2 SP zeszyt 6 (2)

Nihil obstat: Prze³o¿ony Prowincji Polski Po³udniowej Towarzystwa Jezusowego

ks. Krzysztof Dyrek SJ, prowincja³, Kraków, dn. 29 maja 2003 r., l.dz. 107/03.

Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej wed³ug

podrêcznika nr AZ-12-01/1-12 zgodnego z programem nauczania nr AZ-1-01/1.

Recenzenci

Ks. dr Damian Bryl, Ks. dr Józef Kraszewski

Redakcja

Teresa Czarnecka, Ks. W³adys³aw Kubik SJ

Zespó³ autorów

Ks. Krzysztof Biel SJ Kraków

Ks. Ryszard Lis Rzeszów

Teresa Czarnecka Boles³awiec

Agnieszka Myszewska-Dekert Kraków

Ewa Dybowska Kraków

Ks. Tadeusz Nosek Kraków

Anna Duka Katowice

Edyta Polak Rzeszów

Ewa Dziadu Przemyl

Barbara R¹czka Rzeszów

Beata G³owala Rzeszów

S. Margarita Sondej OSU Kraków

S. Justyna Kara Przemyl

Ks. Józef Stala Tarnów

Ks. W³adys³aw Kubik SJ Kraków

Iwona Szymusik Rzeszów

Barbara Lis-Buczek Rzeszów

Beata Wawrzkiewicz Kraków

Projekt ok³adki

Joanna i Piotr Panasiewicz

Projekt ok³adki

Joanna i Piotr Panasiewicz

Ksiê¿a Jezuici, Kraków 2003

Wznowienie 2010

ISBN 978-83-7318-162-5

WYDAWNICTWO WAM

ul. Kopernika 26 31-501 KRAKÓW

tel. 12 62 93 200 faks 12 42 95 003

e-mail: wam@wydawnictwowam.pl

DZIA£ HANDLOWY

tel. 12 62 93 254-256 faks 12 43 03 210

e-mail: handel@wydawnictwowam.pl

Zapraszamy do naszej KSIÊGARNI INTERNETOWEJ:

http://WydawnictwoWam.pl

tel. 12 62 93 260, 12 62 93 446-447

faks 12 62 93 261

Druk i oprawa:

Drukarnia Wydawnictwa WAM

ul. Kopernika 26 31-501 Kraków

wydawnictwowam.pl

Wszelkie prawa zastrze¿one. Bez pisemnej zgody wydawcy nie mo¿na do podrêcznika tworzyæ

¿adnych materia³ów pomocniczych.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

33. JEZUS WZYWA NAS DO NAWRÓCENIA I POKUTY

Wielki Post

1. Cele katechetyczne

Wprowadzamy dzieci w prze¿ywanie Wielkiego Postu, jako czasu szcze-

gólnego nawrócenia i okazywania mi³oci Bogu, innym i sobie. Kszta³tuje-

my postawê nawrócenia trzema drogami powrotu (modlitwa, ja³mu¿na

i post). Wychowujemy do podejmowania wyrzeczeñ w duchu radoci.

2. Treci katechezy

Wielki Post to okres czterdziestodniowego przygotowania do wi¹t wiel-

kanocnych jako pami¹tki odkupienia. ¯ycie religijne wiernych skupia siê

w tym czasie g³ównie wokó³ trzech tematów: pokuty, chrztu i Mêki Pañskiej.

Jest to szczególny czas modlitwy, pokuty i czynienia dobra. Uczestnicze-

nie czêsto, nie tylko w niedzielê, we Mszy wiêtej oraz w nabo¿eñstwach

drogi krzy¿owej i Gorzkich ¯ali, czytanie i ws³uchiwanie siê w s³owo Bo¿e

to wymiar modlitewny postu. Pokuta wyra¿a siê w takich praktykach jak

rezygnacja z zabaw, ogl¹dania filmów, spo¿ywania s³odyczy i u¿ywek.

Celem tych praktyk jest kszta³towanie postawy nawrócenia i gotowoci do

Por. has³o: ks. Cz. Krakowiak, Wielki Post, w: Bóg, cz³owiek, wiat. Ilustrowana encyklo-

pedia dla m³odzie¿y, pod red. ks. T. Loska SJ, ks. A. Zuberbier, Katowice 1991, s. 301.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

wyboru tego, co dobre i po¿yteczne. Wierni s³u¿¹ tak¿e szczególnie w tym

czasie bliniemu ja³mu¿n¹, która wyra¿a siê nie tylko darami materialny-

mi, ale tak¿e wspieraniem potrzebuj¹cych rady, odwiedzaniem chorych,

pomoc¹ w zwalczaniu na³ogów itp.

W katechezie wprowadzaj¹cej w ten okres krótko powtarzamy wiadomo-

ci o roku liturgicznym i nawi¹zujemy do Wielkiego Postu oraz liturgii rody

Popielcowej. Uczniowie poznali ju¿ pojêcie nawrócenia jako drogi zbli¿e-

nia do Boga. Bóg ukazuje nam trzy drogi powrotu: modlitwê (mi³oæ do

Niego), ja³mu¿nê (mi³oæ do innych), post (mi³oæ do siebie samego). Dzieci

w tym wieku nie potrzebuj¹ teorii na temat postu, modlitwy i ja³mu¿ny, ale

konkretnych przyk³adów. Przypominamy rodzaje modlitwy: przeproszenia,

proby, dziêkczynienia i uwielbienia, ale nie tyle teoretycznie lecz przez

przyk³ady i zastosowanie.

Nale¿y uj¹æ pozytywne aspekty umartwienia: raczej co dobrego zrobiê

to wa¿niejsze ni¿ samo wyrzeczenie. Mamy ³¹czyæ przygotowanie wiel-

kopostne z radoci¹ czynienia dobra: Smutny wiêty, to ¿aden wiêty.

Wielki Post traktujemy jako integraln¹ czêæ obchodów mêki, mierci

i zmartwychwstania Chrystusa: przygotowanie, prze¿ywanie wiary, przyj-

mowanie zbawienia.

3. Zadania nauczyciela religii

Nawi¹zanie do dotychczasowej wiedzy i dowiadczeñ nawracania siê.

Wyjanienie znaczenia obrzêdu posypania popio³em. Ukazanie, ¿e modli-

twa, ja³mu¿na, post s¹ zwi¹zane z dwoma przykazaniami mi³oci.

4. Metody i rodki

Stosujemy metodê pogadanki, w której nawi¹zujemy do wiedzy i do-

wiadczeñ dzieci, pracê z podrêcznikiem i utrwalenie na bie¿¹co materia³u

przez zamalowywanie wybranych napisów na otrzymanych karteczkach.

Pomoce: trzy kartki do umieszczenia na tablicy, na których s¹ du¿e napisy:

1. POMAGAM POTRZEBUJ¥CYM (JA£MU¯NA)

2. POSZCZÊ

3. MODLÊ SIÊ.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Trzy karteczki dla ka¿dego dziecka, na ka¿dej narysowane serce z napi-

sami w rodku: w jednym sercu napis BÓG, w drugim LUDZIE, w trzecim

JA. Kredki.

Jeli zd¹¿ymy przeczytaæ tekst ks. Jana Twardowskiego Dusza, mo-

¿emy rozmowê zacz¹æ od pytañ Czy dusza mo¿e byæ g³odna albo brudna?,

Jak mogê pomóc swojej, a jak «cudzej» duszy?

O duszy mówimy jako o cz³owieku, który jest duchowo-cielesny, bez

zag³êbiania siê w teorie o jednoci lub dualizmie cz³owieka.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

W pierwszej klasie mówilimy, ¿e w ci¹gu roku, który nazywamy litur-

gicznym, wspominamy wydarzenia z ¿ycia Pana Jezusa. Prze¿ywamy je

razem, wiêtujemy i przyjmujemy wielki dar Boga zbawienie. Jakie okresy

liturgiczne i uroczystoci obchodzilimy w tym roku?

Koncentrujemy siê na Adwencie i Bo¿ym Narodzeniu. Krótko powtarza-

my, czego dotyczy³y wspomniane obchody.

Rozpoczynamy nowy okres roku liturgicznego. Jest to Wielki Post, któ-

ry trwa a¿ czterdzieci dni. W tym czasie przygotowujemy siê do najwa¿-

niejszej uroczystoci, do obchodów mêki, mierci i zmartwychwstania Pana

Jezusa.

Przeczytajcie pytania w æwiczeniu na stronie 145.

Czytamy na g³os pytania. Powtarzamy je i dodajemy pytania szczegó³o-

we.

Przypomnijcie sobie jakie uroczystoci w waszej rodzinie. Jak siê do

nich przygotowujecie? Czy wystarczy posprz¹taæ mieszkanie i zatroszczyæ

siê o jedzenie? Jak siê staracie o zgodê i dobr¹ atmosferê w rodzinie?

Z jednej strony zwracamy uwagê na wysi³ek w³o¿ony w przygotowanie

uroczystoci, z drugiej na aspekt wewnêtrznego przygotowania, tworzenia

atmosfery wzajemnej ¿yczliwoci.

33. Jezus wzywa nas do nawrócenia i pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Dzi zastanowimy siê, na czym polega przygotowanie w Wielkim Pocie.

Wielki Post rozpoczyna siê w rodê Popielcow¹. Przyjrzyjcie siê zdjêciu pod

æwiczeniem na stronie 145. Kto z was wie, co przedstawia zdjêcie?

Wys³uchujemy ewentualnych odpowiedzi uczniów.

Podczas Mszy wiêtej w rodê Popielcow¹ ksi¹dz powiêca popió³,

posypuje nim nasze g³owy i wzywa nas s³owami Pana Jezusa:

Nawracajcie siê i wierzcie w Ewangeliê (Mk 1, 15).

Zamiast modlitwy Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina...

przyjmujemy na g³owê popió³. Jest to nasze przyznanie siê do win. Potrze-

bujemy przebaczenia Bo¿ego i prosimy o nie. Proch jest czym marnym

i nietrwa³ym. Mo¿na go nawet zdmuchn¹æ. ¯ycie cz³owieka tak¿e jest kru-

che, ³atwo je zniszczyæ. Ale z prochu odrodzimy siê do ¿ycia wiecznego,

powstaniemy z martwych jak Jezus Chrystus.

Otwórzcie podrêczniki na stronach 101 i 104 (katecheza 23) i przypo-

mnijcie:

Kto i kiedy wzywa³ nas ju¿ do nawrócenia?

Co to znaczy nawróciæ siê?

Jak okazywalimy swoje nawrócenie w Adwencie?

Jeli dzieci powiedz¹ o roratach lub bezporednio o modlitwie, umiesz-

czamy na koñcu tablicy kartkê z napisem MODLÊ SIÊ. Jeli dzieci powie-

dz¹ o dobrych uczynkach, pomaganiu w domu, przytwierdzamy na pocz¹t-

ku napis POMAGAM POTRZEBUJ¥CYM (JA£MU¯NA). Jeli uczniowie

powiedz¹ o rezygnacji z zabawy (o czym by³a mowa w æwiczeniu w czasie

Adwentu), umieszczamy w rodku tablicy kartkê z napisem WYRZEKAM SIÊ

POSZCZÊ. Kartki wieszamy wiêc w kolejnoci POMAGAM POTRZEBU-

J¥CYM, POSZCZÊ, MODLÊ SIÊ. Nastêpnie rozdajemy dzieciom kartki

z trzema sercami i napisami w rodku: LUDZIE, JA, BÓG.

Przyjrzyjcie siê ilustracji na stronie 146. Co robi ch³opiec i dziewczyn-

ka? Czym mo¿emy podzieliæ siê z potrzebuj¹cymi?

Np. zabawkami, pieniêdzmi, jedzeniem, czasem. Omawiamy przyk³ady

dzieci.

Sk¹d to wszystko, czym siê dzielimy, mamy?

Pytaniami prowadzimy do wniosku, ¿e wszystko, co cz³owiek posiada, jest

darem Boga. On da³ nam ¿ycie, rodziców lub opiekunów, da³ ludziom ro-

zum, by mogli pracowaæ itd.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Dziel¹c siê z innymi przyznajemy, ¿e nie jestemy prawdziwymi w³ad-

cami tego, co posiadamy. Wszystko nale¿y do Boga. On jest naszym kocha-

j¹cym Panem. I On uczy nas mi³oci bliniego.

Prosimy, by uczniowie znaleli odpowiednie serce (prawdopodobnie

uczniowie domyl¹ siê, ¿e chodzi o serce z napisem LUDZIE) i pokoloro-

wali je czerwonym kolorem.

Aby podzieliæ siê z kim, mo¿na oddaæ co, czego mamy za du¿o. Po-

dajcie przyk³ady.

Np. ubrania, z których dzieci wyros³y.

Ale mo¿na tak¿e oddaæ co cennego dla nas, czyli wyrzec siê tego. Mo¿-

na np. oddaæ do domu dziecka ³adn¹ zabawkê, oddaæ swoje oszczêdnoci

dla chorego dziecka, które musi mieæ ciê¿k¹ i drog¹ operacjê, podzieliæ siê

z rodzeñstwem swoimi s³odyczami. Czasami najtrudniej jest wyrzec siê przy-

jemnoci: w³anie s³odyczy, ogl¹dania telewizji, grania na komputerze.

Mo¿emy takie wyrzeczenia daæ Panu Bogu. One sprawiaj¹, ¿e stajemy siê

lepsi, a nasze serca s¹ czyste. Przez post okazujemy, ¿e zale¿y nam na w³a-

snej duszy, na tym, by oczyciæ nasze serca.

Prosimy, by dzieci pokolorowa³y odpowiednie serce na fioletowo (JA).

Dziel¹c siê, okazujemy mi³oæ nie tylko ludziom. Kto jeszcze jest wte-

dy przez nas kochany?

Dzieci powinny wiedzieæ, ¿e okazuj¹c pomoc potrzebuj¹cym, okazuje-

my mi³oæ samemu Jezusowi (katecheza nr 4).

Potem zwracamy uwagê na ilustracjê ze s. 145 w podrêczniku.

Co robi dziewczynka?

Siedzi na kolanach Pana Jezusa. Rozmawia z Nim.

Tak, ona jest blisko Pana Jezusa, rozmawia z Nim, czyli modli siê! Mo¿e

najpierw przeprosi³a Go, ¿e czasem o Nim zapomina³a. Poprosi³a o zdro-

wie dla mamy i o dobre prze¿ycie Wielkiego Postu. Opowiedzia³a Mu, co

j¹ dzisiaj spotka³o dobrego i z³ego, podziêkowa³a za ca³y dzieñ. A potem mó-

wi³a Mu, jaki jest dobry i kochany, czyli wielbi³a Go.

Polecamy, aby dzieci pokolorowa³y ostatnie serce (BÓG) wybranym przez

siebie ulubionym kolorem.

Ka¿dy z nas ma te trzy serca, trzy mi³oci, trzy sposoby przygotowania

siê do wiêtowania zmartwychwstania Pana Jezusa: przez mi³oæ do innych,

do siebie samego i do Boga.

33. Jezus wzywa nas do nawrócenia i pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

W Wielkim Pocie wspominamy, jak Jezus przez mêkê i mieræ da³ nam

nadziejê zmartwychwstania. W parafii w ka¿dy pi¹tek mo¿emy prze¿ywaæ

tajemnicê mi³oci Jezusa, uczestnicz¹c w nabo¿eñstwie drogi krzy¿owej.

W naszej parafii odbywa siê ono o godz. ...

Piszemy godzinê na tablicy i prosimy, by dzieci przepisa³y w zeszycie:

DROGA KRZY¯OWA, Godz... ( godzina nabo¿eñstwa).

Modlitwa

Wstañmy i powiedzmy Jezusowi, jak ka¿dy z nas przygotuje siê na wiêto

zmartwychwstania.

Panie Jezu, chcê zrobiæ co dobrego, aby pomóc potrzebuj¹cym.

Powiedzmy teraz w mylach Bogu, co spróbujemy zrobiæ. Mo¿e zaopie-

kujemy siê z kim m³odszym, mo¿e odwiedzimy babciê albo sprz¹tniemy

znowu swój pokój? Mo¿e poprosimy mamê, by przes³a³a nasze oszczêdno-

ci na konto chorej osoby?

Zostawiamy czas na decyzjê i modlitwê dziecka.

Powiedzmy tak¿e Panu Jezusowi, jaka przyjemnoæ przeszkadza nam

pamiêtaæ o modlitwie, zaj¹æ siê lekcjami albo sprz¹taniem. Mo¿e przyobie-

camy Mu, ¿e nie bêdziemy w Wielkim Pocie jeæ cukierków? Albo mniej

czasu spêdzimy przed telewizorem? Niech ka¿dy z nas powie Mu, co po-

stanawia.

Znowu chwila modlitwy w ciszy.

A jak chcemy okazaæ mi³oæ Bogu? Jak mo¿emy poprawiæ nasz¹ modli-

twê? Mo¿e postanowimy, ¿e bêdziemy chodziæ na drogê krzy¿ow¹? Albo

pamiêtaæ rano o modlitwie?

Chwila ciszy.

Oddajmy Panu Jezusowi nasze serca.

Prosimy, by dzieci trzy razy rêkami zakreli³y kszta³t serca:

W Wielkim Pocie oddajê Ci, Panie, wszystko, co mam najlepszego: moje

serce!

D. Utrwalenie praca ucznia

Czytamy uczniom opowiadanie z podrêcznika pt. Dusza ze strony 148

i omawiamy je wspólnie. Omawiamy tak¿e z dzieæmi i prosimy o wykona-

nie æwiczenia w podrêczniku na stronie 143.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, ¿e w Wielkim Pocie nawracamy siê. Jest to nasze przygoto-

wanie do prze¿ywania z wiar¹ mêki, mierci i zmartwychwstania Pana

Jezusa.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi powiedzieæ, jakimi trzema drogami mi³oci nawracamy siê

w tym okresie do Boga.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie siê nawracaæ w Wielkim Pocie przez okazywanie mi³o-

ci Bogu, ludziom i sobie samemu.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Prosimy rodziców, np. przez krótki list rozdany uczniom, aby u³atwili

swoim dzieciom udzia³ w nabo¿eñstwie drogi krzy¿owej i rekolekcjach.

Warto, by rodzice porozmawiali z dzieæmi na temat ich postanowieñ wiel-

kopostnych.

Przypominamy dzieciom, gdzie i kiedy w parafii jest przeprowadzana

zbiórka ubrañ i ¿ywnoci dla potrzebuj¹cych i zachêcamy do przygotowa-

nia w domu z rodzicami darów.

33. Jezus wzywa nas do nawrócenia i pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

34. JEZUS UMACNIA NAS W SAKRAMENCIE POKUTY

1. Cele katechetyczne

Kszta³tujemy umiejêtnoci zwi¹zane z postawami pokutnymi sprzyjaj¹-

cymi owocnemu korzystaniu z sakramentu pokuty. Wychowujemy do przyj-
mowania sakramentu pojednania z ufnoci¹ i radoci¹, dziêki zawierzeniu
mi³oci Boga.

2. Treci katechezy

Syn marnotrawny z ewangelicznej przypowieci zgrzeszy³, upad³ nisko,

ale podniós³ siê i przeszed³ drogê nawrócenia. Tê drogê powrotu do domu
Ojca do Boga, charakteryzuj¹ pewne okrelone etapy, które ka¿dy grzesz-
nik prze¿ywa, jeli naprawdê chce na nowo pojednaæ siê z Bogiem. Jedni
przechodz¹ te etapy szybko, inni decyzjê nawrócenia ci¹gle odsuwaj¹ na
póniej.

Najpierw grzesznik musi uznaæ z³o w sobie, dostrzec prawdê grzechu

(rachunek sumienia). Nastêpnie stara siê zerwaæ ze z³em, odejæ od z³a, szuka
Boga (¿al za grzechy). Jeli ten akt woli odejcia od z³a jest prawdziwy,
prowadzi do wyznania grzechu przed Ojcem (spowied). Szczere odejcie
od z³a po³¹czone z g³êbokim ¿alem za grzechy oraz ich wyznaniem wyra¿a
siê równie¿ w postanowieniu zmiany ¿ycia. Im bardziej to postanowienie
oparte jest na zawierzeniu Bogu, tym bardziej mo¿e byæ skuteczne i przera-
dza siê w zadoæuczynienie Bogu i ludziom.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Nasz powrót do Boga ³¹czy siê z wewnêtrzn¹ dyspozycj¹, która znajdu-

je zewnêtrzny wyraz w wype³nieniu aktów przystêpuj¹cego do sakramentu

pokuty (patrz: Akty penitenta, KKK 1450-1460).

Od najm³odszych lat trzeba pomagaæ dzieciom, aby uczy³y siê osobiste-

go powrotu do Boga czekaj¹cego na powrót tych, którzy od Niego odeszli.

Im lepiej dziecko nauczy siê uznawaæ z³o w sobie, w³aciwie je oceniaæ i szu-

kaæ u Boga przebaczenia przez pos³ugê Kocio³a, tym ³atwiej bêdzie prze-

chodziæ tê drogê nawrócenia w ¿yciu doros³ym. Katecheta musi zatem za-

dbaæ, aby dziecko dobrze zrozumia³o sens i przebieg tej drogi i nie potrak-

towa³o jej na sposób mechaniczny, czysto rytualny. D¹¿ymy, aby dziecko

prze¿y³o tê drogê jako rzeczywist¹ pe³n¹ mi³oci odpowied na mi³oæ cze-

kaj¹cego na jego powrót Ojca.

¯adnego chyba sakramentu nie nazywa siê tak wieloma nazwami, przy-

jêtymi nawet w mowie potocznej, jak sakramentu pokuty i pojednania.

Wszystkie nazwy: sakrament nawrócenia, pokuty, spowiedzi, przebaczenia,

pojednania wyra¿aj¹ jego istotne aspekty (Por. KKK 1423-1442).

3. Zadania nauczyciela religii

Bezporednie przygotowanie do sakramentu pokuty i pojednania. Wpro-

wadzanie dzieci w osobowy wymiar sakramentu. Zapoznanie z etapami

sakramentu pokuty, które ³¹cz¹ siê z gotowoci¹ do przyjêcia sakramentu

przebaczenia ze strony cz³owieka. Krótkie t³umaczenie znaczenia poszcze-

gólnych czêci sakramentu i wyjanienie jego ró¿nych nazw, z którymi dzieci

mog¹ siê spotkaæ.

Wprowadzanie w radoæ, któr¹ obdarza Bóg przez swoje przebaczenie.

4. Metody i rodki

Stosujemy inscenizacjê przypowieci o kochaj¹cym ojcu i synu marno-

trawnym (pantomima) i rozmowê z dzieæmi prowadz¹ca do uwiadomienia

etapów nawrócenia syna marnotrawnego, a tak¿e pracê z podrêcznikiem

(omówienie ilustracji, opowiadania Dlaczego Tomek siê mieje oraz

wykonanie æwiczenia) i pogadankê na temat ró¿nych nazw sakramentu po-

kuty i pojednania.

34. Jezus umacnia nas w sakramencie pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Pomoce: piêæ kartek do umieszczenia na tablicy z napisami:

Rachunek sumienia

¯al za grzechy

i mocne postanowienie poprawy

Wyznanie grzechów szczera spowied

Zadoæuczynienie Bogu i blinim

Cztery napisy na kartkach do trzymania na rodku przez uczniów:

Sakrament pokuty i pojednania

Sakrament nawrócenia

Spowied

Sakrament przebaczenia
Zestaw czterech rysunków skserowanych dla ka¿dego dziecka: 1. dziew-

czynka i ch³opiec klêcz¹ przed krzy¿em, nad ich g³owami dymki: ch³opiec

bije siê z mniejszym ch³opcem, na pod³odze le¿¹ rozrzucone klocki, zbu-

rzona budowla, a dziewczynka z³oci siê na mamê w zaba³aganionym

pokoju;

2. Ch³opiec podajê rêkê m³odszemu, dziewczynka ciska serdecznie

mamê;

3. Jedno z dzieci klêczy przy konfesjonale, drugie odchodzi radosne;

4. Starszy ch³opiec bawi siê z drugim np. buduje mu wie¿ê z klocków,

dziewczynka odkurza, zabawki sprz¹tniête.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Katechezê warto przeprowadziæ na dwóch jednostkach lekcyjnych. Wtedy

po odegraniu przez dzieci scen z przypowieci, wymylamy z nimi podobn¹

historiê z córk¹ i matk¹. W czasie odgrywania utrwalamy pojêcia wypisa-

ne na tablicy. Jednoczenie powstaje w uczniach obraz mi³oci ojcowskiej

i macierzyñskiej Boga.

Wrócimy dzisiaj do przypowieci o kochaj¹cym ojcu i synu marnotraw-

nym. Kto chce odgrywaæ rolê syna marnotrawnego, a kto ojca? Spróbuje-

cie pokazaæ bez s³ów, to o czym mówimy.

Polecamy, by aktorzy pokazywali poszczególne sceny gestami i minami.

Ojciec stoi smutny. Mo¿e chowaæ twarz w d³oniach, jakby p³aka³.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Syn z lekcewa¿eniem wzrusza ramionami i, nie odwracaj¹c siê, odcho-

dzi. Ojciec zostaje smutny.

Prosimy, by ojciec na razie usiad³ na swoje miejsce w ³awce, przypo-

minaj¹c, ¿e w przypowieci kochaj¹cy ojciec czêsto wychodzi³ na drogê i wy-

patrywa³, czy syn nie wraca.

Co z³ego uczyni³ syn marnotrawny?

Podsumowujemy odpowiedzi dzieci.

Syn bardzo zasmuci³ ojca. Odszed³ i straci³ swoj¹ czêæ maj¹tku, czyli

dar ojca. Post¹pi³ le, zgrzeszy³.

Pokazujemy aktorowi ilustracjê, na której syn marnotrawny siedzi

smutny (podrêcznik strona 149 ) i prosimy, by przyj¹³ podobn¹ pozê.

Co dzia³o siê w sercu syna, gdy zosta³ sam, opuszczony i poni¿ony?

Po wys³uchaniu odpowiedzi dzieci podsumowujemy.

Syn wspomina³ dobroæ ojca i zastanawia³ siê nad sob¹. Zrozumia³, ¿e

post¹pi³ le. Przypomnia³ sobie ca³e z³o, które wyrz¹dzi³ ojcu i rodzinie.

Mówimy, ¿e zrobi³ rachunek sumienia.

Umieszczamy na tablicy kartkê z napisem: Rachunek sumienia.

Co czu³ syn, gdy myla³ o swoim z³ym postêpowaniu?

Odpowiedzi dzieci, np. smutek, ból itp. podsumowujemy.

Syn ¿a³uje swojego postêpowania. ¯a³uje za swoje grzechy. Ju¿ wie, ¿e

nie jest godzien nazywaæ siê synem swojego dobrego ojca.

Umieszczamy pod poprzedni¹ kartk¹ napis: ¯al za grzechy.

Co postanowi³ syn marnotrawny?

Po wys³uchaniu odpowiedzi dzieci podkrelamy.

Syn nie liczy³ na wspania³e przyjêcie i prezenty. Postanowi³ wróciæ,

gor¹co przeprosiæ i b³agaæ o przyjêcie na s³u¿¹cego. Chcia³ siê poprawiæ.

Obok kartki z napisem ¯al za grzechy umieszczamy kartkê z napisem:

i postanowienie poprawy.

Proponujemy, by syn wsta³ i wyruszy³ w podró¿ powrotn¹. W tym

czasie ojciec wychodzi na rodek, staje przodem do powracaj¹cego

syna i przyk³ada d³oñ do czo³a, jak kto, kto wpatruje siê w dal. Syn

pada przed ojcem na kolana, a ojciec podnosi go i ciska serdecznie.

Potem siadaj¹ do sto³u i ucztuj¹ (bez s³ów, jak w pantomimie).

Co zrobi³ syn, gdy wróci³ do ojca?

Dzieci odpowiadaj¹. Podsumowujemy.

Nawrócony syn wraca do ojca i przyznaje siê do winy. Wyznaje wszyst-

ko. Spowiada siê przed ojcem z grzechów. A ojciec nie robi mu ¿adnych

34. Jezus umacnia nas w sakramencie pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

wymówek. Przebacza z ca³ego serca. Cieszy siê z jego powrotu i obdaro-

wuje szczodrze.

W tym miejscu pytamy dzieci, czy wiedz¹, co znaczy s³owo szczodrze.

W razie potrzeby, wyjaniamy je. Umieszczamy pod poprzednimi napis:

Wyznanie grzechów szczera spowied.

Proponujemy, by syn wsta³ od sto³u, zakasa³ rêkawy, naladowa³ mycie

naczyñ, potem kopanie w polu, r¹banie drzewa, dwiganie opa³u itp., po-

tem podszed³ do ojca i poda³ mu na niby dzban z piciem i jedzenie. Gdy

ojciec pije i je, syn siada u jego stóp wpatrzony w ojca. Sceny sym-

boliczne.

Jak, waszym zdaniem, powinien teraz postêpowaæ syn?

Zwracamy uwagê na poprawê syna.

Zapewne syn stara³ siê wynagrodziæ ojcu i rodzinie wyrz¹dzon¹ krzyw-

dê, pracowaæ uczciwie i czêsto okazywaæ bliskim swoj¹ mi³oæ. Mówimy,

¿e stara³ siê zadoæuczyniæ ojcu i rodzinie.

Umieszczamy napis: Zadoæuczynienie Bogu i blinim.

Dziêkujemy uczniom za odegranie ról. Zaznaczamy, ¿e nie s¹ ojcem ani

synem marnotrawnym lecz uczniami drugiej klasy.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Ka¿dy z nas, ch³opcy i dziewczynki, panie i panowie, jestemy podobni

do syna marnotrawnego. Mamy kochaj¹cego Ojca, ale czêsto od Niego

odchodzimy.

Wskazujemy na tablicê.

Poradcie, co powinien zrobiæ kto, kto post¹pi³ le?

Byæ mo¿e dzieci przeczytaj¹ albo opowiedz¹ swoimi s³owami, na kon-

kretnym przyk³adzie, treæ poszczególnych czêci sakramentu pokuty. Wte-

dy prosimy, by dzieci otworzy³y podrêczniki na stronie 150 i opowiedzia³y,

co przedstawia ilustracja.

Jaki zwi¹zek ma ta ilustracja z tym, o czym dzisiaj mówilimy?

S³uchamy odpowiedzi dzieci.

Ju¿ teraz powinnicie przeprosiæ tych, których skrzywdzilicie i staraæ

siê poprawiæ oraz przeprosiæ Boga, od którego odwracacie siê ka¿dym z³ym

postêpkiem. Ale nied³ugo przyst¹picie do sakramentu, w którym Bóg sam

przebaczy wam grzechy. Jak on siê nazywa?

Odpowiedzi dzieci

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Ten sakrament nazywa siê sakrament pokuty i pojednania.

Prosimy, by jedno dziecko wysz³o na rodek i trzyma³o kartkê z napisem

Sakrament pokuty i pojednania. Wskazuj¹c na poszczególne s³owa, t³u-

maczymy.

Pokuta oznacza, ¿e wiele wysi³ku wk³adamy w nasz¹ przyjañ z Bogiem,

w poprawê siebie i wynagrodzenie z³a, które wyrz¹dzilimy. Pojednanie to

dar Pana Jezusa, który okazuje nam w tym sakramencie swoj¹ mi³oæ, pro-

wadzi z powrotem do swojego Ojca i godzi nas z ludmi.

Prosimy kolejno nastêpne dzieci, by trzyma³y napisy: Sakrament nawró-

cenia, Spowied, Sakrament przebaczenia, zadajemy za ka¿dym ra-

zem odpowiednie pytanie i s³uchamy wyjanieñ, uzupe³niaj¹c tylko wtedy,

gdy jest to konieczne.

Dlaczego ten sakrament nazywa siê nawrócenia?

Dlaczego na sakrament pokuty i pojednania mówimy spowied?

A dlaczego jest to tak¿e sakrament przebaczenia?

Przeczytam wam opowiadanie o spowiedzi Tomka, a wy pomylcie, jak

ten sakrament mog³a nazwaæ Kasia, co przez ten sakrament Bóg daje lu-

dziom. S³uchaj¹c opowiadania, przygl¹dajcie siê ilustracji na stronie 150.

Byæ mo¿e dzieci nazw¹ spowied sakramentem przynosz¹cym ulgê, ra-

doæ, weso³oæ. Zwracamy uwagê na skupienie ludzi na ilustracji przed

spowiedzi¹ i ich radoæ po spowiedzi. Chodzi nam o to, by wytworzyæ w dzie-

ciach poczucie bezpieczeñstwa i dobra, w którym bêd¹ uczestniczyæ przez

przyst¹pienie do spowiedzi.

Dodajemy kilka wa¿nych uwag.

Chc¹c przygotowaæ siê do sakramentu pojednania, trzeba najpierw go-

r¹co poprosiæ Ducha wiêtego o pomoc w os¹dzeniu swoich grzechów, czyli

w rachunku sumienia. Jeli ¿a³ujemy z³ych postêpków, zale¿y nam na przy-

jani z Jezusem i bardzo chcemy siê poprawiæ, jestemy gotowi do przyst¹-

pienia do sakramentu pokuty. Wyznajemy Bogu nasze winy, spowiadaj¹c

siê z nich przed kap³anem. A on udzieli nam rozgrzeszenia w imieniu Boga

Ojca i Syna, i Ducha wiêtego.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Modlitwa

Prosimy, by dzieci wsta³y do modlitwy i proponujemy im zastanowienie

siê w mylach nad pytaniami.

34. Jezus umacnia nas w sakramencie pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Kogo ostatnio zasmuci³am /zasmuci³em/ swoim z³ym postêpowaniem?

Chwila ciszy, w której tak¿e my stajemy przed Bogiem i tak¿e zadajemy

sobie w mylach to pytanie. Takie niewidzialne wiadectwo ma ogromne

znaczenie duchowe dla dzieci.

Czy potrafiê przyznaæ siê do winy? Przeprosiæ?

Chwila ciszy.

Ka¿dy grzech krzywdzi nie tylko mnie i tych, z którymi siê spotykam,

ale tak¿e oddala mnie od Boga. On na mnie czeka! Co zrobiê, aby pojednaæ

siê z Bogiem?

Chwila ciszy.

Wyobra sobie dobrego ojca, trzymaj¹cego w swoich ramionach syna

marnotrawnego. Pomyl, jak bardzo ty chcesz byæ tak blisko kochaj¹cego

Boga, najlepszego Tatusia wszystkich ludzi. Przepro Go gor¹co za pope³-

nione grzechy: zaniedbania, z³e czyny, s³owa i myli.

Korzystamy z modlitwy w podrêczniku na stronie 153. Koñczymy j¹ tak

jak w podrêczniku, prosz¹c, by dzieci g³ono powtarza³y co drugi wers,

zgodnie z liturgi¹ Mszy wiêtej.

Zmi³uj siê nad nami, Panie.

Bo zgrzeszylimy przeciw Tobie.

Oka¿ nam Panie, mi³osierdzie swoje.

I daj nam swoje zbawienie.

Prosimy, by dzieci usiad³y.

D. Utrwalenie praca ucznia

Polecamy wykonanie æwiczenia ze strony 151. Uczniowie wpisuj¹ (ko-

rzystaj¹c z napisów na tablicy) obowi¹zki przystêpuj¹cego do sakramentu

pokuty.

Rozdajemy uczniom kartki z rysunkami przedstawiaj¹cymi poszczegól-

ne czêci sakramentu. S¹ one zamieszczone na oddzielnych stronach pod

koniec katechezy. Prosimy, by dzieci zastanowi³y siê, co przedstawiaj¹ ilu-

stracje. Polecamy, by przyklei³y kartki na pasku papieru w odpowiedniej

kolejnoci i podpisa³y s³owami z æwiczenia. Pasek papieru dzieci maj¹ po-

zaginaæ tak, by powsta³a ksi¹¿eczka w formie harmonijki. Demonstrujemy

dzieciom tak¹ harmonijkê z podpisami (bez rysunków). Prosimy, by ucznio-

wie nie kolorowali rysunków. Bêd¹ nam potrzebne na kolejnych katechezach.

Ksi¹¿eczkê mog¹ jedn¹ stron¹ przyczepiæ spinaczem lub przykleiæ do ok³adki

zeszytu od wewn¹trz.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, jakie s¹ akty przystêpuj¹cego do spowiedzi (czynnoci pe-

nitenta).

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi skojarzyæ nazwy oznaczaj¹ce sakrament pokuty i pojed-

nania.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie prze¿yæ radoæ z pojednania z ludmi i Bogiem w sakra-

mencie pokuty i pojednania.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

By³oby bardzo celowe, aby w czasie rekolekcji wielkopostnych m³odzie¿

przygotowywa³a zawsze dla dzieci, które przygotowuj¹ siê do Pierwszej

Komunii wiêtej, inscenizacjê przypowieci o kochaj¹cym ojcu i synu mar-

notrawnym, po której odbywa³oby siê nabo¿eñstwo pokutne.

34. Jezus umacnia nas w sakramencie pokuty

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

35. PROSZÊ JEZUSA O POZNANIE SAMEGO SIEBIE

Mój rachunek sumienia

1. Cele katechetyczne

Wprowadzamy dzieci w istotê rachunku sumienia, czyli budowanie re-

lacji dziecka z Bogiem w prawdzie. Kszta³tujemy umiejêtnoæ dostrzega-

nia przez dziecko w sobie przejawów z³a, jako podstawowego zadania na

drodze do nawrócenia i zjednoczenia z mi³osiernym Bogiem. Wychowuje-

my do troski o w³asne sumienie oraz o w³asn¹ wra¿liwoæ wewnêtrzn¹ na

z³o i krzywdê.

2. Treci katechezy

W praktyce ¿ycia chrzecijañskiego rozpoznawanie w sobie i swoim po-

stêpowaniu z³a nazywamy rachunkiem sumienia. Uznaæ swój grzech, do-

strzec w sobie z³o to pierwszy etap na drodze do nawrócenia, powrotu do

Boga. Cz³owiek, który w swej pysze i zarozumia³oci nie potrafi przyznaæ

siê, ¿e jest grzesznikiem jest zamkniêty na mi³oæ Boga i niezdolny do

prawdziwych relacji osobowych. W biblijnej modlitwie, psalmach, wyra-

nie wystêpuje motyw uznania swego grzechu: Zmi³uj siê nade mn¹, Bo¿e

(...) Uznajê bowiem moj¹ nieprawoæ, a grzech mój jest zawsze przede mn¹.

(...) przeciw Tobie zgrzeszy³em i uczyni³em, co z³e jest przed Tob¹ (Ps 51,

3a. 5-6a). Tak samo w modlitwie liturgicznej, zw³aszcza podczas sprawo-

wania Eucharystii, stale jestemy wzywani do uznania naszych grzechów,

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

bez czego nie ma szczerego przeproszenia Boga i godnego stawania wobec

Niego. Dla chrzecijan rachunek sumienia winien stanowiæ codzienn¹ prak-

tykê. Przy czym praktyka ta nie polega na buchalterskim przeliczaniu w³a-

snych uchybieñ i wystêpków. Niefortunna nazwa rachunek nie mo¿e nas

zmyliæ, ¿e chodzi o jakie liczby. Istot¹ modlitwy zwanej rachunkiem su-

mienia jest wgl¹d we w³asne sumienie i to nie tyle swoimi oczami, ale

przede wszystkim jakby oczami Jezusa, zawsze w obecnoci Boga Ojca

i zawsze wzywaj¹c pomocy Ducha wiêtego. W³anie Duch wiêty, uoso-

biona mi³oæ Ojca i Syna, gwarantuje niejako poczucie bezpieczeñstwa

dziecku: nie bêdê os¹dzony lecz bêdzie mi z mi³oci¹ wybaczone. Jezus i tak

zna lepiej od nas nasze zalety i wady. Prosimy Go o pomoc w spojrzeniu na

siebie Jego oczami, w wietle Jego nauki, gdy¿ najbardziej zale¿y nam na

przyjani z Nim. Prawda o z³u, którego jestemy sprawcami, ma prawdzi-

w¹ drug¹ stronê: Jezus z³o zwyciê¿a, tak¿e w nas, jeli Mu ufamy i za-

wierzamy bez granic.

Podczas wprowadzania dzieci w umiejêtnoæ przeprowadzania rachun-

ku sumienia trzeba siê staraæ, aby nie potraktowa³y one tej modlitwy czysto

mechanicznie. Dlatego nale¿y poprowadziæ katechezê tak, aby dzieci bar-

dziej siê skupi³y na odkryciu znaczenia rozpoznawania i uznawania w so-

bie z³a, jeli chc¹ siê zbli¿aæ do Boga i ludzi, ni¿ na samych szczegó³owych

pytaniach. Pytania stanowi¹ jedynie pomoc. Trzeba podkreliæ, uwiadomiæ

dziecku, ¿e zawsze mo¿e do nich siêgaæ, gdy bêdzie siê przygotowywaæ do

sakramentu pokuty, a tak¿e czêciej np. podczas wieczornej modlitwy, aby

poznawszy z³o pope³nione, przeprosiæ Boga i prosiæ o pomoc w czynieniu

dobra.

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie istoty rachunku sumienia: patrzenie na siebie w wietle mi³o-

ci Boga i wiêzi z Nim. Wyjanienie pojêcia wyrzuty sumienia nasze

serce, które pragnie dobra, smuci siê, gdy czynimy z³o. Uczenie odpowie-

dzialnoci za swoje sumienie: im bardziej nie chcemy s³uchaæ g³osu sumie-

nia, tym bardziej g³os staje siê cichy, niejako zamiera w cz³owieku.

35. Proszê Jezusa o poznanie samego siebie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

4. Metody i rodki

Stosujemy æwiczenie przed rachunkiem sumienia: patrzê na siebie oczami

bliskiego cz³owieka oraz pogadankê na temat opowiadania Rachunek su-

mienia £ukasza celem zapoznania uczniów z rachunkiem sumienia.

Pomoce: ksi¹¿eczki z³o¿one w harmonijkê, przygotowane przez dzieci.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Sprawdzamy zadanie domowe. Zaznaczamy, ¿e ksi¹¿eczki z³o¿one w har-

monijkê trzeba przynosiæ na lekcje, bo bêd¹ nam potrzebne.

Nastêpnie prosimy, by dzieci przypomnia³y sobie osobê blisk¹, na której

im bardzo zale¿y, np. mamê, tatê, ciociê lub wujka albo babciê lub dziadka.

Potem prosimy, by wsta³y i zastanowi³y siê, jak zachowywa³y siê w ostat-

nim tygodniu.

Wyobra sobie, ¿e bliska ci osoba, o której mylisz, widzia³a wszystkie

twoje zachowania, s³ysza³a wszystkie twoje s³owa i myli.

Chwila na zastanowienie.

Czy s¹ takie chwile, z powodu których odczuwasz wstyd przed kochan¹

osob¹? Wolisz, by nie dowiedzia³a siê o nich? Byæ mo¿e by³y to z³e myli,

s³owa, czyny. Zastanów siê, czy ¿a³ujesz ich?

Dzieci siadaj¹ i czytamy im opowiadanie Rachunek sumienia £ukasza

(podrêcznik ucznia strona 155). Prosimy, by dzieci zastanowi³y siê nad py-

taniem Co gnêbi³o £ukasza?.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Podsumowujemy odpowiedzi (podobnie jak w æwiczeniu pod opowiada-

niem) i komentujemy opowiadanie w wietle wiedzy o sumieniu, zgodnie

z treci¹ podrêcznika na stronie 155 przed opowiadaniem.

£ukaszowi nie da³o spaæ sumienie. Ka¿dy z nas ma sumienie. Ono spra-

wia, ¿e czujemy siê nieswojo, gdy mamy pokusê uczynienia czego z³ego. Jeli

s³uchamy g³osu sumienia, powstrzymujemy siê od grzechów. Mówimy, ¿e

mamy spokojne albo czyste sumienie. Gdy jednak mimo wszystko post¹pi-

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

my le, sumienie nie daje nam spokoju. Mamy wyrzuty sumienia. Sumienie

jest darem Bo¿ym. Jednak, gdy jest ci¹gle nieczyste, przes³ania nam Boga.

To znaczy, ¿e jeli nie ¿a³ujemy i nie poprawiamy siê, zag³uszamy sumienie.

Polecamy, by uczniowie przyjrzeli siê ilustracji na stronie 154 (dziec-

ko patrzy na siebie oczami Jezusa) i spróbowali j¹ zinterpretowaæ.

Jaki, waszym zdaniem, zwi¹zek ma ta ilustracja z rachunkiem sumienia?

Przypomnijcie sobie pocz¹tek dzisiejszej katechezy.

Wys³uchujemy odpowiedzi dzieci.

Pan Jezus najlepiej zna nasze zalety i wady. I zawsze patrzy na nas z mi-

³oci¹. Zawsze Mu na nas zale¿y, choæbymy nie wiem co zrobili! Przypo-

mnijcie sobie ostatni¹ katechezê. Co powinien uczyniæ cz³owiek, który ¿a-

³uje za wyrz¹dzone z³o i chce siê poprawiæ, chce siê pogodziæ z Bogiem

i ludmi?

Jeli dzieci nie powiedz¹ wprost, sam katecheta podsumowuje.

Zawsze taki cz³owiek powinien staraæ siê przyj¹æ sakrament pokuty i po-

jednania. Przeczytajcie w waszych ksi¹¿eczkach, które przygotowalicie, jak

nazywamy modlitwê przed przyst¹pieniem do tego sakramentu.

Uczniowie mo¿e zdziwi¹ siê, ¿e rachunek sumienia nazwalimy modli-

tw¹. Nale¿y to podkreliæ.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Dzisiaj pomodlimy siê i spróbujemy zrobiæ rachunek sumienia. Otwórz-

cie podrêczniki na stronie 157. Przeczytajcie tytu³.

Zadajemy kilka pytañ, za ka¿dym razem wys³uchuj¹c odpowiedzi dzieci

i uzupe³niaj¹c je w razie potrzeby.

Jak zatytu³owane s¹ poszczególne czêci rachunku sumienia?

Kto przypomni przykazanie mi³oci Boga? O co w nim chodzi?

Jak brzmi Nowe Przykazanie Pana Jezusa? Do czego Jezus nas w nim

wzywa?

O co chodzi w poleceniu: B¹dcie doskonali, jak Bóg Ojciec?

Ka¿dy z nas ma obowi¹zek rozwijaæ siê: dlatego uczymy siê (tak, ja te¿

uczê siê nawet od was, np. kole¿eñstwa, radoci), staramy siê poprawiaæ

wady. Jestemy dzieæmi Bo¿ymi. Inni widz¹c nas, maj¹ dostrzec odbicie

Boga, który nas stworzy³ na swój obraz i podobieñstwo.

Przechodzimy do lektury pytañ. Jeli w klasie s¹ uczniowie, którzy do-

brze czytaj¹, mo¿emy im kolejno zleciæ czytanie. Prosimy, by dzieci ledzi³y

35. Proszê Jezusa o poznanie samego siebie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

tekst, pokazuj¹c czytane miejsce patyczkiem. Po ka¿dej czêci pozwalamy

dzieciom zadaæ pytania, jeli co jest niejasne. Ws³uchujemy siê tak¿e w ko-

mentarze dzieci.

Modlitwa

Prosimy, by dzieci wsta³y i patrz¹c na krzy¿ przypomnia³y sobie o obec-

noci Boga. Mówimy w³asnymi s³owami modlitwê do Ducha wiêtego przed

rachunkiem sumienia.

Warto rachunek sumienia zacz¹æ od dostrze¿enia pozytywnych umiejêt-

noci i cech w sobie.

Ka¿dy z nas czyni i dobro, i z³o. Przypomnijmy sobie, co dobrego zro-

bilimy ostatnio: mo¿e kto ucieszy³ kogo bliskiego, ciekawie i dobrze bawi³

siê na podwórku, uwa¿a³ na lekcji?

Chwila na zastanowienie.

Bo¿e, Ty wiesz, kiedy staram siê czyniæ dobro. Uda³o mi siê ... (Prosi-

my, by dzieci powiedzia³y w mylach Bogu, co dobrego zrobi³y). Dziêkujê

Ci, Bo¿e, za dobro we mnie.

Nastêpnie czytamy pierwsz¹ czêæ tekstu Twój rachunek sumienia,

zostawiaj¹c czas na zastanowienie siê po ka¿dym pytaniu. Rachunkiem su-

mienia na podstawie kolejnych pytañ (drugiej i trzeciej czêci) mo¿na roz-

poczynaæ nastêpne dwie katechezy.

Koñczymy modlitwê przeproszeniem Boga i podziêkowaniem, ¿e pierw-

sza spowied odbêdzie siê ju¿ nied³ugo.

D. Utrwalenie praca ucznia

Prosimy, by uczniowie powiedzieli, co przedstawia pierwsza ilustracja

w ich ksi¹¿eczkach z zadania domowego i polecamy, by j¹ w domu pokolo-

rowali.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, co to jest sumienie i rachunek sumienia.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi podj¹æ rachunek sumienia.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Uczeñ nie ukrywa swoich grzechów przed sob¹ i pragnie patrzeæ na sie-

bie w wietle mi³oci Jezusa.

6. Wspó³praca z rodzin¹

Prosimy usilnie rodziców, aby czêsto mobilizowali dzieci do wieczor-

nego rachunku sumienia, wzajemnego przeproszenia siê bliskich za wszel-

kie przykroci oraz dziêkowania Bogu za dar przebaczania i dobre zdarze-

nia dnia.

Pytania z rachunku sumienia mo¿na wykorzystaæ w wielkopostnych

nabo¿eñstwach pokutnych: np. za ka¿dym razem inn¹ czêæ.

35. Proszê Jezusa o poznanie samego siebie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

36. PROSZÊ JEZUSA O PRZEBACZENIE

Szczery ¿al za grzechy i mocne postanowienie poprawy

1. Cele katechetyczne

Pragniemy uwiadomiæ dzieciom, ¿e prawdziwe uznanie, dostrze¿enie

z³a w sobie powinno prowadziæ do szczerej chêci odejcia od z³a i zwróce-

nia siê ku Bogu, który jest Najwy¿szym Dobrem. Inaczej mówi¹c, chcemy

zapoznaæ dzieci z potrzeb¹ ¿alu za grzechy i postanowieniem poprawy.

Wychowujemy do umiejêtnoci dostrzegania krzywdy, jakie czyni nasze z³o

i ¿a³owania za nie oraz do wiadomej rezygnacji z czynienia z³a.

2. Treci katechezy

Nikt nie czuje siê dobrze, gdy skrzywdzi kogo bliskiego. Ludzie prze-

praszaj¹ siê, prosz¹ o przebaczenie i okazuj¹ wdziêcznoæ tym, którzy im

wybaczaj¹. Ka¿dy grzech, ka¿de z³o a nawet zaniedbanie dobra, jest zara-

zem odejciem od Boga, zejciem z drogi wskazanej przez Jezusa. Uwia-

domienie sobie z³a w sobie, szczere uznanie w³asnej grzesznoci, jeli ma

byæ pocz¹tkiem nawrócenia, musi rodziæ w cz³owieku ¿al i wolê zmiany,

decyzjê odwrócenia siê od z³a i zwrócenia ku dobru, którego ród³em jest

Bóg. To w³anie stanowi istotê aktu ¿alu (skruchy) i postanowienia popra-

wy. Cz³owiek nie jest w stanie udwign¹æ sam ciê¿aru swojego grzechu.

Modlitwa do Jezusa ukrzy¿owanego jest najpiêkniejszym aktem zaufania,

wyznaniem wiary, ¿e mi³oæ Jezusa jest wiêksza od naszej s³aboci.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

¯al za grzechy mo¿e byæ skutkiem strachu przed kar¹ ludzk¹ albo Bo¿¹,

mo¿e wynikaæ te¿ z mi³oci w³asnej: zawiod³em siê na sobie, inni wi-

dz¹, ¿e nie jestem dobry. Jest to ¿al niedoskona³y, z pobudek egoistycznych.

¯al doskona³y jest aktem wiary i mi³oci, wyp³ywaj¹cym ze wiadomoci,

¿e zlekcewa¿ylimy kochaj¹cego Boga, zapomnielimy o Nim, odeszlimy

od Niego, a teraz pragniemy z ca³ego serca byæ znowu blisko Niego, prze-

prosiæ Go i iæ wyznaczon¹ przez Niego drog¹.

Wychowanie do aktu szczerego ¿alu, czyli do aktu wiary, ¿e grzech od-

dziela od Boga i trzeba z nim zerwaæ, aby móc do Boga wróciæ jest w sensie

istotnym wychowaniem do chrzecijañskiego wyboru i decyzji. Dziecko na

miarê swoich mo¿liwoci powinno sobie coraz wyraniej uwiadamiaæ, ¿e

czêsto dokonuje wyboru i podejmuje decyzje, ¿e dzieje siê to w jego my-

lach, pragnieniach i podejmowanych zachowaniach. Sprawa jest o tyle trud-

na, ¿e dziecko w wieku lat omiu dzia³a jeszcze ci¹gle bardziej spontanicz-

nie ni¿ w sposób refleksyjny. Jednoczenie jednak coraz bardziej dojrzewa

w kierunku refleksyjnego dzia³ania, wiadomych wyborów i decyzji. St¹d

w³anie podczas przygotowania do sakramentu pokuty, trzeba mu pomagaæ

w zdobywaniu zarówno bardziej dojrza³ej wiary, jak i bardziej rozwiniêtej

refleksji odnonie do swoich zachowañ.

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie znaczenia ¿alu za grzechy i postanowienia poprawy: jeli nie

¿a³ujê, to uwa¿am, ¿e postêpujê dobrze i nie chcê przebaczenia.

Uwiadomienie, ¿e umieraj¹c na krzy¿u, Jezus ukaza³ nam swoj¹ wiel-

k¹ mi³oæ. Nie musimy siê baæ przychodzenia do Niego ze swoimi grzecha-

mi On ju¿ nas z nich wyzwoli³. Trzeba nam tylko przyjæ do Niego, wy-

znaæ winy, ¿a³owaæ, ¿e oddalamy siê od Niego i niszczymy przyjañ, pra-

gn¹æ przy Nim pozostaæ a On zg³adzi nasze grzechy. Uczymy dzieci ser-

decznej modlitwy skruchy.

4. Metody i rodki

Stosujemy inscenizacjê opowiadania o Jacku i Mateuszu i wspóln¹ pra-

cê z podrêcznikiem.

36. Proszê Jezusa o przebaczenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Korzystaj¹c z tekstu Przeczytajmy razem!, t³umaczymy dzieciom, ¿e

kto, kto w zagro¿eniu ¿ycia otrzymuje rozgrzeszenie bez spowiedzi (wy-

znania win), powinien przyst¹piæ do sakramentu pokuty, gdy tylko ma tak¹

mo¿liwoæ.

Pomoce: ksi¹¿eczki z³o¿one w harmonijkê, przygotowane przez dzieci.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Wyobracie sobie tak¹ sytuacjê: Jacek i Mateusz chodz¹ do jednej kla-

sy. Przyjani¹ siê od dawna. Zazwyczaj wietnie siê bawi¹. Jednak wczoraj

Jacek, chc¹c siê popisaæ przed kolegami z podwórka, w czasie zabawy w ber-

ka podstawi³ Mateuszowi nogê. Mateusz przewróci³ siê, pot³uk³ kolano i po-

brudzi³ siê b³otem. Poszed³ zasmucony do domu. Nie wyszed³ ju¿ w tym dniu

na podwórko. Wieczorem postanowi³, ¿e przebaczy przyjacielowi.

Pytamy, czy kto chce odegraæ to, co dzia³o siê w nastêpnym dniu. Mu-

simy dbaæ o to, by dzieci graj¹ce role mia³y inne imiona. Dzieci odgrywaj¹

to, co opowiadamy.

Na drugi dzieñ Mateusz podszed³ do Jacka z wyci¹gniêt¹ rêk¹. Jednak

Jacek schowa³ rêce za siebie i powiedzia³: Przecie¿ nic siê nie sta³o, nie

z³ama³e nogi. Wcale nie ¿a³ujê tego, co siê wczoraj sta³o. Nie zale¿y mi na

takim niedorajdzie. Mateusz móg³ siê na niego pogniewaæ. Mia³ prawo.

Jednak tak zale¿a³o mu na koledze, ¿e nie odszed³ zagniewany. To Jacek

odwróci³ siê i odszed³. Mateusz postanowi³, ¿e nie bêdzie siê mci³. Pocze-

ka, a¿ przyjaciel siê opamiêta. Przecie¿ mu przebaczy³. Po po³udniu na po-

dwórku ch³opcy znowu siê spotkali. Jacek siedzia³ smutny. Jako nie chcia-

³o mu siê bawiæ. Gdy zobaczy³ Mateusza zrobi³o mu siê ¿al, ¿e straci przy-

jaciela. Podszed³ do niego i powiedzia³: Nie wiem, dlaczego tak g³upio

post¹pi³em. Przepraszam ciê. Czy zagramy w pi³kê? Podali sobie rêce.

Koledzy patrzyli zdziwieni.

Dziêkujemy za odegranie roli i zaznaczamy, ¿e ch³opcy ju¿ nie s¹ Jac-

kiem i Mateuszem, ale zadajemy im pytania.

Jak czu³e siê w roli Mateusza? Czy ³atwo by³o wytrwaæ w przebacze-

niu?

Czy przebaczenie Mateusza pomog³o ci do niego podejæ?

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Pozwalamy uczniom graj¹cym role powiedzieæ o swoich odczuciach.

Prosimy, by uczniowie usiedli i pytania kierujemy do wszystkich.

A co wy mylicie o prze¿yciach ch³opców z opowiadania? Czy chcieli-

bycie, aby ludzie, na których wam zale¿y, umieli wam tak przebaczaæ, jak

Mateusz Jackowi i czekaæ, a¿ siê opamiêtacie?

Rozmawiamy z dzieæmi na zadany temat.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Bóg tak¿e czeka na ka¿dego z nas. Chce nam przebaczyæ. Jednak jeli

nie ¿a³ujemy za z³e postêpowanie, nie mo¿emy przyst¹piæ do sakramentu

pokuty i pojednania. Jak mylicie, dlaczego?

Odpowiedzi dzieci.

Bez ¿alu za grzechy nie przyjmiemy odpuszczenia grzechów. Odrzuci-

my przebaczenie Boga. Jest to jak zatrzaniêcie drzwi przed nosem przyja-

ciela. Ale Bóg czeka zawsze. I zawsze nam przebacza.

Mo¿e s³yszelicie takie okrelenia: zatwardzia³y grzesznik, serce z ka-

mienia, serce skruszone? Co one oznaczaj¹?

S³uchamy odpowiedzi dzieci.

Cz³owiek, który pope³nia z³o i nie ¿a³uje tego, staje siê coraz gorszy.

Mówimy, ¿e jego serce robi siê z kamienia, jak martwe! Ale ¿al sprawia, ¿e

serce z kamienia kruszeje, staje siê ¿ywe, znowu jest czu³e i zdolne do ko-

chania i sk³ania cz³owieka do dobroci.

Prosimy, by uczniowie otworzyli podrêczniki na stronie 159 i czytamy ca³e

æwiczenie. Pytamy, czy zrozumieli polecenie i prosimy, by wykona³y je sa-

modzielnie o³ówkiem. Potem dzieci czytaj¹ odpowiedzi g³ono. Mo¿e siê

zdarzyæ, ¿e dzieci ró¿nie, w zale¿noci od w³asnych dowiadczeñ, wpisz¹ TAK

lub NIE. Ka¿d¹ odpowied szanujemy, ale pozwalamy na dyskusjê. Jeli kto

zmieni zdanie, mo¿e wymazaæ wpis i zmieniæ go.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Przechodzimy do æwiczenia na stronie 160. Czytamy g³ono polecenie

i propozycje odpowiedzi. Jeli dzieci w klasie bardzo s³abo pisz¹, mo¿na

przygotowaæ odpowiedzi skserowane na paskach papieru (tyle, ilu jest

uczniów) i poleciæ je poci¹æ oraz wybrane odpowiedzi wkleiæ. Po wykona-

niu æwiczenia wracamy do historii ch³opców.

36. Proszê Jezusa o przebaczenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Wyobracie sobie inne zakoñczenie historii Jacka i Mateusza. Mateusz

mia³ starszego brata, który na drugi dzieñ wyszed³ z nim na podwórko. Ja-

cek zl¹k³ siê, ¿e teraz starszy brat ukarze go za podstawienie nogi Mateuszo-

wi. Zrobi³o mu siê tak¿e wstyd, ¿e starszy brat mo¿e go wzi¹æ za ³obuza.

Po¿a³owa³ swojego postêpowania. Szybko podszed³ do Mateusza i powie-

dzia³: Przepraszam za wczorajsze. Nie gniewasz siê?. Przypominam, ¿e

w pierwszej historii Jacek ¿a³owa³, bo nie chcia³ straciæ przyjaciela. Kiedy

¿al Jacka by³ jakby lepszy, a kiedy gorszy i dlaczego?

Po rozmowie z dzieæmi wyjaniamy.

Tak¿e wobec Boga ¿al mo¿e byæ doskona³y, gdy kto ¿a³uje z mi³oci do

Niego albo niedoskona³y, gdy ¿a³uje siê ze strachu przed gniewem Boga

lub ludzi, b¹d ze wstydu za swoje postêpki.

Przechodzimy do æwiczenia na stronie 162, ale dorysujemy serduszka

tylko w æwiczeniu na stronie 159. Czytamy polecenie i tym razem omawia-

my wspólnie, gdzie narysowaæ serduszko w æwiczeniu, w którym by³a mowa

o motywach ¿alu syna marnotrawnego.

Modlitwa

Rozk³adamy szeroko rêce d³oñmi w stronê dzieci, jakbymy chcieli je

ogarn¹æ i pytamy, jaki znak przypomina im nasza postaæ. Byæ mo¿e ucznio-

wie domyl¹ siê, ¿e krzy¿. Mo¿na im podpowiedzieæ, pokazuj¹c liniê werty-

kaln¹ i horyzontaln¹ naszego cia³a i r¹k.

Jezus na krzy¿u przygarnia nas do siebie z mi³oci¹, aby obdarzyæ

¿yciem w radoci. Roz³ó¿my rêce i, patrz¹c na krzy¿, pomódlmy siê do Niego.

Prosimy o powstanie i podobne roz³o¿enie r¹k. Zachêcamy, by dzieci

patrz¹c na krzy¿ w mylach powtarza³y do Boga s³owa modlitwy, któr¹

mówimy na g³os (podrêcznik, strona 162).

Panie Jezu, patrzê na Twój krzy¿. Wiem, ¿e Ty bardzo cierpia³e tak¿e

dla mnie. Nie zawsze udaje mi siê postêpowaæ tak, jak Ty uczysz. Bardzo

¿a³ujê i proszê, ¿eby mi znowu wybaczy³. Chcê siê poprawiæ. Pomó¿ mi

w tym. Bez Ciebie nic uczyniæ nie potrafiê. Pomó¿ mi sprawiaæ radoæ To-

bie i ludziom.

Na zakoñczenie wspólnie g³ono odmawiamy Akt ¿alu, Ojcze nasz

lub Który za nas cierpia³ rany... i prosimy, by dzieci usiad³y.

Rozmawiamy z dzieæmi na temat witra¿a narysowanego na stronie 162

i proponujemy, by uczniowie pokolorowali go, pamiêtaj¹c, ¿e krzy¿ jest zna-

kiem, jak bardzo Jezus kocha ka¿dego z nas.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

D. Utrwalenie praca ucznia

W domu dzieci uzupe³ni¹ odpowiednio serduszkami drugie æwiczenie (na

stronie 160), to które dotyczy³o ich osobistego ¿alu. Prosimy, by dzieci prze-

czyta³y sobie jeszcze raz swoje w³asne napisane lub wklejone odpowiedzi

i zastanowi³y siê, czy bêd¹ potrafi³y zdecydowaæ, gdzie narysowaæ serduszko

oznaczaj¹ce ¿al doskona³y. W razie w¹tpliwoci mog¹ zwróciæ siê o pomoc

do opiekunów lub do katechety.

Polecamy tak¿e pokolorowanie drugiego obrazka w ich ksi¹¿eczkach

harmonijkach, przedstawiaj¹cego ¯al za grzechy.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, co to jest skrucha.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi podaæ przyk³ad ¿alu doskona³ego i niedoskona³ego.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie szczerze ¿a³owaæ za grzechy i chce siê poprawiæ.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Mo¿na porozmawiaæ z rodzicami, czy w domu jest krzy¿, przed którym

dzieci mog¹ siê modliæ.

Warto wykorzystaæ modlitwê z podrêcznika ze strony 162 w czasie na-

bo¿eñstwa drogi krzy¿owej w parafii.

36. Proszê Jezusa o przebaczenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

37. WYZNAJÊ JEZUSOWI MOJE GRZECHY

I PRZYJMUJÊ ROZGRZESZENIE

Szczera spowied i rozgrzeszenie

1. Cele katechetyczne

Wprowadzamy w praktykowanie szczerej spowiedzi. Wychowujemy do

odwa¿nego i szczerego powierzania siê Jezusowi w sakramencie pojedna-

nia.

Uczymy korzystania z formu³y spowiadania siê zgodnie ze sposobem,

jaki podaj¹ Obrzêdy Pokuty.

2. Treci katechezy

Sprawowanie ka¿dego z sakramentów posiada swój wyznaczony obrzêd

liturgiczny. Zapoznanie siê z nim jest wymagane dla jego godnej celebra-

cji. Ten obrzêd ma znaæ i rozumieæ nie tylko kap³an, ale ka¿dy, kto chce

owocnie przyjmowaæ sakrament oraz uczestniczyæ wiadomie i aktywnie

w jego sprawowaniu wiadomie przyj¹æ rozgrzeszenie. Odnowione po

Soborze Watykañskim II obrzêdy sakramentów podkrelaj¹ bardzo ich per-

sonalny charakter. Ich sposób sprawowania ma pomagaæ w spotkaniu w wie-

rze cz³owieka z Bogiem. Odnowione sprawowanie sakramentu pokuty ma

tak¿e pomóc w korzystaniu z tego sakramentu, w g³êbszym uwiadomieniu

sobie, ¿e jest to powrót grzesznika do Boga, najlepszego Ojca, za pored-

nictwem Kocio³a reprezentowanego przez kap³ana. St¹d to niebagateln¹ jest

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

rzecz¹ w³aciwe spojrzenie na poszczególne etapy dialogu w sprawowaniu

sakramentu pokuty, aby on sta³ siê rzeczywicie osobowym spotkaniem

cz³owieka z Bogiem powracaj¹cego syna marnotrawnego z najlepszym

Ojcem.

Trzeba usilnie siê staraæ, aby pierwsze przyjêcie sakramentu pokuty by³o

w miarê rozwojowych mo¿liwoci dziecka jego wyborem i jego decyzj¹

spotkania siê w tym sakramencie z mi³osiernym Bogiem. Dlatego cokolwiek

wytwarza³oby w powi¹zaniu z tym sakramentem sytuacjê lêkow¹, trzeba

starannie usuwaæ.

Opowiadanie ma pomóc dziecku zrozumieæ sensownoæ przystêpowa-

nia do sakramentu pokuty nawet wtedy, gdy powtarzamy grzechy. Mo¿na

ten temat przybli¿yæ tak¿e inaczej: dziecko rozumie, ¿e zawsze chce prze-

prosiæ mamê (kogo bliskiego), nawet gdy czêsto j¹ obra¿a, np. z³oci¹ albo

ba³aganem w swoich rzeczach, i chocia¿ powtarza z³y czyn czy nieodpo-

wiednie zachowanie zawsze na nowo przeprasza jakby pierwszy raz. Po-

dobnie jest w naszych relacjach z Bogiem: przepraszamy Go i chocia¿ po-

pe³niamy te same grzechy, zawsze jest inaczej, zawsze teraz jest inne,

nowe, jak wie¿a rana, któr¹ chcemy uleczyæ.

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie, ¿e nie mo¿na spowiadaæ siê na niby, nieszczerze. Jeli nie

jestem szczery, prawdziwy to tak, jakbym nie ja siê spowiada³, dlatego

spowied jest wtedy niewa¿na.

Usuwanie lêków i w¹tpliwoci zwi¹zanych ze spowiedzi¹. Wyjanianie

poszczególnych etapów obrzêdu sakramentu pokuty i pojednania.

4. Metody i rodki

Stosujemy metodê inscenizacji dialogu dwóch pacynek, opowiadania,

pogadanki oraz zabawê w porozumiewanie siê za pomoc¹ sznurka.

Pomoce: dwie dowolne pacynki oraz sznurek redniej gruboci ok. 3-4

metrowy. Na ka¿d¹ jednostkê lekcyjn¹ potrzebny bêdzie osobny kawa³ek

sznurka, gdy¿ w czasie lekcji bêdzie pociêty.

Ksi¹¿eczki z³o¿one w harmonijkê, przygotowane przez dzieci.

37. Wyznajê Jezusowi moje grzechy i przyjmujê rozgrzeszenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Przynosimy dwie pacynki i urz¹dzamy ma³e przedstawienie.

To jest chory krasnal. Boli go z¹b. Przyszed³ do misia dentysty. Jednak

boi siê powiedzieæ prawdê, bo nie lubi wiert³a dentystycznego. Co ci jest

krasnalu? Co mnie boli. A co? Palec; Krasnalu, ja leczê zêby.

To... chcia³em powiedzieæ, ¿e z¹b mi krzywo ronie. Nie widaæ, ale jeli

tak czujesz, za³o¿ymy aparat na zêby i bêdzie rós³ prosto.

Czy krasnala przestanie boleæ? Wyleczy w ten sposób zêby?

Rozmawiamy z dzieæmi i podsumowujemy.

Przy lekarzu, dentycie trzeba byæ szczerym, czyli mówiæ prawdê. Ina-

czej on nie pomo¿e.

A teraz wyobracie sobie, ¿e nasz krasnal wybi³ misiowi szybê swoj¹

pi³k¹. Nie byle jak¹ pi³k¹, now¹. Czy to ty zrobi³e? pyta mi. Nie, to nie

ja!. Szkoda. Ka¿demu mo¿e siê zdarzyæ niecelnie kopn¹æ. A ja chcia³em

w³acicielowi oddaæ pi³kê. I co teraz? Jeli udajemy, ¿e to nie my, to nikt

nam nie mo¿e przebaczyæ...

Odk³adamy pacynki.

Opowiem wam, co zdarzy³o siê pewnej dziewczynce. Kasia spóni³a siê

do domu po lekcjach, bo zagada³a siê z kole¿ank¹. Powiedzia³a mamie: Prze-

praszam za spónienie, ale spotka³am babciê dwigaj¹c¹ zakupy i pomog³am

jej wnieæ je do domu, dlatego siê spóni³am. I Kasia chcia³a z ulg¹ przytu-

liæ siê do mamy. Mama zasmucona odpowiedzia³a: Martwiê siê. Rozmawia-

³am przed chwil¹ z babci¹ przez telefon i wiem, ¿e nie spotka³a ciebie.

Czy Kasia mog³a radonie przytuliæ siê do mamy, gdy jej nieszczeroæ

wysz³a na jaw?

Rozmawiamy z dzieæmi prowadz¹c do wniosku, ¿e mama czeka³a na

szczer¹ wypowied Kasi. A dziewczynka, aby otrzymaæ pe³ne przebaczenie

od mamy, powinna powiedzieæ prawdê.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Jeli naprawdê pragniemy, by Bóg nam wybaczy³ winy w sakramencie

pojednania, musimy powiedzieæ na spowiedzi prawdê. Bóg zna nas, nasze

grzechy i czeka, ¿e szczerze przyznamy siê do nich. Nie chce nam wyba-

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

czyæ tylko trochê, pragnie wymazania naszych wszystkich win! Dlatego

na spowiedzi musimy byæ szczerzy. To trudne, bo s³yszy nasze wyznanie

ksi¹dz. Ale on nikomu nie powtórzy. S³ucha w imieniu Boga, którego nie

widzimy. Nigdy nie powtórzy niczyich grzechów nikomu! Przygotowuj¹c

siê do sakramentu pokuty pamiêtajmy o tym, ¿e musimy szczerze wyznaæ

wszystkie z³e uczynki.

Jeli jednak zdarzy siê nam naprawdê zapomnieæ o wyrz¹dzonej sobie

lub komu krzywdzie albo zaniedbaniu lub z³ych s³owach Bóg nam wy-

baczy. On wie, ¿e naprawdê zapomnielimy. Sakrament jest wa¿ny. Przy

nastêpnej spowiedzi powiedzmy o tej swojej winie. Jednak jeli kto spe-

cjalnie zatai grzech, jest to rodzaj k³amstwa przy spowiedzi i wtedy jest ona

niewa¿na! Takie niepe³ne wyznanie win by³oby kolejnym z³em, grzechem.

Dzisiaj nauczymy siê, jak przystêpowaæ do tego sakramentu. Pan Jezus

czeka na nas, ale widzimy tylko kap³ana.

Po kolei przedstawiamy uczniom sposób przystêpowania do sakramen-

tu, zgodnie z treci¹ w podrêczniku na stronach 164 165. Prosimy, by dzieci

otworzy³y na tych stronach podrêczniki i czytamy kolejno poszczególne czê-

ci. Pozwalamy dzieciom zadawaæ pytania. Wyjaniamy wszystkie w¹tpli-

woci.

Warto powiêciæ katechezê na pokazanie praktycznej strony spowiedzi,

najlepiej w kociele, ale uprzedzamy uczniów, by podczas æwiczenia nie wy-

znawa³y ¿adnych grzechów, nawet wymylonych.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Gdy Bóg wybacza grzechy, to tak, jakby obmy³ ³ask¹ przebaczenia na-

sze serce. Staje siê ono czyste. Czy umiecie mi powiedzieæ, kiedy Bóg za

porednictwem kap³ana daje znak swojego przebaczenia tak wyranie, ¿e

s³yszymy i widzimy ten znak. Znajdcie mi ten moment w opisie sposobu,

czyli obrzêdu spowiedzi.

Pozwalamy, by dzieci znalaz³y treæ, gdzie jest mowa o udzieleniu roz-

grzeszenia.

Gdy ksi¹dz udziela rozgrzeszenia, czyni to w imiê Ojca i Syna, i Ducha

wiêtego. Nie mówi tego wiêc od siebie, ale od samego Boga. To Bóg od-

puszcza nam grzechy.

Czêsto s³yszê od dzieci a nawet doros³ych pytanie, po co siê spowiadaæ.

Ja mam wci¹¿ te same grzechy. Spowied nic nie zmienia.

37. Wyznajê Jezusowi moje grzechy i przyjmujê rozgrzeszenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Nawi¹zujemy do katechezy nr 6 z pocz¹tku roku szkolnego, podczas której

dzieci bawi³y siê w pajêczynê. Przypominamy, ¿e ka¿dy grzech niszczy

nasze zwi¹zki z ludmi. Warto przygotowaæ grubszy sznurek. Potrzebne s¹

no¿yczki.

Czy pamiêtacie zabawê z k³êbkiem w³óczki (albo nici)? Mówilimy, ¿e

przez grzech odchodzimy od Boga, zrywamy przyjañ.

Prosimy na rodek dwie dziewczynki. Staj¹ one ty³em do siebie w odle-

g³oci np. trzech metrów i trzymaj¹ lekko napiête koñce sznurka. Opowia-

damy.

Zabawa polega na tym, ¿e przez potrz¹niêcie sznurka mo¿na informo-

waæ przyjació³kê o ró¿nych sprawach np. jedno lekkie szarpniêcie oznacza:

przyjd do mnie jutro, dwa szarpniêcia: lubiê siê z tob¹ bawiæ, trzy

szarpniêcia porozmawiamy. Zaczynasz ty.

Wskazana dziewczynka szarpie sznurek, kole¿anka mówi na g³os, co zro-

zumia³a. Nagle przecinamy sznurek. Dziewczêta oczywicie trac¹ kontakt.

Przeciêcie sznurka oznacza, ¿e pok³óci³ycie siê. Co z³ego nie pozwala

wam siê porozumieæ. Przyjañ jest zerwana, ale zale¿y wam na sobie, wiêc

przepraszacie siê.

Zawi¹zujemy wêze³ wyranie skracaj¹c sznurek. Dziewczêta zbli¿aj¹ siê

ty³em do siebie. Po trzech ciêciach i wêz³ach powinny znaleæ siê blisko

siebie. Pozwalamy im siê odwróciæ i zauwa¿amy, ¿e pogodzenie zbli¿y³o je.

Dziewczêta siadaj¹, a my czytamy dzieciom tekst z podrêcznika Przeczy-

tajmy razem! Nitka z supe³kami.

Modlitwa

Prosimy, by dzieci wsta³y.

Powtórzcie w mylach za mn¹: Kochany Bo¿e, wiem, ¿e czekasz na mnie

w sakramencie pojednania. Chcesz byæ blisko mnie. Postaram siê czêsto

przystêpowaæ do tego sakramentu.

Uczniowie siadaj¹.

Bêdziemy jeszcze na nastêpnych katechezach mówiæ o tym, dlaczego

dobrze jest spowiadaæ siê przed przyjêciem Komunii wiêtej w ka¿dy pierw-

szy pi¹tek miesi¹ca. Dobrze jest tak¿e pojednaæ siê z Bogiem w czasie re-

kolekcji. Byæ mo¿e widzielicie, jak wielu ludzi stoi wtedy przed konfesjo-

na³ami. Przystêpujcie tak¿e do spowiedzi przed wiêtami kocielnymi, np.

Bo¿ym Narodzeniem, Wielkanoc¹ oraz przed wiêtami rodzinnymi: imie-

ninami, urodzinami, a tak¿e przed wa¿nymi wydarzeniami, np. pójciem do

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

szpitala. Zawsze trzeba szybko siê wyspowiadaæ, gdy czujemy, ¿e bardzo

le post¹pilimy i odwrócilimy siê od Boga.

Warto, bycie siê zawsze przy spowiedzi zastanowili, co otrzymalicie

od Boga od ostatniej spowiedzi, umieli dziêkowaæ za Jego dary, a tak¿e które

postanowienie uda³o siê wam od ostatniej spowiedzi zrealizowaæ, a co siê

wam nie udaje.

D. Utrwalenie praca ucznia

Prosimy, by uczniowie pokolorowali kolejny obrazek w ich ksi¹¿eczce-

harmonijce. Polecamy, aby nauczy³y siê na pamiêæ tej czêci obrzêdu spo-

wiedzi, która nale¿y do penitenta. Nie wymagamy jednak tej umiejêtnoci

z lekcji na lekcjê, lecz dajemy wystarczaj¹co du¿o czasu na przyswojenie

sobie dialogu spowiedzi. Nie zapominajmy, ¿e nie ka¿dy uczeñ bêdzie w sta-

nie nauczyæ siê dok³adnie formu³. Wskazane jest stosowanie przez dzieci

w³asnych s³ów, dla oddania tej samej treci.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, co znaczy szczeroæ i rozgrzeszenie oraz ¿e spowied nie-

szczera jest niewa¿na.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi przyst¹piæ do sakramentu pojednania.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie wyznaæ Jezusowi grzechy bez ukrywania ich i przyj¹æ

rozgrzeszenie.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Jeli idziemy z dzieæmi do kocio³a, aby tam sprawdziæ u uczniów zna-

jomoæ obrzêdu spowiedzi, warto zaprosiæ wtedy do pomocy kogo z ro-

dziców.

Prosimy tak¿e rodziców, aby w czasie spowiedzi wielkopostnej przypro-

wadzili dzieci do kocio³a i pomodlili siê z nimi w intencji ich pierwszej

spowiedzi.

37. Wyznajê Jezusowi moje grzechy i przyjmujê rozgrzeszenie

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

38. PROSZÊ JEZUSA O POMOC W NAPRAWIENIU Z£A

Zadoæuczynienie Bogu i bliniemu

1. Cele katechetyczne

Budzimy potrzebê zadoæuczynienia Bogu i bliniemu za pope³nione z³o.

Kszta³tujemy postawê odpowiedzialnoci za w³asne b³êdy i podejmowanie

siê ich naprawiania.

Wychowujemy do wdziêcznoci za dar pojednania w sakramencie po-

kuty oraz do wiernoci podjêtym postanowieniom.

2. Treci katechezy

Przebaczenie, przyjêcie nas grzesznych przez mi³uj¹cego Ojca, budzi

w nas poczucie wdziêcznoci i zobowi¹zuje. Tym bardziej zobowi¹zuje, ¿e

w naszym ¿alu wyra¿amy przyrzeczenie postanowienie poprawy nasze-

go ¿ycia. Nawrócenie jest pe³ne, gdy nastêpuje po nim praca nad sob¹, nad

pokonywaniem z³a. Ten aspekt sakramentu pokuty jest zw³aszcza dzi bar-

dzo wa¿ny, gdy wiele sytuacji woko³o dziecka pobudza je raczej do bruta-

lizmu, do niszczenia, poni¿ania, górowania nad innymi itd. Panowanie nad

sk³onnoci¹ do z³a, przezwyciê¿anie siebie, naprawianie szkód to wszystko

uwa¿ane jest dzi za s³aboæ. Ostatnia czêæ sakramentu pojednania musi

byæ wiêc szczególnie troskliwie wyjaniana i wdra¿ana w ¿ycie.

Podobnie jak poprzednie czêci sakramentu pojednania, zadoæuczynie-

nie Bogu i blinim mo¿e byæ zrealizowane tylko na fundamencie wiado-

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

mej, wolnej decyzji cz³owieka. Ma ono dodatkowo aspekt nieustannego

wype³niania. Dziecko chêtnie obiecuje poprawê, ale trwa³oæ tego aktu woli

jest zagro¿ona zarówno zewnêtrzn¹ sytuacj¹, w której ¿yje dziecko, jak i we-

wnêtrznym brakiem wytrwa³oci. Dlatego trzeba wk³adaæ du¿o wysi³ku

w obudzenie w dziecku chêci, woli trwania w podejmowanych postanowie-

niach. W³aciwe wychowanie, kszta³towanie postawy zadoæuczynienia,

niew¹tpliwie bêdzie rzutowaæ na ca³¹ przysz³oæ dziecka.

Znakiem podjêcia zadoæuczynienia jest wierne wype³nienie polecenia

kap³ana, tzw. pokuty. Jest to modlitwa lub czynnoci, które nie s¹ istot¹

pokuty, ale znakiem dla Boga i nas samych, ¿e nawrócenie siê w nas doko-

nuje i podejmujemy zadoæuczynienie. Dlatego wiernoæ w ich wype³nie-

niu jest tak wa¿na.

Dzieci rozumiej¹, ¿e z³o, które uczynilimy zosta³o nam przebaczone, ale

szkody, które wyrz¹dzilimy nadal istniej¹. Co zniszczylimy: mi³oæ miê-

dzy ludmi, nasz¹ wiê z Bogiem, jakie dobro w sobie. Rol¹ zadoæuczy-

nienia jest wspó³praca w naprawianiu zniszczeñ. Zadoæuczyniæ, to znaczy

podj¹æ próbê naprawienia w sobie tego, co zaniedba³em lub zepsu³em, pró-

bê wynagrodzenia Bogu i blinim. Trzeba dobrej chêci, wyobrani i pomy-

s³owoci, aby zadoæuczyniæ Bogu i bliniemu.

3. Zadania nauczyciela religii

Uwiadomienie roli pokuty i zadoæuczynienia. Wyjanienie znaczenia

pokuty.

4. Metody i rodki

Stosujemy wspólne czytanie opowiadania i dyskusjê na temat sposobów

zadoæuczynienia. Korzystaj¹c z opowiadania i æwiczeñ umieszczonych

w podrêczniku, uczymy dzieci ró¿nych form zadoæuczynienia. Ws³uchu-

jemy siê tak¿e w pomys³y uczniów, nie zamykaj¹c im drogi do w³asnej in-

wencji mi³oci wzglêdem skrzywdzonych i Boga.

Pomoce: ksi¹¿eczki z³o¿one w harmonijkê, przygotowane przez dzieci.

38. Proszê Jezusa o pomoc w naprawieniu z³a

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Roz³ó¿cie wasze ksi¹¿eczki z czêciami sakramentu pokuty. Co przed-

stawia ostatni rysunek? W jaki sposób dzieci na ilustracji naprawiaj¹ pope³-

nione grzechy?

Rozmowa, w której utrwalamy nazwê zadoæuczynienie.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Co to znaczy zadoæuczynienie?

Podsumowujemy wypowiedzi dzieci.

Zadoæuczyniæ, to naprawiæ z³o i wynagrodziæ pokrzywdzonym. Przy-

znajmy, ¿e zadoæuczynienie bywa bardzo trudne. Jeli kto wybije szybê,

naprawa po prostu kosztuje trochê pracy i pieniêdzy. Ale s¹ grzechy, znisz-

czenia, których nie da siê naprawiæ. Podajcie przyk³ady.

Pomagamy w razie potrzeby przyk³adami, zwracaj¹c uwagê, by nie by³y

drastyczne: zniszczenie cennego przedmiotu, którego ju¿ nie mo¿na odku-

piæ, np. ulubionego mika dziecka, ok³amanie i zrzucenie w³asnej winy na

kogo, kto st³uk³ kwiat w klasie: nawet, gdy w koñcu przyznamy siê do winy,

kto niewinny ju¿ przez nas cierpia³ itp.

Trzeba wiele pomys³owoci i wysi³ku, by zadoæuczyniæ za grzechy, które

zawsze sprowadzaj¹ jakie z³o: albo niszcz¹ nasz¹ wiê z Bogiem, np. gdy

opucimy z lenistwa Mszê wiêt¹ w niedzielê lub wieczorn¹ modlitwê, albo

niszcz¹ dobro innych ludzi i w nas samych.

Czytamy opowiadanie Przestañ paliæ z podrêcznika strony 167 170

i omawiamy z dzieæmi, na czym polega³o zadoæuczynienie Tomka.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Pomó¿cie mi wymyliæ, jak mo¿na zadoæuczyniæ w ró¿nych sytuacjach.

Omawiamy z uczniami ró¿ne sytuacje, staraj¹c siê pomóc wymyliæ jak

najwiêcej przyk³adów. Zwracamy uwagê na praktyczn¹ stronê wynagrodze-

nia. Pokazujemy, ¿e zawsze mo¿emy pomodliæ siê za tych, których skrzyw-

dzilimy. Gdy nie mo¿emy naprawiæ krzywdy bezporednio, mo¿emy tak¿e

pociæ za niego, czyli wyrzec siê jakiej przyjemnoci i powiedzieæ Bogu,

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

¿e w³anie dla tej osoby to robimy. Mo¿na tak¿e pomóc komu innemu, np.

jeli kto przezywa³ niepe³nosprawn¹ osobê i ju¿ jej nie widuje, mo¿e za-

doæuczyniæ pomagaj¹c komu innemu niepe³nosprawnemu. Nie pozwala-

my na ¿adne osobiste wycieczki pod adresem innych dzieci. Mo¿na po-

dawaæ tylko ogólne przyk³ady albo pytaæ, jak zadoæuczyniæ w³asny grzech.

Basia przezywa³a kole¿ankê. Jak waszym zdaniem powinna jej wyna-

grodziæ?

Krzysiek przechodz¹c obok kolegów uderza³ ich piêci¹, tak dla zaba-

wy, ale by³o to dla nich bolesne. Jak mo¿e im zadoæuczyniæ?

Wiesiek zniszczy³ pióro koledze. Co ma zrobiæ?

Ula sk³ama³a mamê i nie przyzna³a siê, ¿e zgubi³a czapkê. Jak ma zadoæ-

uczyniæ?

Wiekowi nie chcia³o siê iæ na Mszê wiêt¹ w niedzielê. Czy mo¿e to

naprawiæ? Jak?

Bernadetka zapomina³a ci¹gle wieczorem pomodliæ siê. A czasami po

prostu jej siê nie chcia³o. Jak mo¿e zadoæuczyniæ Bogu?

Maciek strasznie dokucza³ koledze na koloniach. Ju¿ go nie spotka. Nie

ma do niego adresu. Jak mo¿e mu wynagrodziæ?

Czy macie jeszcze pytania, jak zadoæuczyniæ za grzechy?

Modlitwa

Prosimy dzieci o powstanie.

Co najbardziej chcielibycie naprawiæ w swoim ¿yciu?

Chwila ciszy.

Najpierw ka¿dy z was po cichu poprosi Boga o pomoc w naprawianiu

z³a, bo sami nie damy rady.

Wspólnie poprosimy Boga mówi¹c do Niego Ojcze nasz...

D. Utrwalenie praca ucznia

Omawiamy i prosimy o wykonanie polecenia w podrêczniku na stro-

nie 171.

Poni¿ej przedstawione jest æwiczenie wykonane prawid³owo. Dzieci

mog¹ po konsultacji wpisaæ w³asne pomys³y.

Zniszczon¹ komu rzecz trzeba odkupiæ.

Ok³amanemu trzeba przyznaæ siê i powiedzieæ prawdê.

Za obra¿enie kogo trzeba przeprosiæ.

38. Proszê Jezusa o pomoc w naprawieniu z³a

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Gdy opuci siê z lenistwa Mszê wiêt¹ w niedzielê lub wiêto, trzeba siê

wyspowiadaæ i na przyk³ad pójæ w tygodniu na Mszê wiêt¹.

Za sprawienie przykroci s³abszemu mo¿emy zaprosiæ go do wspólnej

zabawy.

Za czas stracony na zabawie i przez to brak odrobionych lekcji trzeba

na przyk³ad zrezygnowaæ z ulubionej bajki w telewizji.

Przypominamy dzieciom, ¿e zosta³ im ostatni rysunek do pokoloro-

wania w ksi¹¿eczce o czêciach sakramentu pokuty i pojednania.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, dlaczego ksi¹dz zadaje pokutê.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi podaæ przyk³ady zadoæuczynienia Bogu i blinim oraz

wymieniæ czynnoci spowiadaj¹cego siê i czêci sakramentu pokuty.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie naprawiæ z³o przez siebie wyrz¹dzone i zadoæuczyniæ

Bogu i blinim.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Dzieci lubi¹ wys³uchaæ opowiadania drugi raz, dlatego warto w domu

przeczytaæ z nimi tekst z podrêcznika Przeczytajmy razem! i porozmawiaæ

jeszcze raz o zadoæuczynieniu. Dziecko na pewno bêdzie mog³o bardziej

osobicie mówiæ o tych sprawach z bliskimi ni¿ na lekcji w rodowisku

klasy.

Na pocz¹tku nabo¿eñstwa Drogi Krzy¿owej zapowiadamy, ¿e ofiaruje-

my tê modlitwê jako zadoæuczynienie Bogu za nasze zaniedbania w³anie

w modlitwie porannej oraz wieczornej i postanawiamy poprawê.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

39. JEZUS OFIARUJE SIEBIE ZA NAS

Ostatnia Wieczerza

1. Cele katechetyczne

Ukazujemy znaczenia daru i ofiarowania wskazuj¹c na Jezusa, który

podczas Ostatniej Wieczerzy staje siê darem Boga dla cz³owieka.

Wychowujemy do umi³owania Eucharystii.

2. Treci katechezy

W czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus da³ siê ludziom jako niezwyk³y dar,

ofiarowa³ siebie za nasze grzechy. Pozosta³ z nami pod postaciami chleba

i wina, staj¹c siê w Eucharystii Bogiem bardzo bliskim ka¿demu cz³owie-

kowi. Ofiara Jezusa dope³nia siê w Jego mêczeñskiej mierci na drzewie

krzy¿a: Ofiara Chrystusa jest jedyna; dope³nia i przekracza wszystkie ofiary.

Przede wszystkim jest ona darem samego Boga Ojca, poniewa¿ Ojciec

wydaje swego Syna, aby pojednaæ nas ze sob¹. Jest ona równoczenie ofia-

r¹ Syna Bo¿ego, który sta³ siê cz³owiekiem; dobrowolnie i z mi³oci ofiaru-

je On swoje ¿ycie Ojcu przez Ducha wiêtego, aby naprawiæ nasze niepo-

s³uszeñstwo (KKK 614).

Ludzie równie¿ potrafi¹ nie tylko obdarowywaæ siebie nawzajem dara-

mi, ale i ofiarowaæ swoje talenty na rzecz innych, w s³u¿bie dobra. Nowy

Testament mówi o ofierze duchowej: wy równie¿, niby ¿ywe kamienie,

jestecie budowani jako duchowa wi¹tynia, by stanowiæ wiête kap³añstwo,

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

dla sk³adania duchowych ofiar, przyjemnych Bogu przez Jezusa Chrystu-

sa (1 P 2, 5). W takim ujêciu ofiary ka¿dy czyn chrzecijanina, jeli spe³-

niony jest ze wzglêdu na Chrystusa, ma wartoæ daru, ofiary przyjemnej

Bogu.

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie znaczenia daru otrzymanego od Boga, którym s¹ sakramenty,

a szczególnie Eucharystia oraz prowadzenie do radosnego obdarowywania

innych mi³oci¹.

4. Metody i rodki

Wprowadzamy temat, pos³uguj¹c siê metod¹ niedokoñczonych zdañ.

Zachêcamy dzieci do swobodnych wypowiedzi.

Wspólnie odczytujemy zamieszczone w podrêczniku ucznia opowiadanie.

Metod¹ pogadanki wyjaniamy znaczenie ofiarowania.

Zachêcaj¹c uczniów do wykonania rysunku (plakatu), utrwalamy wie-

dzê ucznia.

Pomoce: przygotowujemy paski z niedokoñczonymi zdaniami:

Ludzie daj¹ sobie prezenty z okazji...

Dary, które sk³adamy innym, to...

Dary, które otrzymujemy od innych to...

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Katechezê rozpoczynamy od rozmowy z dzieæmi na temat wzajemnego

obdarowywania siê, wymiany przedmiotów miêdzy ludmi. W tym celu po-

s³u¿ymy siê metod¹ niedokoñczonych zdañ. Na paskach brystolu przygoto-

wujemy kilka niedokoñczonych zdañ, które odkrywamy stopniowo w trak-

cie rozmowy. Uczniowie uzupe³niaj¹ zdania na kartkach, które im rozda-

jemy.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Pierwsze zdanie brzmi: Ludzie daj¹ sobie prezenty z okazji...

Najczêciej uczniowie odpowiedz¹, ¿e z okazji imienin, urodzin, ró¿nych

wi¹t, itp.

Staramy siê pokazaæ, ¿e wszystkie odpowiedzi s¹ dobre, wartociowe.

Zachêcamy równie¿ wszystkich uczniów do wyra¿enia swojej opinii, pod-

krelaj¹c, ¿e odpowiedzi mog¹ siê powtarzaæ.

Kolejne niedokoñczone zdania brzmi¹: Dary, które sk³adamy innym to...

oraz Dary, które otrzymujemy od innych, to...

Dzieci z pewnoci¹ wymieni¹ ró¿ne przedmioty, które s¹ im bliskie, które

otrzymali ostatnio itp. Po przytoczeniu kilku przyk³adów, zapraszamy dzieci

do lektury opowiadania o dwóch bukietach z podrêcznika ucznia na stronie

172. Po przeczytaniu dzieci zastanowi¹ siê chwilê nad ró¿nic¹ pomiêdzy

dwoma bukietami: kupionym przez mamê i ofiarowanym przez Mateusza.

Nastêpnie proponujemy kolejne zdanie niedokoñczone: Ofiarowaæ to znaczy...

Uczniowie udziel¹ ró¿nych odpowiedzi: podarowaæ co komu, daæ

komu co swojego itp.

Rozmawiaj¹c z uczniami staramy siê ukazaæ, ¿e ofiarowanie nie znaczy

wy³¹cznie podarowanie jakiego przedmiotu i czêsto ma znaczenie symbo-

liczne.

Ofiarowaæ mo¿na nie tylko przedmiot, cenn¹ rzecz. Mo¿na równie¿ ofia-

rowaæ siebie, swoje zdolnoci, swoje dobre uczynki itp. Kiedy Mateusz wraz

z tat¹ i siostr¹ ofiarowa³ mamie bukiet kwiatów na imieniny, obdarzy³ j¹

swoj¹ mi³oci¹, wyrazi³ wdziêcznoæ za jej trud i powiêcenie. Jak widzi-

cie, ofiarowaæ znaczy daæ komu jaki drobny prezent, ale mo¿na te¿ poda-

rowaæ co najcenniejszego, co ma ogromn¹ wartoæ, bo wyra¿a bliskoæ

i przywi¹zanie do drugiego.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Wiecie ju¿, ¿e ludzie ofiarowuj¹ sobie nawzajem ró¿ne dary, ¿e mog¹

obdarowaæ siê mi³oci¹, powiêciæ co dla innych. Od najdawniejszych cza-

sów ludzie sk³adali równie¿ ofiary Bogu. Przypomnijcie sobie, co ludzie kie-

dy ofiarowywali Bogu? Przyjrzyjcie siê ilustracji w waszym podrêczniku.

Widzicie ludzi zd¹¿aj¹cych do Jerozolimy z darami, które z³o¿¹ Bogu na ofiarê.

Uczniowie opowiadaj¹, co widz¹ na ilustracji. Nastêpnie zachêcamy ich,

by podpisali rysunek koñcz¹c podane w podrêczniku zdanie: Kiedy ludzie

sk³adali Bogu w ofierze...

39. Jezus ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Dzieci podpisuj¹ ilustracjê. Mo¿na przypomnieæ im, ¿e w katechezie nr 27

by³a ju¿ mowa o baranku sk³adanym w ofierze na wiêta Paschy. Nastêpnie

ukazujemy, ¿e ka¿de dziecko, ka¿dy cz³owiek równie¿ otrzyma³ od Boga dar.

Kiedy ludzie sk³adali Bogu w ofierze baranki, go³êbie, aby w ten spo-

sób wyraziæ swoje uznanie, swój szacunek dla swego Pana oraz aby wypro-

siæ sobie potrzebne ³aski, np. przebaczenie grzechów, zdrowie itp. A czy Bóg

te¿ daje dary ludziom? Czy potraficie jakie wymieniæ?

Dzieci wymieniaj¹ ró¿ne dary otrzymywane od Boga. Jeli ¿adne nie

wspomni o darze sakramentów, kierujemy ich uwagê na Eucharystiê dar,

do przyjêcia którego dzieci siê przygotowuj¹.

Najwiêkszym darem, jaki ludzie otrzymuj¹ do Boga s¹ sakramenty, bo

w nich On sam dzia³a i nas ratuje. Jakie sakramenty wy do tej pory przyjê-

licie?

Dzieci odpowiedz¹, ¿e chrzest.

A teraz przygotowujecie siê do przyjêcia kolejnego daru, w którym Je-

zus ofiarowa³ nam swoje Cia³o i Krew pod postaci¹ chleba i wina. Czy

wiecie, o jaki dar chodzi?

Niektóre dzieci z pewnoci¹ potrafi¹ podaæ, ¿e chodzi o Eucharystiê. Jeli

tak, polecamy im przeczytanie tekstu z podrêcznika ucznia o Ostatniej Wie-

czerzy na stronie 174.

Tym darem jest oczywicie Eucharystia. Pos³uchajcie tekstu, który opo-

wiada o tym, jak Jezus ofiaruje ten dar aposto³om i zapamiêtajcie, kiedy to

mia³o miejsce?

Po przeczytaniu pokazujemy uczniom kolejne zdanie niedokoñczone:

Jezus ofiarowa³ nam swoje Cia³o i Krew w czasie...

W czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus ofiarowa³ nam swoje Cia³o i Krew,

jako pokarm. Zapowiedzia³ w ten sposób, ¿e odda za nas swoje ¿ycie, ¿e

umrze na krzy¿u i zmartwychwstanie, abymy mogli ¿yæ wiecznie.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Przed swoj¹ mierci¹ i zmartwychwstaniem Jezus da³ nam swoje Cia³o

i Krew jako pokarm. Jeli bêdziemy siê Nim karmiæ, Bóg obdarzy nas ¿y-

ciem na wieki. Wy teraz nie mo¿ecie jeszcze karmiæ siê Cia³em i Krwi¹

Jezusa, ale przygotowujecie siê ju¿ do Pierwszej Komunii, do pierwszego

przyciêcia tego cennego daru. Natomiast mo¿emy ju¿ dzi wszyscy wyra-

ziæ nasz¹ wiarê w to, ¿e Jezus ofiarowa³ nam ten wspania³y dar i w ten spo-

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

sób zapowiedzia³, ¿e odda za nas swoje ¿ycie i zmartwychwstanie. Dlatego

teraz z³o¿ymy krótkie wyznanie wiary, w którym powiemy Jezusowi, ¿e

wierzymy, ¿e On da³ nam siebie i wyrazimy pragnienie przyjmowania Jego

Cia³a i Krwi.

Zadajemy dzieciom dwa pytania, na które odpowiadaj¹: wierzymy.

Mo¿na poprosiæ uczniów, by na tê chwilê wsta³y z ³awek i zwróci³y swój

wzrok na krzy¿.

Drogie dzieci! Czy wierzycie, ¿e w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus

przemieni³ chleb i wino w swoje Cia³o i Krew?

Wierzymy.

Czy wierzycie, ¿e Jezus ofiarowa³ siebie Bogu Ojcu za nas, abymy mieli

¿ycie wieczne?

Wierzymy.

Mówi¹c wierzymy, my tak¿e chcemy ofiarowaæ co Jezusowi. Wie-

my, ¿e mo¿na ofiarowaæ wiele i ¿e ka¿dy dar mo¿e mieæ ogromne znacze-

nie. Dlatego pomylcie teraz, co chcecie ofiarowaæ Jezusowi Chrystusowi?

Dzieci zastanawiaj¹ siê, jaki dar mog¹ z³o¿yæ Jezusowi i motywuj¹, dla-

czego w³anie to chc¹ ofiarowaæ. Staramy siê pochwaliæ wszystkie wypo-

wiedzi i pokazaæ, ¿e ka¿dy dar jest osobisty i nie mo¿na go porównywaæ

z innymi.

D. Utrwalenie praca ucznia

Polecamy, by uczniowie narysowali to, co chc¹ ofiarowaæ Jezusowi (æwi-

czenie na stronie 173). Nastêpnie dzieci podpisuj¹ swój rysunek. Potem

wypowiadaj¹ swoje ofiarowanie Jezusowi. Na zakoñczenie wszyscy razem

czyni¹ znak krzy¿a podkrelaj¹c swoje ofiarowanie s³owem: Amen.

W zeszycie pod tematem dzieci mog¹ narysowaæ symbole Eucharystii,

Hostiê i kielich i podpisaæ: Przyjmujê dar Jezusa Chrystusa.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, ¿e w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus ofiarowa³ siebie za

nas. Da³ nam swoje Cia³o i Krew na pokarm, który daje nam ¿ycie wieczne.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi powiedzieæ, dlaczego ludzie obdarowuj¹ siê nawzajem.

39. Jezus ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie ofiarowywaæ swoje dary Bogu i przyjmowaæ Jezusa w Eu-

charystii.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Prosimy rodziców, aby w czasie Eucharystii, zwracali uwagê dzieci na

s³owa przeistoczenia, moment, w którym Jezus ofiaruje nam swoje Cia³o

i Krew jako pokarm.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

40. JEZUS ODDAJE SWOJE ¯YCIE ZA NAS

Wielki Pi¹tek

1. Cele katechetyczne

Ukazujemy znaczenie mierci Jezusa na krzy¿u. Przygotowujemy do

nale¿ytego prze¿ycia Wielkiego Pi¹tku.

Wychowujemy do poszanowania krzy¿a i g³êbszego zrozumienia sensu

mierci Jezusa.

2. Treci katechezy

Na Golgocie Jezus oddaje za nas swoje ¿ycie. Jego mieræ jest wyrazem

najg³êbszej mi³oci Boga do cz³owieka, do ka¿dego z nas. Umi³owawszy

swoich, do koñca ich umi³owa³ (J 13, 1). Ta mi³oæ nadaje ofierze Chry-

stusa wartoæ odkupieñcz¹ i wynagradzaj¹c¹, ekspiacyjn¹ i zadoæczyni¹-

c¹. On nas wszystkich pozna³ i ukocha³ w ofiarowaniu swego ¿ycia. Mi-

³oæ Chrystusa przynagla nas, pomnych na to, ¿e skoro Jeden umar³ za

wszystkich, to wszyscy pomarli (2 Kor 5,14). ¯aden cz³owiek, nawet naj-

wiêtszy, nie by³ w stanie wzi¹æ na siebie grzechów wszystkich ludzi i ofia-

rowaæ siê za wszystkich (Por. KKK 616).

mieræ Jezusa dokona³a siê na krzy¿u drzewie hañby. Przez krzy¿

i zmartwychwstanie przysz³o do nas zbawienie. Jezus umieraj¹cy na krzy-

¿u ocali³ ¿ycie Bo¿e w nas. Krzy¿ jest wiêc znakiem wybawienia i przeba-

czenia. Tym znakiem pos³ugujemy siê czêsto oddaj¹c w ten sposób czeæ

Jezusowi, który nas zbawi³.

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

W Wielkim Pocie rozwa¿anie mierci Jezusa na krzy¿u jest nam

szczególnie bliskie poprzez nabo¿eñstwo Drogi Krzy¿owej, a w Wielki Pi¹-

tek w adoracji krzy¿a. Koció³ czci krzy¿, piewaj¹c: O Krzy¿u, b¹d po-

zdrowiony, jedyna nasza nadziejo!

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie prawdy, ¿e Jezus wybawia nas od grzechu przez swoj¹ mieræ

na krzy¿u. Podkrelenie znaczenia krzy¿a, jako znaku naszej nadziei na ¿ycie

wieczne.

4. Metody i rodki

W przeprowadzeniu katechezy pomocna bêdzie metoda puzzli logicz-

nych. Na podstawie zdañ-kluczy u³o¿onych przez dzieci, t³umaczymy im

g³ówne prawdy zawarte w temacie. Czêsto odwo³ujemy siê do wiedzy

uczniów, prosimy ich o podanie przyk³adów z ¿ycia.

Utrwalamy pracê rysunkiem jednej ze stacji Drogi Krzy¿owej

Pomoce: puzzle logiczne z czterema zdaniami podzielonymi na czêci

(na ka¿dej czêci poszczególne s³owa s¹ zgodne z podzia³em zaproponowa-

nym w katechezie).

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Katechezê rozpoczynamy od znaku krzy¿a. Dzieci potrafi¹ ju¿ uczyniæ ten

znak. Przypominamy, ¿e w klasie pierwszej uczniowie dowiedzieli siê, ¿e

krzy¿ jest znakiem mi³oci Jezusa do nas i ¿e w czasie chrztu zostali nazna-

czeni znakiem krzy¿a.

Dzisiejsz¹ katechezê rozpoczniemy znakiem krzy¿a. Wszyscy razem po-

patrzmy na krzy¿ wisz¹cy na cianie. Powoli i g³ono wypowiedzmy te krót-

k¹ modlitwê: W imiê Ojca i Syna, i Ducha wiêtego. Amen. Ten znak, znak

krzy¿a, czynimy bardzo czêsto: zaczynamy nim dzieñ, ¿egnamy siê na pocz¹t-

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

ku Mszy wiêtej i innych modlitw. Tego znaku nauczyli was rodzice oraz

katecheci. W czasie chrztu wasi rodzice i chrzestni naznaczyli was równie¿

tym znakiem. Powiedzcie mi, z jakim wydarzeniem ³¹czy siê znak krzy¿a?

Dzieci zapewne potrafi¹ udzieliæ ju¿ jakich odpowiedzi. Przywo³aj¹ byæ

mo¿e mieræ Jezusa na krzy¿u. Po wys³uchaniu kilku odpowiedzi, wprowadza-

my temat katechezy i proponujemy metodê aktywizuj¹c¹: puzzle logiczne.

Krzy¿ przypomina nam mieræ Pana Jezusa. Dzisiaj postaramy siê przy-

pomnieæ sobie te wydarzenia i odczytaæ, co znaczy mieræ Jezusa na krzy-

¿u dla nas. W tym celu zachêcam was do wykonania pewnego zadania.

Dzielimy klasê na 5-6 osobowe grupy. Ka¿dej grupie rozdajemy karto-

nowe karty, na których rozpisany jest we fragmentach tekst, jaki dzieci maj¹

u³o¿yæ w ca³oæ. Dajemy im równie¿ kartkê z pe³nym tekstem, do której grupa

zagl¹da w momencie, gdy powstan¹ trudnoci z u³o¿eniem tekstu. Ukoniki

pokazuj¹, jak maj¹ byæ zdania pociête.

Dla potrzeb naszej katechezy podajemy nastêpuj¹ce teksty:

Jezus / umar³ / za nas / na krzy¿u, / bo bardzo / nas / kocha

Krzy¿ / jest / znakiem / wybawienia / i przebaczenia

Chrystus / przychodzi / z nieba / na ziemiê / i przeprowadza / nas /

z ciemnoci / ku wiat³u

Który / za nas / cierpia³ / rany, / Jezu / Chryste, / zmi³uj siê / nad

nami

Rozdam wam teraz karteczki. Jeli u³o¿ycie je w odpowiedniej kolejnoci,

powstanie pe³ne zdanie. Gdyby zadanie by³o dla was zbyt trudne, mo¿ecie zer-

kn¹æ na kartkê, gdzie macie zapisany ca³y tekst. Ka¿da grupa, po wykonaniu

zadania poprawnie, zastanowi siê, co oznacza zdanie, które powsta³o.

Przygl¹damy siê pracy uczniów, a w razie potrzeby staramy siê pomóc

dyskretnie.

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Po wykonaniu zadania, pos³uguj¹c siê tekstami, które dzieci u³o¿y³y,

rozmawiamy z nimi, komentuj¹c ka¿de zdanie.

Wszystkie grupy s¹ ju¿ gotowe, wiêc nadszed³ czas na prezentacjê wa-

szych zdañ. Zacznijmy od pierwszej grupy.

Zdania podane wy¿ej s¹ u³o¿one chronologicznie w stosunku do ich

omawiania.

Przeczytajcie g³ono, jaki tekst powsta³ z waszych puzzli?

40. Jezus oddaje swoje ¿ycie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Dzieci odczytuj¹ tekst, a katecheta stawia pytania, dziêki którym pozna-

my lepiej wydarzenie mierci Jezusa na krzy¿u.

Czy wiecie, gdzie i kiedy Pan Jezus umar³ na krzy¿u?

Niektóre dzieci skojarz¹ mo¿e, ¿e umar³ On na Kalwarii, Golgocie. Byæ

mo¿e, potrafi¹ równie¿ powiedzieæ, ¿e dzieñ Jego mierci nazywamy Wiel-

kim Pi¹tkiem. Jeli uczniowie nie potrafi¹ odpowiedzieæ na postawione

pytanie, proponujemy im przeczytanie tekstu z podrêcznika ucznia (strona

175). Mo¿na wtedy postawiæ kolejne pytania lub po prostu opowiedzieæ o wy-

darzeniu na Golgocie.

Jezus umar³ na krzy¿u na górze zwanej Golgot¹. Nawet wtedy, gdy cier-

pia³ bardzo, gdy ludzie Go ranili, Jezus ci¹gle modli³ siê za nich, ci¹gle ich

kocha³. W ten sposób pokaza³, jak bardzo Mu na nas zale¿y, jak wielka jest

Jego mi³oæ do ka¿dego cz³owieka.

Dzieñ, w którym umar³ Jezus, nazywamy Wielkim Pi¹tkiem. W ten dzieñ

ludzie adoruj¹ krzy¿ Jezusa, który wystawiony jest ka¿dym kociele.

Nastêpnie przechodzimy do kolejnej grupy i odczytujemy znaczenie dru-

giego zdania.

Teraz druga grupa przedstawi swoje zdanie i opowie nam, co ono ozna-

cza. Jakie znaczenie ma dla nas krzy¿?

Dzieci z pewnoci¹ powtórz¹ wyrazy wybawienie i przebaczenie.

Krzy¿ jest dla nas znakiem wybawienia i przebaczenia. Czy wiecie, dla-

czego potrzebujemy wybawienia i przebaczenia?

Kierujemy uwagê uczniów na sytuacje, w których ludzie pope³niaj¹

grzechy.

Ludzie nie zawsze postêpuj¹ dobrze, czêsto zapominaj¹, ¿e s¹ dla siebie

braæmi i wyrz¹dzaj¹ jedni drugim krzywdê, pope³niaj¹ grzechy, które rani¹

Boga i ludzi. Krzy¿ i zmartwychwstanie (o którym powiemy sobie wiêcej

nieco póniej) Jezusa s¹ znakiem, ¿e Bóg przebacza ludziom ich grzechy,

¿e umiera za nas wszystkich i odnawia nasz¹ przyjañ z Bogiem.

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Jezus, który umar³ za nas na krzy¿u, zachêca nas, bymy powierzyli Mu

siebie, bymy z³o¿yli nasze grzechy u stóp Jego krzy¿a i prosili Go o prze-

baczenie, a On zg³adzi je wszystkie natychmiast.

Odczytajmy teraz zdanie u³o¿one przez trzeci¹ grupê: Chrystus przy-

chodzi z nieba na ziemiê i przeprowadza nas z ciemnoci ku wiat³u.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Staramy siê naprowadziæ uczniów, by zrozumieli, jaka sytuacja w ich

¿yciu odpowiada ciemnoci, a jaka wiat³u. Nastêpnie zachêcamy ich do

z³o¿enia wyznania wiary, które jest parafraz¹ powy¿szego zdania.

Kiedy grzeszymy, nasze serce jest zabrudzone, co jest oznak¹ ciemno-

ci. Gdy jestemy grzeczni, spe³niamy dobre uczynki, nasze serce jest czy-

ste, ¿yjemy w wiat³oci.

Zobaczcie, ¿e zdanie, u³o¿one przez trzeci¹ grupê mo¿na przedstawiæ

w formie krzy¿a: Chrystus przychodzi z nieba (czo³o) na ziemiê (pier)

i przeprowadza nas z ciemnoci (lewe ramiê) ku wiat³u (prawe ramiê).

Krzy¿ Jezusa i zmartwychwstanie jest wiêc dla nas znakiem przejcia z grze-

chu do dobrego ¿ycia, z ciemnoci ku wiat³u. Wstañmy teraz i powiedzmy

Jezusowi, ¿e wierzymy w Niego i chcemy bardzo, ¿eby On wyprowadzi³ nas

z naszego grzechu, naszej ciemnoci. Powtarzajcie za mn¹, czyni¹c jedno-

czenie znak krzy¿a: Panie Jezu Chryste, wierzymy, ¿e ty przyszed³e z nie-

ba na ziemiê i przez swoj¹ mieræ i zmartwychwstanie przeprowadzi³e nas

z ciemnoci do wiat³a, którym jeste Ty. Amen.

D. Utrwalenie praca ucznia

Zosta³a nam jeszcze jedna grupa. Jak brzmi zdanie, które u³o¿ylicie?

Który za nas cierpia³ rany, Jezu Chryste, zmi³uj siê nad nami.

Czy pamiêtacie, kiedy mówi siê tê krótk¹ modlitwê?

Dzieci, które uczestniczy³y ju¿ w Drodze Krzy¿owej, przypomn¹ sobie,

¿e w³anie w czasie tego nabo¿eñstwa kilkanacie razy powtarza siê to zda-

nie. Aby utrwaliæ nasz temat, proponujemy wykonanie na stronie 177 pod-

rêcznika ucznia rysunku wybranej sceny Drogi Krzy¿owej. Mog¹ np. zilu-

strowaæ scenê z Pisma wiêtego £k 23, 33-46 (strona 175 w podrêczniku

ucznia). Najlepiej, by by³a to scena ukrzy¿owania. Po wykonaniu rysunku,

dzieci podpisuj¹ go s³owami zdania u³o¿onego przez ostatni¹ grupê.

Katechezê koñczymy krótkim przypomnieniem wszystkich czterech zdañ

i ¿egnamy siê znakiem krzy¿a.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, dlaczego krzy¿ jest tak wa¿nym znakiem dla chrzecijan.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

40. Jezus oddaje swoje ¿ycie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Uczeñ potrafi powiedzieæ, czego pami¹tkê obchodzimy w Wielki Pi¹tek.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie bardziej mi³owaæ Jezusa i szanowaæ krzy¿ Jego znak.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Prosimy rodziców, by zabrali dzieci na nabo¿eñstwo Drogi Krzy¿owej

(najlepiej przeznaczon¹ dla dzieci, jeli taka jest odprawiana). W Wielki

Pi¹tek rodzice powinni zabraæ dzieci na krótk¹ adoracjê krzy¿a.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

41. JEZUS OFIARUJE SIEBIE ZA NAS

Eucharystia

1. Cele katechetyczne

Ukazujemy sposoby obecnoci Jezusa w Eucharystii.

Wychowujemy do przyjmowania Komunii wiêtej z szacunkiem i mi-

³oci¹.

2. Treci katechezy

Ka¿dy cz³owiek potrzebuje regularnego pokarmu, ¿eby ¿yæ. Podstawo-

wym po¿ywieniem jest chleb, który spo¿ywamy codziennie. Eucharystia,

która jest pokarmem Bo¿ym, utrzymuje w nas ¿ycie Bo¿e, daje nam si³y, by

chodziæ Jego drogami.

W czasie Eucharystii, która sprawowana jest niemal nieustannie na ca-

³ym wiecie, chleb i wino staj¹ siê Cia³em i Krwi¹ Chrystusa, który ofiaru-

je siê za nas: W centrum celebracji Eucharystii jest chleb i wino, które przez

s³owa Chrystusa i wezwanie Ducha wiêtego staj¹ siê Cia³em i Krwi¹ Chry-

stusa (KKK 1333). Podczas Mszy wiêtej (Eucharystii) Jezus jest obecny

pod postaci¹ chleba i wina, które staj¹ siê Jego Cia³em i Krwi¹ oraz w oso-

bie kap³ana sprawuj¹cego sakrament.

Jezus zaprasza nas, bymy przyjmowali Go czêsto w sakramencie Eu-

charystii. Dzieci przygotowuj¹ siê, by przyj¹æ Pana Jezusa do swego serca

po raz pierwszy. Przyjmuj¹c Bo¿y pokarm, bêd¹ w sposób pe³ny uczestni-

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

czy³y we Mszy wiêtej. Karmi¹c siê z wiar¹ Cia³em i Krwi¹ Chrystusa, bêd¹

umacnia³y przyjañ z Bogiem rozwija³y ¿ycie ³aski otrzymane w sakramen-

cie chrztu wiêtego. Komunia wiêta w przedziwny sposób dokonuje w na-

szym ¿yciu duchowym tego, czego pokarm materialny w ¿yciu cielesnym.

Przyjmowanie w Komunii Cia³a Chrystusa Zmartwychwsta³ego, «o¿ywio-

nego i o¿ywiaj¹cego Duchem wiêtym» podtrzymuje, pog³êbia i odnawia

¿ycie ³aski otrzymane na chrzcie (KKK 1392).

3. Zadania nauczyciela religii

Ukazanie roli Eucharystii w naszym ¿yciu. Wyjanienie gestu i s³ów

przeistoczenia. Utrwalenie wiadomoci o Eucharystii.

4. Metody i rodki

Wprowadzenie w katechezê przeprowadzamy metod¹ rozmowy z ucznia-

mi. Odwo³ujemy siê do ich wiedzy. Nastêpnie proponujemy wykonanie

piramidy priorytetów. W dalszej czêci pos³ugujemy siê metod¹ pogadanki

oraz prac¹ z podrêcznikiem ucznia.

Pomoce: tablica, kreda.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Katechezê rozpoczynamy od przypomnienia wydarzenia z Wieczernika,

kiedy to Jezus spo¿y³ Ostatni¹ Wieczerzê ze swoimi uczniami. Zadaj¹c dzie-

ciom pytania, staramy siê podkreliæ wymiar ofiary Jezusa za nas oraz po-

lecenie, by powtarzaæ Jego gest, jako pami¹tkê Jego mierci i zmartwych-

wstania.

Pamiêtacie zapewne wydarzenie, które dokona³o siê w Wieczerniku.

Rozmawialimy o nim niedawno. Co robi³ Jezus ze swoimi uczniami w Wie-

czerniku? Spo¿y³ posi³ek ze swoimi najbli¿szymi. Ten posi³ek, jak pamiê-

tacie, nazywamy Ostatni¹ Wieczerz¹. Dlaczego mówimy, ¿e by³ to ostatni

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

posi³ek? Jezus spo¿y³ Go przed swoj¹ mierci¹ na krzy¿u, w której ofiaro-

wa³ siê za nas.

W czasie tego posi³ku Jezus podawa³ swoim uczniom chleb i wino mó-

wi¹c, ¿e jest to Jego Cia³o i Krew, a nastêpnie poleci³ im czyniæ to samo na

Jego pami¹tkê. Czy wiecie, w jaki sposób Koció³ wype³nia to polecenie?

Dzieci mog¹ skojarzyæ, ¿e chodzi o Mszê wiêt¹. Jeli bêd¹ mia³y z tym

trudnoci, zachêcamy je do zajrzenia do podrêcznika ucznia (strona 178)

gdzie znajduje siê ilustracja ksiêdza odprawiaj¹cego Mszê wiêt¹. Nastêp-

nie pytamy uczniów, jakie elementy, gesty, s³owa Mszy wiêtej pamiêtaj¹?

Przypatrzcie siê dobrze ilustracji w waszych podrêcznikach. Co ona

przedstawia? Ksi¹dz odprawia Mszê wiêt¹, któr¹ nazywamy równie¿

Eucharysti¹. Uczestniczylicie ju¿ nieraz we Mszy wiêtej. Jakie elementy,

czêci Mszy wiêtej pamiêtacie? Które gesty wydaj¹ siê wam najwa¿-

niejsze?

Uczniowie mog¹ wymieniæ: czytania, kazanie, Komuniê wiêt¹, znak

krzy¿a, umycie r¹k przez kap³ana, znak pokoju itp. Mo¿emy naprowadziæ je

równie¿ podpowiedziami (jeli bêdzie taka potrzeba) na te elementy Eucha-

rystii, które chcemy wyeksponowaæ w sposób szczególny. Wypowiedzi dzie-

ci zapisujemy na tablicy, a nastêpnie razem z uczniami staramy siê u³o¿yæ

piramidê priorytetów, podkrelaj¹c centralny moment Eucharystii, jakim jest

przemiana chleba i wina.

Oto przyk³ad piramidy priorytetów:

przemiana chleba i wina

liturgia s³owa

Komunia wiêta

pocz¹tkowy znak krzy¿a

b³ogos³awieñstwo

umycie r¹k przez kap³ana

przekazanie znaku pokoju

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Omawiamy z dzieæmi moment przemiany. Pokazujemy dzieciom znacze-

nie s³ów i gestów wykonywanych przez kap³ana, który uosabia samego

Jezusa.

41. Jezus ofiaruje siebie za nas Eucharystia

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Najwa¿niejsz¹ czêci¹ Mszy wiêtej jest moment, w którym kap³an modli

siê do Boga Ojca i wyci¹ga rêce nad darami chleba i wina: UWIÊÆ TE

DARY MOC¥ TWOJEGO DUCHA, ABY STA£Y SIÊ DLA NAS CIA-

£EM I KRWI¥ NASZEGO PANA, JEZUSA CHRYSTUSA, a nastêpnie,

bior¹c kolejno do r¹k hostiê i kielich, powtarza s³owa, które Pan Jezus

wypowiedzia³ w Wieczerniku:

BIERZCIE I JEDZCIE Z TEGO WSZYSCY: TO JEST BOWIEM CIA-

£O MOJE, KTÓRE ZA WAS BÊDZIE WYDANE.

BIERZCIE I PIJCIE Z NIEGO WSZYSCY: TO JEST BOWIEM KIE-

LICH KRWI MOJEJ NOWEGO I WIECZNEGO PRZYMIERZA, KTÓRA

ZA WAS I ZA WIELU BÊDZIE WYLANA NA ODPUSZCZENIE GRZE-

CHÓW. TO CZYÑCIE NA MOJ¥ PAMI¥TKÊ.

Gdy kap³an wypowiada s³owa konsekracji, sam Jezus staje siê obecny

poród nas, jak wtedy, gdy podawa³ chleb i wino aposto³om w Wieczerni-

ku. Chleb i wino staje siê Jego Cia³em i Krwi¹. Chocia¿ nie widzimy Jezu-

sa w ludzkiej postaci, to jednak wierzymy, ¿e jest On obecny w osobie ka-

p³ana, który sprawuje Jego pami¹tkê oraz w swoim Ciele i Krwi, najcenniej-

szym darze. On sam staje siê dla nas pokarmem, który utrzymuje w nas ¿ycie

Bo¿e. Podobnie jak chleb, który spo¿ywamy codziennie, tak Cia³o Jezusa,

które przyjmujemy w Komunii wiêtej sprawia, ¿e nabieramy si³, by postê-

powaæ dobrze, by wykonywaæ dobre uczynki, by nie popadaæ w grzechy.

Dziêki Komunii wiêtej umacnia siê nasza przyjañ z Panem Jezusem.

Gdy s³yszymy te najwa¿niejsze s³owa wypowiadane przez kap³ana, po-

mylmy, jak bardzo Jezus nas kocha, jak bardzo Mu na nas zale¿y. Jezus chce

byæ jak najbli¿ej nas, chce mieszkaæ w naszych sercach, chce, bymy ¿yli

dziêki Niemu.

Chocia¿ jest to dosyæ trudne, staramy siê pokazaæ dzieciom zwi¹zek

miêdzy wydarzeniem w Wieczerniku, na Golgocie i sprawowaniem Eucha-

rystii. Pokazujemy, ¿e jest to ta sama ofiara, która uwalnia nas od grzechu

i daje nam ¿ycie wieczne.

Mo¿e trudno nam zrozumieæ to wszystko, co wydarzy³o siê kiedy Wie-

czerniku, na Golgocie i co dzieje siê codziennie w czasie Eucharystii. Nie

wszystko musimy ju¿ teraz zrozumieæ, trzeba jednak ¿ebymy wierzyli, ¿e

przyjmuj¹c Jezusa w Eucharystii, uczestniczymy w ofierze, któr¹ Jezus z³o-

¿y³ za nas Bogu Ojcu: ofiarujemy Bogu to, co mamy najcenniejszego na-

sze czyste serca.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Uczniowie przygotowuj¹ siê dopiero do przyjêcia Jezusa w Eucharystii.

Dowiaduj¹ siê, ¿e jest to dar niezwyk³y, który mo¿na porównaæ do skarbu.

Poznaj¹ s³owa i gesty, które stanowi¹ ca³oæ Mszy wiêtej. Ju¿ teraz nale¿y

wzbudzaæ w dzieciach pragnienie przyjmowania Jezusa w Komunii wiêtej

oraz szacunek dla Eucharystii i mi³oæ do Jezusa.

Proponujemy uczniom lekturê tekstu z podrêcznika ucznia ze strony 181

i uczymy, jak godnie przystêpowaæ do Komunii wiêtej.

Przeczytajmy teraz opowiadanie, które znajduje siê w waszym podrêcz-

niku na stronie 181. Pos³uchajcie, jak wygl¹da udzielanie Komunii wiê-

tej? Pana Jezusa przyjmujemy klêcz¹c, co wyra¿a nasz szacunek, przyjmu-

jemy Go do ust, by wyraziæ, ¿e Jezus jest nam potrzebny jak chleb, przyj-

mujemy Go z czystym sercem, by pokazaæ, jak bardzo Go kochamy.

Zachêcamy teraz dzieci, by wykona³y æwiczenie ze strony 181. Po wpi-

saniu w odpowiednie miejsca s³ów Wierzymy, Jezu, nasz Panie!, propo-

nujemy dzieciom, by ju¿ teraz wyrazi³y swoj¹ wiarê w obecnoæ Jezusa w Eu-

charystii i pragnienie przyjmowania Go jak najczêciej.

Wykonamy teraz æwiczenie, w którym wpiszemy w odpowiednie miej-

sce podane w podrêczniku zdanie.

Gdy dzieci skoñcz¹, prosimy je, by powsta³y i w krótkiej modlitwie z³o-

¿y³y wyznanie wiary w Jezusa, który swoim pokarmem nas zbawia.

Modlitwa

Wstañmy teraz i powiedzmy Jezusowi, ¿e bardzo chcemy Go przyjmo-

waæ z szacunkiem i mi³oci¹, ¿e zawsze chcemy byæ gotowi na spotkanie

z Nim i ¿e wierzymy mocno w Jego obecnoæ w Eucharystii w osobie ka-

p³ana oraz szczególnie w swoim Ciele i Krwi.

Powtarzajcie za mn¹ s³owa, które wyra¿aj¹ wasz¹ wiarê: Wierzymy,

Jezu, nasz Panie!

K.: W czasie ka¿dej Mszy wiêtej widzimy kap³ana i s³yszymy wypowia-

dane przez niego s³owa, lecz wierzymy, ¿e to Ty, Panie Jezu, jeste

wród nas obecny:

Dzieci odpowiadaj¹: Wierzymy, Jezu, nasz Panie!

K.: Wierzymy, ¿e przemieniasz chleb w swoje Cia³o, a wino w swoj¹

Krew:

Dz.: Wierzymy, Jezu, nasz Panie!

41. Jezus ofiaruje siebie za nas Eucharystia

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

K.: Wierzymy, ¿e pod postaciami chleba i wina sk³adasz Bogu Ojcu sie-

bie w ofierze dla naszego zbawienia,

Dz.: Wierzymy, Jezu, nasz Panie!

D. Utrwalenie praca ucznia

Jako podsumowanie i utrwalenie treci katechezy, polecamy, by dzieci

wykona³y æwiczenia z podrêcznika ucznia ze strony 180. Staramy siê nawi¹-

zaæ do ostatnich trzech katechez, w których by³a mowa o ofierze Jezusa

w Wieczerniku, na Golgocie, w czasie zmartwychwstania oraz w codzien-

nej Eucharystii.

Zwracamy szczególn¹ uwagê na s³owa-klucze, które dzieci wpisuj¹

w wolne miejsca. Prosimy uczniów, by zaznaczyli te wyrazy na kolorowo.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, ¿e pokarm Bo¿y utrzymuje w nas ¿ycie Bo¿e.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi powiedzieæ, w jaki sposób Jezus jest obecny w czasie

Eucharystii. Wie, jak zachowaæ siê podczas przystêpowania do Komunii

wiêtej.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ pragnie przyjmowaæ Jezusa w Eucharystii.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Zachêcamy rodziców, by rozmawiali z dzieæmi o znaczeniu Eucharystii

w ich ¿yciu oraz by umo¿liwiali dzieciom pe³ne uczestnictwo we Mszy

wiêtej przez przyjêcie Komunii wiêtej.

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

42. JEZUS DLA NAS ZWYCIÊ¯A MIERÆ ALLELUJA!

1. Cele katechetyczne

Ukazujemy tajemnicê zmartwychwstania Jezusa. Uwiadamiamy

uczniom, ¿e zostalimy stworzeni nie dla mierci, ale dla ¿ycia.

Wychowujemy do ufnoci i wiary w zmartwychwstanie.

2. Treci katechezy

Trzeciego dnia po swojej mierci Jezus zmartwychwstaje do nowego

¿ycia ukazuj¹c w ten sposób, ¿e jest Panem ¿ycia i mierci. Ewangelici

opisuj¹c to wydarzenie, wskazuj¹ na pusty grób oraz ukazanie siê Zmar-

twychwsta³ego niewiastom i aposto³om.

Zmartwychwstanie Chrystusa nie by³o powrotem do ¿ycia ziemskiego,

jak to mia³o miejsce w przypadku wskrzeszeñ, których dokona³ Jezus przed

Pasch¹: córki Jaira, m³odzieñca z Naim, £azarza. Te fakty by³y wydarzenia-

mi cudownymi, ale osoby cudownie wskrzeszone moc¹ Jezusa powróci³y do

zwyczajnego ¿ycia ziemskiego. W pewnej chwili znów umr¹. Zmartwych-

wstanie Chrystusa jest istotowo ró¿ne. W swoim zmartwychwsta³ym ciele

Jezus przechodzi ze stanu mierci do innego ¿ycia poza czasem i przestrze-

ni¹. Cia³o Jezusa zostaje w Zmartwychwstaniu nape³nione moc¹ Ducha wiê-

tego; uczestniczy On w Boskim ¿yciu w stanie chwa³y tak, ¿e w. Pawe³ mo¿e

powiedzieæ o Chrystusie, ¿e jest cz³owiekiem niebieskim (KKK 646).

Chrystus zmartwychwsta³y jest ród³em naszego przysz³ego zmartwych-

wstania: Ja jestem zmartwychwstaniem i ¿yciem. Kto we mnie wierzy,

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

choæby i umar³, ¿yæ bêdzie (J 11,25b). Chrzecijanie g³êboko wierz¹, ¿e

powstan¹ do nowego ¿ycia w Chrystusie. Zmartwychwsta³y Chrystus ju¿

teraz ¿yje w sercach wiernych, którzy przez chrzest maj¹ udzia³ w Jego

zmartwychwstaniu.

Ka¿dego roku Koció³ prze¿ywa prawdê o zmartwychwstaniu Jezusa

obchodz¹c uroczystoæ Wielkanocy. Zapalony Pascha³ i uroczyste ALLE-

LUJA oznajmiaj¹ zwyciêstwo Jezusa nad mierci¹, które jest dla nas ró-

d³em radoci i nadziei.

3. Zadania nauczyciela religii

Wyjanienie, czym jest zmartwychwstanie. Ukazanie, ¿e cz³owiek jest

stworzony dla ¿ycia, a nie dla mierci. Uwiadomienie, ¿e my te¿ zmartwych-

wstaniemy do nowego ¿ycia.

4. Metody i rodki

W katechezie stosujemy metodê skojarzeñ, papieru lakmusowego oraz

pogadanki. Najpierw na zasadzie skojarzeñ przywo³ujemy znane symbole

wielkanocne. Nastêpnie metod¹ papieru lakmusowego wydobywamy klu-

czowe s³owa, które objaniamy metod¹ pogadanki. Na zakoñczenie propo-

nujemy uczniom pracê indywidualn¹ rysunek.

Pomoce: wieca, zeszyt ucznia.

5. Propozycja katechezy

A. Wprowadzenie do katechezy

Katechezê zaczynamy od przypomnienia najbardziej znanych symboli

zwi¹zanych z Wielkanoc¹. W tym celu pos³u¿ymy siê metod¹ skojarzeñ.

Proponujemy dzieciom, aby wymienia³y spontanicznie wszystko, co kojarzy

im siê ze wiêtami wielkanocnymi.

Czêsto jakie rzeczy, zwyczaje czy symbole zwi¹zane s¹ ze wiêtami,

uroczystociami, które obchodzimy w ci¹gu roku. Jakie symbole kojarz¹

wam siê z Wielkanoc¹, ze wiêtami wielkanocnymi?

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Dzieci zapewne wymieni¹ kolorowe pisanki, baranka z cukru, kurczacz-

ki, rze¿uchê itp. Byæ mo¿e potrafi¹ te¿ przywo³aæ jakie zwyczaje lokalne,

które s¹ specyficzne dla parafii, rodziny itp. Polecamy, by dzieci narysowa-

³y jeden z wymienionych symboli w zeszycie.

Wszystkie te symbole zwi¹zane s¹ z jednym bardzo wa¿nym wydarze-

niem. Czy pamiêtacie, o jakie wydarzenie chodzi?

B. Odkrywamy wezwanie Bo¿e

Dzieci mog¹ ju¿ wiedzieæ, ¿e wiêta wielkanocne s¹ pami¹tk¹ mierci

i zmartwychwstania Jezusa. Polecamy im przeczytaæ z podrêcznika ucznia

fragment Ewangelii £ukasza 24, 2-6a. Pos³uguj¹c siê metod¹ papieru lak-

musowego, zachêcamy dzieci, by podkreli³y kolorem trzy wyrazy lub zwro-

ty, które ich zdaniem s¹ najwa¿niejsze w tekcie. Przyk³adowe zwroty pod-

krelone: kamieñ od grobu, dwóch mê¿czyzn w lni¹cych szatach, zmar-

twychwsta³.

Na podstawie tekstu, staramy siê dzieciom wyjaniæ, na czym polega

zmartwychwstanie. Pos³ugujemy siê przy tym podkrelonymi przez dzieci

zwrotami.

Wiecie ju¿, ¿e Pan Jezus zosta³ zabity na krzy¿u i z³o¿ony w grobie. Na

trzeci dzieñ po mierci Jezusa, kobiety wybra³y siê do grobu, gdzie Jezus

zosta³ pochowany, ale nie znalaz³y tam Jego cia³a. Kamieñ, który zakrywa³

wejcie do grobu-groty by³ odsuniêty. Gdy wesz³y do rodka, nie znalaz³y

cia³a Jezusa, ale spotka³y dwóch mê¿czyzn w lni¹cych szatach (anio³ów),

którzy oznajmili im, ¿e Jezus zmartwychwsta³, ¿e nie ma go w grobie.

Jezus zmartwychwsta³. Zmartwychwstanie to powrót do ¿ycia, to poko-

nanie mierci. Jezus zmartwychwsta³y ¿yje i ju¿ nigdy wiêcej nie umrze.

Jezus zwyciê¿y³ mieræ przez zmartwychwstanie, ciemnoæ sta³a siê wia-

t³em, a smutek zamieni³ siê w radoæ.

Nastêpnie ukazujemy nasz zwi¹zek z Jezusem zmartwychwsta³ym.

Pan Jezus obieca³, ¿e my tak¿e zmartwychwstaniemy. Znaczy to, ¿e nie

musimy siê baæ mierci, bo Jezus czeka na nas, by daæ nam nowe ¿ycie,

piêkniejsze, bez z³a, bez cierpienia, bez chorób. Gdy zmartwychwstaniemy,

bêdziemy blisko Jezusa, bêdziemy razem z nim ¿yæ na wieki.

42. Jezus dla nas zwyciê¿a mieræ Alleluja!

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

C. Odpowiadamy na wezwanie Bo¿e

Uwiadamiamy dzieciom, ¿e przez chrzest to nowe, wieczne ¿ycie ju¿

w nas siê rozpoczê³o. Obchodz¹c co roku wiêta zmartwychwstania, odna-

wiaj¹c nasze przyrzeczenia chrzcielne, uczestniczymy ju¿ tu na ziemi w zmar-

twychwstaniu Jezusa.

Przypominalimy sobie na pocz¹tku katechezy symbole, które kojarz¹

siê ze wiêtami wielkanocnymi. Odkrylimy, ¿e wiêta te s¹ pami¹tk¹ mierci

i zmartwychwstania Jezusa. W czasie tych wi¹t przypominamy sobie, ¿e

jestemy ochrzczeni i ¿e przez chrzest stalimy siê dzieæmi Bo¿ymi. W Wi-

giliê Paschaln¹ wszyscy chrzecijanie, trzymaj¹c zapalone wiece, wyzna-

j¹, ¿e wierz¹ w zmartwychwstanie Jezusa oraz w to, ¿e my te¿ bêdziemy ¿yæ

wiecznie dziêki Jezusowi.

Przypominaj¹c, ¿e znakiem Jezusa zmartwychwsta³ego jest pascha³,

wiat³o, które owieca nasz¹ ciemnoæ, zachêcamy dzieci do wyra¿enia

w formie modlitwy naszej wiary w zmartwychwstanie. Mo¿na zapaliæ na ten

moment wiecê, która bêdzie wyra¿aæ obecnoæ Jezusa.

Ludzie ochrzczeni wierz¹, ¿e Jezus zmartwychwsta³y jest obecny wród

nas. Znakiem tego jest wieca, któr¹ nazywamy pascha³em. Ta wieca pali-

³a siê w czasie waszego chrztu. Co roku zapalamy j¹, gdy wspominamy

mieræ i zmartwychwstanie Jezusa, ona bêdzie nam towarzyszyæ tak¿e

w chwili naszego pogrzebu, ¿eby wyraziæ, ¿e Jezus zmartwychwsta³y obecny

jest w ca³ym naszym ¿yciu. Dlatego wstañmy teraz i podziêkujmy Bogu za

to, ¿e Jezus zmartwychwsta³ i ¿e nam te¿ obieca³ ¿ycie wieczne. Zapalimy

teraz wiecê i wszyscy razem wypowiemy modlitwê, która znajduje siê

w waszym podrêczniku na stronie 183.

Dziêkujemy Tobie, Bo¿e, nasz Ojcze, bo Ty jeste Panem wszystkie-

go, co ¿yje. Ty nas powo³a³e do ¿ycia i chcesz, abymy ciê cieszyli szczê-

ciem wiecznym. Jako pierwszego z ludzi wskrzesi³e Jezusa Chrystusa i da-

³e Mu ¿ycie. To samo obieca³e tak¿e nam: ¿ycie bez koñca, bez niedostat-

ku i bez cierpienia.

Mo¿emy zakoñczyæ modlitwê s³owem: Amen.

D. Utrwalanie praca ucznia

Polecamy, by uczniowie narysowali w podrêczniku na stronie 183 pas-

cha³. W czasie kontrolowania pracy uczniów przypominamy i utrwalamy ¿e

V. Jezus przebacza nam grzechy i ofiaruje siebie za nas

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

jest to znak Jezusa Zmartwychwsta³ego. Mo¿emy równie¿ przypomnieæ, ¿e

wszystkie inne symbole, o których mówilimy na pocz¹tku katechezy, maj¹

znaczenie tylko wtedy, gdy wierzymy mocno w to, ¿e Jezus jest Panem ¿ycia

i mierci.

Przewidywane osi¹gniêcia ucznia

Wiedza co uczeñ wie?

Uczeñ wie, ¿e wyznajemy wiarê w zmartwychwstanie Chrystusa i nasze.

Wie co oznacza Pascha³.

Umiejêtnoci co uczeñ potrafi?

Uczeñ potrafi wyjaniæ s³owo zmartwychwstaæ.

Interioryzacja wartoci co uczeñ ceni?

Uczeñ coraz bardziej pragnie ufaæ Jezusowi i ¿yæ razem z Nim.

6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹

Prosimy rodziców, by w okresie wi¹t wielkanocnych wyjaniali dzie-

ciom znaczenie poszczególnych symboli, ukazuj¹c ich sens w Chrystusie

zmartwychwsta³ym. Przy innych okazjach (chrzest, pogrzeb) niech zwracaj¹

uwagê dzieci na obecnoæ Pascha³u, jako znaku obecnoci poród nas Jezu-

sa zmartwychwsta³ego.

42. Jezus dla nas zwyciê¿a mieræ Alleluja!

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Notatki

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Notatki

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

BLISCY SERCU JEZUSA. Podr

cznik metodyczny do nauki religii dla klasy II szko

y podstawowej

Spis treci

33. Jezus wzywa nas do nawrócenia i pokuty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

34. Jezus umacnia nas w sakramencie pokuty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

35. Proszê Jezusa o poznanie samego siebie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

36. Proszê Jezusa o przebaczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

37. Wyznajê Jezusowi moje grzechy i przyjmujê rozgrzeszenie . . . . . . 32

38. Proszê Jezusa o pomoc w naprawieniu z³a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

39. Jezus ofiaruje siebie za nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

40. Jezus oddaje swoje ¿ycie za nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

41. Jezus ofiaruje siebie za nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

42. Jezus dla nas zwyciê¿a mieræ Alleluja! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5 SP zeszyt II
4 SP zeszyt II
4 SP zeszyt 4
2 SP zeszyt 7
2 SP zeszyt 0
4 SP zeszyt 0
4 SP zeszyt 6
4 SP zeszyt I
5 SP zeszyt 0
2 SP zeszyt 2
5 SP zeszyt I
5 SP zeszyt 1
2 SP zeszyt 1
2 SP zeszyt 8
4 SP zeszyt 2
5 SP zeszyt 3
2 SP zeszyt 5
4 SP zeszyt 3
2 SP zeszyt 4

więcej podobnych podstron