118 Hinduizm
Guru i swami przepływali morza, odwiedzając owe km ności i zachęcając ich członków do praktyk religijnychT'*' sto konsekrowali nowe świątynie, organizowali świętsi' spotkania wiernych.
Chociaż kraje zachodniej Afryki, podobnie jak Indie, ^ stały skolonizowane przez Brytyjczyków, hindusi oraz indy, scy wyznawcy innych religii podróżowali tam bez ogram, czeń w poszukiwaniu pracy i korzyści r; finansowych (Utrzymywali przy tym więzi z ojczyzną). Ci, którzy po zniesieniu niewolnictwa w połowie XIX wieku podpisali kontrakty z Brytyjczykami i Holendrami i zostali przewie-zieni na plantacje do Trynidadu, Gujany Brytyjskiej (obecnie Gujana), Gujany Holenderskiej (obecnie Surinam), na Fidżi, Mauritius i do Afryki Południowej, mieli mniej szczęścia. Mimo że obiecano im możliwość powrotu do Indii, niewielu z nich się to udało, większość zaś osiadła w nowych miejscach i w końcu uzyskała niezależność oraz prawo do posiadania ziemi. Społeczności hinduskie, które powstały w tych krajach, rozwijały się - każda na swój sposób - zależnie od takich czynników jak skład etniczny i kastowy, liczebność w stosunku do miejscowej' populacji** wpływ lokalnych instytucji religijnych, społecznych li politycznych oraz umiejętność uzyskiwania władzy i wyzszegO1 statusu.
Książka Hindu Trinidad (Hinduski Trynidad?) jest pouczającym studium kraju, w którym osiedli najmujący się do pracy indyjscy hindusi. Jej autor, Steven Vertovee* opisuje barwne życie religijne tej społeczności* a w szczególności muzyczne interpretacje Ramajany popularne* w latach sześćdziesiątych XX wieku i wspaniałe, całotygodniowe ofiary (jadźńa), sponsorowane przez rodziny, które wzbogaciły się dzięki gorączce naftowej lat siedemdziefflMch i osiemdziesiątych. Vertovec pisze również o braminach, którzy emigrowali wraz z pracownikami najemnym^ (jjby zaspokajać ich potrzeby duchowe, oraz o tym, jak tradycje regionalne i rodzinne - takie jak oddawani©* czci bogini Kali - ustępowały miejsca rytuałom wprowadzamlllM braminów. Na zakończenie przedstawia pragnienia młody*
Przekraczając „czarne wody": hinduizm poza Indiami 119
hindusów, by uformowała się silna, dynamiczna tożsamość Kjnduska, która mogłaby skutecznie konkurować z tożsamością innych grup zabiegających o lepszy status naTry-pdadzie.
f Od czasu przybycia pierwszych najemnych pracowników Hinduskich w 1845 roku hinduizm rozwijał się na Trynidadzie przez ponad 150 lat. Obecność hindusów w Wielkiej Brytanii, Ameryce Północnej i Austrazji to zjawisko dużo Łowsze, a różnice tradycji kolonialnych oraz polityki imi-pracyjnej doprowadziły w każdym z tych miejsc do powstania odmiennych wzorców osadnictwa oraz społeczności. Jeśli na przykład porównamy populacje hinduskie w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, okaże się, że imigracja Rinduska zaczęła się wcześniej w pierwszym z tych krajów |ze względu na brytyjskie więzi kolonialne z Indiami. Więk-l$zość hindusów, posiadająca paszporty brytyjskiej przybyła ze wschodniej Afryki do Wielkiej Brytanii w latach sześćdziesiątych i na początku lat siedemdziesiątych w wyniku polityki narodowościowej dawnych kolonii, które odzyskały płaśnie niepodległość* Natomiast do Stanów Zjednoczonych hindusi przybywali bezpośrednio z Indii jako specjah-Hsci podejmujący pracę w służbie zdrowia, edukacji i biz-Milesie. Hindusi na Zachodzie zazwyczaj osiągali wysoki po-r ziom wykształceniSII i dobry standard życia, chociaż, co w Smutne, wielu doświadczyło dyskryminacji rasowej.
W związku z obecnością hindusów poza Indiami (na po-l czątku lat osiemdziesiątych hindusi mieszkali w 68 krajach) pojawiają się interesujące pytania dotyczące natury hinduizmu jako religii. Bez wątpienia hindusi okazali się pełną inwencji i elastyczną grupą, zdolną żyć, pracować i budować społeczność najzupełniej odmiennych warunkach. Istnie-nie diaspory świadczy o tym, że hindusi byli gotowi złamać lub przynajmniej zmodyfikować przedstawmy w Manu-smryń zalecenia bramifisJde ztUtazuu.ee ptzepiywa.ua „czar-
ny^wdóowyisw Preeczy twierd2eniu- “ hinduizm , ■ Uli miano religii etnicznej - większość hindu-
najlepie) oltrew*