larsen0375

16. Postępowanie w chorobach towarzyszących 375

Tabela 16.4 Podział cukrzycy wg WHO

1    Cukrzyca

-    insulinozależna (IDDM) - typ I

-    insulinoniezależna (NIDDM) - typ II a bez otyłości

b z otyłością

-    cukrzyca związana z nieprawidłowym odżywianiem (MRDM)

-    zespoły towarzyszące cukrzycy

2    Upośledzona tolerancja glukozy (IGT - impaired glucose tolerance)

-    z otyłością lub bez otyłości

-    IGT z innymi zespołami

3    Cukrzyca ciężarnych

4    Statystyczna grupa ryzyka

-    prawidłowa tolerancja glukozy - podwyższone ryzyko cukrzycy

-    otyłość (80% chorych),

-    nadmierne odżywianie,

-    hipertrójglicerydemia,

-    przewlekle zakażenia.

W przeciwieństwie do cukrzycy insulinozależnej, w cukrzycy typu II nie dochodzi do ketozy lub kwasicy, a tylko w niewielkim stopniu nasilone są procesy kataboliczne, gdyż wydzielanie insuliny jest częs'ciowo zachowane i nie dochodzi do całkowitego jej niedoboru.

Leczenie polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiedniej diety (ograniczeniu ilości dostarczanych kalorii i spożycia tłuszczów) uzupełnionej przyjmowaniem pochodnych sulfonylomocznika, celem pobudzenia komórek B. Jeśli w ten sposób nie uzyska się wyrównania cukrzycy, należy rozważyć podawanie insuliny.

Cukrzyca typu II, czyli insulinoniezależna,

(NIDDM - non insulin dependent diabetes mellitus). Występuje tu znacznie zmniejszona wrażliwość tkanek obwodowych na insulinę, jednocześnie przy zwiększonym zapotrzebowaniu. Komórki B są zachowane, ale nie mają zdolności do zwiększonego wydzielania insuliny, odpowiednio do zapotrzebowania (jak u osób zdrowych). Z upływem czasu, nawet dziesiątek lat, zmniejsza się jednak liczba komórek B i ilość wydzielanej insuliny. Główne przyczyny zwiększonego zapotrzebowania na insulinę:

4.1.1 Wskazania do zabiegu operacyjnego -ryzyko znieczulenia ogólnego i operacji

Poza ogólnymi wskazaniami do zabiegu operacyjnego, które są takie same jak u osób bez zaburzeń metabolicznych, u chorych na cukrzycę istnieją szczególne wskazania do leczenia chirurgicznego, bezpośrednio związane z chorobą (tab. 16.6).

Ryzyko operacji i znieczulenia ogólnego wynikają z charakteru samej choroby, a także są związane z obecnością schorzeń towarzyszących cu-

Tabela 16.5 Kryteria podziału cukrzycy na typ I i typ II
	Typ I (cukrzyca insulinozależna; IDDM)	Typ II (cukrzyca insulinoniezależna; NIDDM)
Patogeneza	choroba autoimmunologiczna, przeciwciała przeciw komórkom B trzustki, niedobór insuliny	insulinooporność, zespół metaboliczny, normo- lub hipoinsulinemia, resztkowe wytwarzanie insuliny
Płeć	kobiety = mężczyźni	kobiety > mężczyźni
Dziedziczenie	związane z HLA	nieregularne dominujące
Penetracja	słaba	wybitna
Budowa ciała	asteniczna	pykniczna
Obraz kliniczny	gwałtowny rozwój objawów, często upośledzone sprzężenie zwrotne (przeciwregulacja)	powolny rozwój objawów, zachowane sprzężenie zwrotne (przeciwregulacja)
Wrażliwość na insulinę	wybitna	względna oporność
Późne następstwa	mikroangiopatia, mocznica (nefropatia), ślepota (retinopatia)	makro- i mikroangiopatia
Przyczyny zgonu	zawał serca	zawał serca, udar mózgu, pozanerkowe powikłania cukrzycy