26. Nadzór i monitorowanie 677
razić iloczynem rzutu serca (CO - cardiac output) i zawartos'cią tlenu we krwi tętniczej (ca02).
A02 (ml/min)= CO (l/min) x ca02 (ml/dl).
Podaż tlenu do poszczególnych narządów zależy od przepływu krwi przez dany narząd (Q) i od zawartości tlenu we krwi tętniczej (ca02):
A02 (ml/min)= Q (ml/min) x ca02 (ml/dl).
Podczas znieczulenia rzadko mierzy się rzut serca (pojemność minutową serca), a przepływ krwi przez tkanki właściwie tylko do celów naukowych. Anestezjolog może ocenić podaż tlenu jedynie pośrednio na podstawie stężenia tlenu we krwi tętniczej. Niezbędne jest wtedy (jak wcześniej przedstawiono) ustalenie prężności tlenu we krwi tętniczej, wysycenia hemoglobiny tlenem i stężenia hemoglobiny.
Z klinicznego punktu widzenia ważne jest, że prawidłowe, fizjologiczne pa02 i/lub prawidłowe wysycenie tlenem hemoglobiny niekoniecznie muszą świadczyć o prawidłowym stężeniu tlenu we krwi tętniczej.
Należy raczej przyjąć, że przesłanką prawidłowej zawartości tlenu we krwi tętniczej są wartości fizjologiczne pa02, sa02 i hemoglobiny.
Te parametry, pa02, sa02, stężenie hemoglobiny i ca02 nazywane są przez Zandera statusem tlenowym krwi.
Pęcherzykowo-tętnicza różnica prężności tlenu (A-aD02) jest półilościową miarą fizjologicznego mieszania się krwi żylnej z tętniczą, tzn. tej ilości krwi, która przepływa wprost z tętnic płucnych do żył płucnych bez wysycenia tlenem. Stanowi o niej różnica między prężnością tlenu w pęcherzykach płucnych p02 a prężnością tlenu we krwi tętniczej pa02.
Podczas oddychania 100% tlenem przez 20 minut wartość A-aD02 wynosi zwykle 20-35 mmHg. Odpowiada to normalnemu przeciekowi płucnemu 3-5% pojemności minutowej serca. Inaczej można to określić tak, jakby 3-5% pojemności minutowej serca nie brało udziału w wymianie gazowej w płucach wskutek połączenia krążenia przez żyły
wysycenie tlenem [%]
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 pa02 [mmHg]
Ryc. 26.5 Krzywa dysocjacji hemoglobiny.