larsen0665

26. Nadzór i monitorowanie 665

Prawidłowa wartość wynosi ok. 7 ml/kg przy oddechu spontanicznym.

Przy oddechu kontrolowanym, należy zastosować objętość oddechową o większej wartości (ok. 10-15 ml/kg), aby zrekompensować obniżoną w czasie znieczulenia czynnościową pojemność zalegającą (zob. rozdz. 19).

4.1.4 Wentylacja minutowa

Wentylację minutową anestezjolog może sam obliczyć mnożąc częstość oddechu przez objętość oddechową. Może ją także określić za pomocą spirometru lub elektronicznego przepływomierza. Prawidłowa wartość u dorosłych wynosi ok. 900-1000 ml/10 kg; u dzieci o masie ciała do 20 kg ok. 900-1000 ml/5 kg.

4.1.5 Ciśnienie w drogach oddechowych

Ciśnienie w drogach oddechowych podczas wdechu i wydechu jest mierzone w sposób elektroniczny lub mechaniczny. Większość respiratorów jest wyposażona w czujnik spadku ciśnienia, który uruchamia się, gdy zostaje przekroczona jego dopuszczalna wartość. To z kolei jest sygnałem, że doszło do rozłączenia układu oddechowego pacjenta z układem oddechowym aparatu do znieczulenia, albo zaistniała nieszczelność w jednym z wyżej wymienionych układów oddechowych.

Podatność. Na podstawie ciśnienia w drogach oddechowych i objętości oddechowej można wg niżej podanej formuły obliczyć podatność, tj. zmianę objętości płuc zależną od zmiany przez-ściennego gradientu ciśnienia.

Podatność

__obj. oddechowa__

(ciśnienie plateau końcowowdechowe -ciśnienie końcowowydechowe)

= -p^I (ml/cmH₂0)

Wysokie ciśnienie w drogach oddechowych

wskazuje na niską podatność, tzn. małą elastyczność płuc i klatki piersiowej.

Do najważniejszych przyczyn należą:

-    zmiana napięcia mięśniowego, np. po ustąpieniu działania środków zwiotczających,

-    zwężenie dróg oddechowych,

-    spadek podatności w wyniku śródmiąższowego obrzęku płuc,

-    współistniejące wcześniej choroby płuc.

W respiratorach sterowanych ciśnieniem wraz z obniżoną podatnością zmniejsza się objętość oddechowa, ponieważ szybciej jest osiągane ciśnienie przełączające respirator z fazy wdechu na fazę wydechu.

4.1.6 Analiza gazów oddechowych

Stężenie gazów w powietrzu wdychanym i wydychanym mierzy się specjalnym analizatorem.

Stężenie tlenu w powietrzu wdechowym można regulować w aparacie do znieczulenia. Ciągłe monitorowanie stężenia tlenu oksymetrem jest wymagane ze względu na bezpieczeństwo znieczulania. Natomiast podczas wykonywania znieczulenia z zastosowaniem układu zamkniętego jest wręcz obowiązkowe. Czujniki te mierzą (najczęściej elektrodą polarograficzną) procentowe stężenie tlenu w mieszaninie gazów, stąd łatwo obliczyć stężenie podtlenku azotu w mieszaninie oddechowej.

Stężenie końcowowydechowe C0₂. Analizator C0₂ mierzy stężenie C0₂ w wydechowej mieszaninie gazów, np. metodą absorpcji promieniowania w podczerwieni albo spektrometrii masowej (kap-nometria). Szczegóły - zob. pkt 4.2.2.

4.1.7 Zwężenie dróg oddechowych

Całkowita lub częściowa niedrożność dróg oddechowych należy do najczęstszych i najbardziej niebezpiecznych przyczyn zaburzeń wentylacji podczas znieczulenia. Patologię tę trzeba natychmiast rozpoznać i usunąć.

Najważniejsze przyczyny to:

-    niedrożność górnych dróg oddechowych spowodowana zapadaniem języka, aspiracją treści żołądkowej lub ciała obcego, obrzęk górnych dróg oddechowych, kurcz krtani;

-    niedrożność rurki intubacyjnej: zagięcie, przepuklina balonu uszczelniającego, zatkanie rurki wydzieliną, przemieszczenie rurki poniżej rozdwojenia tchawicy, zamknięcie światła odcinka dystalnego przez przyleganie do ściany śluzówki tchawicy;

-    stan spastyczny oskrzeli.

Objawy niedrożności dróg oddechowych:

-    Przy oddechu spontanicznym: duży wysiłek oddechowy z zaciąganiem przestrzeni międzyżebrowych, mięśni nadobojczykowych i brzusznych, słabe lub ledwo słyszalne szmery oddechowe, niefizjologiczne fenomeny osłuchowe

26