7. Zastosowanie kontraktów forward do zarządzania ryzykiem cenowym 223
mi zobowiązaniami - była typowa dla towarzystw oszczędnościowo-pożyczkowych. W pewnym okresie menedżerowie towarzystw byli uważani za bardzo ostrożnych bankierów.
Tabela 7.2. Uproszczony bilans towarzystwa oszczędnościowo--pożyczkowego w połowie lat 70.
Aktywa |
Pasywa |
Kredyty' hipoteczne |
Depozyty gwarantowane przez państwo |
Kapitał własny |
Jednak kiedy na początku lat 80. kształt krzywej stóp procentowych zaczął się zmieniać, sytuacja towarzystw oszczędnościowo-pożyczkowych radykalnie się zmieniła. Do 1982 r. długoterminowe stopy procentowe wzrosły do ok. 11%, jednak przeciętne stopy krótkoterminowe uległy wręcz skokowej zmianie: z 6% na 12%. Przyjmijmy, że majątek naszego towarzystwa oszczędnościowo-pożyczkowego nie uległ zmianie (100 min USD) oraz że jedna czwarta kredytów hipotecznych została spłacona. Towarzystwo zastąpiło spłacone kredyty nowymi kredytami hipotecznymi, oprocentowanymi według nowych stawek. Po tej zmianie dochód odsetkowy kształtował się następująco:
10% x 75 min USD + 11% x 25 min USD = 10,25 min USD
Jednak towarzystwo musiało jednocześnie obsłużyć depozyty krótkoterminowe, tak więc rozchody odsetkowe wynosiły:
12% x 100 min USD = 12 min USD
Dochód odsetkowy netto był zatem ujemny i równał się 1,75 min USD.
W wyniku podwyższonej zmienności stóp procentowych dochód odsetkowy netto spadł z wartości dodatniej na poziomie 4 min USD do wartości ujemnej -1,75 min USD. Gdyby na rynku były dostępne instrumenty zarządzania ryzykiem zmiany stóp procentowych, to z pewnością okazałyby się one pomocne1. Przez chwilę załóżmy jednak, że istniał już wtedy rynek kontraktów forward na stopy procentowe, np. kontraktów FRA.
Załóżmy również, że zamiast biernie czekać na krach, menedżer naszego towarzystwa oszczędnościowo-pożyczkowego postanowił w 1979 r. wykorzystać kontrakt FRA do zabezpieczenia się przed zmianami poziomu stóp procentowych. Znając strukturę bilansu przedstawionego w tabeli 7.2, menedżer jest świadom konieczności dokonania korekty przepływów pieniężnych swego
W rzeczywistości wielu menedżerów wykorzystało wprowadzony w tym okresie instrument, czyli finansowe kontrakty futures, o których mowa w rozdziale 8.