25
postanowienia papierów wystarczają kościołowi ? Kardi Jiał Orsi dal mu nader stosowną odpowiedź: „Nie nas o to zapytuj, niepapieźów Damazego, Celestyna, Agathona, Adrjrana, Leona, którzy tyle piorunów na od szczepieńslwoeisnęli, od czasów Aryusza aż do EuryThesa, i za zgodą kościoła walcząc, nigdy nie sądzii ażeby potrzeba Lt-ło soborów powszechnych do ich pokonania. Spytaj się o to ce-sarzów greckich, którzy koniecznie chcieli soborów, którzy je zwoływali, którzy wymogli zezw olenie papieża, i którzy bez potrzeby tyle sprawili zamieszania w kościele 1 2). fi
Samemu wyłącznie papieżowi służy prawo zwo^wania powszechnych soborów, co nie przesadza wcale praw umiarkowanego i prawego wpływu świeckich monarchów. On sam może być sędzią; czy okoliczności wymagają tego ostatecznego środka. Ci którzy usiłowali przyznać tę potęgę zwoływania powszechnych soborów świeckićj władzy, nie uważali na dziwną sprzeczność w którą wpadali. Przypuszczają monarchią powszechną, a co większa świecką, a wracają zawsze bez zastanowienia w epokę, gdzie wszystkie mitry mogły pospieszyć na skinienie jednego, albo dwóch bereł. Sam cesarz powiada Fleury :nógt zwoływać sobory powszechne, bo on sem tylko wi-gł nakazywać biskupom nadzwyczajne podróże, których kosztu najczęściej ponosił i których cel wskazywał.., Papieże po-przestawali na zadaniu zwołania tych zgromadzeń ... a często bezskutecznie +2j.
Jest to niejako nowy dowód że kościół nie może być rządzony przez soboiy powszechne, bo Bóg nie mógł stawiać praw swojego kościoła w sprzeczność z prawami przyrody, On który kościołowi dal początek.
Gdy władza polityczna z natury swojej nie jest aui powszechna, ani niepodzielną, ani wieczna, odmawiając przeto papieżowi prawa zwoływania soborów powszechnych, komuż je przyznamy? Czy król chrześciański (franeuzki) mógłby zwoływać biskupów angielskich, a angielski francuzkich ? Mamy więc dowód, jak próżni rozprawiicze nadużyli dziejów: a jednak oni jeszcze są przekonani, że zwycięża naturę rzeczy, która chce mieć koniecznie, a nawet bez względu na iakąbądź ideę teologiczną, iżby sobór powszechny mógł być tylko przez władzę powszechną zwołanym.
Ale czyliź ludzie poddani jakiej władzy (skoro ona ich zwołuje) mogliby być wyższymi‘nad nią? Samo określenie tej propo-zycyi wykazuje jej niedorzeczność.
4
______. J t
*) los, Aug. Orsi.Ę De irreformahi I rom. Pontilicis in definendis tideł controyersiis judicio. Homae 1772 in 4to tom Jli Iib. U cap. XX stron. 183, 184.
ł) Nouy, opusc, deJFleury str. 118.