Magazyn64001

236

KOMISJA ODSZKODOWAŃ — KOMISOWA UMOWA

wes’a znacznie upraszczał zadania k. o. Plan ten ujmował wszystkie zobowiązania Niemiec z części finansowej traktatu łącznie z restytucjami w jedną całość, w miejsce której wprowadzał obowiązek płacenia pewnych rocznych rat (annuitetów) nie określając jednak ich liczby, tak, iż suma długu odszkodowaniowego pozostała formalnie jeszcze nie naruszona.

Późniejszy t. zw. plan Younga, opracowany po mnogich obradach w r. 1929 przez osobny zespół rzeczoznawców, rozwinął jeszcze obszerniej zasadę ryczałtowego traktowania zobowiązań niemieckich (inclusive amount) i zastąpienie ich an-nuitetami. Pierwotny dług odszkodowanio-wy uległ w ogromnej mierze obniżeniu znajdując wyraz w łącznej sumie annuitetów, o liczbie określonej i ciągnących się do r. 1987. Na drugiej ogólno-państwowej konferencji w Hadze przyszło 20 stycznia 1930 r. do podpisania układu opartego w zupełności o wspomniany plan. Osobna tabela ustalała rozdział kwot annuiteto-wych między poszczególne państwa; dla Polski figurowała w niej suma 500 000 marek rocznie. Pozycja ta pochodziła z nie-pokrytych jeszcze wierzytelności z tytułu restytucji. Jednocześnie zawarto szereg innych analogicznych układów, między niemi z Węgrami i Bułgarją redukujących znacznie zobowiązania tych państw. (Odszkodowania należnego od Austrji nie pokuszono się nigdy ustalać z powodu jej stanu finansowego). Postanowiono prżytem, że wszelkie rachunki z k. o. zostają zamknięte, zaś pewne jej czynności jak przyj mowanie spłat, ich rozrachunek i t. d. przekazano utworzonemu w tym celu Bankowi Rozrachunków Międzynarodowych.

Na konferencji haskiej Polska uzyskała formalne skreślenie swego długu z tytułu przejętego mienia i opłaty za uwolnienie. Dług ten można szacować łącznie na 7,5 mi-Ijarda złotych. W ten sposób wysiłki, o których była mowa, zostały uwieńczone pomyślnym wynikiem.

Po wejściu w życie planu Younga i układu haskiego k. o. rozwiązała się w ciągu pierwszego półrocza 1930 r. Plan Younga jednak nie trwał długo. Rychło bowiem, bo 9 lipca 193-2 r- udzielono Niemcom z powodu złego stanu ich finansów, morato-rjum, co faktycznie było umorzeniem ich długu odszkodowaniowego.

Literatura: Fałeraons Reparacje. Warszawa 1932.— Figlare-icicx: O komisji odszkodowań „ Warszawa 1927. — Reparationen. „HandwOrterbuch d. Staalsmssmschaften*¹. Jena 1926.— Ver-sailler Frieden (Reparationskommisaion). „Wór terbach des Viflkerrechts und der Diplomatie". Berlin—Leipzig 1929.

Tadeusz Sobolewski.

Komisowa umowa.

I. Zasady ogólne, i. Istota umowy komisowej. 2. Pojęcie umowy komisowej. 3. Charakter prawny umowy komisowej. II. Kontrahenci umowy komisowej. 1. Kontrahenci. 2. Komitent. 3. Komisant. 4. Osoba trzecia. 5. Zdolność prawna kontrahentów. 6. Stosunki wzajemne. III. Forma i treść umowy komisowej. 1. Forma umowy komisowej. 2. Treść umowy komisowej. IV. Podstawowe zasady umowy komisowej. 1. Prawo do własności przedmiotu umowy. 2. Prawo udzielania wskazówek. 3. Prawo zakazu kredytowania. 4. Prawo żądania rozrachowania. 5. Prawo komitenta w upadłości komisanta. 6. Obowiązek wykonania umowy. 7. Obowiązek wydawania zarządzeń. 8. Obowiązek wynagrodzenia komisanta. 9. Prawo samodzielnego działania. 10. Prawo do wynagrodzenia. 11. Prawo do zwrotu nakładów. 12. Prawo zastawu komisanta. 13. Przywilej pierwszeństwa zaspokojenia. 14. Prawo zatrzymania. 15. Prawo potrącenia. 16. Prawo sprzedaży koniecznej. 17. Prawo przy upadłości komitenta. 18. Obowiązek wykonania zlecenia. 19. Obowiązek dokładania staranności. 20. Obowiązek stosowania się do wskazówek komitenta. 21. Obowiązek potwierdzenia. 22. Obowiązek badania towaru. 23. Obowiązek ubezpieczenia towaru. 24. Obowiązek zawiadomienia o dokonanej czynności. 25. Obowiązek ujawnienia kontrahenta. 26. Obowiązek rozracho-wama się. 27. Obowiązek wydania dobra. 28. Odpowiedzialność komisanta. V. Specjalne warunki umowy komisowej. 1. Delcredere. 2. Zawarcie przez komisanta umowy z samym sobą. VI. Nietypowe formy umowy komisowej. 1. Komis eksportowy. 2. Konsygnacja. 3. Umowa kondycyjna.

I. Zasady ogólne.

1. Istota umowy komisowej. Przez umowę komisu kupiec (komisant) podejmuje się kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych lub papierów wartościowych w imieniu wła-snem, a na rachunek innej osoby (komitenta). — Ta ustawowa definicja umowy komisu stanowi treść — podstawowego dla instytucji komisu — przepisu art. 581 Kodeksu Handlowego, zakreślając jednocześnie granice prawne, różniące umowę komisu od szeregu innych umów prawa handlowego. Definicja podkreśla występowanie obu kontrahentów tej umowy (t. j. komitenta i komisanta) oraz precyzuje przedmiot umowy. Stąd też w oparciu się na treści art. 581 Kod. Handl. można ustalić: 1) iż osoba wykonywująca k. u. — a zwana przez ustawę komisantem — jest kupcem z same-