page0230

222 Summa teologiczna

Chociaż bowiem naturalny bieg rzeczy idzie od niedoskonałego do doskonałego, jednak absolutnie doskonałe jest wcześniejsze od niedoskonałego. Augustyn tego jednak nie twierdzi, gdyż powiada, iż nie jest rzeczą nieodpowiednią, by Bóg uczynił rzeczy niedoskonałe, a potem je sam udoskonalił.

§ 3 CZY CIAŁA ŚWIECĄCE NA NIEBIE SĄ OŻYWIONE

Do trzeciego paragrafu tak przystępujemy. .

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że ciała świecące na niebie są ożywione. Wyższe ciało bowiem powinno być bardziej ozdobione. Lecz to co stanowi ozdobę ciał niższych, niż ciała świecące na niebie, jest oż) wionę, mianowicie ryby, ptaki i zwierzęta ziemskie. Tak samo więc ciała świecące, które należą do ozdoby niebios, powinny być ożywione.

Zarzut drugi. Oprócz tego ciało szlachetniejsze ma formę szlachetniejszą. Lecz słońce i księżyc i inne ci;.ła świecące są szlachetniejsze niż ciała roślin i zwierząt. Mają zatem szlachetniejszą formę. Najszlachetniejszą zaś formą jest dusza, która jest pierwiastkiem życia, gdyż jak mówi Augustyn w księdze de Vera Relig. Cap. XXIX, każda żyjąca substancja z porządku natury jest wyższa od substancji nieżyjącej. Zatem ciała świecące na niebie są ożywione.

Zarzut trzeci. Oprócz tego przyczyna jest szlachetniejsza od skutku. Lecz słońce i księżyc i inne ciała świecące są przyczyną życia, jak to przedewszystkiem widać w zwierzętach zrodzonych z rozkładu, które otrzymują życie z mocy słońca i gwiazd. Tembardziej więc żyją ciała świecące i są ożywione.

Zarzut czwarty. Oprócz tego ruchy nieba i ciał niebieskich są naturalne, jak widać to z I de Caelo R. II. Ruch zaś naturalny pochodzi od wewnętrznego pierwiastka. Skoro więc pierwiastkiem ruchu ciał niebieskich jest jakaś substancja mogąca poznawać, która jest poruszana, tak jak pożądającym porusza rzecz pożądana, jak powiedziano w XII Metaph., wydaje się, że pierwiastek poznający jest wewnętrznym pierwiastkiem ciał niebieskich. Są onć zatem ożywione.

Zarzut piąty. Oprócz tego pierwszem wśród rzeczy podlegających ruchowi jest niebo. W rodzaju zaś rzeczy podle-

http://rcin.org.pl