130
Opuściwszy Possilippo, wjeżdża się w ciasną dolin? z obn stron opasaną górami; ale już nie temi urwiskami i przepaściste* mi górami, do jakich to nasze oko w tamtćj nawykło stronie, ale bardzo prozaicznie zokrąglonych rysów, coby się zrzucić chciało dla odsłonięcia widoku. Cała ta smutna dolinka, porosła zbożem, winem i owocowem drzewem, prowadzi przez małą i brzydką wioseczkę do wąwozu, raezćj czeluścią, jeszcze ciaśniejszego, jeszcze smutniejszego. To w końcu rozprzestrzenia się raptownie, a woźnica wstrzymawszy konie przy okrągłym stawie, okrzewio-nym i nieco od brzegów pozarastalym, mówi, że to jest to jezioro Aniano, że tara trzeba wysiąść dla zwiedzenia jaskini Psią grotą nazwanćj. W tejże chwili ze wszech stron wyskakują przyjaciele twego furmana (który cię tam bez twój wiedzy przywiózł), i ofiarują dać reprezentacyą tego widowiska psiego, gdzie hiódne stworzenie po raz może dwudziesty do tćj mefitycznćj wrzucone pieczary, dostaje najprzód konwulsyj, potem wypręża sig, oko w słup mu staje, i konać poczyna. Dopiero w ostatniej chwili wydobyte na świćże powietrze, stopniowo wraca do życia—i to jest rozwiązanie dramatu.
Psia grota ma około dziesięciu stóp wysokości, i tyleż zdaje się długości, lecz dość jest wązka. Ludzie tam wejść mogą, bo zabójcze wyz.ewy, okrutnie na psach doświadczane, o kilkanaście tylko cali nad ziemią się wznoszą. Podług rozbioru chemików głównie są przesiąkłe siarką, do którćj witryoliczne i arszeniko-we mieszają się cząstki. Chcąc sobie śmierć zadać, trzebaby się w nich przez kilka minut położyć. W Anglii i Francji, gdzie ro-dzień tyle w tyra celu zapalają fajerek z węglami, trzebaby dobrze strzedz wejścia; ale w Neapolu niema tej obawy. Każdy spragnion życia, nigdy mu go niedość; samobójstwo nigdy się nie przyśni nikomu, i jakżeby mogło być inaczej pod takićm jak tam niebem!
Grota wprawdzie kluczem zamknięta, ale w innym celu. Odźwierny każe sobie płacić za widowiska biednych psów swoich. Na mnie się bardzo zawiódł, bom widzieć ich nie chciała; dość już miałam ich opisów i opowiadań osób co ie widziały.