BATES9

::hniki badania PRZYKŁADY NIEPRAWIDŁOWOŚCI

Wielkość. Należy zmierzyć palpacyjnie wielkość uderzenia koniuszkowego. U pacjenta leżącego na plecach zwykle mieści się ono w granicach poniżej 2,5 cm I zajmuje obszar tylko jednego międzyżcbrza. W pozycji na lewym boku może --•dawać się większe.

Amplituda uderzenia koniuszkowego. Zwykle jest ono niskie i wyczuwalne jamo szybkie puknięcie. Niekiedy u osób młodych występuje podwyższona am-rłituda lub uderzenie hiperkinetyczne, zwłaszcza w stanach pobudzenia lub fwvsiłku fizycznego. Czas trwania pozostaje jednak bez zmian.

Ul Ul

s,    s₂ s,    s₂

prawidłowe    hiperkinetyczne

1 Czas trwania. Czas trwania jest najbardziej przydatną cechą charakteryzującą : uderzenie koniuszkowe w rozpoznawaniu przerostu lewej komory. Aby okreś-j lić czas trwania, należy wsłuchać się w tony serca, jednocześnie wyczuwając uderzenie koniuszkowe lub też obserwując unoszenie się stetoskopu w trakcie osłuchiwania koniuszka serca. Należy określić, jaki czas trwania skurczu zajmu-e uderzenie koniuszkowe. W warunkach prawidłowych trwa ono przez ok. 2/3 : początku skurczu, czasem nawet krócej. Nigdy nie dochodzi do 2. tonu serca.

l.1 uy

s,    S₂    S,    S₂

prawidłowe    przedłużone

"cny §₃ i S₄. Poprzez oglądanie i obmacywanie można stwierdzić poruszanie się fkrmory synchronicznie z patologicznymi 3. i 4. tonem serca. Aby ocenić tego ro-ŁAu uderzenia pochodzące z lewej komory, należy zbadać delikatnie uderzenie Doiuszkowe, używając do tego 1 palca. Pacjent powinien być ułożony lekko na le-rvm boku i wstrzymać na krótko oddech w fazie wydechu. Zaznaczając X w miej-;u uderzenia koniuszkowego, można niekiedy zaobserwować te ruchy komory.

-o/e prawej komory - iewy brzeg mostka w 3., 45. przestrzeni mię-zzyżebrowej. Pacjent powinien leżeć na wznak pod kątem ok. 30°. Należy uło-i m : opuszki zgiętych palców w 3., 4. i 5. międzyżebrzu i próbować wyczuć impulsy zochodzące z prawej komory. Badanie należy powtórzyć, prosząc pacjenta o krót-•:: trwałe wstrzymanie oddychania w fazie wydechu.

W pozycji leżącej na lewym boku rozlane uderzenie koniuszkowe o średnicy powyżej 3 cm wskazuje na powiększenie lewej komory [56],

Zwiększona amplituda może również

wynikać z nadczynności tarczycy, ciężkiej

niedokrwistości, przeciążenia

ciśnieniowego lewej komory

(jak w stenozie aortalnej) lub przeciążenia

objętościowego lewej komory

(jak w niedomykalności mitrałnej).

Uderzenie przedłużone, o wysokiej amplitudzie i z prawidłową lokalizacją, wskazuje na przerost lewej komory serca wskutek przeciążenia ciśnieniowego (jak np. w nadciśnieniu tętniczym).

W przypadku bocznego przesunięcia uderzenia koniuszkowego należy wziąć pod uwagę przeciążenie objętościowe.

i    I

S,    S₂

Przedłużone uderzenie koniuszkowe o niskiej amplitudzie (hipokinetyczne) może wynikać z kardiomiopatii rozstrzeniowej.

Krótki, śród rozkurczowy impuls odpowiada tonowi S_3; impuls występujący tuż przed uderzeniem koniuszkowym w fazie skurczu serca odpowiada tonowi S„.