88077 ZT179 (2)

356 CZĘŚĆ 3. WSPÓŁCZESNE PROBLEMY ZARZĄDZANIA TURYSTYKĄ

RYSUNEK 20.1

Globalny kodeks etyczny, turystyka zrównoważona i turystyka odpowiedzialna

zachowania w trakcie podróży i jednocześnie podpowiada, jak uczynić wakacje atrakcyjniejszymi. Również Tearfund propaguje kodeks postępowania, który ma zapewniać turystom jak najlepsze wykorzystanie wakacji (tablica 20.3).

TABLICA 20.2

Kodeks odpowiedzialnego turysty

Wprowadzenie

Turystyka może się przyczyniać do większego zrozumienia między ludźmi, ale jednocześnie prowadzić do degradacji kultury i środowiska. Należy propagować takie formy aktywności turystycznej, które przynoszą korzyści gospodarzom i gościom, nie narażając ich jednocześnie na szkody, są bezpieczne dla środowiska naturalnego i społecznego. Decyzje co do rozwoju powinny być podejmowane przez lokalną społeczność, która w największym stopniu odczuwa ich skutki.

Chcąc się przyczynić do rozwoju turystyki wrażliwej na aspekty kulturowe, ekonomiczne i środowiskowe. opracowaliśmy Kodeks odpowiedzialnego turysty. Prosimy o przekazanie go wszystkim, którzy podróżują.

Podróżuj, aby poznawać, nie zdobywać

Podróżuj, aby poznawać świat i cieszyć się doznaniami, a nie po to. aby go zdobywać. Wędruj, zachowując pokorę wobec otoczenia, i ze szczerą chęcią nawiązania bliższego kontaktu z lokalnymi mieszkańcami, z pełnym poszanowaniem ich godności. Zamiast sumować przebyte mile, przemykać przez wioski w stronę gór, pędzić po plażuch w poszukiwaniu rajskich zakątków, zdobywać

w pośpiechu kolejne pieczątki w paszporcie czy też inne pamiątki z podróży, poświęć czas na odkrywanie radości kryjącej się w dogłębnym poznawaniu innej kultury. Pamiętaj, że twoja korzyść może być okupiona czyjąś stratą lub krzywdą. Wybieraj takie formy aktywności, które pozwalają się cieszyć różnorodnością świata, a zarazem ją chronić.

Okazuj wrażliwość kulturową

Miej na uwadze odczucia, systemy wartości, zwyczaje i poglądy innych ludzi, unikając w ten sposób potencjalnie obraźliwych zachowań. Jest to istotne zwłaszcza w odniesieniu do stroju, fotografowania i przekonań religijnych. Pamiętaj, że w odwiedzanym przez ciebie miejscu ludzie mogą mieć inną mentalność i poczucie czasu, co nie oznacza, że są gorsi. Nie eksponuj symboli religijnych i nie kupuj unikatowych przedmiotów stanowiących ważny element danej kultury. Nie popieraj przedsięwzięć ani działań w sferze turystyki, które zagrażają lokalnej kulturze i systemowi wartości. Pamiętaj, że jesteś jednym z tysięcy gości. Nie oczekuj specjalnych przywilejów. Nie składaj obietnic miejscowym ludziom, jeśli nie masz pewności, że jesteś w stanie ich dotrzymać.

Poznawaj inne kultury

Nie ograniczaj się do porównywania odwiedzanych miejsc pod względem zewnętrznych atrybutów. Dowiedz się, jak żyje lokalna społeczność, jak wyglądają kontakty ludzi z rodziną, przyjaciółmi i środowiskiem. Naucz się patrzeć, myśleć, mówić i pisać w sposób daleki od etnocentryzmu. rasizmu i poszukiwania sensacji. Wyrób w sobie nawyk słuchania i obserwowania. Staraj się zadawać jak najwięcej pytań, zamiast zakładać, że już wszystko wiesz.

Nie twórz barier

Podróżuj w sposób, który nie tworzy barier między tobą a odwiedzanym miejscem. Korzystaj z możliwości odbycia spaceru albo przejażdżki rowerem. Zastanów się, czy nie mógłby to być twój podstawowy sposób poruszania się. Noś przy sobie tylko najbardziej niezbędne urządzenia. Nie pozwól, aby rozmaite gadżety techniczne zakłócały bezpośredni kontakt z odwiedzanym miejscem. Zachowaj szczególną ostrożność w wypadku kamer wideo i aparatów fotograficznych (zwłaszcza polaroidów) oraz innych urządzeń wydających dźwięki.

Zachowuj się w sposób przyjazny dla środowiska

Korzystaj z energii, wody i innych zasobów w sposób oszczędny, stosownie do ich dostępności i zgodnie z miejscową praktyką. Tam, gdzie to możliwe, korzystaj z materiałów wielokrotnego użytku. Przestrzegaj lokalnych zaleceń w zakresie odzysku surowców wtórnych. Wybieraj możliwie najmniej uciążliwe dla środowiska formy transportu. Nie włączaj się w działania szkodliwe dla środowiska. Nie zbieraj i nie niszcz kluczowych dla danego ekosystemu form życia i fragmentów przyrody nieożywionej znajdujących się w wodzie, na lądzie i w powietrzu.

Wydawaj pieniądze w przemyślany sposób

Wydawaj pieniądze tak, aby zasilały lokalną gospodarkę. Korzystaj z usług przedsiębiorstw prowadzonych przez lokalnych mieszkańców, stosujących i oferujących lokalne wyroby. Jeśli jedzenie i picie jest dostępne w dostatecznej ilości, zaspokajaj głód i pragnienie lokalnymi produktami. Jeśli w danym miejscu występują niedobory żywności, nie odbieraj jej innym. Jedź gdzie indziej lub podróżuj / własnymi zapasami. Kupując, pamiętaj, żc zniżki, które udaje ci się wytargować, przekładają się na niższe dochody wytwórcy. Unikaj przedsiębiorstw turystycznych, które działają zc szkodą dla społeczeństwa lub środowiska. Weź pod uwagę, żc w większości miejsc wydatki na transport motorowy w niewielkim stopniu zasilają lokalną gospodarkę, bo pojazdy, paliwo i energia pochodzą z importu. Zaakceptuj poziom wygód oferowany przez lokalną gospodarkę. Jeśli zależy ci na domowym komforcie, to po co wyjeżdżasz? Przyglądaj się uważnie tzw. projektom rozwojowym w sferze turystyki, aby sprawdzić, czy nie prowadzą do ograniczenia funduszy przeznaczanych na zaspokajanie innych, bardziej podstawowych potrzeb rozwojowych lub do wzbogacania się zagranicznych korporacji i nieobecnych elit.

Źródło: International Bicyclc Fund (www.ibike.org/indcx.html).