26. Nadzór i monitorowanie 687
w odprowadzeniach II, III i aVF jest ujemny, a w przypadkach znacznego przyspieszenia rytmu serca zalamek P może chować się w zespole QRS; iloraz P : QRS wynosi 1:1, zespół QRS jest najczęściej prawidłowy, czasami zniekształcony, ST-T jest najczęściej obniżone.
Różnicowanie wymaga uwzględnienia przyspieszonego rytmu węzłowego, migotania przedsionków z szybką czynnością komór.
Przyczyny i znaczenie. Napadowy częstoskurcz nadkomorowy może występować u ludzi zdrowych i u pacjentów z chorobami serca; trwa sekundy, godziny albo dni; obserwuje się go często w zespole WPW.
Jego występowanie podczas znieczulenia jest najczęściej związane z pobudzeniem autonomicznego układu nerwowego, działaniem leków i zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej. Częstoskurcz nadkomorowy może prowadzić do ciężkiego upośledzenia czynności układu krążenia z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi i pojemności minutowej serca.
Leczenie. Sposobem niekiedy skutecznym jest masaż zatoki szyjnej po jednej stronie. Przy częstoskurczu pochodzącym z węzła przedsionko-wo-komorowego lub częstoskurczu o charakterze reentry wstrzyknięcie 5-10 mg werapamilu dożylnie jest postępowaniem z wyboru, nie można go jednak stosować w niewydolności krążenia, we wstrząsie oraz blokach przedsionkowo-komo-rowych wysokiego stopnia. Inne metody leczenia to: adenozyna, leki (i-adrenolityczne, digoksyna 0,5-1 mg i.v., narzucenie rytmu za pomocą stymulatora oraz kardiowersja.
5.3.5 Trzepotanie przedsionków
Definicja. Impulsy elektryczne pochodzą z nadmiernie pobudliwego ogniska w przedsionku. Przedsionki pobudzane są z częstością 250-300/min, ponieważ jednak wskutek najczęściej występującego bloku przedsionkowo-komorowego nie wszystkie bodźce są przewodzone do komór, kurczą się one zazwyczaj z częstością o połowę niższą od częstości przedsionków.
Cechy charakterystyczne: częstość przedsionków 250-350/min; częstość komór ok. 150/min; rytm przedsionków na ogół miarowy; rytm komór przy stałym bloku przedsionkowo-komorowym także, gdy blok jest zmienny występuje arytmia: Załamki P wyglądają w EKG jak zęby piły, zespół QRS jest najczęściej prawidłowy (ryc. 26.12); iloraz P: QRS = 2:1; różni się w zależności od bloku.
Przyczyny i znaczenie. Przyczyną trzepotania przedsionków jest zazwyczaj ciężka choroba serca.
Leczenie nie jest potrzebne w przypadkach, gdy trzepotaniu przedsionków towarzyszy blok przedsionkowo komorowy, a komory kurczą się z prawidłową częstością. Jeżeli częstość skurczów komór jest duża, należy natychmiast zastosować naparstnicę, werapamil lub diltiazem, leki (j-adrenolitycz-
Ryc. 26.11 Napadowy częstoskurcz nadkomorowy (prawa część zapisu), załamki P chowają się w załamkach I