94294501

WYMIANA MATKRYI I ENERGII U ZWIERZĄT 529

Gdy więc po pokarmie, złożonym wyłącznie z białka, pozostawała część węgla w tkankach, nie ulegało wątpliwości, że pozostawała przedewszystkiem w postaci glikogenu a nie tłuszczu.

Zjawisko zwyrodnienia tłuszczowego, które zdawało się, iż jest ważnym dowodem na uzasadnienie powstawania tłuszczu z białka, przestało nim być, gdy przekonano się, że zapasy tłuszczu w ustroju są ruchome, że tłuszcz nawet w prawidłowych warunkach może przenosić się z jednej tkanki do drugiej i że pojawienie się jego po zatruciu fosforem w większej ilości w wątrobie jest następstwem nacieczenia z innych narządów.

Nie oparło się wreszcie krytyce także i spostrzeżenie, iż tłuszcz powstaje przy gniciu białka, bo okazało się, iż jeżeli w samej rzeczy w tj^ch warunkach powstaje w małej ilości, to dzieje się to za pośrednictwem bakteryi, które go wytwarzają i w swojem ciele gromadzą.

I tak nie ostał się żaden ze starych dowodów na powstawanie tłuszczu z białka. Późniejsze doświadczenia przekonały jednak, że tłuszcz może wytwarzać się z białka. C r e m e r spostrzegł n. p., iż u kota. którego żywił wyłącznie chudem mięsem, podanem w wielkiej ilości (450 gr. dziennie) 12*6 do 17% węgla, zawartego w mięsie, pozostawało w ustroju. Węgiel ten nie mógł pozustawać wyłącznie w postaci glikogenu, bo jak wynikało z oznaczenia glikogenu w tkankach zwierzęcia po zabiciu go, ilość węgla zatrzymanego była więcej niż trzykrotnie większa od ilości zawartego w glikogenie. Do podobnych wyników doszedł też Bogdanów w doświadczeniach, wykonanych na prosiętach, które żywił paszą, złożoną wyłącznie z proszku mięsnego i sernika.

Ze tłuszcz może powstawać z białka, wynika zresztą pośrednio ztąd, że z białka może niewątpliwie powstawać glikogen, który może uledz przetworzeniu na tłuszcz.

Hennel)erg, biorąc za podstawę wartość kaloryczną fizyo-logiczną białka =4 84 Kai. a wartość kaloryczną tłuszczu =9 5 Kai. oblicza, że ze 100 gr. białka pożywienia może powstać najwyżej 51*39 gr. tłuszczu. Liczba ta jest niewątpliwie zbyt wysoką. Za Rubnerem przyjmujemy przecież, że 100 gr. białka wessanego wyzwalają w ustroju 410 Kai, a użytkowa energetyczna wartość 100 gr. białka pożywienia jest jeszcze mniejszą i wynosi 377 Kai. Ponieważ 30*9% energii białka musi wyzwalać się w postaci ciepła, w najlepszym więc razie tylko 69.1°, ₀ t. j. 298 Kai. będzie do

Fizyologia człowieka II.    54