BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (91)

172 Aktywa

przez przedsiębiorstwo czasowo wydane w charakterze eksponatów na targi, gj^ dy itp.. a także do sprzedaży komisowej, co powoduje zapis:

Wn konto 606 Hfyroby poza przedsiębiorstwem²⁴ Ma konto 600 ttyroby gotowe

Zwrot wyrobów do magazynu spowoduje obciążenie konta Wyroby gotowe i uznanie konta Wyroby poza przedsiębiorstwem.

W przypadku sprzedaży eksponowanych poza przedsiębiorstwem wyrobów moment sprzedaży odzwierciedla następujący zapis:

Ma konto 710- Koszt własny sprzedaży produktów Ma konto 606 - Wyroby poza przedsiębiorstwem

Do konta Wyroby poza przedsiębiorstwem prowadzi się ewidencję analityczną, umożliwiającą ujęcie nie tylko rodzaju produktów, lecz także miejsce ich składowania poza przedsiębiorstwem.

Trzeba także podkreślić, iż w procesie składowania produktów może zaistnieć przypadek utraty przez nie swoich cech użytkowych lub ich przydatności. W ta-kim przypadku wartość wyrobów gotowych lub półfabrykatów powinna być obniżona do cen sprzedaży netto możliwych do uzyskania. Skutki zmniejszenia wartości produktów, określone mianem trwałej utraty wartości, odnosi się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Faza zbytu produktów rozpoczyna się w momencie ich sprzedaży, a kończy - rozliczeniem finansowym z odbiorcami tych produktów.

Momentem sprzedaży nazywa się fakt wydania, wysłania wyrobów ! gotowych z magazynu lub postawienie wyrobów do dyspozycji odbiorcy, a w przypadku sprzedaży eksportowej - przekroczenie grani-cy przez wysłane produkty, potwierdzone dowodem SAD._

Odzwierciedleniem momentu sprzedaży w księgach rachunkowych jest zmniejszenie stanu na odpowiednim koncie produktu oraz odniesienie równowartości tego zmniejszenia w ciężar odpowiedniego konta kosztu własnego sprzedaży, rozumianego jako koszt uzyskania przychodu.

Momentem prawno-finansowym sprzedaży nazywa się fakt wystawienia faktury i zgłoszenia jej do rozrachunku (wysłanie do odbiorcy, złożone do banku).

Odzwierciedleniem momentu prawno-finansowego sprzedaży w księgach rachunkowych jest uznanie określonego konta sprzedaży (tzn. zarachowanie przychodu ze sprzedaży) oraz obciążenie kontrahenta (odbiorcy).

²⁴ Saldo konta 606 „Wyroby poza przedsiębiorstwem" wykazuje się w bilansie w pozycji „Produkty gotowe”.

MaK°^nt0

j^ja k°n^t0

sprzedały

HM planowanych kosztów: lf^ie^_{n kon}to 710 Koszt własny sprzedaży Ma konto 600 Wyroby gotowe

| cięgowe dotyczące momentów sprzedaży produktów są następujące: ypadku momentu prawno-finansowego na podstawie wystawionej

^#^MT:    K»tfu°we

H Icoiito 201 Rozrachunki z odbiorcami (suma faktury)    ujęcie

Hi|hh| 700 Sprzedaż produktów (cena sprzedaży netto)    momniów 222 VATnależny

■ wypadku momentu sprzedaży wyrobów (wydanie, wysłanie, posta-■jwytobów do dyspozycji odbiorcy) w przypadku prowadzenia likwidacji

lub

| jY|_g ^nto 500 Produkcja podstawowa w przypadku sprzedaży usług oraz z tytułu narzutu odchyleń debetowych Wn konto 710 Koszt własny sprzedaży Ma konto 600 Odchylenia od kosztów planowanych Obliczenia kwoty odchyleń umożliwiają następujące wzoiy:

1) wzór na obliczenie wskaźnika procentowego kwoty narzutu:

ifl

W = —i—| x

MS

gdzie:

i _ wskaźnik narzutu odchyleń,

0 - kwota odchyleń obciążająca (lub zmniejszająca) stan początkowy produktów,

0_h- odchylenia bieżące (okresu sprawozdawczego),

Z - stan początkowy produktów,

1. - przychód produktów w okresie sprawozdawczym

2) Wzór na obliczenie kwoty narzutu odchyleń:

" 100

gdzie:

K, - kwota narzutu

Hf ~ wartość sprzedanych produktów wyrażona w mierniku planowanego kosztu wytworzenia (lub wartość zapasu końcowego produktów).

Zastosowanie tych wzorów ilustruje następujący przykład.