CCF20090530028

• . .V‘o>

SĄjb:,

&M§M

■M v-

t

• • i*¹

VII. ŁASKA BOŻA

m

W

vi:^v

^/r

I .

• r

H

!•-

133

1098 • 20/2

*

ALEKSANDER VII: Bulla „Ad sacram

Petri sedem”

(1656)

Choć bulla Innocentego X nie uwydatniła faktu, że owe zdania pochodzą z „Augustinusa”, potępiła je jednak jak naukę Janseniusza. Wówczas Antoni Arnauld, doktor Sorbo ny, wymyślił bardzo skuteczny sposób obrony, mówią nauka podana w odrzuconych zdaniach jest wprawdzie błę na, tf/<? twierdzenia te nie znajdują się u Janseniusza. Sorbo, osądziła opublikowane listy A ma u Ida jako heretyckie i obe\ żywe dla papieża. Arnauld został wykreślony z liczby doku rów (1655). Po kilku tygodniach zaczęły się ukazywać słyń „Prowincjałki” Pascala inspirowane przez A ma u Ida.

Bulla ogłoszona dla całego Kościoła wznawia potępieni i orzeka, że owe zdania są zawarte w dziele pt. „Augustinus

[§ 6J. Orzekamy i definiujemy, że owe pięć zdań zostało ;

i*.    i 'iflu i A

wyjętych z dzieła wspomnianego Korneliusza, biskup w Ypres, pt. Augustinus i potępionych w tym znaczeniu, jakie miały dla Korneliusza Janseniusza...

DJt

KLEMENS XI: Bulla „Unigenitus”

;    (1713)

Prawie cały czas panowania Ludwika XIV we Pranej (1643-1715) upływa pod znakiem dyskusji i walki z janseniz mem. W 1655 r. episkopat francuski uchwalił projekt oświadczenia, które miało być podpisane przez wszystkich duchownych. Ponieważ większość kleru uchylała się od tego obowią z ku, król otrzymał od papieża Aleksandra VII formularz po party całą powagą Stolicy Apostolskiej (1665 r. Dz. 1099). Rozpętała się zaciekła polemika dotycząca treści formularza i obowiązku, jaki on nakłada. Panowanie papieża Klemensa IX (1667-1669) załagodziło wiele problemów i przyniósł uspokojenie na kilkadziesiąt lat mimo dekretu Św. Officium przeciw jansenistom z Louvain z 1690 r. (Dz. 1291-1321). Sitne prądy gallikanizmu rozpętały nową burzę (Dz. 1322--1326), ale większe znaczenie dla całego Kościoła ma doĄ

V

JANSENIZM

tY*?

piero bulla Klemensa XI „Unigenitus”, spowodowana przez polemikę wokół książki Paschazego Quesnela pt. „Les refie-\ions mora les" (pełny tytuł: „Le Noueeau Testament en fran-i dis avec des reflexions morales sur chacpie verseT\ Paris l(>93). Autor powtarza nauki Bajusa i Janseniusza, dodając własną teorię o niemożności przeciwstawienia się lasce ( hrystusa.

M I

Janseniści będą apelować kolejno do wszystkich następców Klemensa XI i prosić o zwołanie soboru powszechnego, aby odwołano bullę „Unigenitus", która gruntownie przeanalizo-wala ich doktrynę i bezapelacyjnie ją zbiła.

■ ióii

W

Bulla jest dokumentem wiary. Odrzuca „in globo" 101 dań wypisanych z dzieła Quesnela, nie nadając not teologi-. eznych poszczególnym zdaniom.

Wybór (nr 127-149) według ks. W. Granatu, ./) lasce Bo-/ej”, Lublin 1959, s. 96-97.

I* Cóż innego pozostaje duszy, która utraciła Boga i jego laskę, poza grzechem i jego skutkami: nędza pełna pychy, gruntowne osłabienie, to znaczy ogólna niemoc do pracy, do modlitwy i do wszelkiego dobrego czynu \Reflexions mora-les, Ad Lc 16, 3].

2* Łaska Jezusa Chrystusa, jako skuteczny początek dobra wszelkiego rodzaju, jest konieczna do każdego dobrego rzynu; bez niej nie tylko nic [dobrego] się nie dzieje, ale w ogóle] nic nie można uczynić [Ad J 15, 5].

10* Łaska jest to działanie ręki wszechmocnego Boga, tóremu nic nie może przeszkodzić ani go powstrzymać [Ad Mt 20, 34].

U* Łaska nic jest czymś innym, jak wszechmocną wolą Boga nakazującego i czyniącego to, co nakazuje [Ad Mc 20, ll\.

12* Kiedy Bóg chce duszę zbawić, wówczas Jego wola osiąga skutek niechybny, niezależnie od miejsca i czasu [Ad Mc 2, 12].

13* Kiedy Bóg chce duszę zbawić i porusza ją wewnętrznym dotknięciem swej łaski, wówczas żadna wola ludzka mu się nie oprze [Ad Lc 5, 13J.

1351 2401

1352 2402

1360 241()

i 361 241/

1362

2412

•1363 24 U

w

_