Wobec C/CgO
grad,,
r
gdzie (por. rys. 4.9):
W wyniku mamy zatem
rotp
dl rxdl dlxr
r
,3
wobec czego
r
r
c
(4.38)
zgodnie ze wzorem (4.36). Natężenie pola magnetycznego wytworzone w punkcie P przez prąd i płynący w przewodzie C wynosi
c
(4.39)
zaś natężenie pola magnetycznego wytworzone w punkcie P przez prąd i płynący w odcinku elementarnym dl przewodu wyraża się wzorem a jego miarą jest gdzie: a jest kątem między wektorem r a wektorem dl (rys. 4.9).
Wzory (4.39) — (4.41) przedstawiają prawo Biota-Savarta, które pozwala wyznaczyć natężenie pola magnetycznego w otoczeniu przewodów przewodzących prądy. Zastosowanie prawa Biota-Savarla ilustrują przykłady.
i
P
a
i
Rys. 4.10. Przewód prostoliniowy przewodzący prąd
Inku przykład obliczymy natężenie pulu magnetycznego wyiwornmr w punkcie P I '/••/ ptąd i płynący u bardzo długim pt/ewuil/ic prostoliniowym znajdującym się w sro-.!. >Msku jednorodnym (rys. 4,10). Natężenie pola magnetycznego w punkcie /'jest pro-• t. 1'intłc do płaszczyzny przechodzącej przez len punkt i oś przewodu. Na podstawie
a a
i - 4 Id mamy x = 90 Ytp, r— — -, I=algq>, czyli d/= , d<p. Podstawiając po-
cos <p cos ę
wyrażenia do wzoru (4.41), znajdujemy
i
dH = — cos tpdip. 4 na
Wektor dH jest prostopadły do płaszczyzny rysunku, niezależnie od położenia elementu • ii, wobec czego 9
cos (od(s =
i
2 na
-njl
(>tiz\maliśmy taki sam wynik, jak w p. 4.2.1 przy zastosowaniu prawa przepływu.
4.4.2. Natężenie pola magnetycznego na osi pierścienia
l’i ;|d i płynie w pierścieniu o promieniu r0 (rys. 4.11). Obliczymy natężenie pola magnet yc/.ncgo w punkcie P położonym na osi pierścienia.
Natężenie pola magnetycznego wytworzone przez element pierścienia o długości dl
w ynosi
J i di
d«=--2 4tt r
zgodnie ze wzorem (4.41), ponieważ kąt a między dowolnym elementem dl a odcinkiem r i< I zawsze równy 90°.
Wektor dH rozkładamy na składową dli' styczną do osi pierścienia oraz na składową <!//'' normalną do tej osi. Składowe normalne pochodzące od dwóch elementów dl położonych przeciwległe na obwodzie pierścienia znoszą się, wobec czego wektor H natężenia
polu magnetycznego wytworzonego przez prąd w całym pierścieniu ma kierunek jego osi.