BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (79)

148 Aktywa obmtm*

łych rodzajów ewidencji. Dokonując zatem wyboru określonego sposobu ewidencji materiałów, kierownik przedsiębiorstwa powinien uwzględnić potrzeby kontroli wewnętrznej, a ponadto konieczność posiadania informacji o poszczególnych składnikach materiałów (rodzaju, ilości i cenie).

Jak już uprzednio podkreślono zakup materiałów wprowadza się do ksiąg ra. chunkowych w rzeczywistych cenach zakupu (nabycia). Ze względu jednak na to, że w ciągu roku obrotowego ceny zakupu (nabycia) wykazują czasami dość znaczne wahania stosuje się przy wycenie, zarówno w ciągu roku jak i na dzień zamknięcia, rzeczywiste ceny zakupu (nabycia) z jednoczesnym wykorzystaniem metody:

• FIFO - tzn. „pierwsze weszło - pierwsze wyszło”

• LIFO - tzn. „ostatnie weszło - pierwsze wyszło”.

Do bieżącej wyceny materiałów w fazie ich składowania można również zastosować metodę cen ewidencyjnych, tj. stałych cen danego składnika materiałów, nie zmieniających się w ciągu roku obrotowego. Ceny te mogą być ustalone na poziomie cen zakupu lub nabycia. Materiały wycenia się więc przy tej metodzie w cenach ewidencyjnych, a ich wartość koryguje się o odchylenia (różnice) między cenami rzeczywistymi i ewidencyjnymi. W związku z tym, przy stosowaniu tej metody wyceny, niezbędne są przy ewidencji materiałów w fazie ich składowania dwa konta, tj. konto:

• Materiały w cenach ewidencyjnych lub Materiały¹ j (o symbolu np. 310),

• Odchylenia od cen ewidencyjnych (o symbolu 320) - jako konto korygujące. Stosowanie tej metody wyceny charakteryzuje poniższy przykład.

Przykład

Założenie:

Przedsiębiorstwo wytwórcze stosuje do ewidencji materiałów w fazie ich składowania system cen ewidencyjnych, na podstawie opracowanego wewnętrznie indeksu cen.

W styczniu br. dokonano zakupu u stałego dostawcy dwóch partii materiałów podstawowych niezbędnych do produkcji wyrobów, a mianowicie:

08.01. otrzymano i zaakceptowano fakturę na 500 kg materiału „a” po 20,20 zł/kg. Dane faktury:

wartość materiałów 10 100,00 zł

22 % VAT 2 222,00 zł

koszty transportu 678,00 zł

suma faktury 13 000,00 zł

" Należy przy tym zaznaczyć, że przy stosowaniu cen ewidencyjnych prowadzi się również w tych cenach ewidencję ilościowo-wartościową.

„ę.Ol. Dokonano odbioru materiałów „a” wyceniając go w cenach ewidencyjnych po 20 zł/kg, tj. na 10 000 zł

.gol. Otrzymano i zaakceptowano fakturę na 1000 kg materiału „b" po cenie zakupu 15,50 zł/kg.

15 500,00 zł 3 410,00 zł 90,00 zł 19 000,00 zł

Dane faktury: wartość materiałów 22 % VAT transport suma faktury

jO.Ol. Dokonano odbioru materiałów „b" wyceniając go w cenach ewidencyjnych na 16,00 zł/kg, tj. w kwocie 16 000,00 zł

Rozwiązanie

Wn konto 300 - Rozliczenie zakupu Ma konto 210 - Rozrachunki z dostawcami	13 000,00 zł 13 000,00 zł
Wn konto 221 - VATnaliczony Ma konto 300 - Rozliczenie zakupu	2 222,00 zł 2 222,00 zł
Wn konto 404 - Usługi obce Ma konto 300 - Rozliczenie zakupu	678.00 zł 678.00 zł
2. Zaksięgowanie odbioru materiałów 9 stycznia br.: Wn konto 310 - Materiały Wn konto 320 - Odchylenia od cen ewidencyjnych Ma konto 300 - Rozliczenie zakupu	10 000,00 zł 100,00 zł 10 100,00 zł
3. Zaksięgowanie faktury z 15 stycznia br.: Wn konto 300 - Rozliczenie zakupu Ma konto 210 - Rozrachunki z dostawcami	19000.00 zł 19 000,00 z*

3 410,00 d 90,00 zł 3 500,00 zł

oraz

Ma konto 221 - VATnaliczony Wn konto 404 - Usługi obce Wn konto 300 - Rozliczenie zakupu

,6 00H

I Zaksięgowanie odbioru materiałów 16 stycznia br.: Wn konto 310 - Materiały Wn konto 300 - Rozliczenie zakupu Ma konto 230 - Odchylenia od cen ewidencyjnych