Magazyn6
2501

317

BANKI

drzewo, płynące do portu, cukier, przewożony z cukrowni zagranicę), nazywane są w niektórych krajach, np. w N iemczech kredytami winkulacyjnemi (Vin-kulationsgeschafte). Operacje te powstały przed sześćdziesięciu laty w krajach rolniczych Europy Wschodniej (w Rosji, Ru-munji i w dawnej Galicji). Handlarze zbożem, bydłem i nabiałem nie mieli możności finansowania zakupów, rolnicy zaś sprzedawali wyłącznie za gotówkę. Interesy win-kulacyjne znajdują zastosowanie w tych krajach i przypadkach, kiedy transport trwa długo. Zarówno nadawcą, jak i odbiorcą to waru, figurującym na liścit przewozowym, jest bank. Bank żąda również polisy asekuracyjnej od ognia i kradzieży. Przy kredytach winkulacyjnych ma wielkie znaczenie nietylko zdolność kredytowa korzystającego z kredytu, t. j. sprzedawcy, lecz także solidność i wypłacalność nabywcy towaru, gdyż nieprzyjęcie towaru przez nabywcę może narazić bank na straty. Korespondent banku w miejscu zamieszkania nabywcy wysyła do tegoż zawiadomienie, wzywające do wykupienia towaru. Zawiadomienie to nazywa się listem w i n k u 1 a cy j n y m; musi ono zawierać wzmiankę o tern, że towar stanowi własność banku, albo, że został bankowi zastau iony. U nas termin „win-kulacja" nadużywany jest często w znaczeniu zastrzeżenia, zamknięcia pewnej sumy na rachunku, wyeliminowania części pozostałości kredytowej skutkiem wydania przez bank akredytywy, albo gwarancji. Naodwrót, kredyty winkulacyjne, często nazywane są niewłaściwie i mieszane np. z kredytami rembursowemi. Jeżeli sprzedaw-ca (eksporter) w handlu zagranicznym oddaje bankowi w zastaw weksle ciągnione na importera i przez tego ostatniego, albo przez jego bank zaakceptowane, nie ma tu miejsca kredyt rembur-sowy, lecz wyłącznie pewna odmiana kredytu lombardowego. Tak samo, jak w zwykłym interesie lombardowym, kredyty w.nkulacyjne udzielane są w wysokości nieprzekraczającej 50—75% wartości rynkowej zastawu. Przedmiot zastawu formalnie staje się własnością banku, co nie ma miejsca w kredycie lombardowym. Dalej, zastaw nie znajduje się w rękach wierzyciela, lecz zazwyczaj jest w drodze. Kredyt lombardowy otrzymuje i spłaca zazwyczaj ta sama osoba, czy firma. Z kredytu winkulacyjnego korzysta sprzedawca, zastawiający towar, spłaca zaś dług nabywca, otrzymując wza-mian spłaty ciążącej na zastawie sumy — towar. Z kredytem rembursowym ma kredyt winkulacyjny dwie cechy wspólne: instrumentem kredytu jest w jednym i w drugim przypadku weksel, ciągniony przez sprzedawcę; dalej kredyt winkulacyjny stosowany jest najczęściej (choć niezawsze, jak kredyt rembursowy) w handlu zagranicznym; interes rembursowy polega na wskazaniu przez nabywcę towaru (t. j. w handlu zagranicznym importera) sprzedawcy — eksporterowi banku, który zaakceptuje tratę, wystawioną na sumę, odpowiadającą wartości sprzedanego towaru, wzamian za złożenie bankowi odpowiednich dokumentów. Bardzo ważnem jest dla banku stwierdzenie, czy towar sprzedany został cif., czy też feb,, a to ze względu na to, kto (nabywca, czy sprzedawca) ponosi koszty, często znaczne, które mogą obciążać towar. Bank więc musi otrzymać bardzo dokładne w tym przedmiocie instrukcje, nim zaakceptuje tratę. Kredyty rembursowe są iedną z form finansowania handlu zagranicznego. Przy eksporcie z krajów europejskich, nabywca zamorski zwykle stawia do dyspozycji eksportera europejskiego akredytywę, albo poleca bankowi w kraju eksportera, aby akceptował ciągnioną przez tegoż tratę, a wzamian przyjął odpowiednie dokumenty. T. zw. komplet dokumentów („fuli set“) składa się zazwyczaj z konosamentu, polisy asekuracyjnej na pełną wartość towaru, dokumentów celnych, sanitarnych i faktury. Faktura nie ma prawie żadnego znaczenia prawnego, daje ona tylko bankowi możność zorjcntowania się co do ceny, ilości, wartości, nomenklatury towaru, warunków umowy, kupna, sprzedaży i t. d. Faktura winna być poświadczona przez konsula kraju przeznaczenia. Niektóre państwa, np. Stany Zjednoczone Am. Płn. i Kanada, żądają przedstawienia faktur konsularnych przy cleniu towaru; inne kraje żądają często t. zw certyfikatów pochodzenia. Kredyt rembursowy może być stosowany zarówno przy imporcie, jak i przy eksporcie; przed wojną światową tylko importer starał się o remburs.

Specjalny rodzaj interesów towarowych, uprawiany na wielką skalę w krajach o ożywionym handlu zamorskim, stanowią operacje warantowe. Warant jest dowodem na złożony w składzie towar;