Ojca

Œpiew

1. Pust¹, samotn¹ drog¹, z sercem ciê¿kim od win

i ze spuszczon¹ g³ow¹, szed³ marnotrawny syn.

Ref. Wróæ synu, wróæ z daleka. Wróæ, synu, wróæ, Ojciec czeka.

2. I wychodzi na drogê i wygl¹da stêskniony,

czy nie wracasz do domu.

Tyle razy odchodzisz i powracasz skruszony,

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

53

a On zawsze dla ciebie ma otwarte ramiona.

Ref. Wróæ synu...

3. Roztrwoni³eœ sw¹ mi³oœæ, z pustym sercem powracasz,

a On tobie przebacza.

I wychodzi naprzeciw Ojca serce zbola³e,

„Synu, wróci³eœ, tak czeka³em”.

Ref. Wróæ synu, wróæ z daleka! Wróæ synu, wróæ, Ojciec czeka!

Wróæ, jeszcze czas, nie zwlekaj! Jak d³ugo jeszcze ka¿esz czekaæ?

Propozycja rachunku sumienia

Katecheta, korzystaj¹c z zaproponowanych pytañ, postara siê pomóc

dzieciom zrobiæ rachunek sumienia. Pytania s¹ przyk³adowe, katecheta

wybiera niektóre lub uzupe³nia je wed³ug w³asnego uznania. Mo¿e je czy-

taæ sam lub rozdaæ dzieciom po jednym pytaniu. Po przeczytaniu ka¿dego

pytania powinna byæ chwila ciszy.

Przypomnij sobie przykazanie mi³oœci Boga.

Co robisz, aby byæ blisko Boga? Co robisz, aby byæ prawdziwym przy-

jacielem Pana Jezusa? Czy modlisz siê codziennie? Przepraszasz Boga za

pope³nione z³o i zaniedbane dobro? Jak wype³niasz swoje dobre postano-

wienia?

Jak uczestniczysz we Mszy œwiêtej w niedzielê? O kim lub o czym wte-

dy myœlisz? Czy starasz siê ze zrozumieniem wypowiadaæ s³owa modlitwy?

Opowiedz o swoim zachowaniu Panu Jezusowi. Kiedy wzywasz imienia

Boga? Czy wymawiasz je z szacunkiem?

Czy dziêkujesz Jezusowi za ¿ycie, za rodziców i chrzest œwiêty?

Przypomnij sobie przykazanie Pana Jezusa o mi³oœci.

Kogo w ¿yciu s³uchasz najbardziej? Opowiedz Bogu, kiedy i jak nie s³u-

chasz tych, których powinieneœ s³uchaæ. Co zrobisz teraz w podobnej sytu-

acji?

Czy nie sprawiasz przykroœci rodzicom? Jak im pomagasz? Czy robisz

samodzielnie to, co potrafisz, czy czekasz na rodziców?

Jak odnosisz siê do innych cz³onków rodziny? Co robisz, aby ¿yæ z nimi

w zgodzie?

Czy w modlitwie powierzasz Bogu ¿ycie swoje i najbli¿szych?

5. Przepraszam dobrego Boga za pope³nione z³o

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

54

Czy nie krzywdzisz kogoœ, np. k³amstwem lub obmow¹? Nie zabierasz

cudzych rzeczy, np. w szkole lub ze sklepu?

Dzielisz siê z tymi, którzy maj¹ mniej ni¿ ty?

Czy nie wynosisz siê nad innych z powodu tego, co posiadasz? Nie nisz-

czysz niepotrzebnie rzeczy? Szanujesz pracê innych ludzi np. rodziców,

nauczycieli, sprz¹taczek w szkole?

Jak dzielisz siê radoœci¹ (uœmiechem) z innymi?

Jak traktujesz kole¿anki i kolegów, tak¿e tych, których nie lubisz? Czy

powstrzymujesz siê od bicia i przezywania? Zastanów siê, kiedy twoje s³o-

wa sprawi³y komuœ przykroœæ.

Czy starasz siê, aby twoje zabawy by³y dobre? Czy nie krzywdzisz in-

nych? Jeœli postêpujesz niew³aœciwie, to powiedz Bogu, jak to siê dzieje.

Jak mo¿esz to naprawiæ?

Przypomnij sobie sytuacje, w których nie mówisz prawdy. Dlaczego to

robisz?

Czy przepraszasz za wyrz¹dzone z³o? Jak je naprawiasz?

Czy starasz siê przebaczyæ wielkodusznie innym, jak Bóg przebacza

tobie?

Jak wype³niasz polecenie Pana Jezusa: B¹dŸcie doskonali jak Bóg

Ojciec?

Czy odrabiasz lekcje najlepiej, jak potrafisz? Czy próbujesz przezwyciê-

¿yæ w sobie lenistwo?

Czy ustêpujesz w czasie k³ótni? Czy nie ¿yczysz komuœ Ÿle? Komu?

Mo¿e masz ochotê zemœciæ siê na kimœ? Dlaczego? Pan Jezus kocha ciebie

i twoich znajomych: jak myœlisz, czego od Ciebie oczekuje?

Jak dbasz o zdrowie i higienê?

Czy unikasz nieprzyzwoitych i wulgarnych s³ów? Czy filmy, które ogl¹-

dasz i twoje zabawy s¹ dozwolone dla dziecka?

Czy szanujesz wszystkie stworzenia?

Czy potrafisz przyznaæ siê do winy?

Z jakich b³êdów i wad uda³o ci siê ostatnio poprawiæ?

Opowiedz Panu Jezusowi, nad jakim niew³aœciwym pragnieniem trud-

no ci jest zapanowaæ. Przeproœ Go za chwile s³aboœci i poproœ o pomoc

w opanowaniu siebie.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

55

Po rachunku sumienia katecheta przypomina dzieciom, ¿e najwa¿niej-

szym aktem sakramentu pokuty jest ¿al za grzechy po³¹czony z mocnym

postanowieniem poprawy. Dobrze jest, jeœli ¿al za grzechy wyra¿a siê swo-

imi s³owami, gdyby jednak dzieci mia³y z tym trudnoœci, mo¿na im pomóc

poni¿sz¹ pieœni¹ i refleksj¹.

Œpiew

Przepraszam Ciê Bo¿e skrzywdzony w cz³owieku,

Przepraszam dziœ wszystkich was,

¯a³ujê za wszystko, to moja wina jest.

Postanawiam mocno, ¿e bêdê lepszym, ¿e nie bêdê obra¿a³ Ciebie i zro-

biê wszystko, abym móg³ o ka¿dej porze, ka¿dego dnia powiedzieæ: Tak,

Panie, Ty wiesz, ¿e Ciê kocham.

Wprowadzenie do odnowienia przyrzeczeñ Chrztu

Dzieci powinny przynieœæ na to spotkanie swoje œwiece od chrztu. Kate-

cheta uœwiadamia im, ¿e pierwszy raz spotka³y siê z Panem Jezusem w sakra-

mencie chrztu. Przyjêcie sakramentu pokuty jest szczególnym spotkaniem z Pa-

nem Jezusem na drodze prowadz¹cej do ca³kowitego z Nim zjednoczenia.

Katecheta zachêca dzieci, aby w celu lepszego przygotowania siê do tego

spotkania, odnowi³y swoje przyrzeczenia chrzcielne. Podczas przyrzeczeñ

dzieci trzymaj¹ w rêku zapalone œwiece.

Kap³an wprowadza dzieci do odnowienia przyrzeczeñ poni¿sz¹ refleksj¹.

Panie Jezu, wiem jak bardzo mnie kochasz. Na chrzcie da³eœ mi œwiê-

toœæ, jasnoœæ mojej duszy, bia³¹ szatê i zapalon¹ œwiecê. Prosi³eœ mnie, abym

strzeg³ œwiêtoœci i j¹ rozwija³. Otrzyma³em od ciebie dar wiary. Mam ten dar

stale rozwijaæ. Dlatego chcê wyrzekaæ siê z³a i wyznaæ wiarê w Boga Ojca

i Syna, i Ducha Œwiêtego.

Nastêpuje odnowienie przyrzeczeñ chrztu

Katecheta: Czy wyrzekasz siê grzechu, aby ¿yæ w wolnoœci dzieci Bo¿ych?

Dzieci: Wyrzekam siê.

K.: Czy wyrzekasz siê wszystkiego, co prowadzi do z³a, aby ciebie grzech

nie opanowa³?

Dz.: Wyrzekam siê.

5. Przepraszam dobrego Boga za pope³nione z³o

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

56

K.: Czy wyrzekasz siê szatana, który jest g³ównym sprawc¹ grzechu?

Dz.: Wyrzekam siê.

K.: Czy wierzysz w Boga Ojca wszechmog¹cego, Stworzyciela nieba i ziemi

Dz.: Wierzê

K.: Czy wierzysz w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, a naszego

Pana, narodzonego z Maryi Dziewicy, umêczonego i pogrzebanego,

który powsta³ z martwych i zasiada po prawicy Ojca?

Dz.: Wierzê.

K.: Czy wierzysz w Ducha Œwiêtego, œwiêty Koœció³ powszechny, obco-

wanie œwiêtych, odpuszczenie grzechów, zmartwychwstanie cia³a i ¿y-

cie wieczne?

Dz.: Wierzê.

K.: Bóg wszechmog¹cy, Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, który nas

odrodzi³ z wody i Ducha Œwiêtego, i który udzieli³ nam odpuszczenia

grzechów, niech nas strze¿e ³ask¹ swoj¹ w naszym Panu, Jezusie Chry-

stusie, na ¿ycie wieczne.

Dz.: Amen.

Œpiew

1. Com przyrzek³ Bogu przy chrzcie raz,

Dotrzymaæ pragnê szczerze.

Koœcio³a s³uchaæ w ka¿dy czas,

I w œwiêtej wytrwaæ wierze.

O Panie Bo¿e dziêki Ci,

¯eœ mi Koœcio³a otwar³ drzwi,

W Nim ¿yæ, umieraæ pragnê.

2. W Koœciele tym jest z cia³em, krwi¹,

Bóg pod os³on¹ chleba,

Swym cia³em karmi duszê m¹,

By ¿y³a w Nim dla nieba.

W to wierzyæ zawsze mocno chcê,

bo tego Koœció³ uczy mnie.

W Nim ¿yæ, umieraæ pragnê.

Kap³an udziela b³ogos³awieñstwa Najœwiêtszym Sakramentem.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

57

Œpiew

1. Mi³oœæ Bo¿¹ w sercu mym dzisiaj mam.

T¹ mi³oœci¹ coraz bardziej kocham Ciê.

W Tobie widzê te¿ wspania³oœæ Króla Chwa³,

bo mi³oœæ Bo¿¹ w sercu swym dzisiaj mam

2. Wielk¹ wiarê w sercu mym dzisiaj mam.

Sercem swoim tak gor¹co s³u¿ê Ci.

Bratu, siostrze chcê dziœ prawdê swoj¹ daæ.

Wielk¹ wiarê w sercu swym dzisiaj mam.

3. Dziecka radoœæ w sercu mym dzisiaj mam

I jak dziecko bardzo pragnê cieszyæ siê.

Swego Ducha moc dziœ Jezus daje nam.

Dziecka radoœæ w sercu swym dzisiaj mam.

5. Przepraszam dobrego Boga za pope³nione z³o

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

58

6. WIERZÊ W OBECNOŒÆ JEZUSA

POD POSTACI¥ CHLEBA

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

Zróbcie Mu miejsce, Pan idzie z nieba,

pod przymiotami ukryty chleba.

Zagrody nasze widzieæ przychodzi

i jak siê Jego dzieciom powodzi.

Otocz Go wko³o rzeszo wybrana,

przed Twoim Bogiem zegnij kolana.

Pieœñ chwa³y Jego œpiewaj z weselem:

On Twoim Bogiem, On przyjacielem.

Nie dosyæ by³o to dla cz³owieka,

¿e na o³tarzu co dzieñ go czeka,

sam ludu swego odwiedza œciany,

bo pragnie bawiæ miêdzy ziemiany.

Wprowadzenie

Podczas ka¿dej Mszy œwiêtej kap³an wypowiada s³owa, które Jezus

wypowiedzia³ podczas Ostatniej Wieczerzy. Gdy wypowiada te s³owa, Pan

Jezus – ten sam, który urodzi³ siê w Betlejem, który naucza³ ludzi i poma-

ga³ im w ¿yciu, a potem umar³ na Krzy¿u i zmartwychwsta³ – niezauwa¿o-

ny przychodzi pod postaci¹ bia³ego chleba. Kap³an podnosi Go wysoko,

a wszyscy klêkaj¹ z szacunkiem i oddaj¹ Mu czeœæ.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

59

Jeœli ktoœ kocha Pana Jezusa, czêsto przychodzi do Niego nawet wtedy,

gdy pada œnieg lub jest wielki mróz.

Pewien cz³owiek, który ciê¿ko pracowa³, mo¿e jak wasi rodzice, czêsto

klêcza³ przed tabernakulum, gdzie przebywa Pan Jezus pod postaci¹ chleba

i mówi³, ¿e po prostu patrzy na Pana Jezusa, a Pan Jezus na niego.

Rozalia Celakówna – s³u¿ebnica Bo¿a, pielêgniarka pracuj¹ca w Krako-

wie w szpitalu œw. £azarza, bardzo lubi³a siê modliæ, chêtnie pozostawa³aby

ca³ymi godzinami przed Najœwiêtszym Sakramentem. Zachêca³a innych lu-

dzi, aby kochali Pana Jezusa.

Pan Jezus przyszed³ pod postaci¹ chleba, bo chcia³ zostaæ z nami i byæ

naszym pokarmem. Chce byæ stale obecny wœród nas.

Czytanie Ewangelii:

– Pan z wami.

– I z Duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Jana.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„Zaprawdê, zaprawdê powiadam wam: Je¿eli nie bêdziecie spo¿ywali

Cia³a Syna Cz³owieczego i nie bêdziecie pili Krwi Jego, nie bêdziecie mie-

li ¿ycia w sobie. Kto spo¿ywa moje Cia³o i pije moj¹ Krew, ma ¿ycie wiecz-

ne, a Ja go wskrzeszê w dniu ostatecznym. Cia³o moje jest prawdziwym

pokarmem, a Krew moja jest prawdziwym napojem. Kto spo¿ywa moje

Cia³o i Krew moj¹ pije, trwa we Mnie a Ja w nim” (J 6, 53-56).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

S³owami pieœni powiedzmy Panu Jezusowi, ¿e wierzymy w Jego obec-

noœæ pod postaciami chleba i wina.

Œpiew

Oto œwiête Cia³o Pana

pod postaci¹ chleba,

¿ywa manna ludziom dana

na drogê do nieba.

Witaj Jezu, Panie nasz!

6. Wierzê w obecnoœæ Jezusa pod postaci¹ chleba

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

60

Jak¿e wielk¹ mi³oœæ masz!

Oto œwiêta Krew Przymierza,

³ask krynica ¿ywa.

Ona boski gniew uœmierza,

z grzechów nas obmywa.

Witaj Jezu, Panie nasz!

Jak¿e wielk¹ mi³oœæ masz!

Modlitwa dzieci przed Najœwiêtszym Sakramentem

Zapewne ka¿de z was – podobnie jak Rozalia Celakówna – chcia³oby

dzisiaj panu Jezusowi wyraziæ i okazaæ wielk¹ mi³oœæ. Dlatego teraz zwróæ-

my siê wprost do Pana Jezusa ukrytego w Najœwiêtszym Sakramencie

i obecnego wœród nas.

Na pocz¹tku przeprosimy Pana Jezusa za to wszystko, co Mu siê w nas

nie podoba³o (wezwania mog¹ mówiæ poszczególne dzieci lub katecheta).

K.: Panie Jezu, przepraszamy Ciê za wszystkie brzydkie s³owa.

Dz.: Przepraszamy Ciê, Jezu.

K.: Panie Jezu, przepraszamy Ciê za to, ¿e nie zawsze s³uchaliœmy naszych

rodziców, nauczycieli i wychowawców.

Dz.: Przepraszamy Ciê, Jezu.

K.: Panie Jezu, przepraszamy Ciê za wszystko, czym sprawiliœmy Ci przy-

kroœæ i zasmucili Twoje Serce.

Dz.: Przepraszamy Ciê, Jezu.

Spróbujcie jeszcze przeprosiæ Pana Jezusa za to, co wam podpowie wasze

serce (chwila ciszy).

Œpiew

1. Jeœli Pana Boga kochaæ chcê,

tak z ca³ego serca, z wszystkich si³,

to dla drugich dobry muszê byæ,

bo tak sam Pan Jezus uczy³ nas.

2. Gdy pomogê mamie sprz¹taæ dom,

choremu koledze lekcje dam,

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

61

gdy potrafiê z bratem w zgodzie ¿yæ,

czyniê, co Pan Jezus zleci³ nam.

Pan Jezus przebaczy³ nam nasze przewinienia. On chce byœmy byli za-

wsze z Nim. Teraz podziêkujmy Panu Jezusowi za to, ¿e pozosta³ z nami pod

postaci¹ chleba i jest dla nas dobry.

Po ka¿dym wezwaniu dzieci œpiewaj¹:

–Dziêki, o Panie, sk³adamy dziêki o wszechmog¹cy nasz Królu w nie-

bie.

– Panie Jezu, dziêkujemy Ci za to, ¿e pragniesz przyjœæ do naszego ser-

ca w Komunii œwiêtej .

– Panie Jezu, dziêkujemy Ci za to, ¿e bardzo nas kochasz i zawsze jesteœ

obecny wœród nas.

– Panie Jezu, dziêkujemy Ci za naszych rodziców, siostry, braci, dziad-

ków, babcie, ciocie, wujków, nauczycieli, katechetów, wychowawców

i wszystkich ludzi, których spotykamy.

W chwili ciszy niech ka¿de dziecko powie jeszcze Panu Jezusowi, za co

szczególnie pragnie Mu podziêkowaæ.

Œpiew

Ref. Panie mój, có¿ Ci oddaæ mogê

za bezmiar nieskoñczonych ³ask?

W ka¿dy dzieñ s³awiæ bêdê Ciê,

wielbiæ Ciê, alleluja!

1. By³em s³abym dzieckiem Twym,

Tyœ mnie w ramiona wzi¹³.

Gdy ubogim by³em Panie,

Tyœ wzbogaci³ mnie.

Ref. Panie mój, có¿ Ci oddaæ mogê...

2. Tak jak Ojciec wiedziesz mnie

i chronisz mnie od ³ez.

Ty znasz wszystkie kroki moje,

pró¿ny wiêc mój lêk.

Ref. Panie mój, có¿ Ci oddaæ mogê...

6. Wierzê w obecnoœæ Jezusa pod postaci¹ chleba

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

62

Pan Jezus ukryty pod postaci¹ chleba jest prawdziwym Bogiem i praw-

dziwym cz³owiekiem. Jemu oddaj¹ czeœæ anio³owie i wszyscy œwiêci. Po-

myœlcie przez chwilê, jak my mo¿emy uwielbiæ Pana Jezusa, który jest te-

raz tak blisko nas.

Po chwili ciszy prowadz¹cy mówi:

Jest taka piêkna pieœñ, któr¹ mo¿na uwielbiæ Pana Jezusa. Zaœpiewajmy

j¹ wspólnie, rozwa¿aj¹c jej treœæ.

Œpiew

1. O milcz¹ca Hostio bia³a, na kolanach wielbiê Ciê.

Tyœ tak nik³a, taka ma³a, a w Twym cieniu kryje siê

Ten, co rz¹dzi ca³ym œwiatem, Bóg wszechmocny Stwórca nasz,

Przed którego majestatem, anio³owie kryj¹ twarz.

2. O œwiat³oœci tak zakryta, rzuæ mi Twój promienny blask.

O dobroci nieskoñczona, rozlej na mnie zdroje ³ask.

Chlebie ¿ycia przeobfity, nasyæ duszy mojej g³ód,

Boski ogniu tu zakryty, rozgrzej serca mego ch³ód.

Do Pana Jezusa mo¿emy przychodziæ z wszystkimi naszymi troskami

i k³opotami. On sam nas do tego zachêca w s³owach: PrzyjdŸcie do mnie

wszyscy, proœcie, a otrzymacie. Z ufnoœci¹ wiêc powierzmy Panu Jezusowi

nasze troski. Dzieci powtarzaj¹ wezwanie:

–Wys³uchaj nas.

– Panie Jezu, prosimy Ciê spraw, aby pokój zapanowa³ w ca³ym

œwiecie.

– Panie Jezu, miej w opiece naszych rodziców, bliskich, ludzi bez miesz-

kania i bez pracy.

Na pewno ka¿de dziecko nosi w sercu jak¹œ specjaln¹ proœbê, któr¹ chcia-

³oby powierzyæ Panu Jezusowi. Niech spróbuje teraz wyraziæ tê proœbê

swoimi s³owami tak cichutko, ¿eby j¹ tylko Pan Jezus us³ysza³ (chwila

ciszy)

Nasza modlitwa przed Panem Jezusem w Najœwiêtszym Sakramencie

œwiadczy o tym, ¿e wierzymy mocno, i¿ jest On obecny pod postaci¹ chleba.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

63

Œpiew

Ja wiem w kogo ja wierzê, sta³oœci¹ duszy mej:

mój Pan w tym Sakramencie pe³en potêgi swej.

To ten, co zst¹pi³ z nieba, co ¿ycie za mnie da³

i pod postaci¹ chleba pozostaæ z nami chcia³.

Obecne nabo¿eñstwo przygotowuje nas do przyjêcia Pana Jezusa w Ko-

munii œwiêtej i piêknego tygodnia, w którym codziennie bêdziecie mogli Go

przyjmowaæ. Ten tydzieñ nazywa siê bia³y, poniewa¿ bêdziecie na bia³o

ubrani i wasze serca bêd¹ czyste, dobre, bo bêdzie w nich mieszka³ Pan Jezus.

Wkrótce bêdzie równie¿ uroczystoœæ Bo¿ego Cia³a. Wtedy Pan Jezus

w piêknej z³otej monstrancji – tak jak w tej chwili stoi na o³tarzu – wyjdzie

na nasze ulice i pola. Bêdziemy razem z innymi ludŸmi cieszyæ siê, ¿e Pan

Jezus jest z nami i bêdziemy oddawaæ Mu czeœæ.

Poproœmy teraz Pana Jezusa, aby nas pob³ogos³awi³ i pomaga³ jak naj-

lepiej przygotowaæ siê do tych wielkich i wa¿nych uroczystoœci

B³ogos³awieñstwo Najœwiêtszym Sakramentem.

Œpiew

1. Pob³ogos³aw Jezu drogi

tym, co serce Twe kochaj¹.

Niechaj skarb ten cenny, drogi,

na wiek wieków posiadaj¹

2. Za Twe ³aski dziêkujemy,

co nam Serce Twoje da³o.

W dani duszê Ci niesiemy,

by nas Serce Twe kocha³o.

6. Wierzê w obecnoœæ Jezusa pod postaci¹ chleba

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

64

7. DZIÊKUJEMY PANU BOGU ZA JEZUSA I ZA MO¯NOŒÆ

PRZEBYWANIA Z NIM

Z³o¿enie przyrzeczeñ abstynenckich

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

1. Bóg nad swym ludem zlitowa³ siê

i Zbawiciela nam zes³a³.

Mi³oœæ nam daje, usuwa grzech,

prowadzi w bramy królestwa.

Ref. Chryste Króluj, Chryste zwyciê¿aj.

2. Swoj¹ mi³oœæ odnów w nas.

Mi³oœæ Chrystusa przemienia œwiat,

wyznacza szlaki wci¹¿ nowe,

kruszy nienawiœæ, wprowadza ³ad,

jednoczy z ludŸmi i Bogiem.

Wprowadzenie

Ka¿dy z was na pewno siê cieszy, gdy dostanie jakiœ piêkny prezent albo

kiedy odwiedzi was jakaœ osoba, któr¹ bardzo kochacie i d³ugo na ni¹ ocze-

kiwaliœcie. Radoœæ wasza jest tak wielka, ¿e pragniecie podzieliæ siê ni¹

z innymi ludŸmi, a czasem nawet skaczecie z radoœci. W momentach takiej

radoœci dobre dziecko nie zapomina o podziêkowaniu temu, kto podarowa³

mu prezent lub przyjecha³ do niego w odwiedziny.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

65

Wasz kolega Andrzej przygotowywa³ siê do pierwszego pe³nego uczest-

nictwa we Mszy œwiêtej. Mia³ on bardzo kochaj¹c¹ go babciê, która miesz-

ka³a daleko. Andrzej bardzo pragn¹³ porozmawiaæ z babci¹, o tym co prze-

¿ywa w zwi¹zku z nadchodz¹c¹ uroczystoœci¹. Ale myœla³, i¿ babcia jest za

s³aba i nie da rady do niego przyjechaæ. By³o mu z tego powodu smutno.

Tymczasem babcia zrobi³a mu wielk¹ niespodziankê. W pewn¹ s³oneczn¹

niedzielê zapuka³a do mieszkania swojego wnuczka. Gdy Andrzej zobaczy³

babciê, oniemia³ z radoœci. Babcia podarowa³a Andrzejowi piêkn¹ Bibliê

z obrazami, aby móg³ jeszcze bardziej poznaæ i pokochaæ Pana Jezusa.

Andrzej, z uœmiechniêt¹ buzi¹, uœciska³ babciê i podziêkowa³ za jej dobroæ,

za to, ¿e podjê³a tak wielki trud, aby sprawiæ mu radoœæ.

Pomyœlcie, kto jest dla nas taki dobry i ci¹gle nas obdarowuje?

Dzieci mog¹ podaæ przyk³ady ludzi, wtedy prowadzimy je do wniosku, ¿e

to Bóg da³ ludziom zdolnoœæ obdarowywania i to On obdarza nas wszystkim.

Co Pan Bóg nam daje?

Dzieci mog¹ wyliczyæ: piêkny œwiat, rodziców, zdrowie itp. Jeœli dzieci

nie wymieni¹, ¿e Pan Bóg da³ nam Pana Jezusa, to prowadz¹cy nabo¿eñ-

stwo stawia dodatkowe pytania.

Jaki najwiêkszy dar otrzymaliœmy od Pana Boga?

Je¿eli dzieci same wymieni¹ Pana Jezusa, to prowadz¹cy z ca³¹ moc¹

podkreœla, ¿e w³aœnie Pan Jezus jest najwiêkszym darem Boga dla ludzi.

Pismo Œwiête mówi, ¿e Pan Bóg z mi³oœci do nas da³ nam Pana Jezusa.

Czytanie Ewangelii

– Pan z wami.

– I z Duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Jana.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„Tak bowiem Bóg umi³owa³ œwiat, ¿e Syna Swego Jednorodzonego da³,

aby ka¿dy, kto w Niego wierzy, nie zgin¹³, ale mia³ ¿ycie wieczne” (J 3, 16).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Œpiew

Bóg tak umi³owa³ œwiat,

¿e Syna Swego Jednorodzonego da³,

7. Dziêkujemy Panu Bogu za Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

66

aby ka¿dy, kto w Niego wierzy

nie zgin¹³, ale ¿ycie wieczne mia³.

O, Jezus, Jezus, Jezus.

 

Rozwa¿anie

Pan Jezus, przys³any przez Ojca, przyszed³ na œwiat jako ma³e dziecko.

Narodzi³ siê w stajence w mieœcie Betlejem. Potem przez wiele lat miesz-

ka³ w Nazarecie. Nikt, poza Maryj¹ i Józefem, nie domyœla³ siê nawet prze-

dziwnego pochodzenia Jezusa, nikt nie wiedzia³, ¿e jest On Synem Bo¿ym,

Zbawicielem. Bo Bóg, gdy przyszed³ na œwiat jako cz³owiek, ¿y³ zwyczaj-

nie, tak jak my, jak ka¿de dziecko w rodzinie – pomaga³ rodzicom, modli³

siê z nimi, bawi³ siê z rówieœnikami i dorasta³. W ten sposób ukaza³, jak

wa¿ne dla Niego jest nasze zwyk³e, ludzkie ¿ycie. Ono ma Bo¿¹ wartoœæ!

Ka¿dy dzieñ jest nam dany po to, byœmy w tym dniu starali siê ¿yæ tak,

jak On. Dlatego czêsto, szczególnie w trudnoœciach, np. wtedy kiedy siê

przewróci³em i mocno skaleczy³em albo ktoœ niechc¹cy wyrz¹dzi³ mi jak¹œ

krzywdê, trzeba zadawaæ sobie pytanie: jak Jezus zachowa³by siê na moim

miejscu?

Podziêkujmy teraz Bogu za to, ¿e da³ nam Jezusa, który jest nam tak bliski

i jest naszym wzorem.

Œpiew

Dziêkujemy Ci, Ojcze nasz, za œwiêty winny krzew Dawida,

Który nam poznaæ da³eœ przez Jezusa Syna Twego.

Tobie chwa³a na wieki!

Dziêkujemy Ci, Ojcze nasz, za ¿ycie i za wiarê,

któr¹ nam poznaæ da³eœ przez Jezusa Syna Twego.

Tobie chwa³a na wieki!

Dziêkujemy Ci, Ojcze nasz, za wiarê i za nieœmiertelnoœæ,

któr¹ nam poznaæ da³eœ przez Jezusa Syna Twego.

Tobie chwa³a na wieki!

Kiedy Jezus urós³ i sta³ siê doros³ym cz³owiekiem, rozpocz¹³ nauczanie.

Mówi³ o Bogu – swoim Ojcu, uzdrawia³ chorych, przebacza³ grzechy, po-

ciesza³ tych, którym by³o smutno, wskrzesza³ umar³ych, karmi³ g³odnych,

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

67

a tak¿e upomina³ tych, którzy nie postêpowali dobrze. B³ogos³awi³ te¿ dzieci,

bra³ je na kolana i mówi³ o tym, aby nikt nie zabrania³ dzieciom przycho-

dziæ do Niego.

Teraz w ciszy pomyœlcie przez chwilê, czy chêtnie przychodzicie na

spotkanie z Panem Jezusem obecnym w Najœwiêtszym Sakramencie?

Nastêpuje chwila ciszy na osobist¹ refleksjê.

Jeœli czasem nie chcia³o wam siê przyjœæ do Niego, to przeproœcie Go za

to i od dziœ zawsze z radoœci¹ do Niego biegnijcie, œpiewaj¹c Mu ca³ym

sercem. Dziœ zaœpiewamy tak¿e.

Œpiew

Kiedyœ o Jezu, chodzi³ po œwiecie,

bra³eœ dziateczki w objêcia swe.

Patrz tu przed Tob¹ stoi Twe dzieciê:

do serca swego przytul i mnie.

By³eœ Dzieci¹tkiem, Ty wielki Bo¿e!

W ¿³óbku p³aka³eœ nad œwiatem z³ym.

Nie p³acz, Dzieci¹tko, ja Ci w pokorze

serce me dajê, Ty mieszkaj w nim.

Pan Jezus przed swoj¹ œmierci¹ zebra³ wszystkich uczniów w Wieczer-

niku i z wielkiej mi³oœci do cz³owieka przemieni³ chleb w swoje Cia³o, a wi-

no w swoj¹ Krew. Pozosta³ tak ju¿ na zawsze z ludŸmi. Mo¿emy byæ z Nim

razem, chocia¿ Go nie widzimy. Pan Jezus pozostaje z nami w tabernaku-

lum pod postaci¹ chleba.

Dziœ wyraŸmy swoj¹ radoœæ i podziêkowanie Panu Bogu za ten wielki dar

przebywania Pana Jezusa wœród nas, za to, ¿e jest ci¹gle przy nas, ¿e nas

wspiera, pociesza i pragnie, byœmy zawsze przychodzili do Niego ze wszyst-

kimi naszymi sprawami – czy to z radoœciami, bo dostaliœmy pi¹tkê w szko-

le, czy te¿ ze smutkami, gdy coœ przykrego nam siê przydarzy³o. Pamiêtajmy

o tym, ¿e Jezus jest obecny w ka¿dej chwili naszego ¿ycia, niezale¿nie od tego

czy pada deszcz, czy te¿ œwieci s³oñce, czy siê bawimy, czy te¿ odrabiamy

zadania domowe. On czeka na nas tu w koœciele w tabernakulum.

Teraz przygotowujecie siê drogie dzieci do pierwszego pe³nego uczest-

nictwa we Mszy œwiêtej. Pan Jezus zamieszka w waszych sercach. On bar-

7. Dziêkujemy Panu Bogu za Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

68

dzo tego pragnie, by zawsze by³y one czyste i gotowe do przyjmowa-

nia Go.

Wyrazem waszej mi³oœci do Pana Jezusa bêdzie te¿ postanowienie, i¿ nie

bêdziecie piæ alkoholu i paliæ papierosów. Dlatego teraz przed Panem Jezu-

sem z³o¿ycie swoje przyrzeczenia, ¿e do osiemnastego roku ¿ycia nie bê-

dziecie u¿ywaæ alkoholu ani paliæ papierosów.

Nastêpuje z³o¿enie przyrzeczeñ (ten punkt pozostawiamy inwencji ka-

techety).

Na zakoñczenie naszego spotkania z Panem Jezusem obecnym w Naj-

œwiêtszym Sakramencie poprosimy Go o b³ogos³awieñstwo i pomoc, aby-

œcie wytrwali w z³o¿onym przyrzeczeniu.

B³ogos³awieñstwo Najœwiêtszym Sakramentem

Œpiew

Panie Jezu, zabierzemy Ciê do domu.

Panie Jezu, nie oddamy Ciê nikomu.

W dzieñ i w nocy, Panie Jezu, bêdziesz z nami,

bo gor¹co, Panie Jezu, Ciê kochamy.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

69

8. ODDAJEMY CZEŒÆ BOGU RAZEM Z MATK¥ JEZUSA

NABO¯EÑSTWO MAJOWE

Dzieci otrzymuj¹ medalik z wizerunkiem

Najœwiêtszej Maryi Panny

Kap³an wystawia Najœwiêtszy Sakrament w monstrancji.

Œpiew

B¹dŸ¿e pozdrowiona, Hostyjo ¿ywa,

w której Jezus Chrystus Bóstwo ukrywa.

Witaj Jezu, Synu Maryi,

Tyœ jest Bóg prawdziwy

w œwiêtej Hostyi.

Wprowadzenie

Ka¿dy cz³owiek potrzebuje mamy. Bez niej nie móg³by siê narodziæ,

przyjœæ na œwiat. Ona jest przy nas, kiedy jest nam smutno, kiedy siê cie-

szymy. Kocha nas bardzo, bo jesteœmy jej dzieæmi. Opiekuje siê nami, trosz-

czy siê o nas. Jezus tak¿e mia³ i ma swoj¹ Mamê.

Wiemy z Ewangelii, ¿e Mam¹ Jezusa jest Maryja. To w³aœnie J¹ Pan Bóg

wybra³ na Matkê Swojego Syna. Poprzez Anio³a Gabriela zwiastowa³ Jej,

¿e pocznie i porodzi Syna, któremu nada imiê Jezus. Maryja by³a wtedy

bardzo m³od¹ dziewczyn¹ i choæ tak naprawdê nie wiedzia³a, co j¹ czeka,

odpowiedzia³a Panu Bogu „tak”. Dziêki temu sta³a siê Matk¹ Pana Jezusa.

Maryja zawsze by³a obecna przy swoim Synu, kiedy by³ ma³ym ch³opcem,

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

70

ale tak¿e wtedy gdy zacz¹³ nauczaæ i opowiadaæ ludziom o Ojcu, który jest

w niebie. By³a te¿ przy Nim na wzgórzu Golgoty, gdzie z mi³oœci do nas

odda³ na krzy¿u ¿ycie. Pan Jezus bardzo kocha³ swoj¹ Matkê, tak jak ko-

cha³ wszystkich ludzi i chcia³, aby Ona by³a te¿ nasz¹ Matk¹. Pos³uchajcie,

jak siê to sta³o, ¿e Maryja zosta³a Matk¹ wszystkich ludzi.

Czytanie Ewangelii

– Pan z wami.

– I z duchem twoim.

– S³owa Ewangelii wed³ug œwiêtego Jana.

– Chwa³a Tobie, Panie.

„Kiedy wiêc Jezus ujrza³ Matkê i stoj¹cego obok Niej ucznia, którego mi-

³owa³, rzek³ do Matki: «Niewiasto, oto syn Twój». Nastêpnie rzek³ do ucznia:

«Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeñ wzi¹³ J¹ do siebie” (J 9, 26-27).

– Oto s³owo Pañskie.

– Chwa³a Tobie, Chryste.

Rozwa¿anie

Jezus, tak jak us³yszeliœmy przed chwil¹, powierzy³ swojej Mamie pod

opiekê ukochanego ucznia i zarazem uczniowi da³ Mamê. Œw. Jan, spe³nia-

j¹c ¿yczenie Jezusa z krzy¿a, wzi¹³ Maryjê do swego domu. Dziœ do nas tak¿e

Pan Jezus kieruje te s³owa. Pragnie, abyœmy i my przyjêli J¹ jako swoj¹

Mamê. Dla wszystkich ludzi, którzy wierz¹ w Pana Boga i którzy Go szu-

kaj¹, Maryja jest najlepsz¹ Matk¹. Choæ Pan Jezus wzi¹³ J¹ do siebie, do

nieba, to jednak pozostaje Ona nadal Matk¹, która bardzo troszczy siê o nas

– swoje dzieci. Tak jak kocha³a, bêd¹c na ziemi, Pana Jezusa, tak kocha teraz

nas, którzy do Niej i do Jej Syna przychodzimy. Maryja uczy nas tak¿e,

abyœmy tak jak Ona przy zwiastowaniu i poprzez ca³e swoje ziemskie ¿ycie

pragnêli wype³niaæ wolê Pana Boga. Zaœpiewajmy teraz wspólnie tê pieœñ,

która mówi w³aœnie o Matce Najœwiêtszej.

Œpiew

By³a cicha i piêkna jak wiosna,

¿y³a prosto, zwyczajnie jak my.

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

71

Ona Boga na œwiat nam przynios³a

i na ziemi wœród ³ez nowe dni zajaœnia³y.

Matka, która wszystko rozumie,

sercem ogarnia ka¿dego z nas.

Matka zobaczyæ dobro w nas umie,

ona jest z nami w ka¿dy czas.

Myœlê, ¿e w domach (a mo¿e tutaj z wami) macie swoje mamy. Bywa te¿

tak, ¿e czyjaœ mama jest ju¿ w niebie. To jednak wszyscy, dzieci i doroœli, mamy

najlepsz¹ Mamê w niebie, któr¹ da³ nam Pan Jezus, a która tak samo, jak kie-

dyœ modli³a siê za Aposto³ów tak i teraz wstawia siê za nami do swego Syna.

Przyszliœmy tutaj, aby powiedzieæ Matce Bo¿ej, jak bardzo i my J¹ ko-

chamy. Bo ten kto kocha Pana Jezusa, kocha tak¿e i Jego Matkê. Pragnie-

my tak¿e podziêkowaæ Panu Bogu za Jego mi³oœæ do nas, za to, ¿e zes³a³

nam swojego Syna i da³ nam Maryjê – Matkê.

Powiedzcie mi, jaki to miesi¹c, w którym piêknie kwitn¹ kwiaty, œwiat

siê zieleni, jest coraz cieplej, przygrzewa s³oñce i w tym miesi¹cu jest szcze-

gólne œwiêto poœwiêcone naszym mamom.

Jest to miesi¹c maj.

A jak tym dniu okazujecie szczególnie swoim mamom, ¿e je kochacie?

Mo¿e dzieci odpowiedz¹, ¿e daj¹ mamie upominki, laurki, kwiaty, sk³a-

daj¹ ¿yczenia, staraj¹ siê wyrêczaæ mamê w domu.

Przynieœliœcie dzisiaj ze sob¹ w³aœnie laurki oraz kwiaty dla Matki Bo-

¿ej. Bo przecie¿ jak ju¿ wiemy, jest Ona tak¿e i nasz¹ Mam¹. Ale zanim te

nasze dary z³o¿ymy przed Jej Obliczem, to powiemy Jej, ¿e J¹ kochamy,

odmawiaj¹c wspólnie Litaniê Loretañsk¹, któr¹ Koœció³ w³aœnie w maju

szczególnie siê modli.

Nastêpuje odmawianie Litanii Loretañskiej. Mo¿na ograniczyæ siê tylko

do wezwañ, które nawi¹zuj¹ do dzisiejszego tematu i s¹ dla dzieci bardziej

zrozumia³e.

Powiedzieliœmy Matce Bo¿ej, ¿e J¹ kochamy i prosiliœmy J¹, aby wsta-

wia³a siê za Nami u swojego Syna. Teraz z³o¿ymy Jej przyniesione poda-

runki œpiewaj¹c pieœñ.

Po skoñczeniu odmawiania litanii dzieci, zachêcone przez katechetê,

sk³adaj¹ przed obrazem Matki Bo¿ej, a tak¿e Najœwiêtszym Sakramentem

przyniesione przez siebie dary.

8. Oddajemy czeœæ Bogu razem z Matk¹ Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

72

Œpiew

Matko, która nas znasz,

z dzieæmi Twymi b¹dŸ.

Na drogach nam nadziej¹ œwieæ,

z Synem Twym, z nami idŸ.

Mi³oœæ nasz¹ do Matki Bo¿ej i jej Syna wyra¿amy nie tylko s³owami

modlitw, które znacie (np., ró¿aniec, Litania Loretañska), ale tak¿e tym, ¿e

bêdziemy starali siê J¹ naœladowaæ w ¿yciu. Ona jest wzorem pobo¿noœci,

unikania ka¿dego grzechu, pracowitoœci, szacunku dla innych ludzi i pe³-

nienia tego, co siê Bogu podoba.

Widzialnym i zewnêtrznym znakiem naszej czci i przynale¿noœci do

Matki Bo¿ej jest noszenie medalika z Jej wizerunkiem, który za chwilê otrzy-

macie. Nim jednak to nast¹pi pos³uchajcie opowiadania :

Jeden z misjonarzy katolickich opisuje rozmowê, jak¹ prowadzi³ dwu-

nastoletni Murzynek, zatrudniony w porcie przy wy³adowywaniu statków

z oficerem marynarki francuskiej. Oficer ten pewnego dnia przygl¹da³ siê

robotnikom murzyñskim, nosz¹cym na g³owie towary ze statków do przy-

stani. Nagle zauwa¿y³ na piersiach wspomnianego Murzynka medalik szka-

plerzny. Bêd¹c cz³owiekiem niewierz¹cym, postanowi³ zakpiæ sobie z ch³op-

ca. Przywo³a³ go do siebie i zapyta³ „Po co nosisz ten zabobon na sobie i nie

rzucisz go do morza?” Na to Murzynek odpar³ „ A ty po co nosisz ten mun-

dur, z³ote obszycia na nim i zawieszone na piersiach ordery? Dlaczego nie

wrzucisz ich do morza?” – „Mój mundur – odrzek³ oficer – œwiadczy, ¿e

jestem w s³u¿bie narodu francuskiego, a ordery s¹ dowodem mêstwa w cza-

sie walk na wojnie”. – „A mój szkaplerz – odpar³ Murzynek – jest œwiadec-

twem, ¿e jestem w s³u¿bie Królowej Niebios. Jeœli ty nie wstydzisz siê no-

siæ swych odznaczeñ, dlaczego ja mia³bym siê wstydziæ znaku, który czyni

ze mnie dziecko Maryi?”

Kochane dzieci teraz otrzymacie poœwiêcone medaliki, noœcie je z t¹ sam¹

wiar¹ i mi³oœci¹ do Matki Bo¿ej i Jej Syna jak czyni³ to ten Murzynek z opo-

wiadania.

Nastêpuje wrêczenie medalików. Forma wrêczania zgodna ze zwycza-

jem panuj¹cym w danej parafii. Podczas wrêczania dzieci œpiewaj¹ pieœñ,

np. dalszy ci¹g Litanii do Matki Bo¿ej – „Matko, która nas znasz”...

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

73

Po przyjêciu przez dzieci medalika nastêpuje chwila cichej modli-

twy dziêkczynnej.

A teraz w swoim sercu podziêkujmy Panu Bogu za to, ¿e da³ nam swo-

jego Syna i Jego Matkê i za to, ¿e jesteœmy Jej dzieæmi, które Ona bardzo

kocha. Poproœmy te¿, aby Pan Jezus nas pob³ogos³awi³, daj¹c si³y, na ka¿-

dy dzieñ trwania przy Nim i Jego Mamie.

B³ogos³awieñstwo Najœwiêtszym Sakramentem?

Œpiew

1. Chwalcie ³¹ki umajone,

góry, doliny, zielone,

chwalcie cieniste gaiki,

Ÿród³a i krête strumyki;

2. Co igra z morza falami,

w powietrzu buja skrzyd³ami – 

chwalcie z nami Pani¹ œwiata,

Jej d³oñ nasza wieniec splata.

3. Ona dzie³ Boskich korona,

nad Anio³y wywy¿szona.

Choæ jest Pani¹, nieba ziemi,

nie gardzi dary naszymi.

8. Oddajemy czeœæ Bogu razem z Matk¹ Jezusa

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

74

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

75

III

PROPOZYCJE DO MSZY ŒWIÊTEJ

PIERWSZOKOMUNIJNEJ

Podajemy propozycje pieœni, które mo¿na wykorzystaæ podczas Eucha-

rystii dla dzieci, które pierwszy raz przyst¹pi¹ do Komunii œwiêtej oraz

w bia³ym tygodniu.

Ka¿da parafia ma swoj¹, znan¹ duszpasterzowi specyfikê, st¹d homilia

w dniu Pierwszej Komunii œwiêtej bêdzie mia³a zapewne tematykê lokal-

n¹. W¹tki homilii zale¿¹ tak¿e od czytañ, które przypadaj¹ w dan¹ niedzie-

lê. Niemniej proponujemy kilka refleksji, z którymi warto podzieliæ siê

z wiernymi obecnymi podczas Mszy œwiêtej dla dzieci pierwszokomunij-

nych.

Msza œwiêta pierwszokomunijna

Propozycje pieœni

Na wejœcie

Com przyrzek³ Bogu.

Oto jest dzieñ.

Radoœci¹ nasza jesteœ Ty.

Jeden jest tylko Pan.

Jest droga, która wiedzie nas.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

76

Na przygotowanie darów

O Panie, Ty nam dajesz Cia³o swe i Krew.

Ja wiem, w kogo ja wierzê.

Mi³ujcie siê wzajemnie, jak Ja was umi³owa³em.

Jeden chleb.

Czego chcesz od nas Panie.

Bóg tak umi³owa³ œwiat.

Wszystko Tobie oddaæ pragnê.

Na Komuniê œwiêt¹

Dziêkujemy Ci, Ojcze nasz, za œwiêty, winny szczep Dawida.

Dziêki, o Panie, sk³adamy dziêki.

Ja wiem, w kogo ja wierzê.

Pob³ogos³aw Jezu drogi.

Kiedyœ, o Jezu, chodzi³ po œwiecie.

Panie mój, có¿ Ci oddaæ mogê.

Gdzie mi³oœæ wzajemna i dobroæ.

Pan Jezus ju¿ siê zbli¿a.

Przygotujê Ci serce.

Zbli¿am siê w pokorze.

Panie mój, có¿ Ci oddaæ mogê.

Zobaczcie, jak wielk¹ mi³oœæ.

Jezus jest nasz¹ si³¹.

Na zakoñczenie

My chcemy Boga.

Abba, Ojcze.

Panie Jezu, zabierzemy Ciê do domu.

Jezus jest mym Przyjacielem.

Pob³ogos³aw, Jezu, drogi.

Materia³y katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

77

Dodatkowe propozycje pieœni na nabo¿eñstwa z adoracj¹

Najœwiêtszego Sakramentu

Oto œwiête Cia³o Pana.

K³aniam siê Tobie.

Jezus jest nasz¹ si³¹.

Zróbcie Mu miejsce.

Oto œwiête Cia³o Pana.

O milcz¹ca Hostio bia³a.

Jezusa ukrytego.

B¹dŸ¿e pozdrowiona.

Pan jest moc¹ swojego ludu.

Refleksje do homilii

Zwracam siê najpierw do dzieci, które maj¹ przyj¹æ Chrystusa w Komu-

nii pierwszy raz. Ten dzieñ mo¿e byæ prze³omowy w waszym ¿yciu. Przede

wszystkim wierzê, ¿e ka¿e z was, kochane dzieci, osobiœcie pragnê³o przyj¹æ

Pana Jezusa. Nawet nie zdajecie sobie spawy, jak wielki to krok w waszym

¿yciu. Dokona³yœcie wyboru dobra, uwierzy³yœcie Jezusowi Chrystusowi.

Dotychczasowe wasze ¿ycie mo¿na porównaæ do spaceru dziecka, które

jedzie w wózku. Wózek prowadz¹ rodzice. Oni wioz¹ dziecko, pokazuj¹ mu

œwiat. Ale któregoœ dnia dziecko schodzi z wózka, zaczyna iœæ samodziel-

nie. Samo zauwa¿a biedronkê na drodze, liœcie, samochody, ludzi. Samo

siêga po kwiaty. Jeszcze trzyma siê rêki rodziców, porêczy wózka, ale lada

moment pobiegnie samo, ju¿ zupe³nie bez rodziców: na podwórko, do szko³y,

do pracy.

Tak samo by³o z wasz¹ wêdrówk¹ za Chrystusem. Najpierw rodzice przy-

nieœli was do koœcio³a, poprosili o chrzest. Potem przyprowadzali was tu-

taj, uczyli pierwszych s³ów modlitwy. Uczyli was Boga – przede wszystkim

przez to, jak was kochali.

A teraz, tak jakbyœcie pierwszy raz wyszli z wózeczka: sami przyszliœcie

do Jezusa. Zrobiliœcie to, co wasi rodzice zapowiedzieli w czasie chrztu.

Uwierzyliœcie. Weszliœcie samodzielnie na drogê œwiêtoœci.

Tak, tak. Œwiêtoœci. Niektórym z nas wydaje siê czasem, ¿e nie dla nas

œwiêtoœæ. ¯e drogê œwiêtoœci obiera tylko ksi¹dz, zakonnik, zakonnica, ale

III. Propozycje do Mszy œwiêtej pierwszokomunijnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

78

nie my, zwykli ludzie. Nie jest tak. Ka¿dy chrzeœcijanin wszed³ na tê drogê

przez chrzest. Rzecz w tym, czy podj¹³ j¹ samodzielnie. Wy podjêliœcie j¹

dzisiaj. I cokolwiek bêdziecie w ¿yciu robiæ, kimkolwiek bêdziecie: in¿y-

nierami, nauczycielami, fryzjerami, aktorami, lekarzami, stra¿akami, leka-

rzami, policjantami czy wojskowymi... Kim jeszcze chcielibyœcie byæ? Kim-

kolwiek bêdziecie, ksiê¿mi czy siostrami zakonnymi, mamusiami i tatusia-

mi – zawsze bêdziecie s³u¿yæ innym.

Otrzymujecie dzisiaj Bo¿y pokarm. Zaczynacie nowe ¿ycie w takiej bli-

skoœci z Jezusem, jakiej nie znali nawet Aposto³owie przed Wielkim

Czwartkiem. To jest wasz Wieczernik. Co z tym darem zrobicie? Wielu

doros³ych, mo¿e i wy takich znacie, nie uczêszcza na Mszê œwiêt¹, nie

przystêpuje do spowiedzi, prze¿ywa w¹tpliwoœci i kryzysy wiary. Ciê¿ko

im. Dlaczego? Bo s¹ wyg³odniali. S¹ jak ludzie, którzy nie jedz¹, a chc¹

zachowaæ si³ê. Nie przyjmuj¹ sakramentów i nie dowierzaj¹. Od was za-

le¿y, dzieci, czym bêdziecie siê w ¿yciu karmiæ. Jeœli nie bêdziecie przyj-

mowaæ Jezusowego przebaczenia w sakramencie pojednania, nie bêdzie-

cie siê Nim karmiæ, grozi wam niedo¿ywienie. Nie dopuœcie do tego. Za-

wsze przychodŸcie do Niego, przyjmujcie Go. ¯yczê wam tego, abyœcie

byli z Nim i ¿yli w pokoju.

Modlitwa powszechna

–

Bo¿e, prosimy Ciê za Koœció³ œwiêty, nasz¹ wielk¹ rodzinê Jezusa,

abyœmy byli dobrzy dla siebie nawzajem i nieœli wszystkim nadziejê,

któr¹ daje nam zmartwychwsta³y Chrystus.

(Wszyscy powtarzamy)

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Bo¿e, prosimy Ciê za Ojca Œwiêtego, który nieustannie wzywa nas do

uczciwego ¿ycia i modlitwy,

aby nie ustawa³ w pokazywaniu nam Ciebie.

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Panie, b³agamy Ciê o pokój,

by zwyciê¿y³ w nas, a przez nas w œwiecie.

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Ojcze nasz, prosimy Ciê za dzieci, które dzisiaj pierwszy raz przyjê³-

m¹ Komuniê œwiêt¹,

Materia³y katechezy parafialnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

79

aby nie spuszcza³y z oczu Jezusa Chrystusa i odwa¿nie sz³y w ¿ycie,

zawsze razem z Nim.

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Bo¿e, prosimy Ciê za rodziców, katechetów i wychowawców, aby ni-

gdy nie tracili nadziei, ¿e dzieci, które s¹ pod ich opiek¹, wybior¹ dobro.

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Panie nasz, prosimy Ciê za ksiê¿y, zakonników i siostry zakonne,

aby zgodnie z wol¹ Boga, ca³ym sercem s³u¿yli ludziom i znajdowali

w tej s³u¿bie szczêœcie.

Ufamy Tobie, Ojcze.

–

Bo¿e, prosimy Ciê za nas wszystkich tu obecnych, pomó¿ nam tu te-

raz byæ sob¹, czyli Twoimi dzieæmi.

Ufamy Tobie, Ojcze.

Uwaga!

Scenariusze liturgiczne przebiegu ceremonii Pierwszej Komunii Œwiêtej

mo¿e katecheta znaleŸæ tak¿e w opracowaniach Wydzia³ów Katechetycz-

nych poszczególnych diecezji.

Dla przyk³adu podajemy: „Pan Jezus ju¿ siê zbli¿a”. Przygotowanie do

I Spowiedzi i Komunii œwiêtej we wspólnocie parafialnej, Wydzia³ Kateche-

tyczny Kurii Diecezjalnej w Tarnowie, Tarnów 1999.

III. Propozycje do Mszy œwiêtej pierwszokomunijnej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

ę

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

ł

y podstawowej

© Wydawnictwo WAM, 2003

80

Spis treœci

I. Konferencje dla rodziców ze wstêpem dla katechety . . . . . . . . . . 1

1. W drodze do najlepszego Ojca przez Syna . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

2. Powierzanie Bogu radoœci i k³opotów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

3. Przygotowanie do rachunku sumienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

4. Wiara w obecnoœæ Jezusa pod postaciami chleba i wina . . . . . . . 18

5. Uroczystoœæ pierwszego pe³nego uczestnictwa we

Mszy œwiêtej prze¿ywana w rodzinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

II. Propozycje spotkañ katechezy parafialnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

1. Z Bogiem zaczynamy nowy rok szkolny i katechetyczny . . . . . . . 30

2. Jezus pomaga ludziom poznaæ dobrego Boga . . . . . . . . . . . . . . . . 35

3. W Jezusie doznajemy dobroci Boga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

4. Dobremu Bogu powierzam swoje radoœci i k³opoty . . . . . . . . . . . . 46

5. Przepraszam dobrego Boga za pope³nione z³o . . . . . . . . . . . . . . . . 50

6. Wierzê w obecnoœæ Jezusa pod postaci¹ chleba . . . . . . . . . . . . . . 58

7. Dziêkujemy Panu Bogu za Jezusa i za mo¿noœæ

przebywania z Nim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

8. Oddajemy czeœæ Bogu razem z Matk¹ Jezusa

Nabo¿eñstwo majowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

III. Propozycje do Mszy œwiêtej pierwszokomunijnej . . . . . . . . . . . 75