26. Nadzór i monitorowanie 699
ra za pomocą cewnika 18 G. Aby unikać niebezpieczeństwa zatoru mózgowego, wybiera się lewą tętnicę ramienną. Na oddziałach intensywnej terapii wykorzystuje się ją także do monitorowania ciśnienia.
Główne powikłanie to zwężenie światła naczynia przez zmiany zakrzepowe. Ryzyko jest jednak niewielkie.
Tętnica udowa. Jej cewnikowanie metodą Seldin-gera, np. cewnikiem 18 G, jest łatwe. Cewnik można utrzymywać w naczyniu przez dłuższy czas, np. jeśli jest potrzebny intensywny nadzór pooperacyjny. Odsetek powikłań, z zakażeniem włącznie, jest przy prawidłowej technice niski. Częstsze powikłania to krwiaki (8-13%). Ryzyko zakażeń wzrasta podczas długotrwałego stosowania cewnika (> 4—12 dni). Jeżeli naczynie jest zmienione miaż-dżycowo, wprowadzenie cewnika może się okazać trudne, istnieje także niebezpieczeństwo zatoru wywołanego przez oderwaną płytkę miażdżycową.
Tętnica grzbietowa stopy. To naczynie może być kaniulizowane jedynie wyjątkowo. Wcześniej należy sprawdzić funkcjonowanie krążenia obocznego (drożność tętnicy piszczelowej tylnej). W tym celu uciska się tętnicę piszczelową tylną i grzbietową stopy, co powoduje zblednięcie palucha. Następnie zwalnia się ucisk tętnicy piszczelowej tylnej, wówczas powinien się on szybko zaczerwienić.
ES Jeżeli w ciągu 10 s nie nastąpi zaczerwienienie m palucha, to nie należy wprowadzać kaniuli do ■ tętnicy grzbietowej stopy.
Jakość rejestrowanych krzywych ciśnienia nie odpowiada zazwyczaj zapisom uzyskiwanym podczas rejestracji z centralnie położonych tętnic: obserwuje się brak wcięcia, opóźnienie sygnału, ciśnienie skurczowe jest zazwyczaj zawyżone o 10-20 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe zaniżone o 15-20 mmHg.
Wyposażenie potrzebne do pomiaru ciśnienia
metodą bezpośrednią:
- wzmacniacz ciśnienia,
- przetwornik ciśnienia,
- zestaw do płukania,
- worek ciśnieniowy do zestawu płuczącego,
- 500 ml roztworu elektrolitowego,
- sztywny przewód doprowadzający,
- zawór trójdrożny,
- kilka strzykawek z solą fizjologiczną,
- urządzenie do mocowania przetwornika ciśnienia.
^ Do obydwu końcówek przetwornika ciśnienia należy mocno przykręcić zawory trójdrożne. Membranę przetwornika powinno się zwilżyć wodą destylowaną, następnie mocno przytwierdzić kopułkę i przez jeden z zaworów trójdrożnych powstałą komorę wypełnić woda destylowaną.
Przetwornik ciśnienia należy połączyć ze wzmacniaczem; uruchomić przyrząd na kilka minut.
Roztwór do płukania (elektrolitowy) dodać do zestawu płuczącego, worek ciśnieniowy napełnić powietrzem do 300 mmHg, wypełnić płynem cały zestaw do płukania. Zestaw do płukania służy do utrzymywania drożności tętnicy. Zestaw do płukania połączyć przez zawór trójdrożny z przetwornikiem ciśnienia, przepłukać dokładnie komorę w celu usunięcia pęcherzyków powietrza.
Zestaw do płukania połączyć za pomocą sztywnego przewodu łączącego z cewnikiem wprowadzonym do tętnicy.
^ Podczas zabiegu operacyjnego można zrezygnować z użycia zestawu do płukania, wystarczy przepłukiwać tętnicę w pewnych odstępach czasu małymi ilościami (2-3 ml) soli fizjologicznej.
Przetwornik ciśnienia umocować na poziomie punktu referencyjnego (środek klatki piersiowej).
^ Cały system pomiarowy należy przepłukać płynem elektrolitowym.
^ Zawór trójdrożny przetwornika ciśnienia otworzyć, by oddziaływało ciśnienie atmosferyczne.
- Zerowanie przetwornika ciśnienia: przycisnąć przycisk wzmacniacza „zero”, na ekranie wskaźnika cyfrowego musi ukazać się „zero”, a na ekranie oscyloskopu pojawia się linia zerowa.
- Kalibracja przetwornika ciśnienia: nacisnąć przycisk kalibrujący wzmacniacza, na wskaźniku cyfrowym pojawia się „100 mmHg”, na ekranie krzywa cechująca, której wysokość odpowiada ciśnieniu 100 mmHg.