Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
Klasa IV
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
VIII. Jezusowe znaki
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
wierności Boga
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
zeszyt
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
katechezy
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
52-57
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
Poradnik metodyczny do podręcznika nr AZ-21-01/1-1 do nauczania religii rzymsko-katolickiej na
terenie całej Polski, z zachowaniem praw biskupów diecezjalnych, przeznaczonego dla klasy IV
szkoły podstawowej, zgodnego z programem nauczania nr AZ-2-01/1.
Recenzenci: ks. dr Józef Kraszewski, ks. prof. dr hab. Kazimierz Misiaszek SDB.
REDAKTORZY TOMU
ks. Andrzej Hajduk SJ, s. Anna Walulik CSFN
ZESPÓA
AUTORÓW
pod kierunkiem ks. Zbigniewa Marka SJ
Agnieszka Banasiak (Katowice) ks. Tomasz Lenczewski (Kalisz)
Paweł Barczyński (Kraków) Małgorzata Mendyk (Legnica)
Dorota Cieślik (Olkusz) bp Marek Mendyk (Legnica)
Aneta Czerenecka (Skawina) Ewa Miśkowiec (Kraków)
Piotr Ćwik (Skawina) s. Ewa Modzelewska SAC (Warszawa)
Małgorzata Figuła (Ostrowiec Świętokrzyski) ks. Janusz Mółka SJ (Kraków)
s. Halina Iwaniuk USJK (Warszawa) Jolanta Strojek (Radom)
Krzysztof Kordylewski (Kraków) Małgorzata Suska (Kraków)
ks. Andrzej Krasiński (Płock) s. Anna Walulik CSFN (Kraków)
Anna Królikowska (Kraków) Barbara Wysokińska (Biała Podlaska)
Redakcja:
Dorota Cieślik, Anna Królikowska
Projekt okładki:
Tomasz Prażuch
Nihil obstat: Przełożony Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego
ks. Adam Żak SJ, Kraków, 9 maja 2002 r., l.dz. 81/02
� Wydawnictwo WAM Księża Jezuici, Kraków 2002
� Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM w Krakowie, 2002
� Studio INIGO  CD  2002
ISBN 978-83-7097-957-7 (WAM)
ISBN 978-83-88209-39-0 (WSFP)
WYDAWNICTWO WAM
WYDAWNICTWO WAM
ul. Kopernika 26 " 31-501 KRAKÓW
ul. Kopernika 26; 31-501 Kraków
tel. [phone] " fax [phone]
e-mail: [e-mail]
tel. [phone]; fax [phone]; e-mail: [e-mail]
DZIAA
HANDLOWY
DZIAA
HANDLOWY
tel. [phone] " fax [phone]
tel. [phone] wew. 322, 348, 366; (012) 423 75 00; fax [phone];
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
Zapraszamy do naszej KSI
GARNI INTERNETOWEJ:
Zapraszamy do naszej KSI
GARNI INTERNETOWEJ
http://WydawnictwoWam.pl
http://WydawnictwoWam.pl
tel. [phone] " fax [phone]
Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody wydawcy
nie można do podręcznika tworzyć żadnych materiałów pomocniczych.
Wznowienie 2005, 2008, 2009
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
1
VIII
W jednostkach tej grupy tematycznej można zauważyć schemat obrazu-
jący trudną sytuację człowieka i wyjS
cie z niej. Bóg działa w życiu człowieka.
JeS
li ten współpracuje z Bogiem, otwiera się na Jego łaskę, jest Mu wierny,
dokonuje się w nim przemiana.
Jako szczególny wyraz zaangażowania Boga w dobro człowieka przyj-
mujemy tajemnicę Jezusowej męki, S
mierci i zmartwychwstania. W opar-
ciu o doS
wiadczenie pustego grobu przedstawiamy Jezusa jako Tego, w któ-
rym Bóg wypełnił do końca wszystkie obietnice składane ludziom, a doty-
czące ich szczęS
cia i życia.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
2
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
3
52. PUSTY GRÓB
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Zapoznanie z ewangelicznym S
wiadectwem spotkania z Je-
zusem zmartwychwstałym. Zachęcanie do przeżywania wiary
w obecnoS
ć Jezusa w codziennym życiu. Wprowadzenie
w przeżywanie Eucharystii jako rzeczywistego spotkania z Je-
zusem zmartwychwstałym.
TreS
ć orędzia zbawczego
Wiara w Jezusa Chrystusa wykracza poza czysto ziemski
wymiar. Wydarzenia paschalne są wypełnieniem Bożych obiet-
nic wyzwolenia człowieka z niewoli grzechu i S
mierci. Pierw-
szym elementem w ramach wydarzeń paschalnych, jak podaje
Katechizm KoS
cioła Katolickiego, jest pusty grób. Tajemnica
pustego grobu prowadzi do rozpoznania faktu zmartwychwsta-
nia Chrystusa. R
wiadectwo ewangeliczne ponadto wprowadza
do osobistego przeżywania spotkania ze Zmartwychwstałym.
Dla chrzeS
cijanina miejscem wyjątkowego doS
wiadczenia bli-
skoS
ci Jezusa jest Eucharystia. Dzięki niej uczestniczymy
w wypełnianiu się Bożych obietnic i wchodzimy w zakres
zbawczego oddziaływania mocy żyjącego Jezusa.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
4 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
Metody i S
rodki dydaktyczne
pogadanka;
praca z tekstem;
tabela obserwacji;
schemat tabeli do pracy z tekstem biblijnym.
Literatura pomocnicza
A. Długosz, B. Stypułkowska, Wprowadzenie do dydaktyki
biblijnej, Kraków 2000.
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY
1. Plan katechezy
A. Wstęp
Przeprowadzamy rozmowę o wydarzeniach, które trudno
jest wytłumaczyć, wyjaS
nić. PodkreS
lamy, że w takich sytu-
acjach niejednokrotnie polegamy na usłyszanych opiniach,
komentarzach, stwierdzeniach.
B. Rozwinięcie
Analiza tekstów z Pisma R
więtego mówiących o zmar-
twychwstaniu Jezusa. Wskazujemy na charakterystyczne zna-
ki, po których poszczególne osoby przekonały się, doS
wiadczy-
ły spotkania ze zmartwychwstałym Jezusem. Akcentujemy
koniecznoS
ć wiary człowieka, która pozwala się przekonać
o wiernoS
ci Boga w wypełnianiu obietnic.
C. Zakończenie
PodkreS
lamy, że podobnie jak kiedyS
, także i dzisiaj ucznio-
wie Jezusa, chrzeS
cijanie mogą przeżyć spotkanie ze Zmar-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
52. Pusty grób 5
twychwstałym. Dokonuje się to przede wszystkim podczas
każdej Eucharystii.
2. Katecheza
A. Wstęp
Prowadzimy rozmowę o wydarzeniach z życia katechizowa- Nie wszyst-
ko da się
nych czy też dochodzących do nas przez S
rodki masowego
poznać
przekazu. W toku prowadzonej rozmowy podkreS
lamy, że nie-
jednokrotnie musimy polegać na opiniach i wyjaS
nieniach in-
nych ludzi. Zauważamy również, że są także takie wydarzenia,
które trudno jednoznacznie wytłumaczyć, wyjaS
nić.
B. Rozwinięcie
Odczytujemy z podręcznika tekst ewangeliczny Łk 24, 1- Tabela ob-
serwacji
9. Następnie z całą klasą wypełniamy tabelę obserwacji (roz-
Łk 24, 1-9
dajemy uczniom lub rysujemy na tablicy).
Pytania Obserwacja Pytania dodatkowe
Kto?
Co?
Kiedy?
Gdzie?
Dlaczego?
Jak?
Pytania Obserwacja Pytania dodatkowe
Kto? kobiety, dwóch mężczyzn Kim są mężczyz
ni;
Co? wonnoS
ci, kamień (od grobu), Co to oznacza? (że grób jest
pusty)
Kiedy? pierwszy dzień tygodnia, skoro S
wit Jaki jest to dzień dla nas dzisiaj?
Gdzie? przy grobie Kogo złożono do grobu? Co
odkryto w grobie?
Dlaczego? aby uwierzyć w Boże obietnice
Jak? wyjaS
niając oraz przypominając Po co zostało wyjaS
nione i
przypomniane? (aby przekazać,
oznajmić innym)
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
6 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
Praca Następnie pracujemy w grupach. Każda otrzymuje tekst
w grupach
J 20, 1-10. Zadaniem katechizowanych będzie wypełnić tabe-
J 20, 1-10
lę obserwacji, w podobny sposób jak wykonywano wczeS
niej.
A pierwszego dnia po szabacie, wczesnym rankiem, gdy jesz-
cze było ciemno, Maria Magdalena udała się do grobu i zoba-
czyła kamień odsunięty od grobu. Pobiegła więc i przybyła do
Szymona Piotra i do drugiego ucznia, którego Jezus kochał,
i rzekła do nich: Zabrano Pana z grobu i nie wiemy, gdzie Go
położono. Wyszedł więc Piotr i ów drugi uczeń i szli do grobu.
Biegli oni obydwaj razem, lecz ów drugi uczeń wyprzedził Pio-
tra i przybył pierwszy do grobu. A kiedy się nachylił, zobaczył
leżące płótna, jednakże nie wszedł do S
rodka. Nadszedł potem
także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu
i ujrzał leżące płótna oraz chustę, która była na Jego głowie,
leżącą nie razem z płótnami, ale oddzielnie zwiniętą na jednym
miejscu. Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, któ-
ry przybył pierwszy do grobu. Ujrzał i uwierzył. Dotąd bowiem
nie rozumieli jeszcze Pisma,/które mówi, że On ma powstać
z martwych. Uczniowie zatem powrócili znowu do siebie (J 20,
1-10).
Pytania Obserwacja Pytania dodatkowe
Kto? Maria Magdalena, Szymon Piotr, Kim był drugi uczeń?
drugi uczeń
Co? kamień odsunięty od grobu Co to oznacza? (pusty grób)
Kiedy? pierwszy dzień po szabacie, Jaki jest to dzień dla nas dzisiaj?
wczesnym rankiem
Gdzie? we wnętrzu grobu Kogo złożono do grobu? co odkryto
w grobie?
Dlaczego? aby uwierzyć w Boże obietnice
Jak? zobaczyli Co spowodowało zobaczenie
pustego grobu? (wiarę, zrozumienie
Pisma, powrót do siebie, do innych)
Rozmowa Po wykonaniu pracy w zespołach przeprowadzamy rozmo-
podsumo-
wę dotyczącą podobieństw i różnić poznanych perykop. Pod-
wująca
czas analizy zwracamy uwagę przede wszystkim na fakt puste-
go grobu oraz wypełnienie Bożych obietnic (zapisanych w Pi-
S
mie R
więtym).
W podsumowaniu tej częS
ci katechezy należy podkreS
lić,
że Bóg jest wierny w wypełnianiu danych człowiekowi obiet-
nic, jak na przykład trwania przymierza, zjednoczenia z Bo-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
52. Pusty grób 7
giem, życia z Nim. Zaznaczamy, że Bóg obietnicę życia zwią-
zał z osobą Jezusa, Syna Bożego, Mesjasza. Jezus wypełnił
tę obietnicę. Jej wyrazem jest pusty grób. Przywołane ewan-
geliczne doS
wiadczenia pustego grobu Jezusa przez jego
S
wiadków, kobiety i apostołów, wskazują na dokonującą się
zmianę ich oczekiwań związanych z Jezusem, między tym,
czego się spodziewali, a tym, co widzą i przeżywają w pora-
nek wielkanocny. Zaznaczamy, że opowiadanie o pustym
grobie jest także znakiem dla nas. Prowadzi do wiary w zmar-
twychwstanie Jezusa i wskazuje na moc Bożą dokonującą się
w życiu człowieka.
C. Zakończenie
W częS
ci końcowej katechezy zwracamy uwagę katechizo- Gdzie dziS

spotykamy
wanych, że podobnie jak S
wiadkowie Zmartwychwstałego
Zmartwych-
możemy także osobiS
cie spotkać się z Jezusem, co ma miejsce
wstałego?
podczas każdej Mszy R
więtej. Odwołujemy się do tekstu z ka-
techizmu mówiącym o tym, co dokonuje się podczas Euchary-
stii. Prosimy, by uczniowie przeczytali końcowe zdania z pod-
ręcznika, mówiące o Eucharystii, i znalex
li sposoby działania
Jezusa podczas Mszy R
więtej.
Ponadto poprzez rozmowę staramy się ukonkretnić inne
sposoby przeżywania bliskoS
ci oraz poznawania Jezusa, jak np.
czytanie Pisma R
więtego, czasopism religijnych, czynne uczest-
nictwo w lekcjach religii, korzystanie z sakramentów itp. Zwra-
camy także uwagę, na przeżywanie przez chrzeS
cijan S
wiąt
wielkanocnych. Należy podkreS
lić, że są one największymi
S
więtami w KoS
ciele, podczas których uczestniczymy i do-
S
wiadczamy obecnoS
ci Jezusa zmartwychwstałego.
3. Zeszyt ucznia
Temat: PUSTY GRÓB
Wpis do zeszytu będzie stanowić tabela wypełniona podczas
katechezy.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
8 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
4. Praca domowa
Proponujemy, aby katechizowani namalowali (narysowali), jak
sobie wyobrażają, na podstawie poznanych na katechezie
dwóch opisów ewangelicznych, przeżycie pustego grobu.
Wykonane rysunki mogą posłużyć w przeprowadzeniu konkur-
su na najpiękniejszą pracę.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
9
53. KRZYŻ JEZUSA
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Przekazanie, że męka i S
mierć Jezusa na krzyżu stanowi
wyraz miłoS
ci Boga do człowieka. Kształtowanie szacunku
wobec krzyża jako znaku wiary i odkupienia ludzkoS
ci.
TreS
ć orędzia zbawczego
Na krzyżu Jezus dokonał odkupienia człowieka, przywra-
cając komunię z Bogiem, utraconą przez grzech. Ofiara Jezu-
sa Chrystusa dokonana na drzewie krzyża jest, jak czytamy
w Katechizmie KoS
cioła Katolickiego, darem Boga Ojca, po-
nieważ wydaje On swojego Syna, aby pojednać nas ze sobą.
Jest także ofiarą Syna Bożego dokonaną dobrowolnie i z mi-
łoS
ci (por. KKK nr 614). Odtąd Krzyż jest znakiem zbawienia.
Wszyscy są wezwani do wzięcia swojego krzyża w codziennym
życiu i do naS
ladowania Jezusa.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
10 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
Metody i S
rodki dydaktyczne
pogadanka;
praca z tekstem biblijnym;
ilustracje znaków;
koperta ze znaczkiem pocztowym.
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY
1. Plan katechezy
A. Wstęp
Wskazujemy na szereg otaczających nas znaków, rzeczy,
które kryją pewną rzeczywistoS
ć, o czymS
nas informują.
B. Rozwinięcie
Prowadzimy rozmowę na temat znaczenia krzyża. Przepro-
wadzamy analizę tekstów z Pisma R
więtego zapowiadających
mękę i S
mierć Jezusa, Mesjasza. PodkreS
lamy, że Jezus, jako
Syn Boży, umierając na krzyżu, dokonał pojednania człowie-
ka z Bogiem.
C. Zakończenie
Zachęcamy do przeżywania osobistych, codziennych wyda-
rzeń w jednoS
ci z Jezusem.
2. Katecheza
A. Wstęp
Różne znaki Pokazujemy różne znaki, jak na przykład: znak drogowy,
czerwone S
wiatło, szlaban przed torami kolejowymi, godło
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
53. Krzyż Jezusa 11
państwowe, flaga narodowa itp. Prowadzimy rozmowę na te-
mat ich znaczenia. Następnie pokazujemy list ze znaczkiem
i stemplem pocztowym zaznaczając, iż z ciekawoS
cią ogląda-
my znaczek i stempel, aby dowiedzieć się, z jakiego kraju, kie-
dy i z jakiej miejscowoS
ci został nadany list. Skoro na przykład
list rozpoznajemy po znaczku lub też poprzez inne znaki przy-
bliżona zostaje nam pewna rzeczywistoS
ć, to możemy zapytać,
czy chrzeS
cijannie posiadają jakiS
znak, po którym możemy ich
rozpoznać.
B. Rozwinięcie
Odczytujemy teksty biblijne Łk 18, 31-34 i Iz 53, 3-5.7.12, Praca z pod-
ręcznikiem
zamieszczone w podręczniku ucznia. Prosimy, by na ich pod-
stawie uczniowie odszukali, jaki jest znak, po którym można
rozpoznać chrzeS
cijan.
Następnie odkrywamy znaczenie krzyża. Uczniowie pracują
samodzielnie nad odczytanymi tekstami biblijnymi. Szukamy
odpowiedzi na następujące pytania:
pytania do Łk 18, 31-34
1. Kto jest uczestnikiem opowiadania?  Jezus i Apostoło-
wie.
2. Kiedy odbywa się rozmowa?  W drodze do Jerozolimy.
3. O czym mówi Jezus?  O wypełnieniu się tego, co pisa-
li prorocy o Synu Człowieczym.
4. Jaka jest treS
ć przekazu?  Syn Człowieczy zostanie wy-
dany, wyszydzony, zelżony, opluty, ubiczują go, zabiją,
trzeciego dnia zmartwychwstanie.
5. Jaka była reakcja Apostołów?  Nie rozumieli.
pytania do Iz 53, 3-5.7.12
1. Według zapowiedzi, co miało spotkać Mesjasza?  Bę-
dzie wzgardzony i odepchnięty, obarczony cierpieniem,
będzie dx
wigał nasze boleS
ci, zostanie przybity do krzy-
ża, będzie dręczony.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
12 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
2. Jak zachowa się Mesjasz?  Sam przyjmie cierpienie, nie
będzie się skarżył, będzie znosił cierpienie w cichoS
ci,
ofiaruje siebie na S
mierć.
3. Co spotka Mesjasza po ofiarowanych cierpieniach? 
Otrzyma nagrodę panowania nad wszystkimi ludx
mi
i będzie orędował za nimi.
Symbolika W podsumowaniu tej częS
ci katechezy podkreS
lamy, że cier-
krzyża
pienie i S
mierć krzyżowa Pana Jezusa były zapowiedziane
wczeS
niej przez proroków. Jezus jako Syn Boży, Mesjasz, wie-
dząc o tym, dokonał nowego pojednania człowieka z Bogiem.
Stał się jedynym poS
rednikiem, dzięki któremu każdy człowiek
może jednoczyć się i uczestniczyć w życiu samego Boga. Od-
tąd ci, którzy wierzą i przyjmują zbawienie wysłużone przez
Jezusa, szanują i czczą krzyż jako znak zbawienia. Zwracamy
uwagę, że wiele osób jednoczy się z Jezusem w trudnych chwi-
lach. Wyrazem tego może być przykład zamieszczony w kate-
chizmie. Odczytujemy ten fragment i omawiamy motywy po-
stępowania kobiety modlącej się z synem w koS
ciele. Podkre-
S
lamy jej wiarę, która pomagała jej przeżyć życiowe doS
wiad-
czenia, oraz to, że swoją wiarą i zaufanie do Jezusa przekazy-
wała synowi, którego bardzo kochała i pragnęła jego szczęS
cia.
C. Zakończenie
Podsumo- Przypominamy katechizowanym, co krzyż wyraża, o czym
wanie
mówi, co przypomina. Możemy posłużyć się następującymi
pytaniami: Gdzie spotykamy się ze znakiem krzyża? Dlacze-
go ludzie stawiają krzyże np. przy drogach? Dlaczego kapłan
i inne osoby błogosławią znakiem krzyża?
Następnie proponujemy, aby katechizowani namalowali
w zeszycie krzyż, który ma dla nich jakieS
osobiste znaczenie
(np. lubią się przed nim modlić, jest zawieszony w mieszkaniu,
spotkali przy drodze, w koS
ciele itp.) PodkreS
lamy, że rysując
krzyż, również wyrażamy szacunek wobec krzyża i tego, co
Jezus na nim dokonał.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
53. Krzyż Jezusa 13
3. Zeszyt ucznia
Temat: KRZYŻ JEZUSA
Katechizowani rysują (malują) krzyż, z którym łączą osobiste
przeżycia.
4. Praca domowa
Przeczytaj z Ewangelii S
w. Marka 15, 39 i wpisz do zeszytu,
pod narysowanym krzyżem, słowa wypowiedziane przez Set-
nika (Prawdziwie, ten człowiek był Synem Bożym).
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
14
54. WIECZERNIK
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Zapoznanie z wydarzeniem Ostatniej Wieczerzy i ofiary
Chrystusa na krzyżu. Ukazanie ich zbawczego charakteru.
Kształtowanie postawy dojrzałego uczestniczenia w Ofierze
Chrystusa.
TreS
ć orędzia zbawczego
Eucharystia jest największym bogactwem KoS
cioła i jego
największą tajemnicą. Jest ona przede wszystkim ofiarą. Od-
krycie jej znaczenia wymaga spojrzenia poprzez wydarzenia
przygotowujące zrozumienie tej tajemnicy. Wybawienie Izra-
elitów z niewoli egipskiej i przymierze na górze Synaj były
zapowiedzią zbawienia i Nowego Przymierza zawartego przez
Chrystusa. Ofiara i uczta paschalna przeżywana co roku przez
Izraelitów były przygotowaniem uczty paschalnej Chrystusa
i zapowiedzią tego, co dokonało się w Wieczerniku. Chrystus,
całkowicie oddany Ojcu, swoją ofiarę uobecnił w przeddzień
swej S
mierci. Ofiarował Ojcu Ciało i Krew pod postaciami
chleba i wina. Tę ofiarę przekazał KoS
ciołowi i polecił ją
uobecniać na Jego pamiątkę. Eucharystia mocą słów Chrystu-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
54. Wieczernik 15
sa uobecnia więc Jego zbawczą ofiarę. Zjednoczeni z Chrystu-
sem w tej ofierze oddajemy Bogu najdoskonalszą czeS
ć. Eucha-
rystia jest jednoczeS
nie naszą ucztą paschalną, w której złoże-
nie daru łączy się z jego spożyciem. To spożywanie Ciała
i Krwi stanowi integralną częS
ć tej ofiary.
Metody i S
rodki dydaktyczne
pogadanka;
wykład urozmaicony;
zdania niedokończone;
eliminanka;
test na dobieranie;
ilustracje spotkań rodzinnych;
tekst biblijny ze zdaniami niedokończonymi;
teksty aklamacji wypisane na dużych arkuszach;
tekst eliminanki.
Literatura pomocnicza
E. Staniek, KoS
ciół i sakramenty, Wydawnictwo S
w. Stanisła-
wa BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 1995.
E. Staniek, Bliżej ołtarza, Wydawnictwo S
w. Stanisława BM
Archidiecezji Krakowskiej, Kraków1996.
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY
1. Plan katechezy
A. Wstęp
Poprzez rozmowę zwracamy uwagę uczniów na sens rodzin-
nego  ucztowania , które jest także pewnym obrazem nasze-
go spotkania z Bogiem.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
16 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
B. Rozwinięcie
WyjaS
niamy pojęcie uczty paschalnej Izraelitów. Ukazuje-
my Ostatnią Wieczerzę Chrystusa jako wydarzenie zbawcze
i ucztę paschalną Nowego Przymierza.
C. Zakończenie
Zachęcamy do aktywnego uczestnictwa we Mszy R
więtej po-
przez recytację aklamacji po przeistoczeniu.
2. Katecheza
A. Wstęp
Interpreta- Rozpoczynamy od pokazania uczniom kilku zdjęć przedsta-
cja obrazu
wiających różne uroczystoS
ci rodzinne: imieniny, wesele, I Ko-
munia itp. Pytamy, jaki wspólny tytuł można nadać tym zdję-
ciom. Uczniowie zapewne wskażą na S
więtowanie, ucztowa-
nie, radoS
ć. Następnie prowadzimy rozmowę, kierując się py-
taniami:
Po co rodzina wspólnie się spotyka?
Co trzeba przygotować przed takim spotkaniem?
Kto jest najważniejszy w czasie tego spotkania?
Chodzi nam o to, by uczniowie zwrócili uwagę, że S
więtu-
jemy ze względu na jakieS
ważne wydarzenie, a najważniejszą
osobą jest ten, kto jest sprawcą lub przyczyną tego wydarze-
nia. R
więtowanie w rodzinie przybiera konkretną formę: spo-
tkanie przy stole. Rodziny izraelskie też miały takie spotkania
przy stole. Najważniejszym była Pascha. Prosimy, by ucznio-
wie odnalex
li w podręczniku, czym charakteryzowała się ta
uczta. PodkreS
lamy, że pewne elementy tej uczty wykorzystu-
je Pan Jezus spotykając się przed męką ze swoimi uczniami.
Uczta i wspólny stół-ołtarz jest także najważniejszym wyrazem
S
więtowania i spotkania z Bogiem ludu Bożego, KoS
cioła.
Dzisiaj dowiemy się, dlaczego.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
54. Wieczernik 17
B. Rozwinięcie
Każdy człowiek jest zniewolony jeszcze bardziej niż Izra- Znajdx

hasło
elici w Egipcie. Tą niewolą jest grzech. Tylko Bóg może czło-
wieka z niej wydobyć. Jak nazywamy wyzwolenie człowieka
z niewoli grzechu? Możecie się dowiedzieć, podkreS
lając tę
samą z kolei literę w podanym ciągu. (Zadanie można przygo-
tować na dużej kartce lub zapisać na tablicy.)
BAZWDBBOAIPWKIIDNECANMKIJUE
(BAZWDBBOAIPWKIIDNECANMKIJUE  ZBAWIENIE)
W jaki sposób Bóg dokonał zbawienia? Przeczytajmy, jak
to wydarzenie opisuje S
w. Paweł.
Każdy uczeń otrzymuje tekst 1 Kor 11, 23-26 i zapisane pod
nim zdania do dokończenia.
Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb i dzięki Praca z tek-
stem biblij-
uczyniwszy połamał i rzekł: To jest Ciało moje za was [wyda-
nym
ne]. Czyńcie to na moją pamiątkę! Podobnie, skończywszy
1 Kor 11,
wieczerzę, wziął kielich, mówiąc: Ten kielich jest Nowym Przy-
23-26
mierzem we Krwi mojej. Czyńcie to, ile razy pić będziecie na
moją pamiątkę! Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pi-
jecie kielich, S
mierć Pańską głosicie aż przyjdzie.
Jezus tej nocy & & ....
Jezus wziął & .....
Jezus, dzięki uczyniwszy & .......
Jezus rzekł: & ......
Jezus rzekł: czyńcie to & .......
Jezus wziął kielich, mówiąc & .....
W wyniku pracy uczniów tekst powinien wygląda następują-
co:
Jezus tej nocy, kiedy został wydany
Jezus wziął chleb
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
18 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
Jezus, dzięki uczyniwszy, połamał
Jezus rzekł: To jest Ciało moje za was wydane
Jezus rzekł: czyńcie to na moją pamiątkę
Jezus wziął kielich, mówiąc: Ten kielich jest nowym przymie-
rzem we Krwi mojej.
Wynikiem analizy powinno być wyodrębnienie przez
uczniów trzech istotnych elementów  w czasie Ostatniej Wie-
czerzy Chrystus:
 daje nam pokarm;
 składa ofiarę Bogu dla naszego zbawienia;
 przekazuje tę ofiarę Apostołom;
Wieczernik- Następnie po lewej stronie tablicy rysujemy schematyczny
Golgota-
rysunek przedstawiający omawiane wydarzenie i podpisujemy:
Eucharystia
Wieczernik. WyjaS
niamy, że w Wielki Czwartek Pan Jezus
zaprosił Apostołów na ucztę paschalną. To wydarzenie nazy-
wamy Ostatnią Wieczerzą, bo była to nie tyle ostatnia uczta,
którą spożył Jezus z uczniami, ale przede wszystkim to ostat-
nia uczta paschalna Starego Przymierza. W czasie tej wiecze-
rzy Jezus ustanawia ucztę Nowego Przymierza.
Z kolei na S
rodku tablicy wykonujemy prosty rysunek Gol-
goty i krzyża, jak w poniższym schemacie. WyjaS
niamy, że
Chrystus przez swoją S
mierć na krzyżu na Golgocie zbawił nas.
Ta S
mierć była także znakiem i ofiarą Nowego Przymierza.
Ofiarę Jezusa na krzyżu nazywamy krwawą, bo oddał On swoje
życie Bogu, by nas zbawić i przypieczętować przymierze.
Następnie rysujemy schemat ołtarza i pytamy, w jaki spo-
sób Apostołowie wypełnili polecenie Jezusa z Ostatniej Wie-
czerzy? Uczniowie powinni wskazać na Mszę R
więtą jako
kontynuację Wieczernika. Wiemy już, że Jezus złożył ofiarę na
krzyżu. Wiemy, że w Wieczerniku także ofiarował siebie Bogu
pod postacią chleba i wina, a ta sama Ofiara jest uobecniana
w czasie każdej Mszy R
więtej.
WyjaS
niamy, że jest to jedna ofiara złożona w różny sposób:
na krzyżu jest to ofiara krwawa, a w Wielki Czwartek i na Mszy
R
więtej  bezkrwawa. O jednoS
ci tej ofiary decyduje to, że
Jezus oddaje całego siebie swojemu Ojcu, a przez to oddanie
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
54. Wieczernik 19
i miłoS
ć nas zbawia. Nad rysunkami umieS
cimy napis, że jest
to ta sama ofiara.
JEDNA OFIARA CHRYSTUSA
Msza R
więta
Wieczernik Golgota
C. Zakończenie
Każdy z nas zawarł z Bogiem Nowe Przymierze w czasie Aklamacje
we Mszy
chrztu S
więtego. Uczestnicząc we Mszy R
więtej, mamy udział
R
więtej
w ofierze Jezusa. W każdej Mszy podkreS
lamy to, wypowia-
dając aklamacje. Tymi słowami wyznajemy naszą wiarę, że
Eucharystia jest prawdziwą obecnoS
cią Chrystusa, który daje
nam siebie jako pokarm w drodze do Boga. Zadaniem naszym
jest staranie się o to, by w tej Ofierze coraz dojrzalej uczestni-
czyć. Wyrazem tego może być nasze aktywne uczestniczenie
we Mszy R
więtej. Poznamy jeszcze jeden sposób, pozwalają-
cy nam to realizować.
Przypinamy do tablicy treS
ć wezwania i aklamacji. Każde
wypisujemy na osobnym arkuszu. Prosimy, by uczniowie do-
pasowali zdania wypowiadane przez księdza i wiernych na
zasadzie testu na dobieranie.
AKLAMACJA PIERWSZA
Oto wielka tajemnica wiary.
Głosimy S
mierć Twoją, Panie Jezu, * wyznajemy Twoje zmar-
twychwstanie * i oczekujemy Twego przyjS
cia w chwale.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
20 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
AKLAMACJA DRUGA
Wielka jest tajemnica wiary.
Ile razy ten chleb spożywamy * i pijemy z tego kielicha, * gło-
simy S
mierć Twoją, Panie, * oczekując Twego przyjS
cia
w chwale.
AKLAMACJA TRZECIA
Uwielbiajmy tajemnicę wiary.
Panie, Ty nas wybawiłeS
* przez krzyż i zmartwychwstanie
swoje, * Ty jesteS
Zbawicielem S
wiata.
AKLAMACJA CZWARTA
Tajemnica wiary.
Chrystus umarł, Chrystus zmartwychwstał, Chrystus powróci.
3. Zeszyt ucznia
Temat: WIECZERNIK
Zapisem do zeszytu będą wykonane w czasie zajęć rysunki
z podpisami.
4. Praca domowa
WyjaS
nij dlaczego to, co Jezus dokonał w Wieczerniku i na
krzyżu, nazywamy Ofiarą Nowego Przymierza.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
21
55. EUCHARYSTIA
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Ukazanie Eucharystii jako uczty, w której Chrystus daje
nam siebie samego do spożycia pod postacią chleba. US
wiado-
mienie nierozerwalnej łącznoS
ci uczestnictwa we Mszy R
wię-
tej z przyjęciem Komunii. Zachęcanie do jak najczęstszego
przystępowania do Stołu Pańskiego
TreS
ć orędzia zbawczego
Chrystus zaprasza nas na ucztę ofiarną. Nie tylko po to, by-
S
my ją wraz z Nim składali Ojcu jako ofiarę dziękczynną i prze-
błagalną, ale także do stołu Pańskiego. Przyjęcie Ciała i Krwi
Chrystusa jest wypełnieniem naszego uczestnictwa w tej ofie-
rze. Eucharystia kończy się w naturalny sposób spożyciem
darów ofiarnych. Tę łącznoS
ć wyrax
nie pokazał Chrystus, usta-
nawiając Eucharystię:  Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje .
ChrzeS
cijanin powinien więc przyjąć Ciało Chrystusa, ilekroć
bierze udział w Jego ofierze. Eucharystia jest pokarmem umac-
niającym nas i dającym siłę do sprawiedliwego życia. Wresz-
cie jest także pokarmem dającym życie wieczne, umożliwia
nasze dojrzewanie do uczestnictwa w chwale Chrystusa.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
22 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
Metody i S
rodki dydaktyczne
pogadanka;
praca z tekstem biblijnym;
plakat;
farby;
duże arkusze papieru;
wycinki z gazet.
Literatura pomocnicza
E. Staniek, KoS
ciół i sakramenty, Wydawnictwo S
w. Stanisła-
wa BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków1995.
E. Staniek, Bliżej ołtarza, Wydawnictwo S
w. Stanisława BM
Archidiecezji Krakowskiej, Kraków1996.
II. ORGANIZACJA KATECHEZY
1. Plan katechezy
A. Wstęp
Ustalamy zasady uczestnictwa w przyjęciach.
B. Rozwinięcie
Analizując tekst (J 6, 30-35.54-58) pokazujemy Chrystusa,
Chleb Życia, który jest wypełnieniem obietnic Boga. Wskazu-
jemy na wartoS
ć tego Pokarmu, który możemy przyjmować
w Eucharystii.
C. Zakończenie
Tworzymy plakat, który zachęca wszystkich do pełnego
uczestnictwa w ofierze Chrystusa.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
55. Eucharystia 23
2. Katecheza
A. Wstęp
W rozmowie ustalamy zasady zachowania się, gdy zostaje- Jak się za-
chować na
my zaproszeni na przyjęcie. Powinny pojawić się następujące
przyjęciu?
elementy: punktualne przybycie, zajęcie właS
ciwego miejsca,
udział w rozmowie, spożywanie pokarmów, formy grzeczno-
S
ciowe. Kończymy stwierdzeniem, że jako lud Boży systema-
tycznie otrzymujemy zaproszenie na ucztę. Kto nas zaprasza
i jaka powinna być nasza odpowiedx
?
B. Rozwinięcie
Co obiecuje
Prosimy, by uczniowie na podstawie rysunku z poprzedniej
Jezus? 
katechezy odnalex
li, że ta uczta to Msza R
więta i wskazali, że
praca z tek-
Jezus jest gospodarzem, który na tę ucztę zaprasza. Przeczytaj-
stem biblij-
my rozmowę Jezusa z uczniami z Ewangelii wg S
w. Jana. Roz-
nym
dajemy uczniom tekst (J 6, 30-35.54-58), w którym podkreS
lają,
co obiecuje Jezus tym, którzy przyjmują zaproszenie na Mszę
R
więtą?
Rzekli do Niego:  Jakiego więc dokonasz znaku, abyS
my go
widzieli i Tobie uwierzyli? Cóż zdziałasz? Ojcowie nasi jedli
mannę na pustyni, jak napisano: Dał im do jedzenia chleb z nie-
ba . Rzekł do nich Jezus:  Zaprawdę, zaprawdę, powiadam
wam: Nie Mojżesz dał wam chleb z nieba, ale dopiero Ojciec mój
da wam prawdziwy chleb z nieba. Albowiem chlebem Bożym jest
Ten, który z nieba zstępuje i życie daje S
wiatu . Rzekli więc do
Niego:  Panie, dawaj nam zawsze tego chleba! Odpowiedział
im Jezus:  Jam jest chleb życia. Kto do Mnie przychodzi, nie bę-
dzie łaknął; a kto we Mnie wierzy, nigdy pragnąć nie będzie. Ja
jestem chlebem życia. (& ) Kto spożywa moje Ciało i pije moją
Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym.
Ciało moje jest prawdziwym pokarmem, a Krew moja jest praw-
dziwym napojem. Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa
we Mnie, a Ja w nim. Jak Mnie posłał żyjący Ojciec, a Ja żyję
przez Ojca, tak i ten, kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
24 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
To jest chleb, który z nieba zstąpił  nie jest on taki jak ten, któ-
ry jedli wasi przodkowie, a poumierali. Kto spożywa ten chleb,
będzie żył na wieki .
Uczniowie powinni podkreS
lić:
nie będzie łaknął
nigdy pragnąć nie będzie
ma życie wieczne
Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym
trwa we Mnie, a Ja w nim
będzie żył przeze Mnie
Po zakończeniu zadania prowadzimy rozmowę na temat
Zaproszenie
na ucztę do
obietnic Jezusa. W jaki sposób i kiedy Jezus je wypełnił? Pod-
Jezusa
kreS
lamy fakt, że na każdej Mszy R
więtej Chrystus wypełnia
to, co nam obiecał: daje siebie jako pokarm. Chrystus, którego
przyjmujemy w Komunii daje nam także siły, byS
my byli co-
raz bardziej do Niego podobni na co dzień. Następnie rozma-
wiamy na temat koniecznoS
ci i potrzeby przyjmowania Eucha-
rystii. Nawiązujemy do zasad ustalonych na początku kateche-
zy dotyczących udziału w przyjęciach. Wskazujemy, że tak, jak
jest nietaktem wobec gospodarza, gdy ktoS
zaprosi nas na ucztę
i nie chcemy nic jeS
ć, to podobnie dzieje się, gdy na słowa
Jezusa:  Bierzcie i jedzcie... mówimy: nie, dziękuję. Dlacze-
go więc wielu ludzi, którzy są obecni na Mszy R
więtej nie przyj-
muje Komunii? Pozwalamy na swobodne wypowiedzi ucz-
niów. Na pewno uczniowie nawiążą do grzesznoS
ci człowieka
jako zasadniczej przeszkody. Warto wtedy przypomnieć, że nie
jest to przeszkoda niepokonalna. Niektórzy z nich może nawet
nie wiedzą, że można się wyspowiadać każdego dnia, a nie
tylko przy okazji pierwszego piątku. Uwrażliwiamy również,
że nie przed każdym przystąpieniem do Komunii trzeba korzy-
stać z sakramentu pokuty.
C. Zakończenie
Plakat Zachęcamy, by uczniowie przygotowali w grupach plakat,
który zachęcałby do przyjmowania Ciała Chrystusa. Przypomi-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
55. Eucharystia 25
namy, że przy tworzeniu plakatu wykorzystuje się słowo i ob-
raz. Plakaty są prezentowane przed całą klasą i nagradzane
dobrymi ocenami. Najlepiej, gdyby można było je powiesić
w klasie albo gablotce katechetycznej.
3. Zeszyt ucznia
Temat: EUCHARYSTIA
Zapisem do zeszytu będą efekty pracy nad tekstem Pisma
R
więtego.
4. Praca domowa
Napisz telegram do rodziców lub kolegi, w którym zaprosisz
ich na ucztę Chrystusa.
(Należy przypomnieć dzieciom zasady pisania telegramu: nie
więcej niż 20 słów, STOP, adres.)
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
26
56. DOCHOWALI WIERNOR
CI
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Pokazanie, że udział w przymierzu z Bogiem dotyczy każ-
dego człowieka, niezależnie od tego, w jakiej żyje epoce. Za-
chęta do wiernoS
ci zobowiązaniom chrztu S
więtego.
TreS
ć orędzia zbawczego
R
więtoS
ć we współczesnym języku, odnosząc się do Boga
lub ludzi, ma zawsze kwalifikację moralną, jest nierozerwal-
nie związana z pojęciem dobroci moralnej. W potocznym uży-
ciu sugeruje też nadzwyczajnoS
ć: S
więty to nie zwykły, dobry
człowiek, ale człowiek o cnocie wyjątkowej, godnej podziwu.
Sens moralny nie jest pierwotnym znaczeniem słowa  S
wię-
toS
ć . Początkowo miało ono znaczenie ontologiczne i kultycz-
ne. W Biblii słowo  S
więtoS
ć  nie tracąc swego pierwotne-
go znaczenia  otrzymało także kwalifikację moralną. R
więtym
jest przede wszystkim sam Bóg. Jako udział w S
więtoS
ci Boga
jest ona również przymiotem ludzkim. Sprawą szczególnie
ważną współczeS
nie jest S
wiadomoS
ć powszechnego powoła-
nia do S
więtoS
ci.
R
więtoS
ć w znaczeniu kultycznym i moralnym jest również
przymiotem ludzkim, nie ma ona jednak charakteru absolutne-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
56. Dochowali wiernoS
ci 27
go, lecz względny; jest po prostu uczestnictwem w S
więtoS
ci
Bożej. R
więtoS
ć Jahwe działała zbawczo i udzielała się na
pierwszym miejscu ludowi wybranemu, który zasłużył sobie na
miano  S
więtego ludu (Wj 22, 31; Kpł 20, 8; 21, 6.8; Pwt 26,
19). Jahwe uS
więca swój lud w różny sposób: przez wybranie
i powołanie, przez wyzwolenie z niewoli egipskiej (por. Wj 19,
1-6). Ostatecznym x
ródłem uS
więcenia, wybrania jest miłoS
ć
Jahwe (por. Pwt 6, 7). R
więtoS
ć ta na pierwszym miejscu ma
znaczenie kultyczne: lud wybrany został oddzielony od innych
narodów i poS
więcony całkowicie dla Jahwe.
Nowy lud Boży jest również  narodem S
więtym (l P 2, 9),
wybranym plemieniem, duchową S
wiątynią i S
więtym kapłań-
stwem (por. l P 2, 5). Został on uS
więcony przez nieskalaną
ofiarę Jezusa Chrystusa (por. J 17, 19). Sprawcą uS
więcenia
nowego ludu Bożego jest Duch R
więty, którego wierzący otrzy-
mują w momencie chrztu (por. Dz 2, 38).
Metody i S
rodki dydaktyczne
czytanie tekstu z podziałem na role;
herb;
wizytówka;
tekst opowiadania;
schemat herbu dla każdej grupy;
kartki do wykonania wizytówek.
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY
1. Plan katechezy
A. Wstęp
Korzystając z fragmentu książki, wskazujemy na koniecz-
noS
ć dorastania do stawianych wymagań.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
28 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
B. Rozwinięcie
Pokazujemy S
więtych jako ludzi, którzy odpowiedzieli na
wezwanie Boga do udziału w przymierzu.
C. Zakończenie
Zachęcamy do rozwijania w sobie cech, które S
wiadczą
o tym, że chcemy być wierni przyjax
ni z Bogiem zawartej na
chrzcie S
więtym
2. Katecheza
A. Wstęp
Opowiadanie Rozpoczynamy przeczytaniem fragmentu książki M. E.
Letki pt.  Krzysiek jest dzielny z podziałem na role. Propo-
nowany fragment znajduje się w podręczniku do języka pol-
skiego dla kl. IV pt.  To lubię .
Krzysiek jest dzielny
KrzyS
jest dzieckiem niepełnosprawnym. Porusza się o kulach.
Andrzej  jego nowy znajomy jest już dorosłym człowiekiem.
Innych przyjaciół KrzyS
nie ma.
 ŻebyS
wiedział, że ja się z nikim nie przyjax
nię.
 Tak z zasady?  zapytał Andrzej.
 Nie wiem, czy z zasady, czy nie, ale się nie przyjax
nię. Ja
przeczekuję. (...)
 Wszystko to pięknie  powiedział wolno, a ja już zacząłem
być trochę dumny.  Ale w ten sposób jesteS
chyba sam  do-
kończył.
 Nic podobnego!  zawołałem.  Mam rodziców, mam ciebie.
To mi wystarcza.
 Za mało  powiedział.  WyliczyłeS
samych dorosłych. Do-
roS
li dzieciom nie wystarczają z tej prostej przyczyny, że nie
są dziećmi. Potrzebny ci jest ktoS
w twoim wieku, ktoS
, kto
będzie cię bardzo dobrze rozumiał.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
56. Dochowali wiernoS
ci 29
 Ja jestem w swoim wieku. Moje towarzystwo mi wystarcza.
(...)
 Posłuchaj no ty, hardy samotniku  powiedział.  Żeby do-
brze mieć siebie, trzeba mieć kogoS
, kto miałby nas. Zapamię-
taj to sobie raz na zawsze. (...)
*
 Jednym słowem, jadą wszyscy  powiedział nasz wychowaw-
ca.  A ty, Krzysiu, co zaplanujesz na te dni?
 A to on nie jedzie?  zapytał Maciek, zanim zdążyłem zebrać
myS
li.  A niby dlaczego on nie jedzie?  powtórzył tak, jakby
to nasz wychowawca mnie jednemu nie pozwolił jechać.
 Ja mu nie zabraniam. Ale przecież Krzysiek nigdy nie chciał
jex
dzić na szkolne wycieczki.
 Ja nie mogę dużo chodzić  powiedziałem.  To wiadomo.
 Z tym można sobie poradzić  powiedział nasz wychowaw-
ca.  Kiedy będziesz zmęczony, możesz zrezygnować z jakie-
goS
zwiedzania. Zawsze chyba lepiej mieć chociaż połowę niż
nic.
 Nie dam rady nieS
ć plecaka czy torby z rzeczami  powiedzia-
łem.
 A to problem!  zawołał Maciek.  Nie wygłupiaj się.
 Kiedy naprawdę&
 Poniosą go ci, którzy przez cały rok zaniedbywali się w zbiór-
ce makulatury  powiedział Tomek basem. Tomek był odpo-
wiedzialny za makulaturę w naszej klasie i miał z tym mnóstwo
kłopotów.  Zaraz zrobię listę według alfabetu  i udał, że coS

zapisuje.
 Dzieci  powiedział nasz wychowawca.  O czym wy mówi-
cie? Jedziemy przecież autokarem, a nie wybieramy się piecho-
tą, a zwiedzając miasto, nikt nie nosi z sobą swoich klamotów.
(& )
Wieczorem przyszła babcia. (...) Kiedy dowiedziała się, że jadę
na wycieczkę z całą klasą, oburzyła się.
 Dziwię się wam bardzo, że mu pozwalacie  powiedziała do
mamy i tatusia.  Zaziębi się, nie domyje. To jest przecież chore
dziecko i wobec niego trzeba stosować inną miarę.
Byłem już w łóżku i musiałem porządnie wyciągać uszy, żeby
usłyszeć.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
30 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
 Najlepiej wytatuować mu na czole:  Stosować inną miarę, bo
to chore dziecko!  powiedział tatuS
.
 JeS
li o mnie chodzi, to się cieszę  powiedziała mama.  Boję
się jak diabli, ale cieszę się.
Kiedy usłyszy się coS
takiego, jest zupełnie tak, jakby miesz-
kanie ładnie wysprzątane, a na balkonie stała choinka i wszy-
scy wychodzili co chwila, żeby ją powąchać. Obiecałem sobie,
że pierwsza kartka będzie do babci, żeby nie denerwowała się
i przekonała raz na zawsze, że ja przecież daję sobie radę. Na
cztery dni przed wyjazdem na wycieczkę byłem już dokładnie
spakowany. Bez przerwy obmacywałem torbę podróżną i zmie-
niałem kolejnoS
ć zapakowanych rzeczy. Mogłoby się przecież
tak zdarzyć, że w podróży potrzebowałbym czegoS
i żeby to coS

znalex
ć, trzeba by przekopać całą torbę.
 Zostaw synku  powiedziała mama.  Wszystko jest dobrze.
Brakuje tylko kanapek na drogę i picia, tego przecież nie mogę
ci przygotować na kilka dni wczeS
niej.
 Jak będziesz tak bez końca rył i rył w tej torbie, to naprawdę
pozapominasz najważniejszych rzeczy  powiedział tatuS
.
Zostawiłem więc pakowanie, ale dalej kręciłem się niespokoj-
nie, bo wydawało mi się, że zapomniałem o czymS
bardzo
ważnym. Przypomniałem sobie Andrzeja wieczorem, tuż przed
zaS
nięciem, i chciałem natychmiast lecieć do automatu, żeby
do niego zatelefonować. (...) Andrzej przyszedł tego samego
dnia, którego zatelefonowałem. (...)
 PrzyS
lę ci widokówkę  powiedziałem.  Z każdego miasta,
w jakim będę, wyS
lę widokówkę do ciebie.
 JesteS
bardzo dzielnym chłopcem, wiesz?  powiedział An-
drzej i zburzył mi włosy.
 E, tam  odpowiedziałem niedbale, chociaż byłem ogromnie
zadowolony, że powiedział mi to wprost, a nie kazał się domy-
S
lać. Dobrze jest wiedzieć o sobie dobrze, a nie tylko zastana-
wiać się. (...)
Potem pożegnaliS
my się. Musiałem wracać do domu, bo następ-
nego dnia miałem jechać na wycieczkę i trzeba było wczeS
nie
wstać.
Obiecałem sobie, że kiedy będę miał telefon, dam numer An-
drzejowi, żeby mógł do mnie zatelefonować, kiedy będzie miał
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
56. Dochowali wiernoS
ci 31
coS
ważnego do powiedzenia. Kiedy jest mi ciężko i muszę
wziąć się w garS
ć, przypominam sobie, jak mi powiedział, że
jestem dzielny, i myS
lę, że może wszyscy są dzielni, tylko nie
wiedzą o tym. Może po prostu nie spotkali kogoS
, kto powie-
działby im to wprost.
Następnie prosimy, by uczniowie wyjaS
nili słowa Andrze- Rozmowa
na temat
ja skierowane do KrzyS
ka:  Żeby dobrze mieć siebie, trzeba
opowiada-
mieć kogoS
, kto miałby nas .
nia
W podsumowaniu zwracamy uwagę na fakt, że Andrzej
przekonywał nimi KrzyS
ka o koniecznoS
ci przyjax
ni także z ró-
wieS
nikami. Wskazujemy, że przyjax
ń wymaga wiernoS
ci, spra-
wia że stajemy się lepsi, uczymy się siebie nawzajem. Kończy-
my pytaniem: Czy jest możliwe, by uczeń klasy IV był wierny
przyjax
ni z Bogiem? Czy są jakieS
S
lady, a może dowody tej
wiernoS
ci?
B. Rozwinięcie
Przyjax
ń między człowiekiem a Bogiem nazwaliS
my przy- Przyjaciele
Boga
mierzem. ZobaczyliS
my, że Bóg jest wierny przymierzu z czło-
wiekiem, bo pragnie jego szczęS
cia. OdkryliS
my również, że
odpowiedzią człowieka na przymierze z Bogiem jest też wier-
noS
ć. PoznaliS
my postaci Starego Testamentu, u których podzi-
wialiS
my wiernoS
ć przymierzu z Bogiem. Przyjrzyjmy się dziS

naszym rówieS
nikom, których nazywamy S
więtymi. Jak oni
dochowali wiernoS
ci Bogu w swoim życiu?
Dzielimy klasę na grupy. Każda grupa otrzymuje arkusz ze Praca na
podstawie
schematem herbu, do którego wpisujemy tylko imię S
więtego.
podręcznika
Na podstawie tekstu z podręcznika uczniowie wypełniają po-
szczególne elementy herbu. Jeżeli proponowane postacie są
uczniom mało znane, możemy dać uczniom obszerniejszy
materiał dotyczący poszczególnych postaci.
W wyniku pracy grupowej uczniowie powinni odkryć, że Czym jest
S
więtoS
ć?
S
więtoS
ć to postawienie Pana Boga na pierwszym miejscu
w swoim życiu, to kochanie Pana Boga i ludzi ze względu
na Niego. To wiernoS
ć przymierzu zawartemu z Bogiem na
chrzcie S
więtym.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
32 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
C. Zakończenie
Wizytówka W chwili naszego chrztu zostaliS
my zaproszeni do S
więto-
S
ci. Ucieszmy się, że nas również Bóg zaprasza do grona tych,
którzy są wierni przymierzu. Zróbmy wizytówkę lub identyfi-
kator, które będą wyrazem tego, że chcemy być wiernymi przy-
mierzu z Bogiem. Każdy uczeń otrzymuje kartę, na której
wypisuje swoje imię i uwzględniając litery swojego imienia,
pisze cechy, które powinien posiadać, chcąc być S
więtym.
3. Zeszyt ucznia
Temat: DOCHOWALI WIERNOR
CI
Wklejamy swoją wizytówkę lub identyfikator.
4. Praca domowa
Wybierz tę cechę człowieka S
więtego, którą uważasz za najważ-
niejszą, i uzasadnij swój wybór.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
33
Miejsce życia,
wiek
Uczniowie
I Co S
wiadczy o tym, że Co zachwyciło
wpisują cechy
M dochował (a)
S
więtego. Każda mnie w tej postaci?
z nich powinna
I wiernoS
ci Bogu?
zawierać literę


imienia.
JAKIE MOGŁO BYĆ JEGO (JEJ) HASŁO ŻYCIA?
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
34
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
35
57. ZNAKI WIERNOR
CI BOGA
I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY
Cel katechezy
Ukazanie Boga wiernego przymierzu. Wskazanie na Jezu-
sa  Bożego Syna, w którym wypełniają się Boże obietnice.
Zachęta do poznawania Boga obecnego w swoim ludzie.
TreS
ć orędzia zbawczego
Wiara w Jezusa Chrystusa wykracza poza czysto ziemski
wymiar. Na krzyżu Jezus dokonał odkupienia człowieka, przy-
wracając komunię z Bogiem, utraconą przez grzech. Ofiara Je-
zusa Chrystusa dokonana na drzewie krzyża jest darem Boga
Ojca. Odtąd krzyż jest znakiem zbawienia. Tę ofiarę przeka-
zał KoS
ciołowi i polecił ją czynić na Jego pamiątkę pod posta-
ciami chleba i wina. Eucharystia mocą słów Chrystusa uobec-
nia Jego zbawczą ofiarę. Eucharystia jest pokarmem umacnia-
jącym nas i dającym siłę do sprawiedliwego życia. Wreszcie
jest także pokarmem dającym życie wieczne, umożliwia nasze
dojrzewanie do uczestnictwa w chwale Chrystusa. Wydarzenia
paschalne są wypełnieniem Bożych obietnic wyzwolenia czło-
wieka z niewoli grzechu i S
mierci. Pierwszym elementem w ra-
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
36 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
mach wydarzeń paschalnych, jak podaje Katechizm KoS
cioła
Katolickiego, jest pusty grób. Tajemnica pustego grobu prowa-
dzi do rozpoznania faktu zmartwychwstania Chrystusa.
Metody i S
rodki dydaktyczne
poker kryterialny;
treS
ci omawianych jednostek wypisane na kartonikach;
arkusze szarego papieru z narysowanym schematem.
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY
I. Plan katechezy
A. Wstęp
Przypominamy tematy jednostek VIII grupy tematycznej.
B. Rozwinięcie
Hierarchizujemy treS
ci poszczególnych tematów.
C. Zakończenie
Szeregujemy poznane wiadomoS
ci.
2. Katecheza
A. Wstęp
Praca z pod- Prosimy, by uczniowie rozwiązali zadanie nr 1 z podręcz-
ręcznikiem
nika. Powinni w nim odkryć hasła jednostek omawianej gru-
py tematycznej. Są to: PUSTY GRÓB, KRZYŻ, WIECZER-
NIK, EUCHARYSTIA, R
WIĘCI. Stawiamy problem: Które
z poznanych tu treS
ci są dla nas najbardziej istotne?
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
57. Znaki wiernoS
ci Boga 37
B. Rozwinięcie
Rozpoczynamy hierarchizowanie treS
ci metodą  pokera Gra dydak-
tyczna
kryterialnego . Jako zasadę wybieramy sposób gry w tzw.
 wojnę . Każda para uczniów otrzymuje kartoniki z wypisaną
na nich treS
cią i odkrywając je ustala, która z odczytanych
wiadomoS
ci jest dla nich ważniejsza. Po zakończonej pracy
uczniowie powinni posiadać połowę otrzymanych treS
ci. Oto
propozycje wiadomoS
ci do wpisania na kartoniki do gry:
52. PUSTY GRÓB
" Pan Bóg wypełnił swą obietnicę wyzwolenia ludzi z mo-
cy grzechu i S
mierci.
Znakiem wypełnienia tej obietnicy jest pusty grób.
" Ciało ukrzyżowanego Jezusa złożono do grobu w Wielki Piątek.
" Opis pustego grobu Jezusa to obrazowy sposób, w jaki
Ewangelista przekazał ludziom Dobrą Nowinę  Ewange-
lię o tym, że Jezus żyje.
" Prawdę, że Jezus żyje, potwierdzają także opowiadania
o Jego spotkaniu z Apostołami.
" Dla Apostołów wydarzenia dotyczące zmartwychwstania
Jezusa nie od razu były zrozumiałe.
" Wydarzenia dotyczące zmartwychwstania Jezusa wymaga-
ły od Apostołów uwierzenia w to, że w ten sposób Pan Bóg
wypełnił swoje obietnice.
" Wydarzenia dotyczące zmartwychwstania Jezusa domaga-
ły się od Apostołów wiary w wiernoS
ć Pana Boga.
" Kiedy Apostołowie uwierzyli, że Jezus prawdziwie żyje,
byli gotowi mówić ludziom: Pan rzeczywiS
cie zmartwych-
wstał (Łk 24, 34).
" Kiedy Apostołowie uwierzyli, że Jezus prawdziwie żyje, byli
gotowi nie tylko mówić ludziom: Pan rzeczywiS
cie zmar-
twychwstał (Łk 24, 34), ale też za swoją wiarę oddać życie.
" Podobnie jak Apostołowie  możemy i my spotykać się ze
zmartwychwstałym Jezusem.
" Nasze spotkanie ze zmartwychwstałym Jezusem ma miej-
sce podczas każdej Eucharystii.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
38 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
" Podczas Eucharystii zmartwychwstały Jezus naucza nas,
podobnie jak w czasach, kiedy żył na ziemi wS
ród ludzi.
" Podczas Eucharystii zmartwychwstały Jezus pozwala nam
uczestniczyć w wypełnianiu się obietnic danych ludziom przez
Boga o ich ostatecznym wyzwoleniu z mocy S
mierci.
" Podczas Eucharystii zmartwychwstały Jezus domaga się od
uczestniczących w niej, podobnie jak od Apostołów, wia-
ry w to, że On z nami się spotyka.
53. KRZYŻ JEZUSA
" W Ewangelii według S
w. Łukasza wspomniane zostaje
o tym, że Pan Jezus szedł do Jerozolimy, gdzie miał w nie-
długim czasie umrzeć na krzyżu.
" R
mierć Jezusa dokonała się na Kalwarii.
" Pan Jezus dokładnie wiedział, co Go spotka. Wiedząc
o tym, przyjął S
mierć i dlatego szedł do Jerozolimy.
" Pan Jezus wiedział, że przyjmując S
mierć wypełnia wszyst-
kie zapowiedzi o mającym przyjS
ć na S
wiat Mesjaszu 
Zbawicielu ludzi.
" Wielu ludzi słysząc albo czytając zapowiedzi o męce
i S
mierci, nie chce uwierzyć, że Bóg na wiele wieków przed
narodzeniem swego Syna zapowiedział, co stanie się z Je-
zusem  Bożym Wysłańcem, z Bożym Sługą.
" Ten, który umarł na krzyżu, a potem zmartwychwstał, jest
z nami.
" Wiara w obecnoS
ć Jezusa jest dla nas umocnieniem i ra-
doS
cią.
" Krzyż jest znakiem rozpoznawczym dla wszystkich chrze-
S
cijan.
" Krzyż jest znakiem przyjax
ni Boga, znakiem Jego miłoS
ci
do ciebie.
" Patrząc na krzyż, łatwiej przeżywać trudne chwile.
54. WIECZERNIK
" Izraelici spotykali się przy stole na wspólnej uczcie, by
wspominając wydarzenia wyjS
cia z niewoli, dziękować za
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
57. Znaki wiernoS
ci Boga 39
wszystko Bogu. Bóg był najważniejszą Osobą w czasie
tego spotkania.
" UroczystoS
ć Paschy była zapowiedzią innego przymierza
i wyzwolenia wszystkich ludzi z niewoli grzechu.
" Bóg przez Jezusa zawarł z ludx
mi Nowe Przymierze.
" Jezus oddał swoje życie na krzyżu na znak przymierza
Boga z wszystkimi ludx
mi.
" Jezus przyszedł na S
wiat, by uwolnić ludzi z niewoli grze-
chu, nawrócić ich i przyprowadzić z powrotem do Ojca,
czyli zbawić.
" Dzień przed swoją S
miercią, w Wielki Czwartek, Jezus
spotkał się z Apostołami na uczcie paschalnej w Wieczer-
niku, by wspólnie z nimi dziękować Bogu.
" W czasie tej uczty, którą nazywamy Ostatnią Wieczerzą,
Jezus powierzył swym uczniom, a przez nich całemu Ko-
S
ciołowi, Eucharystię  znak przyjax
ni Boga.
" Jezus przemienił chleb w swoje Ciało, a wino w Krew,
zapowiadając Apostołom, że odda siebie samego, złoży
ofiarę, by nas wyzwolić z niewoli zła i grzechu.
" Ofiara w Wieczerniku poprzedziła ofiarę na krzyżu.
" Jezus składa jedną ofiarę, ale w różny sposób. Na krzyżu
umiera  jest to ofiara krwawa. A kiedy przemienia chleb
i wino w swoje Ciało i Krew, składa ofiarę bezkrwawą.
" Cała wspólnota KoS
cioła, która jest rodziną Bożą, spoty-
ka się przy ołtarzu na uczcie ofiarnej, by składać ofiarę Je-
zusa i dziękować Bogu za Jego przymierze.
" Nowe Przymierze to doskonałe i wieczne przymierze, które
zawarł Bóg ze wszystkimi ludx
mi. Dokonało się ono przez
S
mierć i zmartwychwstanie Chrystusa.
55. EUCHARYSTIA
" Szemranie Izraelitów obrazuje to, że ludzie bardzo często
nie obdarowują Boga prawdziwym zaufaniem w Jego bli-
skoS
ć i opiekę nad nimi.
" Pan Bóg wobec braku zaufania ludzi nie opuszcza ich.
" Jezus w rozmowie z Żydami nawiązał do daru manny na
pustyni i powiedział, że Pan Bóg da ludziom jeszcze innym
pokarm.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
40 VIII. Jezusowe znaki wiernoS
ci Boga
" Jezus powiedział, że On sam jest pokarmem na życie wiecz-
ne.
" Podczas każdej Mszy R
więtej, nazywanej też Eucharystią,
uobecniamy to, co Jezus Chrystus uczynił na krzyżu.
" Podczas Mszy R
więtej uobecniamy oddanie się Jezusa
Ojcu za ludzi.
" Podczas Mszy R
więtej uobecniamy ofiarę Jezusa złożoną
za przyjax
ń ludzi z Bogiem.
" W tym, co Pan Jezus uczynił w Wieczerniku, spełnia się
kolejna obietnica Boża.
" W tym, co teraz czynimy podczas każdej Eucharystii, speł-
nia się kolejna obietnica Boża.
" Prawdziwie, Pan Jezus daje siebie ludziom za pokarm i na-
pój.
" Podczas Eucharystii Jezus jest prawdziwym pokarmem,
który Bóg obiecał już Izraelitom na pustyni.
" Wierzymy, że w pokarmie, który nam Jezus daje podczas
Eucharystii, jest On prawdziwie obecny i zapewnia nam ży-
cie wieczne z Nim.
56. DOCHOWALI WIERNOR
CI
" Przyjax
ń między człowiekiem a Bogiem nazwaliS
my przy-
mierzem.
" Bóg jest wierny zawartemu z człowiekiem przymierzu.
" Pan Bóg od człowieka oczekuje także wiernoS
ci.
" W jaki sposób człowiek może być wiernym przymierzu
Pana Boga z ludx
mi, czytaliS
my w opowiadaniach o No-
em, Abrahamie i Mojżeszu.
" Dla przyjaciół Boga najważniejszym jest On sam.
" Przyjaciele Boga okazywali Mu swe posłuszeństwo.
" Dzieci z Fatimy okazywały wiernoS
ć Bogu Przymierza przez
modlitwę i odpowiedzialnoS
ć za wykonywaną pracę.
" R
w. Dominik Savio zrozumiał, że wiernoS
ć Bogu czyni
z człowieka S
więtego.
" Maria Goretti umierając przebaczyła swemu zabójcy.
" WiernoS
ć Panu Bogu jest dla każdego ochrzczonego zada-
niem otrzymanym na chrzcie S
więtym.
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
57. Znaki wiernoS
ci Boga 41
C. Zakończenie
Tworzymy w klasie grupy złożone z czterech par. W po- Ważne, waż-
niejsze, naj-
przednim zadaniu każda z nich pracowała, wybierając treS
ci
ważniejsze
z innego zagadnienia. Prosimy, by razem ustalili, które wiado-
moS
ci z zakończonego działu są ich zdaniem najistotniejsze.
Rozdajemy arkusze papieru, na których uczniowie przykleja-
ją kartoniki. Uczniowie dokonują szeregowania treS
ci, układa-
jąc kartoniki wg wzoru:
WiadomoS
ci mniej istotne
TreS
ci ważne
TreS
ć najistotniejsza
Zwracamy uwagę, że iloS
ć kartoników w poszczególnych płasz-
czyznach jest uzależniona od ważnoS
ci podawanych treS
ci.
3. Zeszyt ucznia
Temat: ZNAKI WIERNOR
CI BOGA
Uczniowie wpisują jedno zdanie (treS
ć jednego kartonika),
które dla nich osobiS
cie stanowi najistotniejszą treS
ć omawia-
nej grupy tematycznej.
4. Praca domowa
Prosimy, by uczniowie rozwiązali zadanie nr 3 z podręcznika,
przyporządkowując podane tam treS
ci.
Odpowiedzi:
Pusty Grób  B 1
Krzyż  A 3
Wieczernik  C 2
Eucharystia  E 5
R
więci  D 4
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
Notatki
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
Notatki
ZAPROSZENI PRZEZ BOGA. Podręcznik metodyczny do religii dla klasy IV szkoły podstawowej
� Wydawnictwo WAM, 2002
Notatki
42
Spis treści
52. Pusty grób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
53. Krzyż Jezusa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
54. Wieczernik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
55. Eucharystia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
56. Dochowali wierności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
57. Znaki wierności Boga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35