26. Nadzór i monitorowanie 659
Niezbędne są do tego standardowe przyrządy.
Standardowe wyposażenie niezbędne do rutynowego nadzoru:
- stetoskop,
- aparat z mankietem do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi,
- monitor EKG,
- pulsoksymetr,
- kapnometr,
- termometr elektryczny,
- przyrząd do pomiaru stężenia par i gazów anestetycznych.
Pomiar temperatury ciała musi być w każdej chwili możliwy podczas wszystkich znieczuleń.
Nadzór podstawowy stosuje się podczas prostych zabiegów operacyjnych, nieobejmujących jam ciała, przebiegających z niewielkim urazem i minimalną utratą krwi (< 500 ml), dopóki nie wystąpią dodatkowe czynniki ryzyka. Wówczas obowiązują:
- ciągły nadzór z użyciem monitora EKG.
- ciągłe monitorowanie wentylacji i natlenienia,
- pośredni pomiar ciśnienia tętniczego krwi i częstości akcji serca nie rzadziej niż co 5 min.
W tab. 26.1 podano standardowe wyposażenie miejsca pracy anestezjologa łącznie z urządzeniami nadzoru wg zaleceń DGAI z 1995 r., natomiast w tab. 26.2 przedstawiono dodatkowe wyposażenie poszerzonego miejsca pracy. Rozróżnia się tutaj rodzaj wyposażenia, które jest niezbędne na stanowisku znieczulenia od tego, które powinno być dostępne na bloku operacyjnym i będące do dyspozycji w razie potrzeby. W skład wyposażenia stosowanego w nagłych przypadkach należy także sprzęt do wykonywania dostępów alternatywnych, np. do pilnej konikotomii. Pomiar stopnia zwiotczenia mięśni nie jest niezbędny, jeśli nie zastosowano środków zwiotczających. Inwazyjny pomiar ciśnienia krwi bywa istotny w zależności od stanu pacjenta i rodzaju operacji, np.w przypadku operacji serca. Monitorowanie czynności ośrodkowego układu nerwowego ma charakter ściśle specjalistyczny i odbywa się po uzgodnieniu z operatorem.
Podczas dużych zabiegów operacyjnych, którym towarzyszą umiarkowany uraz i większa utrata krwi, konieczny jest nadzór specjalistyczny. Nie zawsze potrzebna jest do tego celu specjalna aparatura, czasami wystarcza monitorowanie rutynowe wykonywane w krótszych odstępach czasu. Często jednak należy je rozszerzyć o metody inwazyjne (tab. 26.2), do których należą:
Tabela 26.1 Wyposażenie stanowiska pracy anestezjologa (wg DGAI, 1995) | ||
Wyposażenie |
Przy stanowisku pracy |
Do dyspozycji w sali operacyjnej |
Obowiązkowe: | ||
aparat do znieczulenia z monitorem wg EN 740 |
✓ | |
monitor EKG |
✓ | |
nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego krwi |
✓ | |
pulsoksymetr |
✓ | |
kapnometr |
✓ | |
przyrząd do mierzenia gazów anestetycznych |
✓ | |
rejestracja EKG |
V | |
defibrylator |
s | |
termometr |
s | |
instrumentarium do nagłych przypadków |
s | |
relaksometr |
✓ | |
pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego (o.c.ż.) |
✓ | |
Zalecane: | ||
inwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego krwi |
✓ | |
pompa infuzyjna |
✓ | |
respirator |
✓ | |
aparat do szybkich analiz laboratoryjnych |
✓ | |
systemy ogrzewania chorego |