4 SP zeszyt 6

IX.

IX. Wybrani

Wybrani

przez Boga

IX.

IX. Wybrani

Wybrani

przez Boga

Klasa IV

zeszyt

katechezy

58-64

zeszyt

katechezy

58-64

Zeszyty 04 SP.p65

2006-07-28, 02:32

Poradnik metodyczny do podręcznika nr AZ-21-01/1-1 do nauczania religii rzymsko-katolickiej na

terenie całej Polski, z zachowaniem praw biskupów diecezjalnych, przeznaczonego dla klasy IV

szkoły podstawowej, zgodnego z programem nauczania nr AZ-2-01/1.

Recenzenci: ks. dr Józef Kraszewski, ks. prof. dr hab. Kazimierz Misiaszek SDB.

REDAKTORZY TOMU

ks. Andrzej Hajduk SJ, s. Anna Walulik CSFN

ZESPÓŁ AUTORÓW

pod kierunkiem ks. Zbigniewa Marka SJ

ks. Tomasz Lenczewski (Kalisz)

Małgorzata Mendyk (Legnica)

Marek Mendyk (Legnica)

Ewa Miśkowiec (Kraków)

s. Ewa Modzelewska SAC (Warszawa)

ks. Janusz Mółka SJ (Kraków)

Jolanta Strojek (Radom)

Małgorzata Suska (Kraków)

s. Anna Walulik CSFN (Kraków)

Barbara Wysokińska (Biała Podlaska)

Agnieszka Banasiak (Katowice)

Paweł Barczyński (Kraków)

Dorota Cieślik (Olkusz)

Aneta Czerenecka (Skawina)

Piotr Ćwik (Skawina)

Małgorzata Figuła (Ostrowiec Świętokrzyski)

s. Halina Iwaniuk USJK (Warszawa)

Krzysztof Kordylewski (Kraków)

ks. Andrzej Krasiński (Płock)
Anna Królikowska (Kraków)

Redakcja:

Dorota Cieślik, Anna Królikowska

Projekt okładki:

Tomasz Prażuch

Nihil obstat: Przełożony Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego

ks. Adam Żak SJ, Kraków, 9 maja 2002 r., l.dz. 81/02

ISBN 978-83-7097-957-7 (WAM)

ISBN 978-83-88209-39-0 (WSFP)

WYDAWNICTWO WAM

ul. Kopernika 26; 31-501 Kraków

tel. (012) 429 18 88; fax (012) 429 50 03; e-mail: wam@wydawnictwowam.pl

DZIAŁ HANDLOWY

tel. (012) 429 18 88 wew. 322, 348, 366; (012) 423 75 00; fax (012) 430 32 10;

e-mail: handel@wydawnictwowam.pl

Zapraszamy do naszej KSIĘGARNI INTERNETOWEJ:

http://WydawnictwoWam.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody wydawcy

nie można do podręcznika tworzyć żadnych materiałów pomocniczych.

Wznowienie 2005, 2008, 2009

WYDAWNICTWO WAM

ul. Kopernika 26 • 31-501 KRAKÓW

tel. (012) 62 93 200 • fax (012) 429 50 03

e-mail: wam@wydawnictwowam.pl

DZIAŁ HANDLOWY

tel. 012 62 93 254-256 • fax (012) 430 32 10

e-mail: handel@wydawnictwowam.pl

Zapraszamy do naszej KSIĘGARNI INTERNETOWEJ

http://WydawnictwoWam.pl

tel. 012 62 93 260 • fax 012 62 93 261

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Ostatnia grupa tematyczna stanowi niejako podsumowanie ca³orocznej

pracy. Jej celem jest obudzenie w katechizowanych przekonania, wiary
w to, ¿e ka¿dy ochrzczony ma podstawy, aby czuæ siê – podobnie jak Da-
wid – wybranym przez Boga do wype³niania Jego wielkich planów; ma te¿
prawo do czucia siê bezpiecznym, szczêœliwym dlatego, ¿e przez chrzest trwa
w Bogu, jest z Nim z³¹czony i stara siê byæ Mu wiernym przez wype³nianie
Jego woli.

Podstaw¹ tego zaufania i radoœci jest wiara w otrzymany na chrzcie dar

wszczepienia w Jezusa Chrystusa oraz udzia³ w wype³nianiu w œwiecie Jego
potrójnej misji. Przeœwiadczenie to usi³ujemy te¿ przenosiæ na konkretny
teren s³u¿enia przez katechizowanych bliŸnim. Nadto rozwijamy wiarê, ¿e
zjednoczenie z Bogiem w Jezusie Chrystusie daje podstawy do stawiania
czo³a z³u „w imiê Boga ¿ywego”. Owo poczucie otrzymanej godnoœci zo-
staje wspierane nauk¹ wzywaj¹c¹ do wiernoœci, a zaczerpniêt¹ z opowiada-
nia o grzechu Dawida. W jej œwietle przypomniana zostaje koniecznoœæ
zaufania wobec Boga, ¿e On gotów jest przebaczyæ cz³owiekowi ka¿dy
grzech, byleby ten do Niego siê o takie przebaczenie zwraca³. St¹d pokaza-
ny jest sens wo³ania Dawida do Boga o mi³osierdzie: „Zmi³uj siê nade mn¹...”
w sakramencie pokuty i pojednania.

Kolejnym wa¿nym elementem kszta³tuj¹cym postawy chrzeœcijañskie

w jednostkach tej grupy tematycznej jest uwra¿liwianie katechizowanych
na aktualnoœæ obecnoœci Boga poœród ludzi oraz przekazanego w Objawie-
niu orêdzia w czytanym i g³oszonym s³owie Bo¿ym, a tak¿e w sprawowa-
nej Eucharystii.

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

58. BÓG WYBIERA

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cele katechezy

Kszta³towanie umiejêtnoœci religijnego odczytywania bi-

blijnych wyborów oraz ukazanie wynikaj¹cej z nich odpowie-
dzialnoœci. Wskazanie na dzia³anie i obecnoœæ Boga w ¿yciu
cz³owieka oraz rozpoznawanie Go w ¿yciu osobistym. Uœwia-
domienie, ¿e ³aska chrztu jest ³ask¹ darmowego i niezas³u¿o-
nego wybrania Bo¿ego. Wspieranie zdolnoœci dokonywania
w³aœciwych wyborów i konsekwentnego realizowania wynika-
j¹cych z nich zadañ.

Treœæ orêdzia zbawczego

Bóg wybiera swój lud i czuwa nad cz³owiekiem, troszczy

siê o niego. Znakiem tego wybrania jest chrzest, w³¹czaj¹cy
w misjê królewsk¹ Chrystusa i stawiaj¹cy przed cz³owiekiem
okreœlone zadania.

Pierwszy zarys œwiadomoœci wybrania Bo¿ego siêga najstar-

szych wyznañ wiary w Izraelu i opiewa ci¹g³oœæ tego samego
planu Bo¿ego. W ³onie Narodu Wybranego Bóg wybiera sobie
ci¹gle ludzi, którym powierza pewne misje. Wskutek tego

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

wyboru ludzie ci zostaj¹ od³¹czeni i poœwiêceni Bogu, odtwa-
rzaj¹c swoj¹ sytuacj¹ ¿yciow¹ g³ówne rysy wybrania Izraela.
U proroków wybranie wyra¿a siê w powo³aniu, czyli w bezpo-
œrednim apelu Boga, przedk³adaj¹cego inny sposób ¿ycia i do-
magaj¹cego siê odpowiedzi (por. Am 7, 15; Iz 8, 11; Jr 15, 16;
20, 7). Królom wybór Bo¿y zostaje zakomunikowany przez
proroka (1 Sm 10, 1), który z kolei otrzymuje wiadomoœæ o tym
poprzez Bo¿e s³owo (1 Sm 16, 6-12; Ag 2, 23). Wybór poma-
zañca Jahwe wi¹¿e siê zawsze z przymierzem, które Bóg zawar³
z ludŸmi (Ps 89, 4), a zasadniczy obowi¹zek króla polega na
podtrzymywaniu Izraela w wiernoœci wzglêdem wybrania,
u Ÿróde³ którego znajduje siê inicjatywa Bo¿a. £askê tê mo¿-
na wyt³umaczyæ jedynie mi³oœci¹: nie ma ¿adnej zas³ugi ze
strony Izraela (por. Pwt 7, 7-8). Wybranie stwarza bardzo szcze-
góln¹ relacjê pomiêdzy Bogiem a Jego ludem (por. Pwt 14, 1).
W samym centrum wybrania ukazuje Bóg „swego s³ugê” (por.
Iz 42, 1; 49, 3; 52, 13) i „swego wybranego” (por. Iz 42, 1). Nie
jest on ani królem, ani kap³anem, ani prorokiem, gdy¿ ci wszy-
scy wybrani s¹ przede wszystkim ludŸmi, którzy dopiero po-
tem uœwiadamiaj¹ sobie swoj¹ misjê: s³ysz¹ g³os Bo¿ego po-
wo³ania, otrzymuj¹ namaszczenie. Tymczasem On, S³uga Jah-
we, odczuwa³ apel Bo¿y „od samego ³ona matki” (por. Jr 1, 5),
a Jego imiê zosta³o Mu nadane nie przez ludzi, ale przez samego
Boga (por. Iz 49, 1). Ca³a jego egzystencja otrzymana od Boga
nie jest niczym innym, jak wybraniem, a wskutek tego s³u¿b¹
i poœwiêceniem siê.

Jezus jest wybranym Boga, a powo³ani przez Niego ludzie

ludem wybranym (por. Mk 3, 13; £k 6, 13; J 6, 70). Wybranie
Bo¿e jest w Koœciele rzeczywistoœci¹, któr¹ siê prze¿ywa.
W tej wspólnocie obecna jest pe³nia charyzmatów (por. 1 Kor
12-14; Rz 12), która œwiadczy o tym, ¿e proces wybierania nie
skoñczy³ siê. Gromadz¹c razem i uk³adaj¹c w jedno cia³o te
poszczególne powo³ania, Koœció³ okazuje swoje wybranie.
Daru wiary, zdolnoœci przyjmowania s³owa nie mo¿na wyt³u-
maczyæ ani m¹droœci¹ ludzk¹, ani w³adz¹, ani urodzeniem, lecz
tylko ³ask¹ wybrania przez Boga (por. 1 Kor 1, 26n; Dz 15, 7;
1 Tes 1, 4). W obecnej katechezie zmierzamy do uœwiadomie-
nia faktu Bo¿ego wybrania i wynikaj¹cych st¹d zadañ.

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Metody i œrodki dydaktyczne

rozmowa;
pogadanka;
praca z tekstem biblijnym;
tabela do pracy z tekstem biblijnym.

Literatura pomocnicza

A. Läpple, Od ksiêgi Rodzaju do Ewangelii, Kraków 1983.
X. Léon-Dufour, S³ownik teologii biblijnej, Pallottinum, Po-
znañ 1994.
K. Romaniuk, Krótki zarys historii zbawienia, Kraków 1975.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Korzystaj¹c z doœwiadczenia dzieci zwi¹zanego z wyborem

samorz¹du klasowego, prowadzimy pogadankê na temat wy-
borów dokonywanych przez cz³owieka oraz p³yn¹cej z nich
odpowiedzialnoœci.

B. Rozwiniêcie

Na podstawie Pisma Œwiêtego ukazujemy, ¿e Bóg czuwa

nad cz³owiekiem, wybiera go do wspó³pracy ze sob¹ oraz to-
warzyszy cz³owiekowi w dokonywanych przez niego wybo-
rach. Wskazujemy, ¿e chrzest jest znakiem tego wyboru i do-
maga siê od cz³owieka realizowania chrzcielnych zobowi¹zañ,
wielokrotnie póŸniej ponawianych.

58. Bóg wybiera

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

Uwra¿liwiamy na rolê motywacji przy dokonywaniu wyborów.

2. Katecheza

A. Wstêp

Katechezê rozpoczynamy rozmow¹, w której odwo³ujemy

siê do doœwiadczeñ katechizowanych zwi¹zanych z wyborem
samorz¹du klasowego. Zwracamy uwagê na trud w dokonywa-
niu wyboru, na motywacje zwi¹zane z podjêciem decyzji, na
zadania i odpowiedzialnoœæ, jak¹ musz¹ podj¹æ wybrani, na
oczekiwania, które z nimi wi¹¿emy. Koñczymy pytaniem, czym
kieruje siê Bóg, wybieraj¹c ludzi do ró¿nych zadañ?

B. Rozwiniêcie

Odczytujemy fragment perykopy biblijnej 1 Sm 16, 1-13.

Na podstawie tego tekstu ustalamy, w jaki sposób Bóg wybie-
ra. W tym celu wype³niamy tabelê. Pomoc¹ mog¹ byæ fragmen-
ty tekstu biblijnego zamieszczone w podrêczniku ucznia.

Dawid

Po wype³nieniu pierwszej czêœci tabela powinna wygl¹daæ

nastêpuj¹co:

Bóg wybiera sobie Dawida
Namaszcza go olejem
Pos³uguje siê Samuelem
Czyni go królem – wyznacza mu zadania
Patrzy na serce
Daje ducha Swego

Wybory

ludzkie,

wybory

Bo¿e

Praca z tek-

stem biblij-

nym

1 Sm 16, 1-13

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Podsumowujemy, ¿e Bóg wybiera Dawida na króla i w ten

sposób wype³nia dane ludowi obietnice, wyznacza Dawidowi
zadania, czyni go odpowiedzialnym za ich realizacjê. Nastêp-
nie zwracamy uwagê, ¿e ka¿dy z nas jest takim Dawidem, któ-
rego wybra³ Bóg, nad którym czuwa i któremu wyznacza za-
dania. Na podstawie dalszej analizy wskazujemy na nastêpu-
j¹c¹ analogiê, uzupe³niaj¹c drug¹ czêœæ tabeli:

Bóg wybiera mnie i zaprasza go do swego Królestwa
Przyj¹³em chrzest œwiêty – olej
Mam rodziców i chrzestnych
Pe³niê zadania dziecka Bo¿ego
Bóg nie zwa¿a na mój wygl¹d, lecz na moje serce
Duch Œwiêty towarzyszy mi od chrztu œwiêtego

Dokonawszy analizy tekstu, zwracamy uwagê, ¿e Pan Je-

zus te¿ nazywa³ siebie królem mówi¹c do Pi³ata: Tak, jestem
królem (J 18, 37). Wskazujemy, na czym polega królowanie
Syna Cz³owieczego, który nie przyszed³ aby Mu s³u¿ono, lecz
aby s³u¿yæ i daæ swoje ¿ycie na okup za wielu (Mt 20, 28; por.
Mk 10, 41-45).

Zostaliœmy wybrani przez Boga, namaszczeni. Naszym za-

daniem jest w codziennych wyborach potwierdzaæ dokonany
na chrzcie œwiêtym i wielokrotnie powtarzany wybór Boga,
który czuwa nad cz³owiekiem, i szerzyæ Jego Królestwo. Rów-
nie¿ dokonywane przez nas wybory powinny byæ s³uszne,
w modlitwie mo¿emy prosiæ Boga o pomoc w dokonywaniu
w³aœciwych wyborów. Musimy równie¿ braæ odpowiedzialnoœæ
za ich dokonanie i wykonanie.

C. Zakoñczenie

Prowadzimy æwiczenie, w którym uczniowie mog¹ zwery-

fikowaæ swoj¹ motywacjê, któr¹ kieruj¹ siê w dokonywaniu
wyborów. Polecamy napisaæ w zeszycie imiê osoby, któr¹ te-
raz wybra³bym na przewodnicz¹cego klasy. Nie chcemy znaæ
imion tych osób, wiêc nie odczytujemy ich w klasie. Prosimy
tylko, by uczniowie wyjaœnili, czym kierowali siê, dokonuj¹c

58. Bóg wybiera

Jezus – Król

Kryteria
dobrego
wyboru

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

takiego wyboru. Celem tego æwiczenia ma byæ uœwiadomienie
motywacji w dokonywaniu wyboru, wartoœci, którymi siê kie-
rujemy, oraz zwi¹zanych z nimi oczekiwañ. Zwracamy uwagê,
¿e dokonany wybór jest zobowi¹zaniem dla osoby wybranej
i nauk¹ dla wybieraj¹cej – musimy uczyæ siê dokonywaæ do-
brych wyborów, gdy¿ daje nam to szansê lepszego, pe³niejszego
¿ycia i realizacjê zadañ wynikaj¹cych z Bo¿ego wybrania
w dniu naszego chrztu.

Zeszyt ucznia

Temat: BÓG WYBIERA
Wpisujemy drug¹ czêœæ tabeli.

Praca domowa

Wyjaœnij, co w codziennym ¿yciu znacz¹ s³owa Pisma Œwiê-
tego: „Cz³owiek patrzy na to, co widoczne dla oczu, Pan nato-
miast patrzy na serce”.

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

59. BÓG ZWYCIÊ¯A

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cele katechezy

Wyjaœnienie religijnego znaczenia biblijnego opowiadania

o walce Dawida z Goliatem. Uwra¿liwienie na potrzebê oso-
bistego wyboru dobra, odwrócenia siê od z³a.

Treœæ orêdzia zbawczego

Bóg widzia³, ¿e wszystko, co uczyni³, by³o bardzo dobre (Rdz

1, 31). Jednak cz³owiek uwiedziony przez Z³ego wybra³ zaraz
na pocz¹tku z³o. Zacz¹³ szukaæ swojego dobra w stworzeniach
dobrych do jedzenia i rozkosznych dla oczu (por. Rdz 3, 6),
pomijaj¹c przy tym wolê Bo¿¹, wskutek czego z³o zosta³o
wprowadzone w œwiat i rozprzestrzeni³o siê. Odt¹d „w ca³ej
historii ludzkiej toczy siê ciê¿ka walka przeciw mocom ciem-
noœci; walka ta zaczêta ongiœ u pocz¹tku œwiata trwaæ bêdzie
do ostatniego dnia, wed³ug s³owa Pana. Wpl¹tany w ni¹ cz³o-
wiek wci¹¿ musi siê trudziæ, aby trwaæ w dobrym i nie bêdzie
mu dane bez wielkiej pracy oraz pomocy ³aski Bo¿ej osi¹gn¹æ
jednoœci w samym sobie” (KKK 409). Jednak Bo¿y plan mi-
³oœci urzeczywistnia siê niezawodnie (por. Ps 33, 11), cz³owiek

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

winien wiêc ¿yæ ufnoœci¹. Bóg czuwa nad porz¹dkiem w œwie-
cie (Rdz 8, 22): zapewnia ziemi p³odnoœæ (Dz 14, 17), daj¹c
s³oñce i deszcz wszystkim – dobrym i z³ym (Mt 5, 45). Bo¿a
Opatrznoœæ wymaga sta³ej wiernoœci. Bóg wcale nie wzywa
cz³owieka do biernoœci czy porzucenia swej wolnoœci, lecz chce
cz³owieka wychowaæ. Doœwiadczeniami przyzwyczaja go do
wspó³pracy ze sob¹ przez wolne inicjatywy, podczas gdy da-
j¹c obietnice, pobudza jego zaufanie i w ten sposób uwalnia od
lêków, które mog³yby go powstrzymaæ przed ryzykiem takiej
wspó³pracy. Bóg troszczy siê o potrzeby tych, których powo-
³a³, aby stali siê Jego przyjació³mi, aby mogli byæ wierni swe-
mu powo³aniu na œwiadków mi³oœci i nie dali siê zwyciê¿yæ z³u,
lecz z³o dobrem zwyciê¿ali (por. Rz 12, 21).

Metody i œrodki dydaktyczne

gwiazda skojarzeñ;
pogadanka;
artyku³ prasowy;
rysunek;
kserokopia gazety z miejscem na wpisanie artyku³u.

Literatura pomocnicza

W. Kubik, Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990.
Z. Marek, Biblia w katechetycznej pos³udze s³owa, Kraków
1998.
X. Léon-Dufour, S³ownik teologii biblijnej, Poznañ 1994.
A. Läplle, Od ksiêgi Rodzaju do Ewangelii, t. I, Kraków 1983.
Metody aktywizuj¹ce w katechezie, cz. I, Lublin 1998.

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Metod¹ „gwiazdy skojarzeñ” szukamy znaczenia s³owa

WALKA.

B. Rozwiniêcie

Zapoznajemy z treœci¹ i znaczeniem perykopy dotycz¹cej

walki Dawida z Goliatem.

C. Zakoñczenie

Szukamy sposobów do podjêcia osobistej walki ze z³em

i wyboru dobra.

2. Katecheza

A. Wstêp

Zapisujemy na tablicy s³owo: WALKA, staraj¹c siê wywo-

³aæ wiele skojarzeñ. Uœwiadamiamy, ¿e wi¹¿e siê z trudem,
dotyczy pragnieñ cz³owieka i ma zarówno pozytywne, jak i ne-
gatywne znaczenie. Ludzie ci¹gle o coœ walcz¹ – o wolnoœæ,
pokój, sprawiedliwoœæ, zdrowie, ¿ycie, bezpieczeñstwo, s³awê,
wiedzê, dobre oceny itd. Im wiêcej cz³owiek walczy, tym bar-
dziej ceni wartoœæ tego, czego pragnie. Pismo Œwiête równie¿
opowiada o walce i do walki nas zachêca. W obecnej kateche-
zie chcemy odkryæ, jak¹ walkê powinniœmy podj¹æ i dlaczego.

B. Rozwiniêcie

Dzielimy uczniów na grupy. Zadaniem grup jest przeczytaæ

zamieszczony w podrêczniku ucznia tekst Pisma Œwiêtego

59. Bóg zwyciê¿a

Z czym ci
siê kojarzy
walka?

Praca
w grupach
z podrêczni-
kiem

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

opowiadaj¹cy o walce Dawida z Goliatem oraz napisaæ krótki
artyku³ prasowy relacjonuj¹cy przebieg wydarzeñ.

Omawiaj¹c pracê w grupach, zwracamy uwagê na postawy

walcz¹cych – silnego i pewnego siebie Goliata, zalêknionych
Izraelitów oraz pe³nego ufnoœci w Boga Dawida. Podkreœlamy,
¿e Izraelici myœleli jedynie o w³asnych umiejêtnoœciach i si³ do
walki szukali w sobie samych. Maj¹c œwiadomoœæ swojej s³a-
boœci, czuli siê bezradni. Dawid pok³ada³ ufnoœæ w Bogu, czu³
siê bezpieczny, walcz¹c w Jego Imiê ze z³ym Goliatem. Wie-
rzy³, ¿e Bóg zwyciê¿y, a on sam sta³ siê Jego narzêdziem. Sko-
rzysta³ z tego, co mia³, czym pos³ugiwa³ siê na co dzieñ, bêd¹c
pasterzem. Dawid, bêd¹c m³odym ch³opcem, odwa¿y³ siê sto-
czyæ walkê z potê¿nym Filistynem, gdy¿ wiedzia³, ¿e nale¿y
walczyæ ze z³em i wierzy³, ¿e Bóg mu pomo¿e.

C. Zakoñczenie

Prosimy, by uczniowie narysowali w zeszytach, z czym oni

powinni podj¹æ walkê w swoim ¿yciu, by mogli powiedzieæ,
¿e Bóg zwyciê¿a. Prowadzimy krótk¹ rozmowê, w wyniku któ-
rej ustalamy, ¿e do walki ze z³em zobowi¹zany jest ka¿dy cz³o-
wiek, bez wzglêdu na wiek i zdolnoœci. Bóg wykorzysta to, co
w danej chwili mamy, jeœli tylko bêdziemy chcieli walczyæ
w Jego Imiê. Podkreœlamy koniecznoœæ osobistej walki ze z³em,
potrzebê odwrócenia siê od z³a i czynienia dobra. Zwracamy
uwagê, ¿e przez uwa¿ne czytanie S³owa Bo¿ego poznajemy
Stwórcê i uczymy siê rozpoznawaæ dobro i z³o; ono mo¿e byæ
te¿ dla nas broni¹ i tarcz¹ przeciw z³ym mocom.

3. Zeszyt ucznia

Temat: BÓG ZWYCIÊ¯A
Rysunek wykonany w trakcie katechezy.

4. Praca domowa

Zachêcamy uczniów do podjêcia walki ze z³em zgodnie z tym,
co narysowali w zeszytach.

Co jest two-

im Golia-

tem?

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

60. POTOMEK DAWIDA – MESJASZ

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cel katechezy

Pokazanie, ¿e Jezus jako cz³owiek jest potomkiem Dawida.

Ludzie nazywaj¹cy Jezusa potomkiem Dawida odkrywaj¹
w Nim Mesjasza. Zachêta do wyznania wiary w Jezusa-Mesja-
sza.

Treœæ orêdzia zbawczego

S³owo „Chrystus” jest greckim t³umaczeniem hebrajskiego

pojêcia „Mesjasz”, które znaczy „namaszczony”. Pojêcie to
sta³o siê imieniem w³asnym Jezusa, poniewa¿ On doskonale
wype³ni³ Boskie pos³anie, które pojêcie to oznacza. Istotnie,
w Izraelu namaszczano w imiê Bo¿e tych, którzy zostali kon-
sekrowani przez Boga do misji przez Niego zleconej. Byli to
królowie, kap³ani, a w rzadkich przypadkach prorocy. Takim
namaszczonym mia³ byæ przede wszystkim Mesjasz, którego
Bóg mia³ pos³aæ, by zapocz¹tkowa³ ostatecznie Jego Królestwo.
Mesjasz mia³ byæ namaszczony Duchem Pañskim. Wielu ¯y-
dów, a nawet niektórzy poganie podzielaj¹cy ich nadziejê roz-
poznali w Jezusie podstawowe cechy mesjañskiego „syna

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Dawida” obiecanego przez Boga Izraelowi. Jezus przyj¹³ tytu³
Mesjasza, do którego mia³ prawo, ale nie bez pewnej rezerwy,
poniewa¿ ten tytu³ by³ rozumiany przez pewn¹ grupê Jemu
wspó³czesnych w sposób zbyt ludzki, przede wszystkim poli-
tyczny (zob. KKK 436; 439).

Metody i œrodki dydaktyczne

pogadanka;
praca z tekstem biblijnym;
test na dobieranie;
drzewo genealogiczne;
teksty biblijne;
napisy z okreœleniami odnosz¹cymi siê do Dawida i Jezusa.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Prowadzimy rozmowê z uczniami na temat przodków, uka-

zujemy wartoœæ rodziny, to, ¿e ka¿dy ma swoje korzenie, zwra-
camy uwagê, ¿e swoich przodków mia³ te¿ Pan Jezus.

B. Rozwiniêcie

Ukazujemy prawdê, ¿e Jezus jest potomkiem Dawida, do-

konujemy porównania czynów Dawida i Jezusa, by wskazaæ,
¿e pe³nia Bo¿ych obietnic dokona³a siê w Mesjaszu, którym jest
Jezus.

C. Zakoñczenie

Zachêcamy do wyznania wiary w Jezusa – Mesjasza.

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

2. Katecheza

A. Wstêp

Wykorzystuj¹c drzewo genealogiczne rozpoczynamy od

rozmowy z uczniami na temat przodków – kim s¹ dla nas, co
o nich wiemy, co im zawdziêczamy. Uœwiadamiamy, jak wa¿-
ne powinny byæ dla nas nasze korzenie. Zwracamy uwagê na
fakt, ¿e ka¿dy z nas ma swoje korzenie, sk¹dœ siê wywodzi,
gdzieœ ma swoj¹ przesz³oœæ, swój rodowód. Tê czêœæ kateche-
zy koñczymy pytaniem, czy Pan Jezus mia³ te¿ swoich przod-
ków, swoje korzenie jako cz³owiek?

B. Rozwiniêcie

Prosimy, by uczniowie odczytali teksty biblijne znajduj¹ce

siê w podrêczniku i odnaleŸli, czyim potomkiem jako cz³owiek
by³ Pan Jezus. W tekstach Mt 9, 27, Mt 15, 22, Mk 10, 47-48
wyraŸnie pokazane jest, ¿e Jezus jest potomkiem Dawida.
Podsumowujemy stwierdzaj¹c, ¿e Bóg daj¹c obietnice Dawi-
dowi, wskazywa³ na Mesjasza jako tego, w którym obietnice
zbawienia zostan¹ wype³nione. Poszukajmy, jak ludzie, którzy
nazywali Jezusa potomkiem Dawida, odkrywali w Nim Mesja-
sza. Dzielimy klasê na grupy. Ka¿da otrzymuje tekst biblijny
i pytanie: Jak¹ prawdê o Jezusie – Mesjaszu odkryli ludzie,
którzy z Nim siê spotkali?

Gdy Jezus odchodzi³ stamt¹d, szli za Nim dwaj niewidomi, któ-
rzy wo³ali g³oœno: „Ulituj siê nad nami, Synu Dawida!” Gdy
wszed³ do domu, niewidomi przyst¹pili do Niego, a Jezus ich
zapyta³: „Wierzycie, ¿e mogê to uczyniæ?” Oni odpowiedzieli
Mu: „Tak, Panie!” Wtedy dotkn¹³ ich oczu, mówi¹c: „Wed³ug
wiary waszej niech wam siê stanie!” I otworzy³y siê ich oczy,
a Jezus surowo im przykaza³: „Uwa¿ajcie, niech siê nikt o tym
nie dowie!” Oni jednak, skoro tylko wyszli, roznieœli wieœæ
o Nim po ca³ej tamtejszej okolicy.

60. Potomek Dawida – Mesjasz

Nasz rodo-
wód

Analiza
tekstów
biblijnych

Grupa I

Mt 9, 27-31

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

A oto kobieta kananejska, wyszed³szy z tamtych okolic, wo³a-
³a: „Ulituj siê nade mn¹, Panie, Synu Dawida!” Moja córka
jest ciê¿ko drêczona przez z³ego ducha. (…) Wtedy Jezus jej od-
powiedzia³: „O niewiasto, wielka jest twoja wiara; niech ci siê
stanie, jak chcesz!” Od tej chwili jej córka by³a zdrowa.

Tak przyszli do Jerycha. Gdy wraz z uczniami i sporym t³umem
wychodzi³ z Jerycha, niewidomy ¿ebrak, Bartymeusz, syn Ty-
meusza, siedzia³ przy drodze. Ten s³ysz¹c, ¿e to jest Jezus z Na-
zaretu, zacz¹³ wo³aæ: „Jezusie, Synu Dawida, ulituj siê nade
mn¹!” Wielu nastawa³o na niego, ¿eby umilk³. Lecz on jeszcze
g³oœniej wo³a³: „Synu Dawida, ulituj siê nade mn¹!” Jezus
przystan¹³ i rzek³: „Zawo³ajcie go!” I przywo³ali niewidome-
go, mówi¹c mu: „B¹dŸ dobrej myœli, wstañ, wo³a ciê”. On zrzu-
ci³ z siebie p³aszcz, zerwa³ siê i przyszed³ do Jezusa. A Jezus
przemówi³ do niego: „Co chcesz, abym ci uczyni³?” Powiedzia³
Mu niewidomy: „Rabbuni, ¿ebym przejrza³”. Jezus mu rzek³:
„IdŸ, twoja wiara ciê uzdrowi³a”. Natychmiast przejrza³ i szed³
za Nim drog¹.

Przyprowadzili oœlicê i Ÿrebiê i po³o¿yli na nie swe p³aszcze,
a On usiad³ na nich. A ogromny t³um s³a³ swe p³aszcze na dro-
dze, inni obcinali ga³¹zki z drzew i œcielili na drodze. A t³umy,
które Go poprzedza³y i które sz³y za Nim, wo³a³y g³oœno: „Ho-
sanna Synowi Dawida! B³ogos³awiony Ten, który przychodzi
w imiê Pañskie! Hosanna na wysokoœciach!”

W wyniku pracy w grupach uczniowie powinni odnaleŸæ,

¿e Mesjasz uzdrawia, uwalnia od z³ego ducha, daje wiarê, jest
królem wierz¹cych.

Nastêpnie wracamy do stwierdzenia, ¿e je¿eli w Jezusie

realizuj¹ siê obietnice dane Dawidowi, to poszukajmy podo-
bieñstw miêdzy tymi postaciami.

Przypinamy do tablicy w dowolnej kolejnoœci przygotowa-

ne na osobnych paskach papieru treœci poni¿szej tabeli. Prosi-
my, by uczniowie przyporz¹dkowali je do w³aœciwych posta-
ci. Tabela powinna wygl¹daæ nastêpuj¹co:

Grupa II

Mt 15, 22; 38

Grupa III

Mt 10, 46-52

Grupa IV

Mt 21, 7-9

Dawid i Jezus

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

Zwracamy uwagê na fakt, ¿e obietnica dana Dawidowi zna-

laz³a swoje wype³nienie w Jezusie. Oczekiwany Mesjasz po-
niós³ œmieræ na krzy¿u, wyzwalaj¹c ludzkoœæ z niewoli grze-
chu i da³ mo¿liwoœæ wiecznej przyjaŸni z sob¹. My tak¿e, jako
potomkowie Dawida, mamy udzia³ w obietnicy danej przed
wiekami, która wype³ni³a siê w Jezusie Chrystusie – Mesjaszu,
potomku Dawida, przez dar chrztu œwiêtego. Od tej chwili
nale¿ymy do królestwa Jezusa, zwanego królestwem Bo¿ym.
Podobnie jak ludzie z Ewangelii chcemy wyznaæ wiarê, ¿e
Jezus – potomek Dawida, jest obiecanym Mesjaszem. Zachê-
camy, by uczniowie napisali w³asne wyznanie wiary, wzoruj¹c
siê na przyk³adach biblijnych.

3. Zeszyt ucznia

Temat: POTOMEK DAWIDA – MESJASZ
Zapis do zeszytu stanowi tabela wykonana w trakcie kateche-
zy i w³asne wyznanie wiary.

4. Praca domowa

W czasie wieczornej modlitwy podziêkujê Bogu za obietnicê
potomka i za jej wype³nienie w Jezusie Chrystusie.

Jezus

król wszystkich ochrzczonych
da³ ludziom wolnoœæ od grzechu

zwyciê¿y³ szatana
daje ka¿demu mo¿liwoœæ ¿ycia
w ojczyŸnie niebieskiej
by³ potomkiem Dawida, wype³-
niaj¹c z³o¿on¹ mu obietnicê

Dawid

król Izraela
da³ wolnoœæ zagro¿onemu naro-
dowi
zwyciê¿y³ Goliata
da³ Izraelitom szczêœliwe ¿ycie
w ojczyŸnie
otrzyma³ obietnicê potomka

Napisz w³a-
sne wyzna-
nie wiary

60. Potomek Dawida – Mesjasz

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

61. BÓG OKAZUJE MI£OSIERDZIE

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cel katechezy

Ukazanie Mi³osierdzia Bo¿ego jako nadziei dla wszystkich

grzeszników. Zachêcanie do uznawania w³asnej grzesznoœci
i korzystania z sakramentu pojednania.

Treœæ orêdzia zbawczego

Król Dawid jest przyk³adem osoby, która pomimo swej

w³adzy i godnoœci nie zapomnia³a o potêdze Boga i o tym, ¿e
wszystko zawdziêczamy Bogu. U³omnoœæ cz³owieka (grzech
Dawida) wynika z os³abienia w nas woli czynienia dobra. Gdy
upadamy (pope³niamy grzech), nie mo¿emy w nim pozostawaæ.
Dawid ukorzy³ siê przed Bogiem, zrozumia³ sw¹ winê i mimo
swej grzesznoœci odwo³a³ siê do Bo¿ego Mi³osierdzia. Podob-
nie ³otr wisz¹cy na krzy¿u: mimo swej grzesznoœci odwo³a³ siê
do Bo¿ego Mi³osierdzia. Jego szczera postawa skruchy zosta-
³a przez Jezusa przyjêta i otrzyma³ obietnicê zbawienia.

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Metody i œrodki dydaktyczne

pogadanka;
ilustrowanie tekstu biblijnego;
gra dydaktyczna;
teksty biblijne do wyœwietlenia na folii;
grafoskop;
diagram.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

W pogadance ukazujemy trudnoœci zwi¹zane z przyznawa-

niem siê do pope³nionych z³ych czynów.

B. Rozwiniecie

Ukazujemy Bo¿e mi³osierdzie na przyk³adzie darowania

win Dawidowi i ³otrowi.

C. Zakoñczenie

Wskazujemy na mo¿liwoœæ korzystania z Bo¿ego mi³osier-

dzia.

2. Katecheza

A. Wstêp

Proponujemy rozpocz¹æ pogadank¹ na temat trudnoœci

zwi¹zanych z przyznawaniem siê do pope³nianych z³ych czy-
nów. Zwracamy uwagê uczniów na odczucia, jakie towarzysz¹

61. Bóg okazuje mi³osierdzie

Jak trudno
siê przy-
znaæ…

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

przyznawaniu siê do ich pope³nienia. Koñczymy pytaniem:
Jak¹ postawê powinniœmy przyj¹æ wobec Boga?

B. Rozwiniêcie

Rozpoczynamy przeczytaniem tekstu biblijnego 2 Sm 6, 14-

17.20-22, który znajduje siê w podrêczniku ucznia. Zwracamy
uwagê, ¿e Dawid chwali³ Pana Boga na ró¿ne sposoby. Mo¿e
czasami nawet dla nas niezrozumia³e. Nie by³ on jednak wol-
ny od sk³onnoœci do czynienia z³a. Spotkanie z prorokiem
Natanem pozwoli³o mu uœwiadomiæ sobie, ¿e zgrzeszy³, a przy-
znaj¹c siê do winy, móg³ oczekiwaæ Bo¿ego mi³osierdzia.
W szczególny sposób Bo¿e mi³osierdzie ukazuje Jezus, umie-
raj¹c na krzy¿u. Przyjrzyjmy siê tym dwóm wydarzeniom.

Wyœwietlamy na ekranie teksty biblijne: 2 Sm 12, 1-13 i £k

23, 32-34. 39-43 i prosimy, by uczniowie z ka¿dej ³awki wybra-
li jeden i zilustrowali go. Nastêpnie prosimy, by uczniowie zna-
leŸli zdanie w tekœcie, które mówi o tym, ¿e Bóg okazuje mi³o-
sierdzie. Bêdzie ono stanowiæ podpis do wykonanego rysunku.
Uczniowie powinni wybraæ zdania: Pan odpuszcza ci te¿ twój
grzech – nie umrzesz oraz Dziœ ze mn¹ bêdziesz w raju.

Podsumowujemy stwierdzaj¹c, ¿e Bóg uwalnia cz³owieka

od grzechu i okazuje mu swoje mi³osierdzie, gdy cz³owiek
uznaje swój grzech i prosi Go o przebaczenie. Dzisiaj Bóg
czyni to w sakramencie pojednania. Wskazujemy na to, ¿e gdy
okazujemy Bogu wiernoœæ i wierzymy (ufamy) w Jego mi³o-
sierdzie, z Jego pomoc¹ zwyciê¿amy w sobie z³o i grzech.

Pan pos³a³ do Dawida proroka Natana. Ten przyby³ do niego
i powiedzia³: „W pewnym mieœcie by³o dwóch ludzi, jeden by³
bogaczem, a drugi biedakiem. Bogacz mia³ owce i wielk¹ licz-
bê byd³a, biedak nie mia³ nic, prócz jednej ma³ej owieczki,
któr¹ naby³. On j¹ karmi³ i wyros³a przy nim wraz z jego
dzieæmi, jad³a jego chleb i pi³a z jego kubka, spa³a u jego
boku i by³a dla niego jak córka. Raz przyszed³ goœæ do boga-
cza, lecz jemu ¿al by³o braæ coœ z owiec i w³asnego byd³a,
czym móg³by pos³u¿yæ podró¿nemu, który do niego zawita³.
Wiêc zabra³ owieczkê owemu biednemu mê¿owi i tê przygo-

Bóg mi³o-

sierny

Tekst I

2 Sm 12, 1-13

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

towa³ cz³owiekowi, co przyby³ do niego”. Dawid oburzy³ siê
bardzo na tego cz³owieka i powiedzia³ do Natana: „Na ¿ycie
Pana, cz³owiek, który tego dokona³, jest winien œmierci. Na-
grodzi on za owieczkê w czwórnasób, gdy¿ dopuœci³ siê czy-
nu bez mi³osierdzia”. Natan oœwiadczy³ Dawidowi: „Ty jesteœ
tym cz³owiekiem. To mówi Pan, Bóg Izraela: Ja namaœci³em
ciê na króla nad Izraelem. Ja uwolni³em ciê z r¹k Saula.
Da³em ci dom twojego pana, a ¿ony twego pana na twoje ³ono,
odda³em ci dom Izraela i Judy, a gdyby i tego by³o za ma³o,
doda³bym ci jeszcze wiêcej. Czemu zlekcewa¿y³eœ s³owo Pana,
pope³niaj¹c to, co z³e w Jego oczach? Zabi³eœ mieczem Che-
tytê Uriasza, a jego ¿onê wzi¹³eœ sobie za ma³¿onkê. Zamor-
dowa³eœ go mieczem Ammonitów. Dlatego w³aœnie miecz nie
oddali siê od domu twojego na wieki, albowiem Mnie zlekce-
wa¿y³eœ, a ¿onê Uriasza Chetyty wzi¹³eœ sobie za ma³¿onkê.
To mówi Pan: Oto Ja wywiodê przeciwko tobie nieszczêœcie
z w³asnego twego domu, ¿ony zaœ twoje zabiorê sprzed oczu
twoich, a oddam je twojemu wspó³zawodnikowi, który bêdzie
obcowa³ z twoimi ¿onami – wobec tego s³oñca. Uczyni³eœ to
wprawdzie w ukryciu, jednak Ja obwieszczê tê rzecz wobec
ca³ego Izraela i wobec s³oñca”. Dawid rzek³ do Natana:
„Zgrzeszy³em wobec Pana”. Natan odrzek³ Dawidowi: „Pan
odpuszcza ci te¿ twój grzech – nie umrzesz”.

Przyprowadzono te¿ dwóch innych – z³oczyñców, aby ich
z Nim straciæ. Gdy przyszli na miejsce, zwane Czaszk¹, ukrzy-
¿owali tam Jego i z³oczyñców, jednego po prawej, drugiego
po lewej Jego stronie. Lecz Jezus mówi³: „Ojcze, przebacz im,
bo nie wiedz¹, co czyni¹”. Potem rozdzielili miêdzy siebie
Jego szaty, rzucaj¹c losy. (…) Jeden ze z³oczyñców, których
[tam] powieszono, ur¹ga³ Mu: „Czy Ty nie jesteœ Mesjaszem?
Wybaw wiêc siebie i nas”. Lecz drugi, karc¹c go, rzek³: „Ty
nawet Boga siê nie boisz, chocia¿ tê sam¹ karê ponosisz? My
przecie¿ – sprawiedliwie, odbieramy bowiem s³uszn¹ karê za
nasze uczynki, ale On nic z³ego nie uczyni³. I doda³: Jezu,
wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa”.
Jezus mu odpowiedzia³: „Zaprawdê, powiadam ci: Dziœ ze
Mn¹ bêdziesz w raju”.

61. Bóg okazuje mi³osierdzie

Tekst II

£k 23, 32-34.
39-43

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

Proponujemy pracê indywidualn¹. Rozdajemy wczeœniej

przygotowane krzy¿ówki. Litery z poszczególnych linii diagra-
mu A. nale¿y przenieœæ do odpowiadaj¹cych im linii diagramu
B. tak zmieniaj¹c ich kolejnoœæ, by u³o¿yæ z nich s³owa (roz-
dzielone czarnymi polami) i odczytaæ has³o.

Poprawne has³o brzmi (w poszczególnych liniach):

PRZEZ OKAZYWANIE WIERNOŒCI
BOGU I DZIÊKI BO¯EMU
MI£OSIERDZIU ZWYCIÊ¯AMY
W SOBIE Z£O I GRZECH

Po odczytaniu has³a zachêcamy uczniów, by przygotowu-

j¹c siê do spowiedzi, ze szczególn¹ ufnoœci¹ zwrócili siê do
Boga mi³osiernego. Mo¿emy to uczyniæ s³owami psalmu 51,
który znajduje siê w podrêczniku ucznia.

3. Zeszyt ucznia

Temat: BÓG OKAZUJE MI£OSIERDZIE
Wklejamy wype³nion¹ krzy¿ówkê.

4. Praca domowa

Polecamy, by uczniowie przynieœli zdjêcia przedstawiaj¹ce ich
rodziny w ró¿nych sytuacjach ¿yciowych.

Rozwi¹¿

diagram

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

62. BÓG UCZY, CO JEST DOBRE, A CO Z£E

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cele katechezy

Wspieranie katechizowanych w rozwijaniu umiejêtnoœci

s³uchania z wiar¹ S³owa Bo¿ego podczas liturgii s³owa. Roz-
wijanie przekonania, ¿e œwiadectwa Pisma Œwiêtego ucz¹ wiary
i pomagaj¹ rozeznawaæ dobro i z³o. Motywowanie do rozwi¹-
zywania problemów w œwietle S³owa Bo¿ego wyjaœnianego
w Koœciele przez papie¿a i biskupów.

Treœæ orêdzia zbawczego

Wszyscy ludzie obowi¹zani s¹ szukaæ prawdy, zw³aszcza

w sprawach dotycz¹cych Boga i Jego Koœcio³a, a poznawszy j¹
– przyj¹æ i zachowywaæ (KKK 2104). Prowadz¹c nieustannie
dzie³o ewangelizacji, Koœció³ pracuje nad tym, by ludzie stara-
li siê o „kszta³towanie w duchu chrzeœcijañskim sposobu myœle-
nia i obyczajów, praw oraz ustroju w³asnej spo³ecznoœci”. Obo-
wi¹zkiem spo³ecznym chrzeœcijan jest szanowanie i pobudza-
nie w ka¿dym cz³owieku umi³owania prawdy i dobra. Chrzeœci-
janie s¹ powo³ani, by byæ œwiat³oœci¹ œwiata. W ten sposób
Koœció³ ukazuje królowanie Chrystusa nad ca³ym stworzeniem,

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

a szczególnie nad spo³ecznoœciami ludzkimi (KKK 2105), któ-
re w ka¿dej chwili staj¹ wobec koniecznoœci dokonywania
wyboru. Najwa¿niejsza alternatywa, jaka staje przed ludŸmi, to
wybór dobra lub z³a. Pan Bóg obdarzy³ nas woln¹ wol¹. Jednak
prawdziw¹ wolnoœæ ducha znajdujemy tylko w obszarze dobra.
Wybieraj¹c z³o, stajemy siê jego niewolnikami. Bóg nie pozo-
stawia cz³owieka samemu sobie, lecz uczy swój lud przez Jezu-
sa w pozostawionym przez Niego S³owie Bo¿ym czytanym i roz-
wa¿anym podczas Eucharystii, przez nauczanie papie¿a i bisku-
pów, „którzy s¹ zwiastunami wiary prowadz¹cymi nowych
uczniów do Chrystusa i autentycznymi, czyli upowa¿nionymi
przez Chrystusa nauczycielami” (KKK 888).

Metody i œrodki dydaktyczne

praca ze zdjêciami;
pogadanka;
powi¹zania biblijne;
zdjêcia zwi¹zane z rodzin¹;
teksty liturgii s³owa z VI niedzieli zwyk³ej, rok A;
wypisane na paskach papieru czêœci liturgii s³owa ze Mszy
Œwiêtej.

Literatura pomocnicza

W. Kubik, Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990.
Metody aktywizuj¹ce w katechezie, cz. I, Lublin 1998.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Korzystaj¹c ze zdjêæ o tematyce rodzinnej, nawi¹zujemy

rozmowê, w której zwracamy uwagê katechizowanych, ¿e dziê-

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

ki s³owom i czynom poznajemy, czy ktoœ nas kocha, czy myœli
o nas, jakim jest dla nas. W tym kontekœcie stawiamy problem
katechezy: W jaki sposób poznajemy, ¿e Bóg nas kocha, trosz-
czy siê o nas, uczy, co mamy czyniæ.

B. Rozwiniêcie

Zwracamy uwagê katechizowanych, ¿e w Koœciele, m.in.

w liturgii s³owa, Bóg uczy nas, co jest dobre, a co z³e.

C. Zakoñczenie

Uwra¿liwiamy na rozwi¹zywanie problemów w œwietle

nauki Jezusa, poznawanej i wyjaœnianej podczas Eucharystii.

2. Katecheza

A. Wstêp

Katechezê rozpoczynamy metod¹ pracy ze zdjêciami. Roz-

k³adamy na stole ró¿ne zdjêcia o tematyce rodzinnej, wywo³u-
j¹ce skojarzenia z ¿ycia codziennego rodziny. Uczestnicy ka-
techezy mog¹ wybraæ sobie jedno i opowiedzieæ skojarzenia
z nim zwi¹zane. Nastêpnie przywo³ujemy ró¿ne sytuacje z ¿y-
cia codziennego wymagaj¹ce troski kogoœ innego, np. gdy
dziecko jest chore, rodzice czuwaj¹ przy nim, troszcz¹ siê o nie
i w ten sposób okazuj¹ swoj¹ mi³oœæ. Innym przyk³adem jest
wyjazd na wycieczkê czy wyjœcie do szko³y – gdy rodzice
zwracaj¹ uwagê na bezpieczeñstwo dziecka, w³aœciwe ubranie,
po¿ywienie itp. Dziêki tym s³owom i czynom poznajemy ich
troskê, uczymy siê ¿yæ i postêpowaæ w codziennych sytuacjach.
W domu rodzice ucz¹ nas podstawowych czynnoœci i przez to
ukazuj¹ swoj¹ troskê i mi³oœæ. Bóg równie¿ nas kocha, trosz-
czy siê o nas, uczy, co jest dobre, a co z³e. W obecnej kateche-
zie chcemy dowiedzieæ siê, gdzie jest takie miejsce, w którym
Bóg nas naucza i w jaki sposób mo¿emy poznaæ, ¿e nas kocha
i troszczy siê o nas.

62. Bóg uczy, co jest dobre, a co z³e

Troska
w rodzinie

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

B. Rozwiniêcie

Prowadzimy pogadankê, zwracaj¹c uwagê, ¿e Koœció³ jest

takim miejscem, w którym poznajemy Jezusa w pozostawio-
nym przez Niego s³owie. W tym Koœciele s¹ równie¿ papie¿
i biskupi – nastêpcy Aposto³ów, którzy t³umacz¹ nieraz trud-
ne s³owa Pisma Œwiêtego. To wyjaœnienie nauki Bo¿ej pod-
czas Mszy Œwiêtej nazywamy homili¹. Oprócz niej do liturgii
s³owa – czyli tej czêœci Mszy, podczas której Bóg nas naucza
w swoim s³owie, zaliczamy: czytanie pierwsze, psalm respon-
soryjny, czytanie drugie, œpiew Alleluja przed Ewangeli¹,
Ewangeliê, wymienion¹ wczeœniej homiliê, wyznanie wiary
i modlitwê powszechn¹. W celu lepszego ukazania Boga na-
uczaj¹cego w swoim s³owie proponujemy skorzystaæ z meto-
dy powi¹zañ biblijnych. Istot¹ tej metody jest odnajdywanie po-
wi¹zañ miêdzy ró¿nymi tekstami biblijnymi i zaznaczenie tych
powi¹zañ w sposób graficzny. Przy pracy t¹ metod¹ potrzebne
bêd¹ flamastry oraz kartki z tekstami biblijnymi. Uczniów
dzielimy na grupy 3-4 osobowe, stawiaj¹c przed nimi zadanie
znalezienia maksymalnej iloœci powi¹zañ, skojarzeñ, zale¿no-
œci myœlowych pomiêdzy tekstami czytañ mszalnych. Kateche-
ta wyjaœnia, ¿e w pierwszym czytaniu pewna myœl jest ujêta
w kilku s³owach, w psalmie rozwiniêta i uszczegó³owiona, wy-
stêpuje w drugim czytaniu i odnosi siê do opowiedzianych
w Ewangelii czynów Jezusa. Katechizowani zaznaczaj¹
fragmenty tekstów podkreœlaj¹c je, koloruj¹c, zaznaczaj¹c
strza³kami itp. Proponujemy wykorzystaæ teksty liturgii s³owa
z najbli¿szej niedzieli lub ni¿ej podane.

Pierwsze czytanie
Je¿eli zechcesz, zachowasz przykazania, a dochowaæ wierno-
œci jest Jego upodobaniem. Po³o¿y³ przed tob¹ ogieñ i wodê,
co zechcesz, po to wyci¹gniesz rêkê. Przed ludŸmi ¿ycie
i œmieræ, co ci siê podoba bêdzie ci dane. Poniewa¿ wielka jest
m¹droœæ Pana, potê¿ny jest w³adz¹ i widzi wszystko. Oczy jego
patrz¹ na boj¹cych siê Go, On sam poznaje ka¿dy czyn cz³o-
wieka. Nikomu nie przykaza³ byæ bezbo¿nym i nikomu nie ze-
zwoli³ grzeszyæ (Syr 15, 15-20).

Analiza

liturgii s³o-

wa we Mszy

Œwiêtej

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Psalm responsoryjny

B£OGOS£AWIENI SZUKAJ¥CY BOGA

B³ogos³awieni, których droga nieskalana
którzy postêpuj¹ wed³ug Prawa Pañskiego.
B³ogos³awieni, którzy zachowuj¹ Jego upomnienia
ca³ym sercem Go szukaj¹.

Ty na to da³eœ swoje przykazania
aby przestrzegano ich pilnie
Oby moje drogi by³y niezawodne
w przestrzeganiu Twoich ustaw

Czyñ dobrze swemu s³udze, Panie
aby ¿y³ i przestrzega³ s³ów Twoich
Otwórz moje oczy
abym podziwia³ Twoje Prawo.
(Ps 119, 1-2; 4-5; 17-18)

Drugie czytanie
Bracia: G³osimy m¹droœæ miêdzy doskona³ymi, ale nie m¹droœæ
tego œwiata ani w³adców tego œwiata, zreszt¹ przemijaj¹cych.
Lecz g³osimy tajemnicê m¹droœci, m¹droœæ ukryt¹ tê, któr¹ Bóg
przed wiekami przeznaczy³ ku chwale naszej, tê której nie po-
j¹³ ¿aden z w³adców tego œwiata; gdyby j¹ bowiem pojêli, nie
ukrzy¿owaliby Pana chwa³y; lecz w³aœnie g³osimy, jak zosta³o
napisane, to czego „ani oko nie widzia³o, ani ucho nie s³ysza-
³o, ani serce cz³owieka nie zdo³a³o poj¹æ, jak wielkie rzeczy
przygotowa³ Bóg tym, którzy Go mi³uj¹”. Nam zaœ objawi³ to
Bóg przez Ducha. Duch przenika wszystko, nawet g³êbokoœci
Boga samego (1 Kor 2, 6-10).

Ewangelia
Jezus powiedzia³ do swoich uczniów: „Powiadam wam: Jeœli
wasza sprawiedliwoœæ nie bêdzie wiêksza ni¿ uczonych w Pi-
œmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.
S³yszeliœcie, ¿e powiedziano przodkom: «Nie zabijaj», a kto by

62. Bóg uczy, co jest dobre, a co z³e

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

siê dopuœci³ zabójstwa podlega s¹dowi. A Ja wam powiadam:
Ka¿dy, kto siê gniewa na swego brata podlega s¹dowi. S³ysze-
liœcie, ¿e powiedziano: Ka¿dy, kto po¿¹dliwie patrzy na kobie-
tê, ju¿ w swoim sercu dopuœci³ siê z ni¹ cudzo³óstwa. S³yszeli-
œcie równie¿, ¿e powiedziano przodkom: «Nie bêdziesz fa³szy-
wie przysiêga³», «lecz dotrzymasz Panu swej przysiêgi». A Ja
wam powiadam: Wcale nie przysiêgajcie. Niech wasza mowa
bêdzie: Tak, tak; nie, nie. Z co nadto jest, od Z³ego pochodzi”
(Mt 5, 20-22a. 27-28. 33-34a. 37).

C. Zakoñczenie

W tej czêœci katechezy podsumowujemy wyniki pracy

w grupach, dokonuj¹c potrzebnych dopowiedzeñ. Podkreœla-
my, ¿e w s³owie Bo¿ym mówi do nas Bóg. On uczy nas prze-
strzegania przykazañ oraz pokazuje, jak mamy dobrze czyniæ,
unikaj¹c z³a. Jednoczeœnie zwracamy uwagê, ¿e czytane Pismo
Œwiête nie jest ³atwe i ¿eby dobrze je zrozumieæ, potrzebuje-
my pomocy. Jezus powo³a³ aposto³ów, których nastêpcami s¹
biskupi, a pomocnikami kap³ani, w celu g³oszenia i wyjaœnia-
nia s³ów Jezusa. W tym miejscu mo¿na wymieniæ imiona pa-
pie¿a, miejscowego biskupa i kap³anów pracuj¹cych w parafii.

3. Zeszyt ucznia

Temat: BÓG UCZY, CO JEST DOBRE, A CO Z£E
Treœci¹ zapisu mo¿e byæ nastêpuj¹cy schemat:
Rysujemy otwart¹ ksiêgê Pisma Œwiêtego i wypisujemy czê-
œci liturgii s³owa z Mszy Œwiêtej.

4. Praca domowa

Napisz, czego uczy ciê Pan Jezus w liturgii s³owa us³yszanej
w niedzielnej Eucharystii.

IX. Wybrani przez Boga

Podsumowa-

nie pracy

w grupach

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

63. RADOŒNIE PANU ŒPIEWAJMY

– ALLELUJA!

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cele katechezy

Uœwiadomienie potrzeby cz³owieka do wyra¿ania swej re-

ligijnoœci poprzez gesty, postawy, znaki oddawania Bogu czci.
Ukazanie integralnoœci zewnêtrznych znaków religijnych
i œwiadectwa wiary. Wspieranie katechizowanych w rozwija-
niu osobistego przekonania o tym, ¿e przez konkretne znaki od-
daj¹ Bogu czeœæ.

Treœæ orêdzia zbawczego

S³owa i czyny zbawcze s¹ ze sob¹ œciœle zwi¹zane. Przez

zbawcze s³owo rodzi siê wiara w sercach, dziêki niej powstaje
i wzrasta wspólnota wiernych. G³oszenie s³owa Bo¿ego nie
ogranicza siê do nauczania: wymaga ono odpowiedzi wiary
jako zgody i zaanga¿owania ze wzglêdu na przymierze miêdzy
Bogiem a ludem (KKK 1102-1103). Zewnêtrzne postawy i ge-
sty s¹ nie tylko wyra¿eniem modlitwy: równie¿ sam gest jest
modlitw¹. Do Boga mo¿na mówiæ nie tylko s³owem lecz rów-
nie¿ gestem. Modli siê przecie¿ ca³y cz³owiek. Dusza dzia³a na

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

cia³o i przez nie siê wyra¿a, i odwrotnie: cia³o wp³ywa na du-
szê. Dlatego w liturgii stosuje siê postawy i gesty, które stwa-
rzaj¹ odpowiedni¹ atmosferê, prowadz¹ do skupienia, s¹ nie
tylko œrodkiem pomocniczym w dysponowaniu cz³owieka do
modlitwy, do aktów kultu, lecz tak¿e istniej¹c¹ dyspozycjê
podtrzymuj¹ i pog³êbiaj¹. Na podstawie perykopy o tañcz¹cym
przed Ark¹ Dawidzie zamierzamy zwróciæ uwagê katechizo-
wanych na zewnêtrzne znaki religijnoœci oraz ich integralnoœæ
z wyznawan¹ wiar¹ i prezentowan¹ postaw¹.

Metody i œrodki dydaktyczne

kalambury;
praca z tekstem biblijnym;
praca z tekstem;
œpiew;
teksty do kalamburów;
napisy postaw liturgicznych.

Literatura pomocnicza

A. Hajduk, Katecheza i liturgia, Kraków 1999.
A. Donghi, Gesty i s³owa, Kraków 1999.
Metody aktywizuj¹ce w katechezie, cz. II, Lublin 1999.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Rozpoczynamy zabaw¹ „kalambury”, której celem jest

zwrócenie uwagi katechizowanych na sposób komunikacji za
pomoc¹ gestów i wyra¿enie przez nie pewnych uczuæ.

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

B. Rozwiniêcie

Na podstawie tekstu Pisma Œwiêtego i podrêcznika ukazu-

jemy sposoby oddawania czci Bogu przez postawy i gesty.

C. Zakoñczenie

Wyra¿amy radoœæ wobec Boga przez zastosowanie pozna-

nych form.

2. Katecheza

A. Wstêp

Na osobnych kolorowych kartkach przygotowujemy pole-

cenia, które maj¹ wykonaæ wybrani uczniowie. Zadaniem
uczniów jest pokazaæ za pomoc¹ gestu okreœlone polecenie bez
u¿ywania s³ów. Zadaniem klasy jest odgadn¹æ to, co pokazuje
wybrany uczeñ. Na koñcu omawiamy znaczenie pokazanych
gestów. Treœæ zadañ mo¿e byæ nastêpuj¹ca:

Odnios³eœ wielki sukces, spe³ni³o siê Twoje najwiêksze marze-
nie. Zademonstruj swoj¹ ogromn¹ radoœæ.

Jest wielka zima, idziesz po ogromnych zaspach œnie¿nych.
Poka¿ swoje wielkie zmêczenie.

Gra³eœ swój d³ugo oczekiwany mecz z niezbyt groŸnym przeciw-
nikiem. Niestety przegra³eœ. Ujawnij swoj¹ z³oœæ.

Za dziesiêæ minut bêdziesz pisaæ wa¿n¹ klasówkê z ca³ego
pó³rocza. Zale¿y ci na dobrej ocenie, d³ugo siê przygotowywa-
³eœ, ale s¹ rzeczy, których nie rozumiesz. Oka¿ zdenerwowanie.

Otrzyma³aœ d³ugo oczekiwany prezent, jest on jednak znacznie
piêkniejszy i lepszy ni¿ oczekiwa³eœ. Poka¿, ¿e jesteœ zachwycony.

63. Radoœnie œpiewajmy Panu – Alleluja!

Oka¿ swoje
uczucia

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Nastêpnie zwracamy uwagê, ¿e s³owa nie s¹ jedyn¹ form¹

przekazywania prze¿yæ, zdarzeñ, informacji, uczuæ. Podkreœla-
my, ¿e równie¿ nasze ¿ycie religijne domaga siê gestów; ¿e
z Bogiem komunikujemy siê równie¿ za pomoc¹ znaków i ¿e
istniej¹ takie znaki, przez które wyra¿amy Bogu nasz¹ czeœæ.
Zobaczymy, jakie to znaki.

B. Rozwiniêcie

Czytamy zamieszczony w podrêczniku ucznia fragment

Pisma Œwiêtego 2 Sm 6, 13-15 i prosimy, by uczniowie odna-
leŸli w nim ró¿ne formy wyra¿ania przez Dawida radoœci wo-
bec Pana Boga. Podczas analizy tego fragmentu zwracamy
uwagê na autentycznoœæ Dawida przed Panem, na wyra¿an¹
przez niego radoœæ, której oznak¹ by³ taniec, radosne okrzyki,
granie na rogach. Podkreœlamy, ¿e równie¿ my w spotkaniu
z Panem przyjmujemy pewne postawy. Najpe³niej wyra¿a siê
to w Eucharystii. Prosimy, by uczniowie wskazali, jakie posta-
wy znaj¹ ze Mszy Œwiêtej. Nazwy ich umieszczamy na tabli-
cy. Uczniowie w podrêczniku odnajduj¹ ich znaczenie. (Tekst
na str. 235 podrêcznika).

Uzupe³niamy wypowiedzi uczniów, wyjaœniaj¹c, ¿e posta-

wa cia³a i pozycja r¹k nie tylko odzwierciedlaj¹ prze¿ycie we-
wnêtrzne, ale mog¹ je przywo³aæ. Postawa stoj¹ca wyra¿a
m.in.: szacunek, czujnoœæ, gotowoœæ s³uchania, gor¹ce pragnie-
nie wype³niania Bo¿ych poleceñ: Synu cz³owieczy, stañ na nogi.
Bêdê do ciebie mówi³ (Ez 2, 1). Postawa klêcz¹ca wyra¿a na-
sz¹ zale¿noœæ, poddanie, proœbê, b³aganie. Gdy klêkamy, wy-
ra¿amy pragnienie bycia w zgodzie z Chrystusem, uznajemy
swoj¹ s³aboœæ i niewystarczalnoœæ. Postawa siedz¹ca wyra¿a
gotowoœæ, proœbê, wypoczynek przed Panem, s³uchanie mówi¹-
cego Boga. Œpiewanie jest przejawem radoœci i nadziei, wyra-
¿a ¿yw¹ relacjê z Bogiem, postawê dziecka. Uderzanie siê
w piersi oznacza serce skruszone, które w pokorze pragnie
przebaczenia.

Praca z pod-

rêcznikiem

Postawy we

Mszy Œwiêtej

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

Niektóre postawy i gesty wykonujemy równie¿ na kateche-

zie i w ten sposób wyra¿amy nasze relacje z Panem Bogiem.
Zwracamy uwagê, ¿e za tymi gestami powinno iœæ nasze we-
wnêtrzne nastawienie. Proponujemy wykorzystanie pieœni
„Radoœnie Panu hymn œpiewajmy”, by poprzez œpiew, klaska-
nie i postawê cia³a wyraziæ radoœæ Bogu.

3. Zeszyt ucznia

Temat: RADOŒNIE PANU ŒPIEWAJMY – ALLELUJA!
Treœci¹ notatki mo¿e byæ schemat zawieraj¹cy postawy litur-
giczne: postawa stoj¹ca, klêcz¹ca, siedz¹ca, kroczenie w pro-
cesji, wraz z krótkim wyjaœnieniem ich znaczenia.

4. Praca domowa

Na podstawie dzisiejszej katechezy i treœci zawartej w podrêcz-
niku napisz lub narysuj, w jaki sposób najchêtniej rozmawiasz
z Bogiem na modlitwie i dlaczego.

Œpiewajmy
Panu!

63. Radoœnie œpiewajmy Panu – Alleluja!

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

64. W D£ONIACH BOGA JESTEŒMY

BEZPIECZNI I SZCZÊŒLIWI

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cel katechezy

Utrwalenie wiadomoœci z bloku tematycznego „Wybrani

przez Boga”.

Treœæ orêdzia zbawczego

Bóg kocha cz³owieka, wyrazem tej mi³oœci jest troska i wier-

noœæ Boga, Jego nieustanna obecnoœæ w ludzkim ¿yciu. Obec-
noœæ Boga, Jego Opatrznoœæ dodaje cz³owiekowi otuchy, spra-
wia, ¿e cz³owiek czuje siê kochany i bezpieczny. „Po stworze-
niu Bóg nie pozostawia stworzenia samemu sobie. Nie tylko
daje mu byt i istnienie, ale w ka¿dej chwili podtrzymuje je
w istnieniu, pozwala dzia³aæ i prowadzi je do jego celu...
Wszystko zaœ, co Bóg stworzy³, zachowuje swoj¹ Opatrznoœci¹
i wszystkim rz¹dzi, «siêgaj¹c potê¿nie od krañca do krañca
i w³adaj¹c wszystkim z dobroci¹» (Mdr 8, 1). Œwiadectwa Pi-
sma Œwiêtego na ten temat s¹ jednomyœlne: troska Opatrzno-
œci Bo¿ej jest konkretna i bezpoœrednia; obejmuje sob¹ wszyst-
ko, od rzeczy najmniejszych a¿ do wielkich wydarzeñ œwiata

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

i historii” (KKK nr 301-303). Ukazany w poprzednich kateche-
zach Dawid pokaza³, w jaki sposób Bóg wybiera, zwyciê¿a,
okazuje mi³osierdzie, uczy, co dobre, a co z³e. Bóg troszczy siê
o cz³owieka, zapowiada i posy³a Mesjasza – potomka Dawida.
Bóg z tymi, którzy Go mi³uj¹, wspó³dzia³a we wszystkim dla ich
dobra (Rz 8, 28). To wspó³dzia³anie powinno byæ wzajemne,
dlatego obok œwiadomoœci Bo¿ej obecnoœci kszta³tujemy po-
stawê wdziêcznoœci, zaufania, zawierzenia Bogu – gdy¿ On jest
Ÿród³em wszystkiego, w rzeczywistoœci jest On niedaleko od
ka¿dego z nas. Bo w Nim ¿yjemy, poruszamy siê i jesteœmy (Dz
17, 27-28). W Jego d³oniach jesteœmy bezpieczni i szczêœliwi.

Metody i œrodki dydaktyczne

pogadanka;
test luk;
wykreœlanka.

Literatura pomocnicza

T. Jelonek, Biblijna historia zbawienia, Kraków 1995.
H. U. Von Balthasar, Credo, Kraków1999.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Informujemy, ¿e obecna jednostka wymaga odnalezienia te-

matu.

B. Rozwiniêcie

Rozwi¹zujemy zadania z podrêcznika ucznia.

64. W d³oniach Boga jesteœmy bezpieczni i...

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

Odczytujemy temat obecnej katechezy.

2. Katecheza

A. Wstêp

Zwracamy uwagê uczniów na fakt, ¿e obecna jednostka

w ich podrêczniku nie ma podanego tematu. Temat dzisiejszej
lekcji odnajdziemy sami, rozwi¹zuj¹c podane w niej zadania.

B. Rozwiniêcie

Prosimy, by uczniowie wpisali brakuj¹ce s³owa do æwicze-

nia rozpoczynaj¹cego siê od s³ów: „Przyjemnej pracy i zaba-
wy”. W tekœcie brakuje nastêpuj¹cych s³ów: Dawid, Jessego
Betlejemity, Filistyna Goliata, Jezusa Chrystusa, Mesjaszem.
Podsumowujemy pracê uczniów, stwierdzaj¹c, ¿e s¹ to wa¿ne
osoby, poprzez które Bóg realizuje plan zbawienia cz³owieka.
Nastêpnie wskazujemy, ¿e w czytanym tekœcie niektóre s³owa
s¹ podkreœlone, tworz¹ one diagram – wykreœlankê. Zwraca-
my uwagê, ¿e niektóre z nich s¹ wyró¿nione wœród wielu liter
umieszczonych w diagramie. Uczniowie powinni znaleŸæ, ¿e
chodzi o s³owa: BÓG, KOCHAJ¥C, JEZUS. Zauwa¿amy, ¿e
mo¿na szukane s³owa znaleŸæ zarówno w pionie, w poziomie
i po skosie. Dodajemy, ¿e niektóre z podkreœlonych w tekœcie
s³ów bêdzie mo¿na odczytaæ równie¿ wspak. Prosimy, by
uczniowie rozwi¹zali zadanie.

Brak tematu

lekcji!

Praca z pod-

rêcznikiem

IX. Wybrani przez Boga

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

W D D J

E S T E Œ £ E C S J

E I

M O

B N O I

¯ Y Æ

N I

E Z W Y K £ E Y

E A S M C H

B G O L I

A T A O E N

Z G T Y U

A T A Ñ C E M J

Y C E O

P S £ A N S K R U C H Ê T N R E O Z
I

U O Œ I

Ó M K A R M I

E Y B B S

E C D E Z W W P Œ P I

W S I

E O

C Z Z C Z N Œ I

M E £ A I

C R

Z Y I

S S £ O W E M Z J

E G O

N P

N O G E I

N •

L B C M A S Z

Y A

K O C H A J ¥ C

Z Z N A S Z

M Z

Ê S £ U G ¥ Œ C Z E Œ Æ P O U C Z A
W Y P E £ N I

A L O D D A J

E I

W I

C. Zakoñczenie

Pozosta³e litery czytane poziomo tworz¹ temat dzisiejszej

lekcji. Prosimy, by uczniowie wpisali go tak¿e do zeszytów.
Brzmi on nastêpuj¹co: „W d³oniach Boga jesteœmy bezpiecz-
ni i szczêœliwi”.

3. Zeszyt ucznia

Temat: W D£ONIACH BOGA JESTEŒMY BEZPIECZNI
I SZCZÊŒLIWI

64. W d³oniach Boga jesteœmy bezpieczni i...

Wpisz temat

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

DLACZEGO JEST ŒWIÊTO BO¯EGO

NARODZENIA?

Scenariusz spotkania op³atkowego, opartego na tekstach Ewan-
gelii œw £ukasza i ks. Jana Twardowskiego z wykorzystaniem
elementów dramy.

„Dlaczego jest œwiêto Bo¿ego Narodzenia?
Dlaczego wpatrujemy siê w gwiazdê na niebie?
Dlaczego œpiewamy kolêdy?”

I scena – oparta na tekœcie £k 1, 26-38 – Zwiastowanie:

Maryja klêczy pogr¹¿ona w modlitwie.

Narrator I:
Pos³a³ Bóg anio³a Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Na-
zaret, do Dziewicy poœlubionej mê¿owi imieniem Józef, z rodu
Dawida, a Dziewicy by³o na imiê Maryja. Wszed³ do niej anio³
i rzek³:

Anio³:
B¹dŸ pozdrowiona, ³aski pe³na, Pan z Tob¹, b³ogos³awiona je-
steœ miêdzy niewiastami.

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Narrator I:
Ona zmiesza³a siê na te s³owa i rozwa¿a³a, co mia³oby znaczyæ
to pozdrowienie. Lecz anio³ rzek³ do Niej:

Anio³:
Nie bój siê, Maryjo, znalaz³aœ bowiem ³askê u Boga. Oto po-
czniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imiê Jezus. Bêdzie On
wielki i bêdzie nazwany Synem Najwy¿szego.

Maryja:
Jak¿e siê to stanie skoro nie znam mê¿a?

Anio³:
Duch Œwiêty zst¹pi na Ciebie i moc Najwy¿szego os³oni Ciê.
Dlatego te¿ Œwiête, które siê narodzi, bêdzie nazwane Synem
Bo¿ym. Dla Boga bowiem nie ma nic niemo¿liwego.

Maryja:
Oto ja s³u¿ebnica Pañska, niech mi siê stanie wed³ug s³owa
twego”

Narrator I:
Wtedy odszed³ od niej anio³.

Narrator II:
Chrystus zawita³ w dzieje ludzkoœci dziêki pokornej, cichej
Maryi, która powiedzia³a: „Niech mi siê stanie”. Chocia¿ od
tamtych chwil Zwiastowania mija ju¿ kolejny wiek, w ca³ym
Koœciele o ka¿dej porze wci¹¿ powtarzamy „Zdrowaœ Maryja”.

Œpiew: Ave Maryja lub pielgrzymkowe Zdrowaœ Maryjo.

II scena – na podstawie £k 2, 1-7.

Narrator III:
W owym czasie wysz³o rozporz¹dzenie Cezara Augusta, ¿eby
przeprowadziæ spis ludnoœci w ca³ym pañstwie. Pierwszy ten
spis odby³ siê wówczas, gdy wielkorz¹dc¹ Syrii by³ Kwiryniusz.

Wspólne œwiêtowanie

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Wybierali siê wiêc wszyscy, aby siê daæ zapisaæ, ka¿dy do swe-
go miasta. Uda³ siê tak¿e Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do
Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, poniewa¿
pochodzi³ z domu i rodu Dawida, ¿eby siê daæ zapisaæ z poœlu-
bion¹ sobie Maryj¹, która by³a brzemienna. Kiedy tam prze-
bywali, nadszed³ dla Maryi czas rozwi¹zania. Porodzi³a swe-
go pierworodnego Syna, owinê³a Go w pieluszki i po³o¿y³a
w ¿³obie, gdy¿ nie by³o dla nich miejsca w gospodzie.

(W czasie, gdy narrator czyta, Maryja i Józef wchodz¹ powoli
do sali i zatrzymuj¹ siê w miejscu symbolizuj¹cym stajenkê.
W ¿³óbku Maryja k³adzie Dzieci¹tko)

Œpiew: Cicha noc – pierwsza zwrotka.

III scena – na podstawie £k 2, 8-20.

(Pasterze œpi¹; gdy wchodzi anio³, zrywaj¹ siê ze snu i id¹ do
stajenki.)

Narrator IV:
„W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali
stra¿ nocn¹ nad swoj¹ trzod¹.
Naraz stan¹³ przy nich anio³ Pañski i chwa³a Pañska zewsz¹d
ich oœwieci³a, tak ¿e bardzo siê przestraszyli.

Anio³:
Nie bójcie siê! Oto zwiastujê wam radoœæ wielk¹, która bêdzie
udzia³em ca³ego narodu:
dziœ w mieœcie Dawida narodzi³ siê wam Zbawiciel, którym jest
Mesjasz, Pan.
A to bêdzie znakiem dla was: Znajdziecie Niemowlê, owiniête
w pieluszki i le¿¹ce w ¿³obie.

Narrator IV:
I nagle przy³¹czy³o siê do anio³a mnóstwo zastêpów niebie-
skich, które wielbi³y Boga s³owami:

Dlaczego jest œwiêto Bo¿ego Narodzenia?

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Anio³owie:
Chwa³a Bogu na wysokoœciach, a na ziemi pokój ludziom Jego
upodobania.

(Œpiew w tle: Gloria in excelsis Deo!)

Narrator IV:
Gdy anio³owie odeszli od nich do nieba, pasterze mówili na-
wzajem do siebie:

Pasterze:
PójdŸmy do Betlejem i zobaczmy, co siê tam zdarzy³o i o czym
nam Pan oznajmi³.

Narrator IV:
Udali siê te¿ z poœpiechem i znaleŸli Maryjê, Józefa i Niemow-
lê, le¿¹ce w ¿³obie.
Gdy Je ujrzeli, opowiedzieli o tym, co im zosta³o objawione
o tym Dzieciêciu.
A pasterze wrócili, wielbi¹c i wys³awiaj¹c Boga za wszystko,
co s³yszeli i widzieli, jak im to by³o powiedziane”.

Œpiew: Wœród nocnej ciszy.

Narrator V:
Zerwali siê ze snu i pobiegli do Jezusa...
Widocznie pasterze nie biegli z daleka, bo ¿adna kolêda nie
mówi, ¿e byli zmêczeni, zasapani, ze ciê¿ko oddychali po d³u-
gim biegu...
Sercu ludzkiemu jest zawsze tak blisko do Pana Boga.
Pobiegnijmy i my przywitaæ Jezusa.

Œpiew: PójdŸmy wszyscy do stajenki.

Narrator VI:
Pomódlmy siê w Noc Betlejemsk¹,
w Noc Szczêœliwego Rozwi¹zania,
by wszystko siê nam rozpl¹ta³o,
wêz³y, konflikty, powik³ania.

Oby siê wszystkie trudne sprawy
porozkrêca³y jak supe³ki,

Wspólne œwiêtowanie

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

w³asne ambicje i urazy
zaczê³y œmieszyæ jak kukie³ki.

Œpiew: Dzisiaj w Betlejem.

Narrator VII:
Oby w nas paskudne jêdze
pozamienia³y siê w owieczki,
a w oczach m¹dre ³zy stanê³y
jak na choince barwnej œwieczki.

Niech anio³ podrze ka¿dy dramat
a¿ do rozdzia³u ostatniego,
i niech nastraszy ka¿dy smutek,
tak, jak goryla niem¹drego.

Œpiew: W ¿³obie le¿y.

Narrator VIII:
Dlaczego jest œwiêto Bo¿ego Narodzenia?
Dlaczego wpatrujemy siê w gwiazdê na niebie?
Dlaczego œpiewamy kolêdy?

Dlatego, ¿eby siê uczyæ mi³oœci od Pana Jezusa.
Dlatego, ¿eby podawaæ sobie rêce.
Dlatego, ¿eby siê uœmiechaæ do siebie.
Dlatego, ¿eby sobie przebaczaæ.

Œpiew: Cicha noc – wszystkie zwrotki.

(W czasie kolêdy dzieci przebrane za anio³ki rozdaj¹ op³atki
i nastêpuje czas sk³adania ¿yczeñ. Po ¿yczeniach wspólnie
kolêdujemy)

Literatura:
Pismo Œwiête;
Elementarz ksiêdza Twardowskiego dla najm³odszego, œrednia-
ka i starszego, oprac. A. Iwanowska, Wydawnictwo Literackie,
2001.

Dlaczego jest œwiêto Bo¿ego Narodzenia?

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

KONSPEKT SZKOLNEGO WIECZORU

WIGILIJNEGO

Wieczór proponujemy przeprowadziæ w formie szkolnego kon-
kursu. Konkurs sk³ada siê z dwóch etapów.

I etap – klasowy:

Klasa æwiczy œpiew kolêd.

Wybrany uczeñ przygotowuje recytacjê wiersza zwi¹za-
nego z Bo¿ym Narodzeniem.

Uczniowie we wspó³pracy z rodzicami przygotowuj¹
jedn¹ potrawê wigilijn¹.

II etap – szkolny:
Zasadnicza czêœæ konkursu, odbywaj¹ca siê w auli lub sali gim-
nastycznej – w du¿ym pomieszczeniu, w obecnoœci wszystkich
uczniów, nauczycieli i zaproszonych goœci.

Przygotowanie konkursu:

Klasa wraz z wychowawc¹ siada razem w jednym miej-
scu.

Dwaj wyznaczeni reprezentanci z ka¿dej klasy wycho-
dz¹ na œrodek.

Przebieg konkursu:

Rozpoczynamy zaœpiewaniem kolêdy; jeœli jest to mo¿-

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

liwe, prosimy o wspó³pracê nauczycieli muzyki, wraz
z jakimœ instrumentem muzycznym.

Powitanie, wyjaœnienie zasad konkursu.

Powo³anie jury (nauczyciele niebêd¹cy wychowawcami,
polonista, katecheta, proboszcz, dyrektor, rodzic…).

Przedstawiciele ka¿dej klasy siadaj¹ w wyznaczonych na
œrodku miejscach i wykonuj¹ otrzymywane stopniowo
zadania.

Zadania konkursowe:

Podaj trzy potrawy znajduj¹ce siê na wigilijnym stole (za
ka¿d¹ dobr¹ odpowiedŸ 1 punkt, za potrawê wymienio-
n¹ tylko przez jeden z zespo³ów 2 pkt.).

Nauczyciel muzyki gra melodiê kolêdy, zadaniem zespo-
³ów jest podaæ prawid³owy tytu³ tej kolêdy i zapisaæ go
na kartce (jeœli nie mamy akompaniamentu, korzystamy
z kaset).

Wybrany wczeœniej przedstawiciel klasy recytuje przy-
gotowany wiersz.

Reprezentanci klas przygotowuj¹ w tym czasie kartkê
œwi¹teczn¹ z ¿yczeniami.

Ka¿da z klas œpiewa przygotowan¹ kolêdê (oceniamy
poprawnoœæ, zaanga¿owanie ca³ej klasy itd.).

W tym czasie reprezentanci klas nakrywaj¹ stó³ wigilij-
ny i zasiadaj¹ przy nim (oceniamy estetykê, poszczegól-
ne elementy charakteryzuj¹ce wystrój wigilijnego sto³u).

Na stole stawiamy przygotowan¹ wczeœniej potrawê,
podlegaj¹c¹ ocenie.

Przedstawiciele klasy maj¹ opowiedzieæ o jakimœ zwy-
czaju zwi¹zanym z wieczorem wigilijnym.

Przedstawiciele klasy maj¹ odpowiedzieæ na przygoto-
wane przez katechetê pytania, wybrane losowo np:

1. W jakim mieœcie urodzi³ siê Pan Jezus?
2. Kto panowa³, kiedy narodzi³ siê Jezus?
3. Gdzie i w jakich okolicznoœciach mia³o miejsce na-

rodzenie Pana Jezusa?

4. Kto przyby³ pok³oniæ siê ma³emu Jezusowi?
5. Jak mia³a na imiê matka Jezusa?

Konspekt szkolnego wieczoru wigilijnego

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

6. Czyj¹ córk¹ by³a Maryja?
7. Jak mia³ na imiê m¹¿ Maryji?
8. Ilu by³o magów i jakie tradycyjne imiona nosz¹?
9. Co magowie przynieœli Jezusowi?
10. Dlaczego Œwiêta Rodzina musia³a uciekaæ do Egip-

tu?

11. Kiedy Œwiêta Rodzina wróci³a z Egiptu, za czyj¹ na-

mow¹?
itd.

W czasie, gdy jury podlicza punkty, wybrani wczeœniej

uczniowie recytuj¹ wiersze i sk³adaj¹ ¿yczenia obecnym na sali.
Recytacjê mo¿na poprzedziæ œpiewem kolêdy, maj¹cym na celu
wyciszenie emocji i przygotowanie do wys³uchania dalszej
czêœci programu. Mo¿na skorzystaæ z nastêpuj¹cych wierszy:

Jan Kasprowicz: Przy wigilijnym stole

Przy wigilijnym stole,
£ami¹c op³atek œwiêty, kosmosu?
Pomnijcie, ¿e dzieñ ten radosny
W mi³oœci jest poczêty;

¯e jako mówi wam wszystkim
Dawne, odwieczne orêdzie,
Z pierwsz¹ na niebie gwiazd¹
Bóg w waszym domu zasi¹dzie.

Sercem Go przyj¹æ gor¹cym,
Na œcie¿aj otworzyæ wrota –
Oto co czyniæ wam ka¿e
Mi³oœæ najwiêksza cnota.

A twórczych pozbawi³ siê ogni,
Sromotnie zamkn¹wszy swe wnêtrze,
Kto z bratem ¿yje w niezgodzie,
Depc¹c orêdzie najœwiêtsze.

Wspólne œwiêtowanie

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Wzajemnie przebaczyæ winy,
Koniec po³o¿yæ rozterce,
A z walki wyjdzie zwyciêsko
Walcz¹ce narodu serce.

W³adys³aw Szpunar: Dziecina

Co nam przyniesiesz, o ma³y Chryste,
Przychodz¹c na ziemiê-kruszynkê
Daj nam sw¹ mi³oœæ i serce czyste,
Byœmy widzieli Ciebie w cz³owieku.

¯³obek, pieluszki, bylinki siana,
Zwierzêta, szopka a w niej ch³ód.
Czuwaj¹: Józef i Matka kochana.
Jej ma³y synek to Jezus – Bóg.

WejdŸ w nasze domy Dziecino,
Niech w nich zagoœci mi³oœæ i mêstwo.
Aby rodzina by³a przystani¹,
Dobro nad z³em odnios³o zwyciêstwo.

Nie z³oto, srebro, szlachetne kamienie
Wnosz¹ w nasz¹ jaŸñ spokój i ³ad,
Lecz prawe serce i czyste sumienie,
A znajdziesz je tam, gdzie Jezusa œlad.

U¿ycz pokory pysznym i butnym,
Zdrowia chorym, ³akn¹cym daj chleba;
Radoœci przygnêbionym i smutnym,
Wszystkim nadziei tak bardzo potrzeba.

Nastêpnie wybrani uczniowie sk³adaj¹ wszystkim ¿yczenia,
mo¿na skorzystaæ z nastêpuj¹cych tekstów:

W Betlejem mieœcie Zbawiciel siê rodzi,
Niech¿e siê wam, mili, najlepiej powodzi.
Niech wam s³u¿y szczêœcie o ka¿dej godzinie
i niech was dobrego nic w ¿yciu nie minie.

Konspekt szkolnego wieczoru wigilijnego

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

W dzieñ Bo¿ego Narodzenia, radoœæ wszelkiego stworzenia!
Wiêc niech pe³nia tej radoœci, zawsze w sercach waszych go-
œci.
Niech Rok Nowy niesie blaski, Bo¿e chwa³y, Bo¿e ³aski,
A blask Gwiazdy Betlejemskiej œwieci wœród wêdrówki ziem-
skiej.

Prosimy przyj¹æ te ¿yczenia na dzieñ Bo¿ego Narodzenia
Weso³ych Œwi¹t i dobrego powodzenia, w dniu Zbawiciela
narodzenia.

Ca³oœæ koñczymy kolêd¹, np. Przeka¿my sobie znak pokoju:

Ten szczególny dzieñ siê budzi,
Nios¹c ciep³o w ka¿d¹ sieñ.
To dobroci dzieñ dla ludzi,
Tylko jeden raz do roku taki dzieñ.
Zmierzchem b³yœnie noc promienna,
Gasz¹c w sercach naszych z³oœæ.
I nadejdzie noc pojednañ,
Tylko jedna w ca³ym roku taka noc.

Choæ tyle ¿alu w nas i gniew uœpiony trwa,
Przeka¿my sobie znak pokoju, przeka¿my sobie znak.

Potem przyjd¹ dni powszednie,
Braknie nagle ciep³ych s³ów.
Najjaœniejsza gwiazda zblednie
I niepokój jak co roku wróci znów.
Niejeden œwit powróci zw¹tpieñ mg³¹,
Brzemieniem spraw i trosk
Powróci twarzy mars na powitanie dnia,
znów milczenie serc regu³¹ bêdzie nam.

Na koniec przewidujemy przemówienia proboszcza i dyrek-

tora, który przedstawi zwyciêzców konkursu. Ca³oœæ koñczy
wspólna modlitwa i dzielenie siê op³atkiem.

Wspólne œwiêtowanie

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

NOWY ROK

I. ZA£O¯ENIA KATECHEZY

Cel katechezy

Uœwiadomienie, czym jest czas, który cz³owiek otrzymuje

od Boga na pocz¹tku ka¿dego roku; wychowywanie do w³aœci-
wego prze¿ywania czasu, który jest dany nam od Boga; poprzez
w³aœciwe wykorzystanie danego nam czasu kszta³tujemy w³a-
œciwe relacje z Bogiem.

Treœæ orêdzia zbawczego

Ka¿dy cz³owiek na pocz¹tku nowego roku otrzymuje w da-

rze nowe 365 dni do wykorzystania. Równoczeœnie pojawiaj¹
siê pragnienia realizowania tego czasu, odkrywania czegoœ
nowego, ci¹g³ego poszukiwania. Tylko cz³owiek mo¿e decy-
dowaæ, jak dany mu czas wykorzysta.

Zasadnicz¹ treœci¹ katechezy bêdzie ukazanie, czym dla

ka¿dego z nas jest czas, który otrzymujemy od Boga. Tylko
w³aœciwe jego wykorzystanie pozwoli nam realizowaæ w³asne
pragnienia, potrzeby. Dobrze wykorzystany czas bêdzie Ÿró-
d³em spe³nienia dla cz³owieka.

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Metody i œrodki dydaktyczne

pogadanka;
opowiadanie;
kalendarz z rozpisanymi dniami na Nowy Rok;
ma³e bia³e karteczki;
metoda „s³oneczka”;
symboliczna brama do przejœcia w Nowy Rok;
gitara;
œpiew.

Opracowane na podstawie: Kindergottesdienste im Kirchen-
jahr. Band II: Neuen Jahr – Palmsonntag, Regensburg 1996.

II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY

1. Plan katechezy

A. Wstêp

Katechezê rozpoczynamy od krótkiego wprowadzenia.

Zasadnicz¹ treœci¹ tej czêœci bêdzie próba odpowiedzi na py-
tanie, jakie znaczenie maj¹ dla nas s³owa, które wypowiadamy
na pocz¹tku Nowego Roku, sk³adaj¹c sobie ¿yczenia: „Szczê-
œliwego Nowego Roku”.

B. Rozwiniêcie

Treœci¹ tej czêœci katechezy bêdzie opowiadanie, w którym

m³ody ch³opiec otrzymuje od Pana Boga „prezent” na pocz¹-
tek Nowego Roku – nowe 365 dni. Celem tego opowiadania
bêdzie pokazanie katechizowanym, ¿e ka¿dy cz³owiek jest
odpowiedzialny za ten dar. On sam mo¿e decydowaæ, jak dany
mu czas chce wykorzystaæ.

Katecheza dodatkowa

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

C. Zakoñczenie

W tej czêœci katechezy uczniowie przejd¹ przez symbolicz-

n¹ bramê w Nowy Rok. Celem tego jest pokazanie, ¿e na po-
cz¹tku ka¿dego roku cz³owiek rozpoczyna now¹ wêdrówkê,
nowy etap swojego ¿ycia, który sam bêdzie wype³nia³ wci¹gu
tych dni.

2. Katecheza

A. Wstêp

Katechezê rozpoczynamy od postawienia uczniom pytania,

jakie znaczenia dla ka¿dego z nich maj¹ ¿yczenia, które kieru-
jemy do drugiego cz³owieka na pocz¹tek ka¿dego Nowego
Roku: „Szczêœliwego Nowego Roku”. Dyskusjê na ten temat
mo¿na poprowadziæ metod¹ „s³oneczka”, pozwalaj¹c uczniom
na samodzielnie uzupe³nienie promieni, albo te¿ – jeœli to ma³a
grupa – mo¿na, prowadz¹c dyskusjê, samemu zapisywaæ pro-
pozycje uczniów na tablicy. Praca odbywa siê na forum klasy.

Celem tego æwiczenia jest pokazanie katechizowanym, ¿e

jeœli ¿yczymy komuœ szczêœliwego Nowego Roku, to pod tymi
¿yczeniami kryje siê coœ naprawdê wa¿nego. Zwracamy uwagê
na ¿yczenia, jakie kierujemy do innych ludzi. Mo¿na odwo³aæ
siê do ¿yczeñ, które uczniowie s³yszeli w domu, wœród rodziny.

Zamiast pytania o ¿yczenia, mo¿na zaproponowaæ najpierw,

aby dzieci na kartkach same napisa³y treœæ w³asnych ¿yczeñ
noworocznych. Ca³a dyskusja lub pisanie ¿yczeñ ma nastêpnie
skoncentrowaæ siê na zasadniczym pytaniu: Co to znaczy
„szczêœliwy rok”? Od kogo zale¿y, aby ten nadchodz¹cy rok by³
szczêœliwy? Odpowiedzi udzielane przez uczniów powinny
koncentrowaæ siê wokó³ osoby Pana Boga. Bóg, który jest
dobry, Bóg – kochaj¹cy Ojciec mo¿e sprawiæ, ¿e cz³owiek
bêdzie szczêœliwy, a tym samym wszystkie prze¿ywane dni
bêd¹ dla niego szczêœliwe.

Ca³oœæ pogadanki ma stanowiæ wprowadzenie do zasadni-

czej czêœci katechezy.

„Szczêœliwe-
go Nowego
Roku”

Nowy Rok

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

B. Rozwiniêcie

Treœci¹ tej czêœci katechezy bêdzie opowiadanie o „prezen-

cie”, jaki pewien cz³owiek otrzyma³ od Boga. Katecheta przed-
stawia treœæ opowiadania.

Pewnego razu m³odemu cz³owiekowi przyœni³o siê, ¿e przy-

szed³ do niego Pan Bóg i da³ mu piêkny, nowy kalendarz. Bóg
powiedzia³ do niego: „Oto dajê ci 365 nowych dni. Ka¿dy
z nich uczyni³em specjalnie dla Ciebie i teraz tobie go ofiaru-
jê. Postaraj siê ka¿dy z nich dobrze i m¹drze wykorzystaæ”.

M³ody cz³owiek d³ugo ogl¹da³ swój prezent, a¿ w koñcu

pomyœla³: „Przecie¿ niektóre dni nie s¹ a¿ tak wa¿ne”. I zaraz
wykreœli³ po³owê niedziel, gdy¿ wtedy – jak twierdzi³ – jest
wolny dzieñ i nale¿y dobrze wypocz¹æ, szczególnie wyspaæ siê,
bo sobotni program telewizyjny jest taki d³ugi.

Nastêpnie skreœli³ wszystkie dni, kiedy nie musia³ iœæ do

szko³y, bo skoro to wolny dzieñ, to ka¿da inna praca te¿ mo¿e
poczekaæ. Poza tym potrzebowa³ kilkunastu dni na uprawianie
sportu, to przecie¿ by³o jego hobby.

I tak z 365 dni, które otrzyma³ w darze, pozosta³a mu nie-

ca³a po³owa. Przemin¹³ rok, na koñcu którego znów przyszed³
do niego Pan Bóg, aby zapytaæ tego m³odego cz³owieka, co
zrobi³ ze swoim prezentem. Cz³owiek zarumieni³ siê, kiedy
pokaza³ Bogu swój kalendarz z wykreœlonymi przez siebie
dniami, które uzna³ za zbêdne i niepotrzebne.

W tym momencie obudzi³ siê. Nagle sta³o siê dla niego ja-

sne, ¿e to wszystko, co prze¿y³, by³o dla niego rzeczywistoœci¹.
Prawie 200 dni z tych podarowanych przeœni³, przespa³ i zmar-
nowa³”.

Katecheta w trakcie opowiadania mo¿e zaklejaæ poszcze-

gólne dni przygotowanego wczeœniej kalendarza, lub te¿ wy-
kreœlaæ je kolorowymi flamastrami.

Nastêpnie rozwija podjêt¹ w opowiadaniu myœl, ¿e na po-

cz¹tku ka¿dego rozpoczynaj¹cego siê Nowego Roku ka¿dy
z nas otrzymuje 365 dni. Nikt z nas nie wie, jakie one bêd¹. Ale
ka¿dy z nas mo¿e wiele uczyniæ, aby w jego osobistym kalen-
darzu nie by³o bia³ych plam, jakie znalaz³y siê w kalendarzu
tego m³odego cz³owieka.

Nowy Rok –

prezent od

Boga

Ka¿dy dzieñ

to dar

Katecheza dodatkowa

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Pogadanka prowadzona z uczniami ma doprowadziæ do

stwierdzenia, ¿e ka¿dy dzieñ jest najwa¿niejszy, a wszystko,
czego siê podejmiemy, ma byæ robione z mi³oœci do Boga.
Najwa¿niejszy jest cz³owiek, który stoi obok nas. Najwa¿niej-
szy dzieñ jest zawsze dzisiaj.

C. Zakoñczenie

Katecheta zwraca uwagê uczniów na przygotowan¹ wcze-

œniej symboliczna bramê, przez któr¹ uczniowie przejd¹ w No-
wy Rok. Dobrze by³oby, gdyby brama mia³a kszta³t ryby dla
przypomnienia i podkreœlenia korzeni naszej wiary. Kateche-
ta wówczas przypomina, ¿e ryba by³a znakiem chrzeœcijan
w pierwszych wiekach. Aby katechizowanym ³atwiej by³o to
zrozumieæ, mo¿na postawiæ pytanie, co oznaczaj¹ skróty: PKS,
PKP. S³owo RYBA w jêzyku greckim by³o skrótem od s³ów:
Jezus Chrystus, Syn Bo¿y, Zbawiciel.

Dla cz³owieka wierz¹cego tak¹ bram¹ jest Chrystus. Aby

ka¿dy dzieñ w Nowym Roku by³ szczêœliwy, nale¿y go zwi¹-
zaæ z Chrystusem. On uczyni go dobrym i najpiêkniejszym.

Uczniowie przechodz¹ przez bramê razem z katechet¹. Po

przejœciu na drug¹ stronê wszyscy mog¹ zaœpiewaæ piosenkê:

Ofiarujê, Tobie, Panie mój,
Ca³e ¿ycie me,
Ca³y jestem Twój
A¿ na wieki.

Oto moje serce,
Przecie¿ wiesz.
Tyœ mi³oœci¹ m¹
Jedyn¹ jest.

3. Zeszyt ucznia

Temat: NOWY ROK
Poprzez mi³oœæ bliŸniego chcemy ka¿dego dnia zbli¿aæ siê do
Pana Boga i dobrymi uczynkami, praca i modlitw¹ wype³niaæ
dni kalendarza, który da³ nam Bóg na pocz¹tku Nowego Roku.

Brama do
Nowego Roku

Nowy Rok

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

DROGA KRZY¯OWA

Nazywa siê Jezus.

Dawno temu zosta³ ukrzy¿owany.

Zna³eœ Go?

Widzia³eœ, jak umiera³?

PrzyjdŸ, daj œwiadectwo!

Powiedz jaka by³a Jego DROGA KRZY¯OWA!

Wzywam Was, œwiadkowie Jezusa!

Wzywam Was! – Dajcie œwiadectwo.

STACJA I

Wyrok œmierci

Nazywam siê Pi³at!

To ja Go skaza³em. Ja – cz³owiek skaza³em Boga. Wiem, co o
mnie myœlicie – oprawca, zabójca, kat. Nie uwolni³em siê od
tych s³ów do koñca ¿ycia. Najgorsza by³a œwiadomoœæ, ¿e ska-

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

zujê niewinnego. Ale przecie¿ sami wiecie, ¿e próbowa³em Go
uwolniæ, ale On by³ taki uparty… Przepraszam, „uparty” to
mo¿e niezbyt w³aœciwe s³owo. Nie ¿yczê wam, aby kiedykol-
wiek los drugiego cz³owieka by³ w waszych rêkach. Wci¹¿
patrzycie na mnie z³ym wzrokiem. Rozumiem to, ale ciekaw
jestem, co wy zrobilibyœcie na moim miejscu. Mo¿e te¿ umy-
libyœcie rêce?

STACJA II

Krzy¿

Nazywam siê Markus!

Jestem cieœl¹. Cieœl¹ dla skazañców. Wykonujê krzy¿e, na któ-
rych umieraj¹ zbrodniarze. Te krzy¿e s¹ ró¿ne: du¿e, ma³e,
br¹zowe, czarne. Tak, to ja je wykonujê, ten znak hañby, jak
mawiaj¹ ¯ydzi. Tego dnia wykona³em dwa krzy¿e dla dwóch
³otrów. Nagle przyszed³ do mnie dowódca rzymski i powiedzia³,
¿e potrzebny bêdzie trzeci krzy¿ dla ¿ydowskiego króla. By-
³em zdziwiony! Król na krzy¿u?! Sprawnie wykona³em belki
nowego krzy¿a. Potem poszed³em zobaczyæ, kto weŸmie go na
swe ramiona.
By³em bardzo zdziwiony, kiedy zobaczy³em tego króla. Jego
twarz nie by³a twarz¹ zbrodniarza. Ale to jeszcze nie koniec!
Najbardziej zdumia³o mnie, ¿e gdy podano mu belkê, to wie-
cie, co on zrobi³? Uca³owa³ j¹. Ten znak hañby uca³owa³. Dziw-
ne, prawda?

STACJA III

Upadek

Nazywam siê Sara!

Mia³am wtedy 10 lat. Siedzia³am przy studni! Obserwowa³am
ludzi, którzy przechodzili ko³o mnie. Nagle przeszed³ obok
pewien cz³owiek. Niós³ krzy¿. Pozna³am Go. To by³ ten nauczy-

Droga krzy¿owa

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

ciel. Kiedyœ nawet trzyma³ mnie u siebie na kolanach. Powie-
dzia³ wtedy takie s³owa: Pozwólcie dzieciom przychodziæ do
Mnie.
Lubi³am Go. By³ taki dobry. I w³aœnie kiedy przechodzi³ obok
mnie, zachwia³ siê nagle i upad³. Zrobi³o mi siê smutno. Gdy-
bym mia³a si³ê, podnios³abym Go, ale mia³am tylko 10 lat.
Krzy¿ jest ciê¿ki, pewnie o tym wiecie. On jednak podniós³ siê
i poszed³ dalej.
Chcia³abym mieæ tyle si³y co On! To przecie¿ takie trudne wstaæ
po upadku.

STACJA IV

Maryja

Jestem Jego Matk¹!

Kiedy prowadzili Go od Pi³ata, posz³am za Nim. Prowadzi³
mnie ból, najwierniejszy towarzysz mej drogi za Synem. Przez
chwilê uda³o mi siê podejœæ do Niego. Nie mówiliœmy nic. Nie-
pojêty dialog dwóch serc. S³owa i tak nie by³yby w stanie wy-
raziæ naszego cierpienia. Przecie¿ sami wiecie, co czuje cz³o-
wiek, kiedy zabieraj¹ mu to, co najdro¿sze. Potem, kiedy sta-
³am pod krzy¿em, œwiat przesta³ dla mnie istnieæ.

STACJA V

Szymon

Nazywam siê Szymon!

Ja nie chcia³em iœæ razem z Nim. To oni mnie przymusili. Wra-
ca³em wtedy z pola, a Oni Go wiedli na miejsce zwanie Czasz-
k¹. Chcia³em uciec, ale ich by³o wiêcej, byli silniejsi. Co mia-
³em robiæ? – musia³em wzi¹æ ten krzy¿. To by³a najd³u¿sza
droga w moim ¿yciu. Nie ka¿cie mi sobie tego przypominaæ
jeszcze raz. On wtedy nic nie mówi³, tylko Jego oczy, te oczy
œni¹ mi siê do dzisiaj. One mówi³y wszystko.

Wspólne nabo¿eñstwo

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

To by³y oczy pe³ne bólu i nadziei.
To nie by³y oczy skazane na œmieræ.
To by³y oczy wybawiaj¹ce.

STACJA VI

Chusta Weroniki

Nazywam siê Weronika!

Naprawdê nie wiem, sk¹d wziê³am tyle si³, aby podejœæ do Nie-
go i otrzeæ Mu twarz. Ca³e ¿ycie by³am cicha, spokojna, niko-
mu nie wchodzi³am w drogê. A tego dnia coœ we mnie pêk³o,
otrzyma³am dziwn¹ moc. Kiedy przy³o¿y³am chustê do Jego
twarzy, poczu³am niesamowite ciep³o. Jaka¿ by³am zdumiona,
kiedy ujrza³am potem Jego wizerunek odbity na mej chuœcie.
By³ bardzo wyraŸny. Uklêk³am, ludzie myœleli, ¿e zemdla³am,
i próbowali mnie podnieœæ. By³am upojona widokiem z chus-
ty. Czy widzieliœcie kiedyœ najpiêkniejsz¹ twarz na œwiecie? Ja
widzia³am.

STACJA VII

Upadek

Nazywam siê Maria Magdalena!

Znacie mnie, prawda? On przebaczy³ mi wszystkie moje grze-
chy. Tak! On uczy³ PRZEBACZENIA. Tego dnia, kiedy zoba-
czy³am, jak upada na twarz, nie mog³am wybaczyæ tym, co Go
skazali. Mój Mistrz le¿y przygnieciony! A oni Go bij¹ i krzy-
cz¹: „Wstawaj!”. Jak trudno jest wybaczyæ naszym krzywdzi-
cielom. A Chrystus im przebaczy³.
Muszê siê jeszcze wiele nauczyæ.

Droga krzy¿owa

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

STACJA VIII

P³acz¹ce kobiety

Nazywam siê Rebeka!

By³am tam. Sta³am przy drodze i p³aka³am. On szed³ i cierpia³.
Wszystko we mnie umiera³o. Nauczyciel nagle zatrzyma³ siê
przy mnie i paru innych kobietach. Do dziœ pamiêtam Jego
twarz. Strumienie krwi sp³ywa³y Mu po policzkach i opada³y
na ramiona. Nie mog³am znieœæ tego widoku. Nasz Pan i Na-
uczyciel ca³y we krwi. Gdzie jest sprawiedliwoœæ? – pyta³am.
On patrzy³ na nas z ca³ym swym spokojem. Powiedzia³:
Córki jerozolimskie, nie p³aczcie nade Mn¹, p³aczcie raczej nad
sob¹ i nad waszymi dzieæmi.
Potem mówi³ jeszcze, lecz ja nie pamiêtam Jego dalszych s³ów.
Z bólu zemdla³am.

STACJA IX

Upadek

Nazywam siê zdrajca!

Moja twarz to twarz sprzedawczyka. Cena mojego ¿ycia to 30
srebrników. Marne 30 monet. Nisko upad³em, co? On te¿ upad³,
widzia³em to! On jednak powsta³ i wzi¹³ krzy¿, aby iœæ dalej.
A ja wzi¹³em sznur. On potem umar³ i ja umar³em. On zmar-
twychwsta³, a ja…? Czy i dla mnie jest nadzieja?

STACJA X

Obna¿enie

Nazywam siê Solicjusz!

By³em rzymskim ¿o³nierzem. To ja prowadzi³em tego wasze-
go Mistrza na Golgotê. Taki mia³em rozkaz. Ju¿ nie pamiê-
tam, za co Go skazano, lecz wszyscy mówili o Nim, ¿e jest

Wspólne nabo¿eñstwo

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

niebezpieczny. By³ dziwnym skazañcem: nie krzycza³, nie
przeklina³, nie próbowa³ uciekaæ. Do dziœ pamiêtam Jego
skupienie na twarzy. Jedni przeklinali Go, a inni b³ogos³awi-
li. Kiedy umiera³, czu³em, ¿e coœ dziwnego siê dzieje. Coœ
niepojêtego wisia³o w powietrzu. Oprócz wspomnieñ mam
jeszcze Jego szatê, która mi przypad³a w losowaniu. To dziw-
ne, ale w ogóle nie niszczeje, jest wci¹¿ taka sama, a przecie¿
minê³o ju¿ tyle lat.

STACJA XI

Przybicie do krzy¿a

Ja?

Ja nie mam imienia. Czêsto mówi¹ na mnie ³otr – dobry ³otr.
Ukrzy¿owali mnie obok Niego. Skona³ przy mnie. Wczeœniej
jednak obieca³ mi raj. Czy rozumiecie to? Mnie, cz³owiekowi
z³emu, obiecano szczêœcie. To by³ pierwszy dobry uczynek
wobec mnie. Przez ca³e ¿ycie by³em bity, karcony, opluwany.
On ukoi³ moj¹ rozpacz, wzi¹³ na siebie moje cierpienie, zosta-
³em oczyszczony. Ca³e ¿ycie zosta³o obok mnie. Umar³em ze
s³odkim pragnieniem zobaczenia Go znów.

STACJA XII

Œmieræ

(Kaseta)

STACJA XIII

Zdjêcie z krzy¿a

Czy wiecie, co czuje Matka, kiedy trzyma w ramionach

martwe cia³o swego Syna?

Droga krzy¿owa

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

STACJA XIV

Grób

Nazywam siê Józef!

Pochodzê z Arymatei. Przez trzy dni mia³em Skarb u siebie w
grobie. Jezus spoczywa³ u mnie. Pi³at wyda³ zgodê, bym zabra³
Jego cia³o. To by³ cichy pogrzeb. Dwóch mê¿czyzn, parê ko-
biet. Wokó³ by³a cisza.
Lecz by³a to cisza przed burz¹! Znacie tê burzê, która zmieni³a
œwiat, wicie, o której burzy mówiê – ta burza to ZMAR-
TWYCHWSTANIE!

DESZCZ ZBAWIENIA WYSZED£ Z MEGO GROBU.
ALLELUJA!

***

Pokój Wam!

Oto przychodzê do was – Ja, zmartwychwsta³y Mistrz, Ja –
¿ywy Bóg. Jestem poœród was. Niosê wam radoœæ i nadziejê
odkupienia.
Po waszych trudach ¿ycia przyjdzie odpoczynek. To wiedzcie
na pewno. Ja o was nie zapomnê.
Teraz doznajecie smutku, lecz przyjdzie dzieñ kiedy znowu was
zobaczê i rozraduje siê wasze serce, a radoœci waszej nikt wam
nie zdo³a odebraæ. Czuwajcie wiêc, gdy¿ o godzinie której siê
nie domyœlacie, Syn cz³owieczy przyjdzie powtórnie. Szczêœli-
wi owi s³udzy, których Pan zastanie czuwaj¹cych.

Pokój Wam!

Wspólne nabo¿eñstwo

ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podr

cznik metodyczny do religii dla klasy IV szko

y podstawowej

Spis treści

58. Bóg wybiera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
59. Bóg zwycięża . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
60. Potomek Dawida – Mesjasz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
61. Bóg okazuje miłosierdzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
62. Bóg uczy, co jest dobre, a co złe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
63. Radośnie Panu śpiewajmy – ALLELUJA! . . . . . . . . . . . . . . .29
64.W dłoniach Boga jesteśmy bezpieczni i szczęśliwi . . . . . . . . .34

Dlaczego jest Święto Bożego Narodzenia? . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
Konspekt szkolnego wieczoru wigilijnego . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
Nowy Rok (katecheza dodatkowa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
Droga Krzyżowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5 SP zeszyt II
4 SP zeszyt II
4 SP zeszyt 4
2 SP zeszyt 7
2 SP zeszyt 0
4 SP zeszyt 0
2 SP zeszyt 6 (2)
4 SP zeszyt I
5 SP zeszyt 0
2 SP zeszyt 2
5 SP zeszyt I
5 SP zeszyt 1
2 SP zeszyt 1
2 SP zeszyt 8
4 SP zeszyt 2
5 SP zeszyt 3
2 SP zeszyt 5
4 SP zeszyt 3
2 SP zeszyt 4

więcej podobnych podstron