DSC04301 (4)

XL CZ. I: SZKIC DO PORTRETU

z wiosny 1873 roku w ogóle nie dotarł do adresatki (zatrzymany ..na pamj]|flcę^ przez ..posłańca” — rekomendowanego— właśnie Kuczyńskiej — podróżnika i przyjaciela poety Edwarda Jaksę. Gryfa Bykowskiego).

Edytorzy. Liczne przyjaźnie Norwida w tym okresie miały — prócz naturalnych motywacji — również pewien aspekt ogólniejszy. a przynajmniej taką tonację pragnął im nadać autor Vade--mecum. Wiąże się to z kilkakrotnie w tym dziesięcioleciu podejmowanymi próbami „zbiorowego wydania” utworów; starania te przyniosły rzeczywiście skutek: w. 1862 r. lipska firma F.A. Brockhausa wydała tom „przeglądowy” dzieł Norwida.

Brak większego zbioru utworów,mścił się już wcześniej na opiniach o jego działalności, a przynajmniej na opiniach oficjalnej krytyki; naturalnie — nie była to jedyna przyczyna niechęci do Norwida, on zaś tłumaczył dotychczasowy brak powodzenia (szczególnie dobitnie zabrzmiało to w kampanii z lat 1849— 1852) głównie niedojrzałością krytyki, która nie umiała z dzieł wydobyć pełni autorskiej intencji. W Lucie do Jana i Stanisława Egherta Koźmianów z lipca 1850 określa tę sytuację jako skutek przyjętej przez niego i nie dostrzeżonej przez innych strategii oszczędności literackiej:

Gdybym miał czas i sumienie wodą słowa rozrabiać każdą myśl na tomy. to i pisma moje, i list każdy, i ten list, brzmiałby donośniej, milej — -obojętniej. [...] zwykłemp i sąć Jo jedynie. czego_ zróbić nie mogę. inaczej bowiem ani jest użytecznie, ąnj estetycznie, naumyślnie walać się atramentem. (PWsz VIII 98)

Ale w późniejszym o dwa lata Liście do Marii Trębickiej z sierpnia 1852 brzmi to bardziej dramatycznie i... bardziej przekonująco:

listy, niaJp utwhry    , oprać i wstępem poprzedził

I. W. Gomulicki, posłowiem opatrzyła Ś. SkWarczyńska. Warszawa 1963.

Pary?

YT 1TI

iv. PARYŻ

XLI

BIBLIOTEKA PISARZY POLSKICH.

.■ ^ToJi DWUDHSSTY PIERWSZY.

POEZYE

CYPRIANA NORWIDA.

n Kił w wir w^rojumi ntionuwK.

. LIPSK:    J*

V- Ą. B K O C tH A U S, •

l iwa.. r

Pierwsza strona lipskiego wydania Poezji Norwida