24 luty 07 (23)

Wyrażając funkcję sinus przez funkcję tangens, otrzymujemy

t9Pr    P12

Jl + t9²P_r yl^{1 +} Pi2

~ ^rPl2

(3.37)

gdzie p₁₂ = tgp_r - współczynnik tarcia ślizgowego czopa 2 w panewce 1.

Jak wynika ze wzoru (3.37), promień koła tarcia h zależy wyłącznie od promienia czopa i współczynnika tarcia ślizgowego. Układ sił zewnętrznych oraz prędkości członów tworzących obrotową parę ślizgową nie mają wpływu na promień koła tarcia. Wzór ten możemy zatem traktować jako zależność opisującą promień koła tarcia każdej obrotowej pary ślizgowej i wyrazić w postaci ogólnej

h = rp_k,    (3.38)

gdzie indeksy k i / oznaczają numery członów tworzących parę kinematyczną.

3.4.4. Przykłady rozwiązywania problemów z tarciem w mechanizmach płaskich

zawierających pary postępowe i obrotowe klasy 5

W celu rozwiązania problemów z tarciem w mechanizmach płaskich zawierających pary postępowe i obrotowe kl. 5 niezbędne jest podzielenie rozwiązania na trzy etapy.

Etap 1. Analiza prędkości względnych (liniowych, kątowych) w parach kinematycznych mechanizmów; celem tego etapu jest prawidłowe wyznaczenie zwrotów sił tarcia.

Etap 2. Analiza kinetostatyczna mechanizmu bez uwzględnienia tarcia; celem tego etapu jest prawidłowe wyznaczenie zwrotu reakcji normalnych.

Etap 3. Analiza kinetostatyczna mechanizmu z uwzględnieniem tarcia.

Przykład 3.14

Wyznaczyć reakcje w parach kinematycznych mechanizmu czworoboku przegubowego oraz moment równoważący przyłożony do członu napędzającego 1 z uwzględnieniem tarcia w parach kinematycznych.

Dane: wymiary mechanizmu, moment oporu M₃, promień czopów łożyskowych r, oraz współczynnik tarcia p jednakowy dla wszystkich czopów, dla uproszczenia pominięto masy członów.

Rozwiązanie

Etap 1 rozwiązania zadania przedstawiono na rysunku 3.52, etap 2 na rysunku 3.53, natomiast etap 3 na rysunku 3.54. W celu przeprowadzenia analizy kineto-statycznej mechanizmu z uwzględnieniem tarcia niezbędne jest wyznaczenie zwrotów prędkości względnych członów.

173