134
CZĘŚĆ I Teoria I praktyka Interwencji kryzysowej
spowodowanego otwartym demonstrowaniem złości, a raczej angażowały się w skryte próby manipulowania innymi w przekonaniu, że laka kontrola jest istotniejsza niż praca nad sobą. Poradnictwo dla takich osób koncentruje się na promowaniu bardziej otwartych, asertywnych zachowań.
Pogranicza (borilcrlinc). Osobowość typu borilerline zwana jest tak, ponieważ ludzie obdarzeni nią mogą, niczym kameleon, w każdym momencie przejawiać cechy każdego z wymienionych powyżej zaburzeń. Zawsze też są „na linii granicznej" między normalnym funkcjonowaniem a poważnym zaburzeniem. To oni są rozmówcami, którzy .stwarzają najwięcej problemów w pracy linii kryzysowych i im poświęcamy dużo uwagi w dalszej części tego rozdziału.
„Zachowanie osób ciężko zaburzonych jest prymitywne, zdezorganizowane, zdezorientowane i upośledzające. U postronnego obserwatora ludzie ci najczęściej wywołują poczucie zażenowania, niepokoju lub wręcz strachu. To są ludzie dziwni. To są ludzie inni. To ci ludzie, których zamykamy w zakładach psychiatrycznych i faszerujemy silnymi lekami, zamieniającymi manię w potulność” (Greenwald, 1985b). Ten rozpowszechniony stereotyp ludzi psychicznie zaburzonych, zaprezentowany w instrukcji szkoleniowej dla gorącej linii Chicagowskiego Centrum Poradnictwa Uniwersytetu w Illinois (University of Illinois at Chicago Counseling Cenfer), wprowadza pracowników linii kryzysowych w problematykę osób zaburzonych. Stanowią one znaczny procent klientów tych linii. Przy pierwszym zetknięciu niedoświadczonego pracownika linii kryzysowej ze zdezorganizowanym i rozkojarzonym procesem myślowym takiego klienta szkolenie, jakie dyżurujący kiedykolwiek przechodził, na nic się nie zda.
Ci klienci to ludzie, którzy cierpią na różne zaburzenia psychiczne. Mogą oni:
• mieć urojenia i halucynacje;
| być niezdolni do uświadomienia sobie, co w ich działaniach, przekonaniach i myśleniu jest sprzeczne z rzeczywistością;
| być wybuchowi lub przeciwnie - zimni jak głaz;
• nie umieć dostrzec swoich problemów oraz nic mieć zdolności ich oceny;
| nie być w stanie przekazać żadnej chronologicznej i logicznej historii tych problemów;
• zakładać, że nawet pracownik linii kryzysowej próbuje im zaszkodzić;
• próbować manipulacji, być oporni i otwarcie wrodzy;
• sprzeciwiać się wykonaniu najprostszych poleceń;
• nie mieć najmniejszego pojęcia o stosownych granicach w stosunkach z bliskimi osobami lub z pracownikiem linii kryzysowej;
• nie mieć żadnych znaczących związków międzyludzkich z. wyjątkiem związku z pracownikiem linii kryzysowej;
• prezentować obsesyjne zachowania i kompulsywne myślenie, którym oddają się w stopniu uniemożliwiającym im normalne funkcjonowanie;
• impulsywnie wdawać się raz po raz w problematyczne i niebezpieczne .sytuacje