larsen0681

26. Nadzór i monitorowanie 681

lub odruch von Eulera-Liljenstranda wywołany hi-perkapnią i hipoksją). Duży wzrost paCO> prowadzi do osłabienia czynnos'ci o.u.n., a nawet do śpiączki.

Oddziaływanie na krzywą wiązania tlenu z hemoglobiną. Hiperkapnia przesuwa krzywą wiązania tlenu z hemoglobiną w prawo (zob. pkt 4.2.5)

Oddziaływanie na gospodarkę kwasowo-zasado-

wą. C0₂ łączy się z wodą tworząc kwas węglowy, który dysocjuje z kolei do kwaśnego węglanu i jonu wodorowego, tak że wytwarza się liniowa zależność między wartością pH i paC0₂. Ostra hiperkapnia prowadzi w ciągu kilku minut do spadku wartości pH i do wzrostu niedoboru zasad (BE), hipokapnia prowadzi do wzrostu pH i zmniejsza deficyt zasad.

-    Wzrost paC0₂ o 10 mmHg wywołuje obniżenie wartości pH o 0,05.

-    Spadek paCCb o 10 mmHg wywołuje wzrost wartości pH o 0,1.

-    Zasób zasad zmienia się o 7 mEq/l na każde 0,1 pH, np. przy wzroście wartości pH z 7,4 na 7,5 zasób zasad wzrasta o 7 mEq/l.

Obraz kliniczny. Hiperkapnia podczas znieczulenia nie wywołuje charakterystycznych objawów klinicznych, jest możliwa do stwierdzenia badaniem gazometrycznym krwi tętniczej. Na hiper-kapnię mogą wskazywać:

-    zaczerwienienie skóry,

-    pocenie się pacjenta,

-    przyspieszenie czynności i zaburzenia rytmu serca,

-    wzrost ciśnienia krwi.

U pacjentów, których nie poddano znieczuleniu, mogą wystąpić następujące objawy:

-    senność, śpiączka (paC0₂ > 80-100 mmHg),

-    płytki i/lub wolny oddech w ciężkiej hiperkapni,

-    drżenia lub skurcze mięśni (również w ciężkiej hiperkapni).

5 Czynność

układu krążenia

Ze względu na bezpieczeństwo pacjenta, stały nadzór nad czynnością układu krążenia podczas znieczulenia ma znaczenie podstawowe i to z różnych powodów:

-    Wszystkie anestetyki wpływają w różnym stopniu na układ krążenia.

Tabela 26.6 Przyczyny przecieku z prawa na lewo (hipoksemia wskutek domieszki żylnej)

A.    Czynnościowy przeciek z prawa na lewo

-    niedodma

-    odma

-    krwiak w jamie opłucnej

-    płyn w jamie opłucnej

-    zapalenie płuc

-    ARDS

B.    Anatomiczny przeciek z prawa na lewo

-    normalny przeciek anatomiczny (żyły oskrzelowe, żyły płucne, żyły Tebezjusza)

-    patologiczny przeciek wewnątrzpłucny: przetoka tętniczo-żylna

-    przeciek wewnątrzsercowy

Tabela 26.7 Przyczyny zaburzeń dyfuzji (hipoksemia wskutek upośledzenia dyfuzji 0₂)

-    obrzęk płuc

-    zwłóknienie płuc

-    sarkoidoza

-    choroby naczyń płucnych

-    rozedma płuc

-    Czynności chirurgiczne i anestezjologiczne, a także utrata krwi i płynów oraz zaburzenia gospodarki elektrolitowej podczas operacji mogą prowadzić do znacznych zaburzeń hemodyna-miki.

-    Wielu pacjentów już w okresie przedoperacyj-nym obciążonych jest chorobami układu krążenia. Znieczulenie i zabieg operacyjny mogą pogorszyć czynność serca i naczyń.

-    Nierzadko w czasie znieczulenia konieczne jest podawanie leków silnie działających na układ krążenia. Ich zastosowanie wiąże się z koniecznością stałego monitorowania układu krążenia.

Czynność układu krążenia i oddychanie są ze sobą

nierozerwalnie związane, dlatego klinicznie nie

można ich oceniać oddzielnie.

Monitorowanie układu krążenia obejmuje w zależności od wskazań następujące parametry:

-    rytm i częstość akcji serca,

-    tętno na obwodzie,

-    tony serca,

-    ciśnienie tętnicze krwi,

-    ośrodkowe ciśnienie żylne,

-    ciśnienie w tętnicy płucnej,

-    ciśnienie zaklinowania w tętnicy płucnej,

-    ciśnienie w lewym przedsionku serca,

-    pojemność minutową serca.