klsti301

330

L MOSZYŃSKI! KULTURA LUDOWA SŁOWU*

zano strzałką na rysunku. Warto w tym związku zwrócić uwagę, iż na kresach zasięgu udoskonalonych krosien (np. w zachodniej Afryce) znane są warsztaty prymitywne, które, podobnie jak wzmiankowane wyżej osijackie, obchodzą się bez nawijania osnowy na nawój, ale posługują się w odróżnieniu od ostjaekich ruchomcm jej utwierdzeniem,

309. Nawijanie osnowy n

t. 32, r. 1929, _?tr. 431, i

zupełnie podobnom do tylko co opisanego włóka ezy niecek. Być więc bardzo może, że i ów włók południowo-słowiański stanowił niegdyś część krosien, to znaczy, że wprost z niego osnowę do krosien prowadzono, obywając się bez nawijania jej na nawój. Jeśli jednak takie krosna były niegdyś w użyciu u Słowian, to musiały oddawna ulec zapomnieniu, dziś bowiem, o ile wiadomo, ani w tradycji ani w praktyce nigdzie ich nie znajdujemy, a równania słownikowe wskazują, że kobiety słowiańskie oddawna były obyte z nawijaniem niotylko płótna, lecz i osnowy na nawoje.

Na ziemiach Słowiańszczyzny północnej nawijanie osnowy odbywa się nieco inaczej niż u Bułgarów, czy Serbów. Tam dokony-

310. Staciwa warsztatu tkackiego. Wieś Wielemicze pod Dawidgródkiem, pow. Sto-lin, Polesie (Polska). Rys. autor.

wują go, mając nawój już założony na warsztat, tak żc soszki są niepotrzebne; obywają się też bez włóka, gdyż rolę jego pełni żywa osoba, mianowicie jedna z biorących udział w pracy.