94297501

WYMIANA MATERYT I ENERGII U ZWIEKZAT 4~)9

i w stosunku do ciężaru ciała: organizm stara się oszczędzać białko swoich tkanek. U zdrowych osobników, jak n. p. u Cetti*ego, który poddawał się głodowi w celu badań naukowych, znaleziono w 21-ym dniu głodu 2-8 g. N w dobowej ilości moczu, ilość azotu, która pochodzi z rozkładu 17*5 gr. białka. U chorych umysłowo w przewlekłym głodzie znajdywano zawartość azotu jeszcze niższą. Jeżeli jednak u człowieka, gdy ciężar ciała waha się w dos>ć ciasnych granicach a stopa rozkładu białka w pierwszych dniach głodu nawet bezwzględnie dosyć niewielkie różnice wykazuje i wyrażona w gramach azotu wydalonego, waha się w granicach 10*5—13 gr. N na dobę, a na 1 kg. wagi wynosi stale u rozmaitych osobników około 0*2 gr., to przy porównaniu różnych zwierząt, stopa rozkładu białka w głodzie wykaże dosyć znaczne różnice. Jak widać z tabeli III. rozkład białka bezwzględnie zmniejsza się wraz z masą

TABELA III.

Wymiana azotu u różnych zwierzą w poście.

	Waga ciała w kg.	Ilość azotu wydalonego w grin.
		cała	na 1 kg.	na 1 in^spowierzchni
Świnia.....	1150	6*8	006	32
Człowiek.....	63-7	12 6	0*20	64
Pies (Nr. 1,' ...	28*6	5 1	0*18	5*2
„ (Nr. 21 . . .	18 7	3*8	0 20	4*6
„ (Nr. 3) . . .	7-2	2*2	0*30	5 2
Królik......	27	1-2	046	48
ttęś.......	3 3	0-8	023	33
Morska świnka . .	0*6	04	0 65	4*2

ciała w obliczeniu na jednostkę wagi ciała, wszakże u mniejszych zwierząt stopa rozkładu białka jest wyższą, niż u większych: u świnki morskiej n. p. jest 10 razy większą, niż u świni.

Przyczyną tego większego nasilenia przemiany materyi u mniejszych zwierząt w porównaniu z większemi są niewątpliwie w znacznej mierze różnice powierzchni ciała, a mianowicie okoliczność, iż mniejsze zwierzęta mają znacznie większą powierzchnię, niż większe i tern samem tracą więcej ciepła, bo liczby azotu wydalonego obliczone na jednostkę powierzchni, jak to przedstawia ta sama tabela, wykazują w istocie różnice już znacznie mniejsze.